به گزارش ایسنا، آسیه الفت‌بخش، معاون پژوهش و آموزش پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی امروز در هفتمین پویش سراسری غربالگری سرطان های شایع بانوان، پژوهشگاه سرطان معتمد جهاددانشگاهی با اشاره به تازه‌ترین آمارهای جهانی در زمینه سرطان پستان گفت: بر اساس آخرین داده‌های منتشرشده توسط پایگاه بین‌المللی گلوبوکن (GLOBOCAN) در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۵ هزار و ۷۰۰ زن ایرانی به سرطان پستان مبتلا شده‌اند. با توجه به جمعیت حدود ۴۲ میلیون نفری زنان در آن سال، میزان بروز سرطان پستان در ایران حدود ۳۵ تا ۳۷ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود.

وی تأکید کرد: این آمار بر پایه داده‌های معتبر بین‌المللی است و ممکن است بسته به روش پیش‌بینی یا مدل‌سازی، در برخی منابع اندکی بالاتر یا پایین‌تر گزارش شود.

استان‌های با بروز بالاتر سرطان پستان

الفت‌بخش با اشاره به توزیع جغرافیایی بروز این بیماری افزود: «طبق مطالعات منتشرشده در دو سال گذشته، استان‌هایی مانند تهران، البرز، قم، یزد، اصفهان، گیلان و مازندران در گروه استان‌های با بروز بالای سرطان پستان قرار دارند و در نقشه‌های آماری با رنگ قرمز مشخص شده‌اند؛ یعنی میزان بروز بیش از ۳۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر.

به گفته وی، در مقابل، استان‌هایی نظیر ایلام، چهارمحال‌وبختیاری، سیستان‌وبلوچستان و خوزستان، میزان بروز پایین‌تری دارند. علت این تفاوت‌ها می‌تواند به سبک زندگی شهری و صنعتی، کاهش نرخ فرزندآوری، نخستین بارداری در سنین بالاتر و نیز شیوه زندگی کمتر تحرک‌آمیز در استان‌های صنعتی مربوط باشد.

نقش سبک زندگی در بروز سرطان

این مقام مسئول ادامه داد: عامل اصلی افزایش بروز سرطان پستان در استان‌های صنعتی، سبک زندگی است. تغذیه، کم‌تحرکی، سن بالای اولین بارداری و تعداد کم فرزندان از عوامل مؤثر در این زمینه محسوب می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: در برخی استان‌های کمتر برخوردار نیز ممکن است آمار پایین‌تر ناشی از کم‌گزارش‌دهی باشد، زیرا به دلایل فرهنگی یا محدودیت‌های دسترسی، برخی بیماران به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند.

آلودگی هوا، هنوز عامل اثبات‌نشده

الفت‌بخش درباره ارتباط آلودگی هوا با بروز سرطان پستان نیز گفت: به طور کلی عوامل محیطی در ایجاد سرطان نقش دارند، اما تاکنون هیچ مطالعه مستقیمی که رابطه قطعی بین آلودگی هوا و سرطان پستان را ثابت کند، انجام نشده است. بنابراین تنها در مورد عواملی می‌توانیم اظهار نظر قطعی کنیم که مطالعات بزرگ علمی، اثر آن‌ها را اثبات کرده باشند.

اجرای پویش سراسری آگاهی‌بخشی در ماه اکتبر

معاون پژوهش و آموزش پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی با اشاره به برنامه‌های این پژوهشکده در ماه جهانی آگاهی‌بخشی درباره سرطان پستان (ماه اکتبر) اظهار کرد: چند سالی است که پژوهشکده سرطان معتمد هم‌زمان با ماه اکتبر، پویش سراسری آگاهی‌بخشی در زمینه سرطان پستان را اجرا می‌کند. هدف اصلی این پویش، افزایش آگاهی بانوان درباره روش‌های پیشگیری، تشخیص زودهنگام و اصلاح سبک زندگی است.

آموزش ماماهای سراسر کشور برای پیشگیری و غربالگری

وی افزود: در راستای گسترش این پویش در سطح کشور، امسال یک وبینار آموزشی ویژه ماماهای سراسر کشور برگزار کردیم که حدود ۴۰۰ نفر در آن شرکت کردند. در این دوره آموزشی، مباحثی از جمله ماهیت سرطان پستان، روش‌های تشخیص، غربالگری و آموزش‌های مرتبط با پیشگیری به ماماها ارائه شد.

الفت‌بخش در ادامه با تأکید بر ضرورت استمرار آموزش و اطلاع‌رسانی گفت: آگاهی، نخستین گام در پیشگیری از سرطان است و هرقدر دانش عمومی بانوان درباره بیماری‌های زنان و سرطان پستان افزایش یابد، امکان تشخیص زودهنگام و درمان موفق نیز بیشتر خواهد شد.

اجرای برنامه‌های غربالگری و آموزش در پنج منطقه تهران

معاون پژوهش و آموزش پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی با اشاره به برنامه‌های هم‌زمان با ماه جهانی آگاهی‌بخشی درباره سرطان پستان گفت: برنامه‌های ما در دو محور اصلی غربالگری و آموزش طراحی شده است. در حوزه غربالگری، با همکاری شهرداری تهران در چند منطقه از شهر، خدمات معاینه رایگان بانوان ارائه می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر این طرح در مناطق ۲، ۴، ۱۶، ۱۹ و ۳ تهران اجرا می‌شود و بانوان می‌توانند برای دریافت نوبت معاینه رایگان با شماره ۸۸۶۴۱۳۹۸ تماس بگیرند. این خدمات تا پایان ماه اکتبر در ساختمان شماره یک پژوهشگاه، واقع در میدان ونک و ابتدای گاندی جنوبی، ارائه می‌شود.

معاینه رایگان برای کارکنان دانشگاه‌ها و جهاد دانشگاهی

الفت‌بخش ادامه داد: علاوه بر این، برخی از ارگان‌ها و دانشگاه‌ها نیز برای اجرای طرح معاینه رایگان درخواست داده‌اند. در این چارچوب، خدمات غربالگری برای کارکنان دانشگاه الزهرا(س)، دانشگاه صنعتی شریف و جهاد دانشگاهی برنامه‌ریزی شده است.

وی با بیان اینکه هدف این طرح پوشش گسترده جمعیت نیست؛ بلکه فرهنگ‌سازی است، تصریح کرد: ما ادعا نمی‌کنیم در طول یک ماه می‌توانیم بخش وسیعی از جامعه را معاینه کنیم، اما همین اقدام نمادین باعث می‌شود بانویی که برای معاینه مراجعه می‌کند، اطلاعاتی کسب کند و آن را در محیط خانواده یا محل کار خود منتقل نماید. در واقع، این برنامه‌ها به گسترش فرهنگ پیشگیری و آگاهی در سطح جامعه کمک می‌کند.

آموزش عمومی و اعزام متخصصان به سازمان‌ها

این مقام مسئول با اشاره به بخش آموزشی برنامه‌ها اظهار کرد: در حوزه آموزش عمومی، سازمان‌ها، نهادها و ارگان‌هایی که فضای لازم برای برگزاری جلسات و امکان پوشش جمعیت قابل توجهی را دارند، می‌توانند از ما درخواست کنند تا متخصصان پژوهشگاه را برای ارائه آموزش اعزام کنیم.

وی افزود: تاکنون چند شرکت داروسازی بزرگ، برخی بنیادهای خیریه و تعدادی از سراهای محله برای آموزش کارکنان یا جامعه هدف خود با ما همکاری داشته‌اند. هدف ما این است که آموزش عمومی در خصوص پیشگیری، تشخیص زودهنگام و آشنایی با سبک زندگی سالم برای بانوان گسترش یابد.

همکاری با شهرداری، سازمان زیباسازی و پلتفرم‌های دیجیتال

الفت‌بخش درباره سایر فعالیت‌های فرهنگی پژوهشکده گفت: در همکاری با شهرداری تهران، سازمان زیباسازی و سازمان اتوبوسرانی، پوسترهای آگاهی‌بخش پویش در سطح شهر نصب شده است تا پیام‌های آموزشی در معرض دید عموم بانوان قرار گیرد.

وی ادامه داد: همچنین روابط‌عمومی پژوهشکده در حال همکاری با شرکت‌هایی مانند اسنپ، تپسی و دیجی‌کالا برای اجرای کمپین‌های اطلاع‌رسانی در فضای دیجیتال است. افزون بر این، کلیپ‌های آموزشی متعددی در وب‌سایت و صفحه اینستاگرام پژوهشکده منتشر شده که بانوان می‌توانند با مراجعه به آن‌ها اطلاعات دقیق و علمی دریافت کنند.

نورپردازی نمادین برج آزادی با رنگ صورتی

این مقام علمی به اقدامات نمادین ماه اکتبر اشاره کرد و گفت: یکی از بخش‌های نمادین این پویش، نورپردازی برج آزادی با رنگ صورتی است که نماد جهانی آگاهی‌بخشی درباره سرطان پستان محسوب می‌شود. این اقدام هرچند کوچک است، اما نقش مهمی در یادآوری اهمیت آگاهی و پیشگیری در جامعه دارد.

الفت‌بخش از برگزاری مراسم ویژه‌ای برای بیماران و بهبودیافتگان خبر داد و گفت: هر سال جشن بهبودیافتگان سرطان پستان را برگزار می‌کنیم و از تمام بیمارانی که در مراحل درمان یا بهبود قرار دارند دعوت می‌شود تا در این گردهمایی شرکت کنند. این مراسم علاوه بر جنبه آموزشی و اطلاع‌رسانی، فرصتی برای تقویت روحیه، امید و تبادل تجربه میان بیماران است.

شعار سال: «تشخیص زودهنگام، درمان مؤثر»

وی در پایان یادآور شد: شعار امسال پویش ما همچون سال‌های گذشته، تشخیص زودهنگام، درمان مؤثر است. هدف ما این است که آگاهی و امید را در جامعه بانوان تقویت کنیم تا تشخیص زودهنگام به یک عادت سلامت‌محور در زندگی روزمره تبدیل شود.

تکیه بر پروتکل‌های بین‌المللی در انجام ماموگرافی

معاون پژوهش و آموزش پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی با تأکید بر اینکه «ماموگرافی» همچنان بر اساس آخرین دستورالعمل‌های جهانی انجام می‌شود، گفت: برخی از مطالب منتشرشده در فضای مجازی مبنی بر منسوخ‌شدن ماموگرافی یا خطرناک‌بودن آن کاملاً نادرست است. ما در ایران دقیقاً طبق پروتکل‌های بین‌المللی انجمن جهانی رادیولوژی عمل می‌کنیم و هیچ تفاوتی با استانداردهای جهانی وجود ندارد.

وی افزود: در حال حاضر، انجمن رادیولوژی جهان هر سال پروتکل‌های تازه‌ای منتشر می‌کند و ما نیز طبق آخرین توصیه‌ها پیش می‌رویم. بر اساس این دستورالعمل‌ها، انجام ماموگرافی سالانه برای زنان بالای ۴۰ سال توصیه می‌شود؛ البته در برخی کشورها این روند از ۵۰ سالگی آغاز می‌شود.

تفاوت برنامه‌های غربالگری در کشورهای مختلف

الفت‌بخش با اشاره به تفاوت دوره‌های زمانی غربالگری در کشورهای مختلف توضیح داد: اینکه در برخی کشورها ماموگرافی هر دو یا سه سال یک‌بار انجام می‌شود، به دلیل وجود برنامه‌های غربالگری سیستماتیک است. در آن کشورها، دولت‌ها به‌صورت سازمان‌یافته زنان را فراخوان می‌کنند تا به‌طور اجباری در برنامه غربالگری شرکت کنند و به همین دلیل، هزینه این کار بر عهده نظام سلامت است.

وی ادامه داد: در ایران هنوز برنامه غربالگری سیستماتیک برای سرطان پستان وجود ندارد و این موضوع بستگی به سیاست‌گذاری‌های کلان سلامت دارد. ما در این زمینه نقش اجرایی نداریم و بر اساس دستورالعمل‌های علمی بین‌المللی عمل می‌کنیم.

لزوم راه‌اندازی شبکه ملی پیشگیری و کنترل سرطان

این مقام مسئول در ادامه اظهار کرد: در صورتی که شبکه ملی پیشگیری و کنترل سرطان در کشور راه‌اندازی شود، می‌توان امیدوار بود که غربالگری منظم در سطح ملی اجرا شود. اما اجرای چنین برنامه‌ای مستلزم فراهم بودن زیرساخت‌ها، نیروی انسانی متخصص و از همه مهم‌تر، صرفه اقتصادی برای نظام سلامت است.

خودآزمایی جای خود را به آگاهی می‌دهد

الفت‌بخش با اشاره به تغییر رویکرد جهانی نسبت به «خودآزمایی پستان» گفت: حدود هفت تا هشت سال پیش تأکید زیادی بر خودآزمایی ماهانه وجود داشت، اما مطالعات نشان داد که این روش تأثیر قابل‌توجهی در مراجعه زودهنگام بیماران در مراحل اولیه نداشته است و در عوض، موجب افزایش اضطراب و نگرانی در میان زنان می‌شد.

وی افزود: به همین دلیل اکنون تأکید اصلی بر ارتقای آگاهی و دقت فردی است. یعنی هر خانم باید به تغییرات جدید در بافت پستان خود توجه کند؛ اگر توده یا ضایعه‌ای مشاهده کرد که پیش‌تر وجود نداشته یا تغییر ظاهری در پوست یا بافت احساس شد، نباید صبر کند تا به مرحله پیشرفته برسد. مراجعه زودهنگام در این موارد، کلید درمان مؤثر است.

«آگاهی»؛ مهم‌تر از «خودآزمایی»

وی تصریح کرد: دیگر ضرورتی برای انجام خودآزمایی منظم ماهانه وجود ندارد. ما توصیه می‌کنیم بانوان به بدن خود آگاه باشند و در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرطبیعی، سریعاً به پزشک مراجعه کنند. آگاهی، ارزشمندتر و مؤثرتر از خودآزمایی است.

انتهای پیام