به گزارش ایسنا، این واکسن که توسط یک تیم بین‌المللی از متخصصان دامپزشکی تولید شده است با هدف پیشگیری از یک بیماری تهدیدکننده ناشی از «ویروس تب‌خال اندوتلیوتروپیکِ فیل‌ها» (EEHV) طراحی شده؛ ویروسی که در حال حاضر یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در میان فیل‌های جوان آسیایی به شمار می‌رود.

در آزمایش‌هایی که روی چندین فیل‌ بالغ در «باغ‌وحش چِسترِ» انگلیس صورت گرفت، مشخص شد این واکسن ایمن است و مهم‌تر از آن، بخشی از سیستم ایمنی بدن را فعال می‌کند که در مقابله با ویروس‌ها نقش اساسی دارد.

پروفسور «فالکو اشتاینباخ» از «آژانس بهداشت حیوانات و گیاهان بریتانیا» (APHA) و دانشگاه Surrey گفت: این لحظه‌ای تاریخی در مسیر تلاش‌های ما برای حفاظت از گونه فیل‌های آسیایی است.

وی گفت: امیدواریم نتایج این آزمایش که منحصربه‌فرد است، راه را برای جلوگیری از مرگ فیل‌های جوان بر اثر بیماری خطرناکی که این ویروس ایجاد می‌کند، هموار سازد.

ویروس EEHV به‌ویژه در باغ‌وحش‌ها تأثیری ویرانگر بر جای گذاشته است. تنها در باغ‌وحش چستر، طی دهه گذشته هفت فیل نوزاد بر اثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست داده‌اند.

همچنین وجود این ویروس در گله‌های فیل‌های وحشی و در برخی حفاظتگاه‌های فیل‌های جوان نیز گزارش شده است.

«ویروس تب‌خال اندوتلیوتروپیکِ فیل‌ها» (EEHV) چیست؟

این ویروس موجب بروز نوعی بیماری هموراژیک (خون‌ریزی کنترل‌نشده) می‌شود که می‌تواند ظرف ۲۴ ساعت مرگبار باشد و در بیش از ۸۰ درصد موارد، ابتلای فیل‌های جوان به این بیماری به مرگ آن‌ها منجر می‌شود.

به گزارش شبکه خبری بی‌بی‌سی، دلیل اینکه چرا ویروس EEHV تا این اندازه خطرناک است، هنوز به‌طور دقیق مشخص نشده است. بسیاری از فیل‌های بالغ این ویروس را در بدن خود دارند، بدون آن‌که نشانه‌ای از بیماری یا تأثیر منفی بر سلامتشان دیده شود. با این حال دامپزشکان بر این باورند که فیل‌های نوزاد به‌ویژه در دوران از شیر گرفته شدن، زمانی که سطح پادتن‌های تقویت‌کننده سیستم ایمنی ناشی از شیر مادر کاهش می‌یابد، آسیب‌پذیرترند.

در این مرحله، دستگاه ایمنی بدن فیل نوزاد در وضعیتی حساس و ناپایدار قرار دارد و ممکن است به‌سرعت از کنترل خارج شود.

دکتر «کیتی ادواردز»، محقق ارشد حفاظت در باغ‌وحش چستر در گفت‌وگویی با بی‌بی‌سی گفت: این ویروس می‌تواند بیماری‌ بسیار شدیدی ایجاد کند.

او افزود: این ویروس فیل‌های وحشی را نیز مبتلا می‌کند اما آمار دقیقی از تعداد کل تلفات در دست نیست. با این حال در میان فیل‌هایی که تحت مراقبت انسان هستند (در باغ‌وحش‌ها و حفاظتگاه‌ها) تاکنون بیش از ۱۰۰ مورد مرگ بر اثر این ویروس گزارش شده است.

تیم مطالعاتی که توسط دانشمندان دامپزشکی دانشگاه Surrey و APHA سرپرستی می‌شود، واکسن جدید را با استفاده از یک «اسکافولد» یا چارچوب آزموده و معتبر توسعه دادند. اساسا ساختار پایه این واکسن مشابه واکسنی است که به‌طور معمول برای ایمن‌سازی فیل‌ها در برابر ویروسی به نام «آبله گاوی» یا «کاوپاکس» استفاده می‌شود.

دانشمندان این ساختار واکسن را با پروتئین‌های ویروس EEHV ترکیب کردند؛ همان بخش‌های تضعیف‌شده از ویروس که قدرت بیماری‌زایی ندارند اما سیستم ایمنی فیل می‌تواند آن‌ها را شناسایی کرده و واکنش نشان دهد.

در یک آزمایش بی‌سابقه در جهان این تیم تحقیقاتی، واکسن جدید را روی سه فیل بالغ سالم در باغ‌وحش چستر آزمایش و سپس نمونه‌های خون حیوانات واکسینه‌شده را تجزیه و تحلیل کرد.

پروفسور اشتاینباخ گفت: نتایج این مطالعه که در مجله «نیچر کامیونیکیشن» منتشر شد، فراتر از انتظار ما بود.

او افزود: نتایج به‌وضوح نشان داد این واکسن قادر است تولید سلول‌های T (نوعی سلول ایمنی) را تحریک کند، سلول‌هایی که نقش حیاتی در مقابله با عفونت‌های ویروسی دارند.

گام بعدی دانشمندان، آزمایش واکسن روی فیل‌های جوان است زیرا این گروه بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر نوع شدید بیماری دارند.

انتهای پیام