دوم آبان در تقویم ورزشی ایران به نام «روز سپاهان» ثبت شده است؛ روزی که یادآور دو اتفاق ماندگار «تولد باشگاه سپاهان اصفهان در ۱۳۳۲ و صعود تاریخی این تیم به جام باشگاه‌های جهان» است. افتخاری که تاکنون هیچ باشگاه ایرانی دیگری به آن دست نیافته و برای همیشه در تاریخ فوتبال کشور جاودانه مانده است.
از «شاهین اصفهان» تا «فولاد مبارکه سپاهان»
باشگاه سپاهان اصفهان در دوم آبان ۱۳۳۲ به همت محمود حریری، ملی‌پوش فوتبال ایران، بنیانگذاری شد. حریری که خود سابقه بازی در باشگاه شاهین تهران را داشت، شعبه‌ای از آن را در اصفهان ایجاد کرد و تیم جدید را «شاهین اصفهان» نامید، اما در ۱۳۴۶، با انحلال باشگاه شاهین در تهران، نام این تیم هم به سپاهان تغییر یافت؛ نامی که بعدها به یکی از نمادهای ورزشی ایران بدل شد.
در ۱۳۷۲، برای رفع مشکلات مالی، باشگاه تحت حمایت کارخانه سیمان سپاهان قرار گرفت و با نام «سیمان سپاهان اصفهان» در مسابقات شرکت کرد.
هفت سال بعد، در ۱۳۷۹، با ورود مجتمع فولاد مبارکه اصفهان، نام تیم به «فولاد مبارکه سپاهان اصفهان» تغییر کرد؛ عنوانی که تاکنون نیز همراه این باشگاه مانده و آن را به یکی از قدرتمندترین و ثروتمندترین باشگاه‌های کشور تبدیل کرده است.
طلایی‌ترین روز تقویم فوتبال ایران
دوم آبان نه‌تنها سالروز تأسیس سپاهان است، بلکه یادآور صعود تاریخی زردپوشان به جام باشگاه‌های جهان نیز به‌شمار می‌رود؛ افتخاری که در دوران نخست مدیریت محمدرضا ساکت رقم خورد. سپاهان با رسیدن به فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷، جواز حضور در معتبرترین تورنمنت باشگاهی جهان را به دست آورد و در کنار تیم‌هایی چون آ.ث.میلان، بوکاجونیورز آرژانتین، پاچوکای مکزیک، وایتاکر یونایتد نیوزلند، ساحل تونس و اوراواردز ژاپن قرار گرفت.
مسیر باشکوه تا فینال آسیا
ماجرای تاریخی سپاهان از اسفند ۱۳۸۵ آغاز شد. شاگردان لوکا بوناچیچ در گروه D لیگ قهرمانان آسیا با تیم‌های الاتحاد سوریه، العین امارات و الشباب عربستان هم‌گروه بودند و با کسب چهار پیروزی، یک تساوی و یک شکست، صدرنشین شدند.
در مرحله بعد، سپاهان با کاواساکی فرونتال ژاپن روبه‌رو شد. دیدار رفت در ژاپن بدون گل پایان یافت و در بازی برگشت در فولادشهر نیز تساوی تکرار شد تا کار به پنالتی کشیده شود. سپاهان در ضربات پنالتی با گلزنی عقیلی، نویدکیا، ابوالهیل، بهادرانی و اکبری پیروز شد و به نیمه‌نهایی رسید.
در نیمه‌نهایی، الوحده امارات حریف سپاهان بود. زردپوشان در دیدار رفت با دو گل محمود کریمی و یک گل محرم نویدکیا از روی نقطه پنالتی، سه بر صفر پیروز شدند و در بازی برگشت با تساوی بدون گل، صعود خود را به فینال قطعی کردند.
دوم آبان ۱۳۸۶، سپاهان برای نخستین بار در تاریخ فوتبال ایران به فینال لیگ قهرمانان آسیا رسید؛ فینالی که برابر اوراواردز ژاپن برگزار شد. بازی رفت در فولادشهر با نتیجه یک بر یک خاتمه یافت (گل سپاهان توسط محمود کریمی زده شد)، اما در بازی برگشت، طلایی‌پوشان در ژاپن سه بر یک مغلوب شدند تا با وجود شکست، به‌علت میزبانی حریفش در جام‌جهانی باشگاه‌ها، به جام باشگاه‌های جهان راه یابند.
نخستین و تنها نماینده ایران در جام باشگاه‌های جهان
سپاهان در جام باشگاه‌های جهان مقابل وایتاکر یونایتد نیوزلند با درخشش عماد رضا (دو گل) و عبدالوهاب ابوالهیل با نتیجه سه بر یک پیروز شد و به یک‌چهارم نهایی رسید. در دیدار دوم، اما در برابر اوراواردز ژاپن، همان حریف فینال آسیایی، با نتیجه مشابه شکست خورد. تنها گل سپاهان در آن مسابقه را محمود کریمی به ثمر رساند.
در نهایت، در آن سال میلان ایتالیا با شکست بوکاجونیورز به قهرمانی رسید و سپاهان با عملکردی تاریخی، نام خود را به‌عنوان تنها نماینده فوتبال ایران در تاریخ جام باشگاه‌های جهان جاودانه کرد.
از روزهای تلخ تا لحظه‌های شیرین
باشگاه سپاهان در ۷۲ سال حیات خود روزهای تلخ و شیرین بسیاری را تجربه کرده است؛ از هت‌تریک قهرمانی در لیگ برتر (۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱) و قهرمانی دراماتیک در لیگ چهاردهم گرفته تا شکست‌های تلخ آسیایی یا حذف از جام حذفی و فرار از سقوط به لیگ دسته‌اول در آخرین روزهای لیگ برتر که برای طلایی‌ها دردآور است، اما در تمام این سال‌ها، یک عنصر ثابت مانده و آن‌هم «هوادار سپاهان» است. هوادارانی که در روزهای خوش، شادمان و در روزهای سخت، پشتیبان بوده‌اند و هرگز اجازه نداده‌اند در ورزشگاه نقش‌جهان، صدای تشویقی بلندتر از سپاهان شنیده شود.
مربیانی که تاریخ ساختند
در طول تاریخ ۷۲ ساله سپاهان، ۲۹ سرمربی مختلف هدایت این تیم را برعهده داشته‌اند؛ از نخستین روزها با محمود حریری تا امروز که محرم نویدکیا دوباره بر نیمکت تیم محبوبش نشسته است. از میان این مربیان، ۱۹ نفر ایرانی و ۱۰ نفر خارجی بوده‌اند. برخی چهره‌ها نیز بیش از یک‌بار به سپاهان بازگشتند و در مقاطع مختلف تاریخ این باشگاه نقش‌آفرینی کردند.
ازجمله مربیانی که بیش از یک‌بار هدایت سپاهان را برعهده داشتند می‌توان به: محمود یاوری (سه دوره)، اکبر ابراهیم‌زاده (دو دوره)، لوکا بوناچیچ (دم دوره)، فرهاد کاظمی (دو دوره)، زلاتکو کرانچار (دو دوره) و محرم نویدکیا (دو دوره) اشاره کرد.
در میان چهره‌های خارجی، نام‌هایی چون زدراکو رایکوف، استانکو پوکله‌پوویچ، ادسون تاوارس، جوروان ویرا، انگین فیرات، ایگور استیماچ، ژوزه مورایس و پاتریس کارترون در فهرست مربیان سپاهان دیده می‌شود. در بین ایرانی‌ها نیز بزرگانی همچون ناصر حجازی، فیروز کریمی، رسول کربکندی، مسعود تابش، منصور ابراهیم‌زاده و امیر قلعه‌نویی نقش پررنگی داشته‌اند.
شماری از چهره‌های اثرگذار تاریخ باشگاه نظیر محمود یاوری، ناصر حجازی، زلاتکو کرانچار و استانکو پوکله‌پوویچ امروز در قید حیات نیستند، اما یاد و اثرشان در حافظه طلایی سپاهان زنده مانده است.
۲۹ سرمربی تیم فوتبال سپاهان که ۳۸ مرتبه در تاریخ ۷۲ ساله این باشگاه تغییر کرده‌اند به‌شرح زیر بوده‌اند:
محمود حریری (۱۳۳۲ تا ۱۳۴۳)
اکبر ابراهیم‌زاده (۱۳۴۳ تا ۱۳۴۷)
اسماعیل میررمضانی (۱۳۴۷ تا ۱۳۴۸)
مصطفی خوروش (۱۳۴۸ تا ۱۳۴۹)
اکبر ابراهیم‌زاده (۱۳۴۹ تا ۱۳۵۰)
منصور امیرآصفی (۱۳۵۰ تا ۱۳۵۱)
محمود یاوری (۱۳۵۲ تا ۱۳۵۵)
زدراکو رایکوف (۱۳۵۵ تا ۱۳۵۶)
محمود یاوری (۱۳۵۶ تا ۱۳۵۷)
مسعود تابش (۱۳۵۷ تا ۱۳۷۲)
فیروز کریمی (۱۳۷۲ تا ۱۳۷۳)
ناصر حجازی (۱۳۷۳ تا ۱۳۷۴)
محمود یاوری (۱۳۷۴ تا ۱۳۷۵)
رسول کربکندی (۱۳۷۵ تا ۱۳۷۷)
مهدی مناجاتی (۱۳۷۷ تا ۱۳۷۸)
حمید ندیمیان (۱۳۷۸ تا ۱۳۸۰)
استانکو پوکله‌پوویچ (۱۳۸۰ تا ۱۳۸۱)
فرهاد کاظمی (۱۳۸۱ تا ۱۳۸۳)
استانکو پوکله‌پوویچ (۱۳۸۳ تا ۱۳۸۴)
ادسون تاوارس (۱۳۸۴ تا ۱۳۸۵)
لوکا بوناچیچ (۱۳۸۵ تا ۱۳۸۶)
جوروان ویرا (۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷)
انگین فیرات (۱۳۸۷)
حسین چرخابی (۱۳۸۷)
فرهاد کاظمی (۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸)
امیر قلعه‌نویی (۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰)
لوکا بوناچیچ (۱۳۹۰)
زلاتکو کرانچار (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳)
حسین فرکی (۱۳۹۳ تا ۱۳۹۴)
ایگور استیماچ (۱۳۹۴ تا ۱۳۹۵)
عبدالله ویسی (۱۳۹۵)
زلاتکو کرانچار (۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶)
منصور ابراهیم‌زاده (۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷)
امیر قلعه‌نویی (۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹)
محرم نویدکیا (۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱)
ژوزه مورایس (۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳)
پاتریس کارترون (۱۴۰۳ تا ۱۴۰۴)
محرم نویدکیا (۱۴۰۴- سرمربی فعلی)
طلایی ماندن در مسیر افتخار
سپاهان، با داشتن پنج عنوان قهرمانی لیگ برتر و چهار قهرمانی در جام حذفی، پرافتخارترین تیم شهرستانی فوتبال ایران است. امروز این باشگاه با رهبری دوباره محرم نویدکیا در تلاش است تا همان مسیر پرافتخار گذشته را ادامه دهد و نسل تازه‌ای از افتخارات را در تاریخ خود رقم بزند. دوم آبان، روزی است برای مرور تاریخ، یادآوری افتخارات و عهدی دوباره با هوادارانی که قلبشان با طلایی‌ترین رنگ فوتبال ایران می‌تپد.
انتهای پیام
نظرات