به گزارش ایسنا، درحالی که اوکراین میدان اصلی کشمکش روسیه و ناتو و همچنین اتحادیه اروپا حداقل از سال ۲۰۱۴ بوده است، اما پس از شدت‌گرفتن بحران اوکراین، حالا مولداوی هم به آن اضافه شده است.

اوکراین و مولداوی، دو کشور همسایه واقع در حاشیه شرقی اروپا، به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک حساس خود به صحنه‌ای کلیدی برای تقابل میان روسیه و اتحادیه اروپا تبدیل شده‌اند. این دو کشور که بخشی از حوزه نفوذ اتحاد جماهیر شوروی بودند، امروزه میان ۲ گرایش به غرب و حفظ روابط با شرق قرار دارند. 

مولداوی کشوری کوچک‌تر از اوکراین اما با اهمیت راهبردی، به دلیل وجود منطقه جدایی‌طلب ترانس‌نیستریا و وابستگی تاریخی به روسیه، به‌عنوان یک نقطه تلاقی در این تقابل ظاهر شده است. درگیری‌ها در منطقه خودمختار ترانس‌نیستریا، از زمان شوروی سابق حل‌نشده باقی مانده است. صلح در این منطقه توسط نیروهای حافظ صلح مشترک متشکل از پرسنل نظامی روسیه، ترانس نیستریا و مولداوی حفظ می‌شود.

ماجرای قدیمی گرایش جناح غربی جمهوری‌های سابق شوروی به اتحادیه اروپا و ناتو حالا به مولداوی رسیده است. مولداوی پس از آغاز جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ درخواست پیوستن به اتحادیه اروپا را ارئه و این بلوک در سال ۲۰۲۴ با آغاز مذاکرات الحاق موافقت کرد.

انتخابات ۲۰۲۵ و آرای دیاسپورا

انتخابات پارلمانی روز یکشنبه در مولداوی به اوج تقابل مسکو و بروکسل در میانه تشدید جنگ در اوکراین تبدیل شد؛ هرچند که احزاب نزدیک به مسکو به‌شدت در این انتخابات تحت فشار قرار گرفتند و ۲ حزب «مولداوی بزرگ» و «قلب مولداوی» به ظن «تامین مالی غیرقانونی» از حضور در انتخابات منع شدند.

طبق نتایج انتخابات که تا این لحظه بیش از ۹۹ درصد آن شمارش شده است، حزب حاکم «اقدام و همبستگی» که گرایش‌های اروپایی دارد، بیش از ۵۰ درصد آرا را به دست آورده که بسیار جلوتر از «بلوک میهن‌پرستان» طرفدار روسیه با کمتر از ۲۵ درصد آرا قرار دارد. اکنون حزب «مایا ساندو» رئیس‌جمهور این کشور می‌تواند اکثریت پارلمان را از آن خود کند و دولت تشکیل دهد. نظام مولداوی پارلمانی است و نخست‌وزیر، رئیس کابینه است اما ساندو نقش ویژه‌ای در این کشور دارد.

آرای دیاسپورای مولدوای نقش اساسی را در این پیروزی ایفا کرده است. تعداد زیادی از شهروندان مولداوی به دلیل عمدتا مشکلات اقتصادی و بی‌ثباتی داخلی، به کشورهای دیگر اروپایی مهاجرت کرده‌اند. تخمین زده می‌شود که حدود یک‌سوم تا یک‌چهارم جمعیت مولداوی یعنی حدود یک میلیون نفر در خارج از کشور زندگی می‌کنند. این تعداد قابل‌توجه که عمدتا طرفدار غرب هستند، آرای دیاسپورا را به عاملی تعیین‌کننده در انتخابات تبدیل کرده است.

بازی اتهام‌زنی

در سایه حواشی به‌وجود آمده در این انتخابات از جمله فراخوان‌ها برای برگزاری اعتراضات، احزاب مخالف، این انتخابات را غیرشفاف توصیف کرده‌اند. در میانه بازی اتهام‌زنی‌ها، ساندو انگشت اتهام را به سمت روسیه برده و «ایگور دودون» رئیس‌جمهور پیشین مولداوی و رهبر بلوک نزدیک روسیه، غرب را به دخالت در انتخابات متهم کرده است.

«بوریس چرنیشوف» نایب رئیس دومای دولتی روسیه گفته انتخابات پارلمانی در مولدوای نامشروع است چراکه ساندو پیروزی را در خارج رقم زده است.

در سوی دیگر میدان، سران اروپایی از جمله «اورسولا فون‌درلاین» رئیس کمیسیون اروپا و همچنین سران آلمان، فرانسه و لهستان از نتایج این انتخابات ابراز خرسندی و آن را به‌عنوان تاییدی بر آرزوهای مولدوای برای پیوستن به اتحادیه اروپا خوانده‌اند.

«ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین پیش از این به سران اروپایی هشدار داده بود که اجازه ندهند مولدوای نیز همانند بلاروس به متحد روسیه تبدیل شود.

آینده مولداوی

مسئله اصلی امنیتی، خطر شعله‌ور شدن بحران ترانس‌نیستریاست. این منطقه عمدتا نزدیک به مسکو است و اگر تقابل روسیه و غرب در این منطقه بالا بگیرد، مولداوی ممکن است به دونباس دوم تبدیل شود؛ نقطه‌ای کوچک اما پرآتش که توان بی‌ثبات کردن منطقه را دارد.

مولداوی فقیرترین کشور اروپاست. پیوستن به اتحادیه اروپا برای مردم به معنای امید به رفاه بیشتر است، اما در عمل هزینه‌های اصلاحات اقتصادی، مبارزه با فساد و وابستگی شدید به انرژی خارجی چالش‌های بزرگی باقی می‌گذارد. پرسش کلیدی این است که آیا اتحادیه اروپا حاضر است مثل اوکراین هزینه‌های سنگین را برای مولداوی هم بپردازد؟

کارشناسان می‌گویند این پیروزی برای غرب‌گرایان، پایان کار نیست و آرزوی سران مولداوی برای پیوستن به اردوگاه غرب به عوامل متعددی از جمله حمایت مداوم اتحادیه اروپا، مدیریت بحران ترانس‌نیستریا، توانایی دولت در جلب اعتماد عمومی و مبارزه با فساد و فقر وابسته است.

انتهای پیام