حجت‌الاسلام محمد سبزی، ۲۳ آذر ‌در نشست هم‌اندیشی بررسی مسائل تشکل‌های تعاونی روستایی شهرستان ساوه که با حضور مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران برگزار شد، با اشاره به صنایع غذایی گسترده ساوه و برند جهانی انار این شهرستان، بر لزوم جلوگیری از خام‌فروشی، ایجاد ارزش افزوده از طریق صنایع تبدیلی، سردخانه، سورتینگ و حتی مرکز پرتودهی هسته‌ای تأکید کرد و افزود: ارائه تسهیلات، تسریع در صدور مجوزها و حمایت وزارت جهاد کشاورزی می‌تواند این پروژه‌ها را به سرعت عملیاتی کند.

وی با تأکید بر اینکه ظرفیت کشاورزی ساوه بر کسی پوشیده نیست، گفت: این شهرستان قطب تولید انار است که با جشنواره اخیر، در سطح کشور و جهان شناخته شده و پسته‌کاری آن نیز در حال پیشرفت است. ساوه هم محصولات گرمسیری و هم سردسیری تولید می‌کند. با توجه به اینکه امنیت غذایی کشور در دست کشاورزان و روستائیان است و روستا محل اصلی تولیدات دامی، زراعی و باغی است، کشاورزان و تشکل های روستایی باید حمایت شوند.

نماینده مردم ساوه و زرندیه در مجلس شورای اسلامی به چالش‌های اخیر نهاده‌های دامی اشاره کرد و افزود: این مسئله مشکل‌آفرین شد، اما با مصوبه اخیر و تزریق ارز، مشکل برطرف شده و به زودی نهاده‌ها به دست تولیدکنندگان می‌رسد.

سبزی یکی از مزیت‌های ساوه را وجود صنایع غذایی گسترده دانست و اظهار کرد: کمتر شهری این تعداد صنایع غذایی دارد. شرکت‌هایی مانند تولید کنسانتره انار، چیپس و ...، مواد اولیه خود را از محصولات محلی تأمین می‌کنند و اگر صنایع تبدیلی، سردخانه و سورتینگ تقویت شود، هم ارزش افزوده افزایش می‌یابد و هم مشکلات کشاورزان حل می‌شود.

نماینده مجلس فعالیت تشکل‌های تعاون روستایی ساوه در ذخیره‌سازی میوه شب عید و تأمین مواد اولیه صنایع را مطلوب دانست و با اشاره به پروژه کلیدی پایانه صادراتی و وارداتی محصولات کشاورزی این شهرستان گفت: کلنگ این پروژه پارسال زده شد و مجوز آن پس از تلاش‌های کمیسیون کشاورزی مجلس صادر شده، اما به دلیل نبود متولی مشخص، پیشرفت نکرده است. پیشنهاد ما این است که تعاونی‌های باغداران و روستایی متولی اصلی باشند و بخش خصوصی نیز مشارکت کند؛ نه اینکه هر کسی جداگانه ادعا کند.

وی افزود: این پایانه باید مجموعه کاملی شامل بانک کشاورزی، سورتینگ، بسته‌بندی و حتی مرکز پرتودهی هسته‌ای باشد. اکنون صنایع غذایی ساوه محصولات خود را برای پرتودهی به استان‌های دور می‌برند و هزینه حمل بالایی پرداخت می‌کنند. اگر این مرکز اینجا ایجاد شود، هزینه‌ها کاهش می‌یابد و صادرات تسهیل می‌شود.

سبزی گفت: زمین به اندازه کافی وجود دارد، اما نیاز به تسهیلات، کمک در صدور مجوزها و تسریع فرآیندها داریم تا با همت تشکل‌ها و کشاورزان، این پروژه‌ها عملی شود و اگر سال آینده اگر جشنواره انار برگزار شد، در همین پایانه باشد.

وی همچنین به روستابازار کنار اتوبان با ۳۰ غرفه در هر سمت جاده اشاره کرد و گفت: این بازار مکان امن و منبع درآمد برای کشاورزان است تا محصول خود را کنار خیابان نفروشند و خطر ایجاد نکنند. حتی نمایندگان دیگر مجلس که از این مسیر عبور می‌کنند، درخواست انار مرغوب ساوه از این بازارها دارند.

شبکه توزیع استان نواقص جدی دارد

محمدباقر آقا علیخانی، معاون اقتصادی استاندار مرکزی، نیز با تأکید بر تلفیق منحصربه‌فرد کشاورزی پیشرفته و صنعت در این شهرستان، تقویت صنایع تبدیلی و اصلاح شبکه توزیع را دو اولویت اصلی استان دانست و گفت: مراکز عرضه کالا را به تعاونی‌های روستایی واگذار می‌کنیم تا هزینه‌های سفره مردم کاهش یابد و ارزش افزوده کشاورزی افزایش پیدا کند.

وی با اشاره به اینکه شهرستان ساوه تلفیقی از کشاورزی پیشرفته و صنعت قوی دارد، افزود: این ترکیب بهترین فرصت را برای ایجاد بالاترین ارزش افزوده در حوزه کشاورزی فراهم می‌کند. از سوی دیگر، شبکه توزیع استان نواقص جدی دارد. تحلیل دو ماه اخیر ما در حوزه غذا و امنیت غذایی نشان داد که باید راهکارهایی اجرا شود تا هزینه‌های مردم کاهش یابد. همه تلاش‌ها اگر به سفره مردم نرسد، ارزشی ندارد.

وی تأکید کرد: در دنیا، سهم کشاورزی خالص نسبتاً پایین است؛ برای ایجاد پایداری و جهش قوی در این بخش، باید صنایع تبدیلی را تقویت کنیم چراکه اثرات آن بسیار وسیع است. عدم تعادل در تجارت خارجی و ناهمخوانی پایانه‌های صادراتی و وارداتی، نشان‌دهنده خام‌فروشی کالاهای صنعتی و کشاورزی است. بنابراین، تقویت صنایع تبدیلی در اولویت برنامه‌های توسعه صنعتی استان قرار دارد تا بیشترین ارزش افزوده به بخش‌های پایه‌ای مانند کشاورزی داده شود.

معاون استاندار مرحله دوم را اصلاح شبکه‌های توزیعی دانست و گفت: دیشب نزدیک به سه ساعت جلسه با تجار و شهرداران و شهرهای استان داشتیم تا این شبکه را تکمیل کنیم. قرار شد مراکز عرضه مستقیم ایجاد شود. بیشترین بحث دیشب این بود که این مراکز را به تعاونی‌های روستایی بسپاریم، زیرا امروز ابزارهای بسیار خوبی برای کنترل بازار دارند و می‌توانند شبکه را تکمیل کرده و هزینه‌ها را کاهش دهند.

آقاعلیخانی افزود: در سطح شهرستان‌ها و به ویژه مرکز استان، شهرداری اراک ۱۰ نقطه برای مراکز عرضه کالا پیش‌بینی کرده که در اختیار تعاونی‌های روستایی قرار می‌گیرد و خود تعاونی‌ها تأمین کالا را بر عهده می‌گیرند. در کنار آن، با توجه به شبکه توزیع قوی سازمان تعاون روستایی و تکلیف برنامه هفتم توسعه در زمینه روستابازارها، چندین نقطه دیگر نیز پیش‌بینی شده است. اگر این حرکت‌ها آغاز شود، قطعاً اثرات خود را در سفره مردم نشان خواهد داد و امیدواریم در شرایط سخت اقتصادی، شرمنده مردم نشویم.

تعاونی‌های روستایی کلید تجمیع اراضی و افزایش بهره‌وری کشاورزی

سید مهدی حسینی، معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرستان ساوه، نیز گفت: ساوه در مجاورت تهران قرار دارد و با زیرساخت‌های قوی صنایع تبدیلی، بسته‌بندی و سردخانه، می‌تواند از خام‌فروشی جلوگیری کند و محصولات را مستقیماً صادر کند.

وی گفت: شهرستان ساوه مانند یک کشور مستقل، همه ظرفیت‌های اقتصادی را دارد. در حوزه صنعت، یکی از قطب‌های بزرگ کشور هستیم و شهر صنعتی کاوه و سایر شهرک‌های صنعتی تأثیر بالایی در اقتصاد ملی دارند. در کشاورزی نیز غنی و تأثیرگذار هستیم؛ قطب تولید انار کشور، پسته مرغوب و محصولات سیفی مانند طالبی‌کاری هستیم که نتیجه زحمات دیرینه کشاورزان است.

وی یکی از چالش‌های اصلی را پایین بودن بهره‌وری کشاورزی نسبت به زحمات کشاورزان دانست و افزود: در دو سه دهه اخیر، تحولات تکنولوژیکی گسترده در صنعت رخ داد، اما در کشاورزی کمتر شاهد تحول بودیم و بیشتر روش‌ها همچنان سنتی است. از سوی دیگر، به دلیل قانون تقسیم اراضی گذشته و انتقال به ورثه، قطعات زمین روزبه‌روز کوچک‌تر شده است. تعاونی‌های روستایی می‌توانند با تجمیع و توانمندسازی کشاورزان، این مشکل را حل کنند.

فرماندار ساوه با اشاره به موقعیت استراتژیک شهرستان در مجاورت پایتخت، تأکید کرد: زیرساخت‌های خوبی در صنایع تبدیلی، بسته‌بندی و سردخانه‌ها وجود دارد که می‌تواند از خام‌فروشی جلوگیری کند و محصولات را در همین منطقه سورتینگ، بسته‌بندی و به نقاط مختلف کشور و جهان صادر کند.

تشکیل دبیرخانه دائمی جشنواره انار

حسینی به جشنواره انار امسال اشاره کرد و گفت: این جشنواره با همت کشاورزان و مردم، پرشورترین رویداد ملی انار در کشور بود و بازخورد عالی داشت. حدود ۲۰۰ غرفه فعال بود که بخش عمده آن به انار و محصولات مرتبط اختصاص داشت و فروش خوبی انجام شد. برای اولین بار، دبیرخانه دائمی در اتاق تعاون تشکیل و هیئت مدیره تعیین شد تا از امسال به بعد، کشاورزان خودشان بدون دخالت حاکمیت آن را برگزار کنند.

وی پیشرفت پروژه پایانه صادراتی انار (۲۰ هکتار) را حدود ۵۰ درصد دانست و افزود: مصوبه کارگروه در این حوزه حائز اهمیت است و اگر کمک شود، سرمایه‌گذاری‌های بزرگی با سازوکار پیشنهادی انجام خواهد شد. همچنین دو نقطه روستابازار در آزادراه با پیگیری انجام شده توسط فرمانداری و نماینده مجلس و موافقت شرکت آزادراهی و زیرساخت، تأمین شده که پایه تقویت معیشت کشاورزان خواهد بود.

فاصله کشاورزی ساوه تا بهره‌وری مطلوب

فرماندار ساوه به مقایسه مصرف آب و اشتغال پرداخت و اظهار کرد: صنعت با مصرف حدود ۴ تا ۵ درصد منابع آبی شهرستان، حدود ۷۰ هزار اشتغال ایجاد کرده، در حالی که کشاورزی با ۸۶ درصد مصرف آب، تنها حدود ۱۱ هزار اشتغال دارد. این نشان‌دهنده فاصله با بهره‌وری مطلوب است. باید سازوکارهایی ایجاد شود تا با توجه به سابقه ساوه در صنایع تبدیلی، بسته‌بندی و سردخانه‌ها (از جمله سردخانه پروتئینی)، اعتبارات مناسب تخصیص یابد و شاهد رشد و شکوفایی تعاونی‌ها باشیم.

جواد ملکی، مدیرکل تعاون روستایی استان مرکزی، نیز گفت: در استان مرکزی ۱۸۸ تشکل فعال وجود دارد و امیدواریم با توجه به پتانسیل‌های بالای کشاورزی شهرستان ساوه، شاهد رشد بیشتر تشکل‌های این منطقه باشیم. این شهرستان در حال حاضر ۱۵ تشکل فعال دارد.

وی افزود: تشکل‌های ساوه در سطح کشور حرف برای گفتن دارند و به ویژه اتحادیه تعاونی شهرستان در حوزه سردخانه و تولید برق بسیار فعال است. امیدواریم با سیاست‌های سازمان مرکزی تعاون روستایی در استان و کشور، بتوانیم از ظرفیت‌های این تشکل‌ها بهره بیشتری ببریم.

انتهای پیام