از اواخر سال گذشته تاکنون، آلودگی هوای ناشی از این آتش‌سوزی، زندگی روزمره مردم این استان خوزستان را سخت کرده به گونه‌ای که بارها اداره‌ها و مدرسه‌ها به تعطیلی کشیده شده است.
امروز هم مانند روزهای گذشته، هوا در هویزه، اهواز، اندیمشک و دیگر شهرهای خوزستان خاکستری‌تر از روز قبل، آلوده‌تر، سنگین‌تر و دودی‌تر است.
به نظر می‌رسد که کلماتی مانند وضعیت «خطرناک»، «بسیار ناسالم» و «ناسالم» دیگر فقط «کلمه» هستند، نه وضعیتی که بیش از ۴ میلیون نفر جمعیت خوزستان در آن دست و پا می‌زنند و برای ساده‌ترین حق یک انسانٰ برای نفس کشیدن تقلا می‌کنند.
در شرایطی که عراق امکانات و تمایلی برای حل این مشکل در خاک خود نداشته است و اجازه اقدام ایران که تحت تاثیر این بحران قرار دارد را نمی‌داد، پس از کش و قوس‌های فراوان دیپلماتیک و رایزنی با طرف عراقی، سرانجام تابستان امسال مجوز مهار آتش در آن سوی مرز توسط ایران گرفته شد.
۳ مرداد امسال سید محمدرضا موالی‌زاده استاندار خوزستان از ورود هواپیمای آب‌پاش به اهواز برای مهار آتش‌سوزی در هورالعظیم عراق، خبر داد و از فردای همان روز آب‌پاشی در چند مرحله آغاز شد اما این کار تنها برای دو روز انجام شد و بعد از آن دیگر خبری از هواپیمای آب‌پاش نبود.
پس از چند روز، باز هم دود هورالعظیم آسمان خوزستان را خاکستری و نفس خوزستانی‌ها را تنگ کرد اما دیگر نه تنها این راهکارهای موقت هم برای نجات سلامت مردم انجام نمی‌شود بلکه به نظر می‌رسد صدای این مردم به گوش مسئولانی که سکوت اختیار کرده‌اند، هم نمی‌رسد.
حتی اقدامات موقتی مانند پرواز کوتاه‌مدت هواپیمای آب‌پاش، نه تنها راه به جایی نبرده بلکه بر عمق بی‌توجهی به سلامت شهروندانی که حق تنفس هوای پاک دارند، افزوده است.
بنا به آخرین آمار اعلام‌شده در روز ۱۸ شهریور امسال از سوی دکتر میثم معزی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، «تنها در مدت دو روز، یک هزار و ۴۰۰ نفر به دلیل آلودگی هوا و با علائم قلبی و تنفسی به بیمارستان‌های خوزستان اعزام شدند.»
همچنین بهمن ماه ۱۴۰۳ دکتر پژمان بختیاری‌نیا، رئیس وقت مرکز بهداشت خوزستان گفت: «به طور متوسط در اهواز، سالانه ۱۰۰۰ مورد مرگ منتسب به آلودگی هوا رخ می‌دهد که ۲۰ درصد مرگ و میرها در اهواز منتسب به آلودگی هوا با آلاینده با اندازه ۲.۵ میکرون است.»
حالا که روز به روز شرایط آلودگی هوا وخیم‌تر می‌شود باید بدانیم برای مواجهه با فاجعه زیست‌محیطی هورالعظیم، دیگر زمانی برای اقدامات دم دستی و راهکارهای گذرا وجود ندارد.
به تازگی، محمدجواد اشرفی مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در گفت‌وگو با ایسنا تنها راهکار حل مساله آتش‌سوزی در بخش عراقی هورالعظیم را آبگیری و مرطوب شدن این پهنه در صورت بارندگی یا رهاسازی آب از سوی عراق دانست.
بنا به گفته اشرفی «در حال حاضر امکان اقدام عملی از سوی ایران برای بهبود این وضعیت وجود ندارد و تا وقتی مسئولان عراق برای تامین حق‌آبه تالاب اقدام نکنند این وضعیت ادامه خواهد داشت و برای رفع این مساله باید منتظر کاهش دما و بارندگی باشیم.»
وی در خصوص امکان شکایت ایران از طرف عراقی در مورد مشکلات زیست محیطی تصریح کرد: «در حال حاضر از طریق دستگاه دیپلماسی و مذاکره در حال پیگیری این مساله هستیم و با توجه به میزان و شدت اثر دود بر کیفیت و سلامت مردم خوزستان به ویژه شهرهای نیمه غربی، اگر نتوانیم به توافقی برسیم باید دستگاه دیپلماسی از طریق مراجع قانونی بین‌المللی این موضوع را پیگیری کند.»
دکتر غلامرضا گودرزی عضو انجمن هوای پاک ایران هم در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تبعات آلودگی هوا گفت: «یکی از مهم‌ترین پیامدهای بهداشتی و آثار سوء آتش‌سوزی تالاب‌ها، انتشار دود حاوی ذرات معلق است. در خوزستان به دلیل وجود غبار محلی و فرامرزی؛ غلظت ذرات معلق، کیفیت هوا را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و با افزوده شدن دود ناشی از سوختن تالاب، ترکیب این دو آلاینده شدت آلودگی هوا را دو چندان و خطرات آن را بغرنج و پیچیده‌تر می‌کند.
بنا به گفته وی «دود ناشی از آتش‌سوزی تالاب‌ها حاوی ذرات معلق ۲.۵ میکرون، ۱۰ میکرون، مونواکسیدکربن و ترکیب‌های خطرناکی است که می‌تواند آسم، برونشیت و بیماری‌های مزمن ریوی را تشدید کند.»
وی بیان کرد: «انتشار آلاینده‌های ناشی از آتش‌سوزی تالاب به غلظت دود نیز بستگی دارد و انتشار دود با غلظت بالا ممکن است منجر به افزایش بار مراجعه‌های بیماری‌های تنفسی به مراکز بهداشتی شود. علاوه بر این، ترکیب‌های همراه با این دود می‌توانند منجر به افزایش فشار خون و بروز بیماری‌های قلبی شوند.»
همچنین سید محسن موسوی‌زاده نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی تیرماه امسال گفت: شهرهای خوزستان با آلاینده‌های خطرناک آتش‌سوزی هورالعظیم درگیر هستند.
وی با انتقاد از سازمان حفاظت محیط زیست و دستگاه‌های ذی‌ربط، نسبت به ادامه‌دار شدن آلودگی ناشی از دود آتش‌سوزی‌های بخش عراقی هورالعظیم هشدار داد و گفت: در صورت تداوم این وضعیت، از ابزار قانونی استفاده خواهیم کرد.
به گزارش ایسنا، سکوت مسئولان و اجرا نشدن راهکارهای حتی کوتاه‌مدت مانند تعطیلی اداره‌ها در روزهای بحرانی، نشان از پشت گوش انداختن مساله سلامت و جان مردم خوزستان است. این بحران تنها یک مشکل محلی نیست بلکه آزمونی برای وجدان جمعی و مسئولیت‌پذیری ملی در برابر حفاظت از محیط زیست و حق بنیادین شهروندان برای زندگی سالم است.
اگر امروز فکری به حال این آتش بی‌درمان نکنیم، فردا بسیار دیر است. حالا آینده خوزستان و سلامتی ساکنانش در گرو تصمیماتی است که اکنون و نه فردا، باید گرفته شود.
انتهای پیام
نظرات