حمیدرضا کاتبی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد صنعت انیمیشن در کشور از جنبه‌های مختلف، شرایط بهتری را نسبت به گذشته تجربه می‌کند، اظهار کرد: با ورود نسل جدید و افراد توانا به این عرصه، امکانات بیشتری در اختیار فعالان این عرصه قرار گرفته است.
وی ادامه داد: اگر نگاهی به تحصیلات آکادمیک بیندازیم، رشته‌هایی مانند انیمیشن و چندرسانه‌ای در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی سراسر کشور درحال تدریس هستند. این فراگیری موجب شده تا محدودیت‌های جغرافیایی و آموزشی تا حد زیادی از بین برود و علاقه‌مندان دسترسی بیشتری به این رشته داشته باشند. مسئله دیگری که در مقایسه با گذشته بیشتر به آن توجه شده، فرهنگ است؛ در نتیجه خانواده‌ها نگاه درست‌تری به رشته‌های هنری و فعالیت‌های مربوط به آن پیدا کرده‌اند.
کاتبی با اشاره به اهمیت و قدرت رسانه در این دوران، خاطرنشان کرد: امروزه به واسطه همه‌گیری رسانه، فضای مجازی و تبلیغات موجود در شبکه‌های اجتماعی، مردم متوجه اهمیت و کاربرد این حوزه شده‌اند. به عنوان مثال تا قبل از این اگر قرار بود تبلیغاتی صورت گیرد افراد از طریق بیلبوردهای شهری و یا روزنامه‌ها اقدام به این کار می‌کردند اما با گذشت زمان دریافتند که با استفاده از امکانات دیجیتالی نتایج بیشتر و بهتری را کسب خواهند کرد.
در تمام دنیا از انیمیشن به عنوان یک صنعت سودآور یاد می‌شود
او افزود: استفاده از انیمیشن در رسانه و سینما موجب می‌شود تا خلاقیت مخاطبان تحت شعاع قرار گیرد و به واسطه احساسات به وجود آمده تحت تاثیر قرار می‌گیرند. در این مسیر نقش آثاری که برای کودکان تولید می‌شود را نمی‌توان نادیده گرفت. اگر انیمیشنی برای رده سنی کودک و نوجوان ساخته شود درواقع راهی برای فروش محصولات جانبی آن اثر مانند اکشن فیگورها، لوازم تحریر، لوازم ورزشی و غیره باز می‌شود. در کنار اکران عمومی انیمیشن‌ها و فروش بلیت، فروش این لوازم جانبی و عرصه آن در بازار باعث سودآوری بسیار و فرهنگ‌سازی خواهد شد.
کاتبی درباره راهکارهای تولید یک انیمیشن با کیفیت، تصریح کرد: اگر بخواهیم تعداد تولید انیمیشن‌های ایرانی را افزایش دهیم باید به نکاتی توجه داشت. بازرگانی یکی از اصلی‌ترین مسئله‌های تولید محصول است که تیم سازنده باید به این موضوع آگاه باشد که چگونه باید اثر را به دست مخاطب برساند. اگر تهیه‌کنندگان برنامه مناسبی برای پخش آثار در سینماها، پلتفرم‌های مجازی، صدا و سیما و غیره داشته باشند می‌توانند فروش خوبی را به ارمغان آورند.
وی ادامه داد: در مرحله تولید نیز عوامل احتیاج به دانش فنی بالایی دارند و کسانی که قصد دارند در این مرحله فعالیت کنند لزوما دسترسی آن‌ها به ابزار دیجیتالی کافی نیست و باید از لحاظ ذهنی دارای خلاقیت باشند که در ادامه توانایی یادگیری این علوم پیچیده را داشته باشند. قرارگیری هنرمند در یک محیط آرام و به دور از تنش و حاشیه باعث می‌شود تا بتوانند روی موضوع اصلی تمرکز کنند.
توانایی رقابت انیمیشن‌های داخلی با آثار خارجی، درصورت وجود امکانات
کاتبی در رابطه با کاهش تولیدات انیمیشن در ایران تصریح کرد: بخشی از بحث حمایت مالی مربوط به بخش خصوصی و حضور اسپانسرها است و بخش دیگر توسط دولت میسر می‌شود. علاوه بر این‌ها برقراری انسجام بین افرادی که از مرحله پیش تولید تا اکران، مشغول فعالیت هستند به هیچ عنوان امر آسانی نیست. در حال حاضر نزدیک ۵۰ نفر تهیه کننده در صنف تهیه کنندگان انیمیشن کشور حضور دارند که تنها نیمی از آن‌ها مشغول پروژه هستند. یک تهیه کننده وظایفی بالاتر از صرفا تهیه سرمایه دارد و علت حضور کمرنگ سایر تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران از این جهت است که در برخی موارد آن گونه که باید در مرحله اکران سود کافی را کسب نمی‌کنند.
وی با اشاره به روند حضور تولیدات ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی، خاطرنشان کرد: انیمیشن در بین ۵ شغل برتر دنیا شناخته می‌شود. تولیدات انیماتورهای ما هم صرفا به فیلم‌های سینمایی داخلی ختم نمی‌شود و افراد زیادی از ایران در پروژه‌های خارج از کشور به صورت دورکاری فعالیت می‌کنند. در نتیجه روند حضور تولیدات ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی دچار نوسان است اما می‌توان گفت که تا حد زیادی این مسئله رو به رشد است.
هنرمندان باید با تغییرات حوزه فناوری همراه شوند
این کارگردان انیمیشن، استفاده از هوش مصنوعی را اتفاق مثبتی دانست و عنوان کرد: در گذشته استفاده از ابزارآلات هوش مصنوعی در انحصار کمپانی‌ها و استودیوهای بزرگ دنیا بود. به عقیده من هوش مصنوعی نمی‌تواند به صورت کامل جای انسان را بگیرد، در مقابل در دپارتمان‌های هنری این قابلیت را دارند تا در پروسه تولید به انیماتورها کمک کند. باید با تغییراتی که در حوزه تکنولوژی رخ می‌دهد همراه شد.
کاتبی افزود: با توسعه ابزارآلات و تحولاتی که شکل می‌گیرد هنرمند نباید از این اتفاقات بترسد و یا از فناوری‌های موجود فاصله بگیرند چرا که این جریان‌ها هرگز تبدیل به یک موج نشدند و نخواهند شد بلکه باید از آن‌ها به صورت درست و اصولی استفاده کنند. پس اگر در مقایسه آثار خارجی و ایرانی به دنبال کیفیت انیمیشن‌های داخلی به اندازه محصولات خارجی باشیم باید دانش فنی، امکانات، بودجه و نحوه عرضه آن را مدنظر قرار دهیم. اگر این موارد توسط یک تیم هماهنگ که در یک کمپانی مشغول هستند وجود داشته باشند، شاهد خروجی‌های باکیفیت و ارزشمندی خواهیم بود که قابل قیاس با نمونه‌های خارجی نیز هستند.
با توجه به تولیدات سال‌های اخیر می‌توان به آینده این صنعت امیدوار بود
این کارگردان درباره ارزیابی فضای جشنواره‌های انیمیشن، بیان کرد: در ایران جشنواره بین‌المللی دوسالانه پویانمایی تهران برگزار می‌شود که هنرمندان از ایران و کشورهای خارجی حضور دارند اما متاسفانه تعداد استودیوهایی که در داخل کشور به صورت جدی درحال فعالیت باشند و آثارشان در جشنواره‌های خارجی نیز حضور داشته باشند پایین است. علاوه بر این در سال ۱۳۹۴ در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر نیز بخش انیمیشن با حضور هشت انیمیشن به این رویداد اضافه شد.
او افزود: امیدوارم در آینده این توانایی را داشته باشیم که با توجه به نیازهای فرهنگی کشور به تولید اثر بپردازیم و در این راه شاهد تعامل نهادهای فرهنگی باشیم. چرا که مسئله اشتغال‌زایی در صنعت انیمیشن بسیار مهم است و نمی‌توان گفت که آثار تولید شده تنها جنبه سرگرمی دارند. به همین خاطر از این مسیر می‌توان تغییرات بسیاری را در فرهنگ و هنر یک جامعه رقم زد.
این انیماتور با اشاره به زیرساخت‌های هنری مشهد عنوان کرد: در دهه گذشته از همدان به عنوان قطب انیمیشن ایران یاد می‌شد اما در مشهد نیز با توجه به ظرفیت‌های هنری بالا شاهد تولیدات باکیفیتی بودیم. به عنوان مثال در جشنواره فجر سال ۱۳۹۶ در بخش بهترین کارگردانی، انیمیشن در مسیر باران موفق به دریافت این جایزه شد. به طورکلی اگر فعالان این حوزه در مشهد به درجه‌ای مناسب از توانایی برسند این امکان را دارند که در این شهر و یا حتی از سوی کمپانی‌های خارج از کشور به صورت دورکاری مشغول شوند.
مشهد از ظرفیت‌های بالایی برای تولید انیمیشن برخوردار است
کاتبی ادامه داد: اگر قرار باشد که مشهد به عنوان قطب انیمیشن شرق کشور مطرح شود ابتدا باید بستری فراهم شود که آثار تولید شده برای مخاطب دارای جذابیت باشد. علاوه بر این، وجود بودجه مناسب برای تلاش بیشتر فعالان این عرصه حائز اهمیت است. بخشی از زیرساخت‌های فرهنگی شهر مشهد توسط شرکت‌های مربوطه که تعداد بالایی هم ندارند صورت می‌گیرند و بخش دیگری از آن توسط مراکز آموزشی مانند دانشگاه‌ها شکل می‌گیرد. این همکاری می‌تواند افراد را در زمینه ساخت و تهیه انیمیشن پرورش دهد.
وی در رابطه با کاربردهای انیمیشن، گفت: این رشته در زمینه‌های زیادی مانند جلوه‌های ویژه، تولید اثر برای کودک و نوجوان، بازی‌سازی و به صورت کلی هرگونه تولید محتوایی که امروزه شاهد آن هستیم می‌تواند نقش مهم و پررنگی را ایفا کند و باتوجه به افزایش آگاهی و حضور افراد نسل جدید می‌توان به آینده این صنعت در ایران امیدوار بود.
این کارگردان انیمیشن، افزود: با توجه به تاریخ و فرهنگ غنی کشور ایران، انیمیشن یکی از راه‌هایی است که می‌تواند هویت و فرهنگ ملی و ایرانی را به دنیا معرفی کند. آثار ادبی ایران نیز از قابلیت دراماتیک شدن بسیار بالایی برخوردار هستند. این مسیر این امکان را فراهم می‌کند که تعاملات هنری ما با سایر کشورها افزایش پیدا کند.
انتهای پیام
نظرات