چندی پیش بانک مرکزی اعلام کرد که شبکه بانکی در پنج ماهه اول سال ۱۴۰۴ بیش از ۳۳۳۳ همت تسهیلات پرداخت کرده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۷ درصد رشد داشته است. از این مبلغ، حدود ۷۹۲ همت (۲۵.۳ درصد) به مصرفکنندگان نهایی یعنی خانوارها اختصاص یافته و بخشی نیز از طریق کارتهای اعتباری پرداخت شده است.
از طرفی تسهیلات بانکی نقش کلیدی در رونق تولید و اشتغال دارد. اغلب تولیدکنندگان برای خرید مواد اولیه و پوشش هزینههای جاری خود نیازمند منابع مالی هستند و بانکها میتوانند با تسریع در پرداخت تسهیلات از رکود تولید جلوگیری کنند و به توسعه کسبوکارهای کوچک و متوسط کمک کنند.
در شرایط کنونی، نرخ بیکاری بالا و تعداد متقاضیان شغل زیاد است، در حالی که بسیاری از تحصیلکردگان توانایی بهکارگیری دانش خود را دارند اما سرمایه کافی برای آغاز فعالیت ندارند. در این شرایط، اعطای تسهیلات کمبهره به افراد مستعد، به ویژه در روستاها و مناطق محروم، میتواند تحولی در چرخه اقتصادی کشور ایجاد کند و عدالت اجتماعی را گسترش دهد.
همچنین کسبوکارهای خرد و خانگی با بهرهگیری از منابع محلی هزینههای حملونقل و تولید را کاهش داده و قیمت تمامشده کالا و خدمات را پایین میآورند. به این ترتیب تسهیلات بانکی هم سرمایهگذاری در تولید را افزایش میدهد و هم اشتغال و درآمدزایی برای اقشار محروم جامعه ایجاد میکند.
وامهای کشاورزی محرک رونق تولید و تضمین کننده امنیت غذایی
کارشناسان معتقدند وامهای کشاورزی نقش حیاتی در رونق تولید و اشتغال در مناطق روستایی دارند. این تسهیلات به کشاورزان کمک میکند تا مواد اولیه، تجهیزات و سرمایه لازم برای کشت، دامداری و پرورش طیور را تأمین کنند. دسترسی به این منابع مالی، علاوه بر افزایش تولید و ایجاد اشتغال پایدار، امنیت غذایی کشور را تقویت و مهاجرت به شهرها را کاهش میدهد.
مردم چه میگویند؟
به گفته متقاضیان، دریافت وام بانکی برای بسیاری با مشکلات و پیچیدگیهای فراوان همراه است. حتی افرادی که شغل رسمی دارند یا ضامن معتبری ارائه میدهند، باید مراحل طولانی و چندگانهای را طی کنند تا وامشان تأیید شود. این مراحل اعم بررسی مدارک، تأیید ضامن، تأیید املاک، ثبت اجاره و رعایت بخشنامههای بانک مرکزی است.
یکی از دغدغههای اصلی مردم، طولانی بودن روند دریافت وام است. متقاضیان حتی با تهیه همه مدارک لازم و ضامن مطمئن، بارها مجبور به پیگیری و طی مراحل اداری متعدد میشوند. برخی این مراحل را هفتخوان رستم توصیف میکنند؛ چرا که حتی کارمندان رسمی و پیمانکاران بزرگ با قراردادهای بالا نیز با این فرآیند پیچیده روبهرو هستند.
مدیر امور شعب بانک کشاورزی استان زنجان در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه از اول سال تا پایان مرداد ۱.۳ همت تسهیلات پرداخت شده است، میگوید: نسبت به مدت مشابه سال گذشته پرداخت تسهیلات رشد ۳۶ درصدی داشته است.
اصغر احمدی با بیان اینکه همواره نگاه بانک کشاورزی حمایتی بوده است. همیشه اولویت نخست ما تامین امنیت غذایی برای کشور بوده چرا که امنیت غذایی در حفظ بقای نسل مهم است، میافزاید: در راستای افزایش بهرهوری و نوسازی ناوگان کشاورزی استان، بانک کشاورزی زنجان در سال گذشته بیش از یک هزار و ۱۹۷ میلیارد ریال تسهیلات در قالب ۳۹۱ فقره وام به کشاورزان استان پرداخت کرد.
وی تصریح میکند: این تسهیلات برای خرید تراکتور، کمباین و دیگر ادوات کشاورزی شامل ۳۶ دستگاه تراکتور، ۲۸ دستگاه کمباین، ۳۲۳ دستگاه ادوات و دنبالهبند و ۴ واحد ماشینآلات نوسازی و بهینهسازی مصرف انرژی اختصاص یافته است.علاوه بر این، از محل تفاهمنامه با شرکت تراکتورسازی ایران، ۴۷۲ میلیارد ریال تسهیلات برای خرید ۸۰ دستگاه تراکتور به متقاضیان استان پرداخت شد.
علیرضا ورقایی کشاورز ۳۵ ساله زنجانی نظر دیگری دارد؛ او به خبرنگار ما میگوید: بعد از کلی دوندگی هنوز موفق نشدیم تسهیلات کمباین را دریافت کنیم، کشاورزانی مثل من همچنان با مشکلات زیادی روبهرو هستند زمان طولانی بررسی مدارک پیچیدگی شرایط و نیاز به ضامن معتبر کار را سخت کرده است؛ به عبارتیمیتوان گفت این مسائل مسیر نوسازی و مکانیزاسیون کشاورزی را کند میکند.
تاکنون در استان زنجان چقدر تسهیلات پرداخت شده است؟
دبیر کمیسیون هماهنگی بانکهای استان زنجان به ایسنا میگوید: طی پنج ماه سال جاری از ابتدای سال تا پایان مرداد، استان ۲۵.۳ همت تسهیلات به حدود ۱۰۸ هزار نفر پرداخت کرده است. این در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که ۲۰ همت بوده و به ۹۲ هزار نفر تسهیلات داده شده، نشاندهنده رشد ۲۶ درصدی مبلغ و ۱۷ درصدی تعداد است.
عبدالرضا خاتمی در پاسخ به اینکه این افزایش ادامه دار خواهد بود، میافزاید: افزایش منابع بانکی و توان تسهیلاتدهی بانکها مهمترین عامل است. با افزایش منابع و تورم، طبیعی است که مبلغ و تعداد تسهیلات افزایش یابد. همچنین سیاستهای انقباضی و کنترل رشد نقدینگی بانک مرکزی روی آن تاثیر گذاشته است.
به گفته کارشناسان اقتصادی بخش عمدهای از تسهیلات پرداختی در پنج ماهه نخست سال جاری به تولید اختصاص یافته است. مسئولان بانکی استان اذعان دارند که در بخش کشاورزی و دامپروری، اعطای تسهیلات بهصورت مرحلهای و براساس ظرفیت پروژه و افراد متقاضی صورت میگیرد.
بر اساس آمار، از مجموع ۲۵.۳ همت تسهیلات پرداختی (تا پایان مرداد) حدود ۳ همت به بخش مسکن و ۱.۷ همت به کشاورزی اختصاص یافته است. بخش کشاورزی شامل ۴۷۱۱ نفر میشود و در مجموع سهم این بخش از کل تسهیلات بین ۶.۷ دهم درصد است.
تسهیلات تکلیفی و تبصرهای نیز طبق سیاستهای کلان کشور و قوانین بودجه سالانه به بانکها ابلاغ میشود و پرداخت آن وابسته به ظرفیت منابع و اولویتهای هر بخش است. برای مثال بانکها موظفاند طبق قانون جهش تولید مسکن سالانه ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص دهند، اما آمار نشان میدهد که هماکنون تنها حدود ۱۲ درصد از تسهیلات به این حوزه پرداخت شده است، هرچند پیشرفت پروژهها نیز در این موضوع مؤثر است.
به طور کلی بانکها منابع خود را بین بخشهای مسکن، صنعت و معدن، کشاورزی، خدمات، صادرات و قرضالحسنه تقسیم میکنند و با محدودیت منابع، تمام متقاضیان نمیتوانند صددرصد درخواست خود را دریافت کنند تخصیص تسهیلات بر اساس سهمبندی و ظرفیت هر بخش انجام میشود.
در آخر...
با وجود افزایش پرداخت تسهیلات بانکی و تخصیص بخش قابل توجهی به تولید، پیچیدگی شرایط دریافت و محدودیت منابع همچنان مانع بهرهوری سریع و توسعه واحدهای تولیدی میشود تسهیل دسترسی به منابع مالی میتواند نقش موثری در رونق تولید، ایجاد اشتغال و تقویت اقتصاد کشور داشته باشد.
انتهای پیام
نظرات