پرندگان مهاجر؛ پرنده‌های جنگنده‌ و باهوشی هستند که شکار آنها کار ساده‌ای نیست.

دکتر سید‌ نادر صادقی‌راد، کارشناس تاکسیدرمی به مناسبت روز جهانی پرندگان مهاجر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - منطقه مرکزی – با اشاره به اینکه پرندگان مهاجر تقسیم‌بندی متنوعی دارند، افزود: پرندگان به علل مختلف همچون نوع زیستگاه و تامین تغذیه مناسب دست به مهاجرت می‌زنند و هرجا فضایی مناسب پیدا کنند، به سمت آن مهاجرت می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه در این موقع از سال عملا مهاجرت ویژه و قابل توجهی از جانب پرندگان اتفاق نمی‌افتد و نامگذاری 10 اردیبهشت به عنوان روز جهانی پرندگان مهاجر قدری عجیب است، اظهار کرد: همه پرندگان مهاجرت دارند اما، برخی از آنها مهاجرت بسیار کوتاه‌مدت داشته و از نظر میزان مسافت پرواز، فاصله کمی را پرواز می‌کنند. برای مثال پرندگان شاخه‌ای مانند بلبل‌ها و قمری‌ها که درحال حاضر در استان مرکزی حاضر هستند، مهاجرتشان به‌صورت ییلاق و قشلاق است اما، پرندگانی مانند پرستوهای دریایی تا هفت هزار مایل پرواز می‌کنند و عملا از قطب شمال به قطب جنوب مهاجرت دارند که از این نظر به پرندگان مهاجر با بیشترین مسافت مهاجرت شهره هستند.

صادقی‌راد تعداد پرندگان مهاجر ایران را حدود 200 گونه عنوان کرد که مهاجرت‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت دارند و با اشاره به اینکه تازمانی که زیستگاه‌ها مناسب باشد، پرندگان حاضر خواهند بود و درصورت فراهم نبودن شرایط مانند دشت ارژن و میان کتل در فارس و کویر قم به نوعی آن مناطق را فراموش می‌کنند، گفت: استان مرکزی یکی از مأمن‌های پرندگان مهاجر است و هر سال در اواخر شهریور ماه شاهد حضور شمار بسیاری از پرندگان مهاجر همچون درنا، فلامینگو، مرغابی، پرندگان آبزی و کنارآبزی در تالاب میقان اراک هستیم.

وی اضافه کرد: حتی علاوه بر درناها که میهمانان خارجی کشور و استان مرکزی هستند، پرندگان شکاری در شهریور ماه مهاجرت خود را از شمال شرق ایران به سمت جنوب آغاز می‌کنند، همچنین از شمال دریای خزر بلدرچین‌ها نیز با پرش "نه پرواز" وارد اراک و استان مرکزی می‌شود و بخشی از دوره مهاجرت خود را در مزارع می‌گذرانند.

وی با بیان اینکه اراک همواره میزبان درناهای خاکستری سیبری بوده است، افزود: در کل چهار نوع درنا در جهان وجود دارد که شامل درنای بزرگ، خاکستری، درنای سفید (سیبری) و درنای طناز می‌شوند. در اراک و استان مرکزی تنها درنای خاکستری وجود دارد. البته درنای سفید تنها شاید 100 بال (قطعه) در جهان وجود داشته باشد که در ایران بعضا تنها سه تا پنج بال آن را در منطقه فریدون‌کنار می‌توان دید و تعدادی نیز به سمت چین مهاجرت می‌کنند.

این رفتارشناس حیوانات تصریح کرد: بهترین اتفاقی که در استان مرکزی و کویر میقان اراک رخ داد این بود که این منطقه شکار ممنوع اعلام شد و عملا هر گونه فعالیت غیرقانونی از متخلفین سلب شد، این امر باعث شد که این منطقه به مأمنی برای پرندگان مهاجری همچون درنا و فلامینگو باشد و سالانه شاهد حضور و تجمع چشمگیر آنها در تالاب میقان اراک باشیم.

وی با اشاره به اینکه درناها پرنده‌های دشتی هستند که به دلیل شکل ظاهری در زبان محلی به گلنگ معروف هستند، افزود: این پرندگان در زمان مهاجرت در ارتفاعی بالا، در شب و به صورت کج پرواز می‌کنند، از روی ستاره مسیر خود ار تشخیص می‌دهند و عموما مناطق و دشت‌های باز که مناسب چراست را برای سکنی برمی‌گزینند.

این کارشناس تاکسیدرمی افزود: درناها در شب و هنگام خواب باید در کنار آب باشند و حتی سنگ ریزی در انگشت پای خود نگه می‌دارند که درصورت به خواب عمیق رفتن این سنگ به داخل آب بیفتند و از صدای ناشی از افتادن سنگ در آب بیدار شوند. این پرندگان بسیار باهوش و جنگنده هستند و دسترسی انسان به آنها قدری دشوار است، به نحوی که پرنده‌ای همیشه به عنوان نگهبان در کنار آنهاست که در صورت امن بودن محیط برای تغذیه صدای آهنگینی از خود خارج می‌کند و به محض احساس خطر صدایش عوض می‌شود و به درناها خطر را هشدار می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه تغذیه این پرندگان بسیار اهمیت دارد و به محض کمبود تغذیه دچار ضعف می‌شوند، اظهار کرد: برای مثال دو سال پیش این پرندگان گرفتار سرمای شدید شده و از نظر تغذیه با مشکل مواجه شدند که خوشبختانه مردم برای نجات آنها از سرما، یخ زدگی و تامین غذا کمک کردند، اما این پرندگان به محض بروز مشکلات تغذیه‌ای ضعیف می‌شوند.

صاد‌قی‌راد با تاکید بر اینکه زیستگاه نقش اساسی در حیات پرندگان مهاجر دارد عواملی مانند بیماری همچون آنفلوآنزای پرندگان و شکار را از جمله خطرات در کمین این پرندگان دانست و گفت: تغذیه اصلی پرندگان مهاجر گندم و جو است، به همین دلیل عموما در دشت‌ها و در مجاورت اراضی گندم و جو سکنی می‌گزینند، به همین دلیل شکار آنها این چنین ساده به نظر می‌رسد اما، این پرندگان بسیار جنگنده و باهوش هستند و عملا شکار آنها ساده نیست.

‌

انتهای پیام