همدان را پایتخت تاریخ و تمدن ایران نامیده اند. تپه باستانی هگمتانه در مرکز شهر همدان واقع است و از مکانهای دیدنی و تاریخی همدان بشمار می رود. بسیاری از باستان شناسان تپه هگمتانه را وسیع ترین تپه باستانی ایران دانسته و آن را بقایای ابنیه کاسی، مادی، هخامنشی و بعد از آن می دانند. مساحت تپه هگمتانه حدود ۳۰ هکتار است، که با در نظر گرفتن بخش هایی که جزو محدوده تپه باستانی بوده، ولی اینک ساختمانهای مسکونی بر روی آن ساخته شده، به بیش از ۴۰ هکتار نیز می رسد. این تپه بیضی شکل، در داخل محدوده شهر فعلی همدان در دو سوی خیابان اکباتان (آیباتان) واقع شده است. نام هگمتانه به معنی محل تجمع بوده و در منابع باستانی به صورت هگمتانه، اکباتان، امدانه و همدان ثبت شده که این سایت باستانی در سال ۱۳۱۰ به شماره ۲۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. با توجه به آثار به جای مانده از ایران کهن، به نظر می رسد شهر هگمتانه توسط اقوام آریایی ماد در قرن ۱۷ قبل از میلاد تاسیس شده و به عنوان پایتخت اولین امپراتوران و پادشاهان ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است. حدود دو سال پیش یعنی همزمان با برگزاری رویداد بین المللی گردشگری همدان ۲۰۱۸، موضوع ثبت جهانی یکی از هزار و هشتصد اثر تاریخی استان همدان که تاکنون هزار و ۶۰ اثر آن ثبت ملی شده، مطرح شد. بحث ثبت جهانی «منظر فرهنگی هگمتانه تا همدان» که شامل بافت تاریخی همدان نیز می‌شد، مطرح شد و حالا مسئولان همدان از آماده‌شدن پرونده برای ارسال به یونسکو تا پایان سال جاری خبر می‌دهند. البته برخی‌ کارشناسان معتقدند بعید است در مدت زمان گفته‌شده پرونده آماده ارسال به یونسکو شود، به خصوص که تخریب‌های صورت‌گرفته در بافت تاریخی همدان و موانع دیگر کار را سخت کرده است اما مدیران همدان معتقدند همدان به زودی صاحب یک اثر تاریخی جهانی می‌شود.