به گزارش ایسنا، ناوگان «صمود» ابتکاری بینالمللی برای شکستن محاصره غزه در تابستان ۲۰۲۵ راهاندازی شد. این ناوگان که از اواخر ماه اوت از بنادر اسپانیا و تونس حرکت کرد، بخشی از تلاشهای مداوم فعالان حقوقبشری جهانی برای رساندن کمکهای بشردوستانه به غزه در میان بحران انسانی در این باریکه در طول قریب به ۲۰ سال محاصره است؛ بحرانی که تنها در جنگ نسل کشی اخیر جان بیش از ۶۷۰۰۰ نفر را گرفته است. چرا حرکت ناوگان صمود یا پایداری به سمت غزه، مهمتر از اقدامات دیگر از دست بوده است؟
بزرگترین ماموریت دریایی
ناوگان صمود به عنوان بزرگترین مأموریت دریایی به غزه در تاریخ ثبت شده است و بیش از ۵۰ کشتی و هیاتهایی از حداقل ۴۴ کشور در ۶ قاره را گرد هم آورد. این ناوگان، که توسط چهار ائتلاف عمده با تجربه تلاشهای پیشین سازماندهی شد، از نظر مقیاس و هماهنگی، فراتر از ناوگانهای آزادی قبلی عمل کرد. برای مثال:
- ناوگان آزادی یک (۲۰۰۸-۲۰۰۹): شامل دو کشتی کوچک بود که تنها دو مورد از ۳۱ تلاش موفق به رسیدن به غزه شد.
- ناوگان آزادی ۲ (۲۰۱۰): ۶ کشتی با بیش از ۶۰۰ مسافر به سمت غزه حرکت کردند اما با حمله رژیم صهیونیستی به کشتی ماوی مرمره که منجر به جانباختن ۹ فعال حقوقبشری شد، متوقف شدند.
- ناوگانهای بعدی (۲۰۱۱، ۲۰۱۵، ۲۰۱۸، و ۲۰۲۵): اغلب با تعداد کمتر کشتی (۴-۱۰) و مسافران محدودتر بودند و همگی توسط رژیم صهیونیستی در آبهای بینالمللی متوقف یا مورد حمله قرار گرفتند.
اهمیت صمود نه تنها در اندازه با بیش از ۴۰ کشتی و ۵۰۰ مسافر، بلکه در زمینه تاریخی-دیپلماتیک آن است؛ در میانه نسلکشی غزه، این ناوگان حمایت گستردهای از کشورهای جهان جلب کرد و به عنوان نمادی از «مقاومت مدنی جهانی» عمل کرد. برخلاف تلاشهای قبلی که عمدتاً اروپایی-ترکیهای بودند، صمود تنوع جغرافیایی و رسانهای بیشتری داشت و از ابزارهای دیجیتال مانند دوربینها و دادههای زنده برای جلب توجه جهانی استفاده کرد، که منجر به پوشش گسترده رسانهای شد.
حتی حملات پهپادی رژیم صهیونیستی به برخی از کشتیهای این کاروان در ساحل تونس نتواسنت، مانع از حرکت آن به سمت غزه شود.

چه کسانی راهی غزه شدند؟
ناوگان صمود میزبان بیش از ۵۰۰ فعال، متخصص و داوطلب از سراسر جهان بود، که شامل پزشکان، هنرمندان، وکلا، دریانوردان و فعالان حقوق بشر میشدند. این افراد بدون وابستگی به دولت یا حزب سیاسی، بر اساس باور به «کرامت انسانی» و اقدام غیرخشونتآمیز گرد هم آمده بودند. هیأتها از ۴۴ کشور، از جمله استرالیا، برزیل، آفریقای جنوبی، و کشورهای اروپایی، شرکت داشتند.
افراد و گروههای برجسته این کاروان شامل:
- گرتا تونبرگ: فعال محیط زیست سوئدی که به عنوان یکی از چهرههای کلیدی، نماد جوانی و تعهد جهانی به عدالت بود.
- ریم الحسن: عضو پارلمان اروپا و فعال حقوقبشری فلسطینی-فرانسوی.
- کمیته راهبری: شامل «یاسمین آچار» فعال حقوق بشر، «تیاگو آویلا» فعال محیط زیستی، «ملانی شوایزر» وکیل و دانشمند سیاسی و فعالان فلسطینی مانند «سیف ابوکشک» و «محمد نادر النوری» بودند.
علاوه بر این، سیاستمداران ایتالیایی، وکلا و نمایندگان پارلمان اروپا نیز حضور داشتند.

یک چهره خاص
گرتا تونبرگ فعال محیط زیست سوئدی که با جنبش «جمعهها برای آینده» به شهرت رسید، در سالهای اخیر حمایت صریح و مداومی از فلسطین نشان داده است. تونبرگ در آغازین روزهای جنگ نسلکشی رژیم صهیونیستی علیه غزه، در پیامهایی در ایکس نوشت: «جهان باید فوراً خواستار آتشبس، عدالت و آزادی برای فلسطینیها و همه غیرنظامیان آسیبدیده شود».
تونبرگ بارها تأکید کرده که «عدالت اقلیمی بدون حقوقبشر ممکن نیست». تونبرگ پیش از بازداشت توسط نظامیان رژیم صهیونیستی، در تونس مورد استقبال هزاران نفر قرار گرفت و گفت: «این همبستگی در دل مردمان سراسر جهان است».

پیامهای ناوگان صمود
پیام اصلی ناوگان صمود، بهچالش کشیدن مستقیم محاصره ۱۸ ساله و غیرقانونی رژیم صهیونیستی بر غزه با تأکید بر پایان نسلکشی و ایجاد کریدور دریایی برای رساندن کمکها عنوان شده است.
اهداف کلیدی این کاروان عبارت بودند از:
- تحویل کمکهای بشردوستانه: حدود ۳۰۰ تن مواد ضروری مانند غذا، آب آشامیدنی، دارو، و تجهیزات پزشکی به مردم گرسنه غزه.
- همبستگی جهانی: ترویج اقدام غیرخشونتآمیز و کرامت انسانی، با تمرکز بر حمایت از جوامع فلسطینی و جلب توجه به جنایات اسرائیل در آبهای بینالمللی.
- نماد مقاومت (صمود): این ناوگان پیامی از امید و مقاومت مدنی ارسال میکرد، که محاصره را نه تنها بحران انسانی، بلکه نقض حقوق بینالملل میدانست.

توقف و بازداشت
بهرغم اینکه ناوگان صمود به هدف اصلی خود یعنی رسیدن به غزه و تحویل مستقیم کمکها به مردم این باریکه نرسید، اما سازماندهندگان تأکید دارند که این تلاش، فراتر از کمکرسانی، برای «شکستن دیوار سکوت جهانی» و تقویت همبستگی جهانی است.
نیروی دریایی رژیم صهیونیستی بیش از ۴۰ کشتی را متوقف، بیش از ۴۵۰ فعال را بازداشت کرد و آنها را به بنادر اسرائیلی منتقل و سپس اخراج کرد. آخرین کشتی روز جمعه متوقف شد، و یک کشتی موفق به ورود به آبهای فلسطینی شد، اما بدون رساندن کمکهای کامل.
با این حال، «پیروزیهای غیرمستقیم» شامل جلب توجه جهانی از طریق پخش زنده و شبکههای اجتماعی بود، که منجر به انتقادات بینالمللی از تلآویو و افزایش آگاهی از محاصره شد. این ناوگان، مانند تلاشهای قبلی، محاصره را برجسته و راه را برای مأموریتهای آینده هموار کرد.

لزوم اقدام فوری برای پایان محاصره
ناوگان صمود، با وجود شکست در رسیدن فیزیکی به غزه، به عنوان نقطه عطفی در تاریخ مقاومت مدنی علیه محاصره غزه عمل کرد. اهمیت آن در مقیاس جهانی، تنوع سرنشینان و پیام قدرتمند استقامت، آن را از تلاشهای قبلی متمایز کرد.
این رویداد نه تنها توجه رسانهای جلب کرد، بلکه بر لزوم اقدام بینالمللی فوری برای پایان محاصره تأکید داشت.
انتهای پیام
نظرات