ایسناپلاس: نقل از نیویورک تایمز:دعوت از اینفلوئنسرهای تیک تاک توسط دولت آمریکا در چند ماه گذشته محبوبیت بیشتری پیدا کرده بود. «راب فلاهرتی»، مدیر استراتژی دیجیتال کاخ سفید، در این جلسه به اینفلوئنسرها گفت: «ما میدانیم که تیک تاک یک مسیر بسیار مهم برای انتقال اخبار در آمریکا ست. بنابراین می خواستیم مطمئن شویم که شما آخرین اطلاعات را از یک منبع معتبر دارید.» با این حال، در همان زمان، دولت بایدن بیش از یک سال بود که به دلیل نگرانی های امنیتی در حال مذاکره با شرکت چینی مالک تیک تاک بود. کارکنان کاخ سفید که مسئولیت آگاه کردن اینفلوئنسرهای تیک تاک را داشتند، اجازه ندارند این برنامه را روی گوشی های موبایل خودشان نصب کنند.
رویکرد متناقض دولت آمریکا به TikTok - پذیرش برنامه به عنوان یک مجرای حیاتی برای عموم، و ترسش از برنامه به عنوان یک ابزار بالقوه نفوذ خارجی - شاید توضیح مناسبی در مورد مشکل کاملا منحصر به فرد TikTok باشد. ظاهراً یک شبه، TikTok توانسته است فرهنگ آمریکایی را، از رسانهها و موسیقی گرفته تا میمها و سلبریتیها، بازسازی کند. TikTok اولیویا رودریگو را به یک نام آشنا تبدیل کرد و کالین هوور نویسنده را با فروش بیشتر از کتاب مقدس امسال به صدر فهرست پرفروشها رساند. این برنامه حتی اصطلاحات تازه ای را به زبان انگلیسی روزمره اضافه کرده است. تنها در سال گذشته، بازدید های TikTok از بازدیدهای گوگل و YouTube در آمریکا بیشتر بوده است. در حالی که فیس بوک 9 سال زمان لازم داشت تا به یک میلیارد کاربر برسد، تیک تاک تنها در پنج سال این عدد را به دست آورد.
موفقیت خارقالعاده این اپلیکیشن در کنار این واقعیت که محصول بزرگترین رقیب ژئوپلیتیک آمریکا است، بیشتر قابل توجه است. علیرغم چندین دهه تلاش، هیچ شرکت چینی هرگز جامعه آمریکا را مانند TikTok تسخیر نکرده است. تصور اینکه یک شرکت روسی یا ایرانی - یا حتی یک شرکت چینی دیگر - به موفقیتی مشابه دست بیابد، دشوار است. منشأ TikTok نگرانیهای مداوم و طولانیمدتی را در مورد آسیبپذیری آن در برابر استثمار و دستکاری توسط دولت چین برانگیخته است. بهویژه در سال گذشته، TikTok با جریان بیوقفه از پوشش منفی در مطبوعات مواجه شده است، بهنظر میرسد هر هفته افشاگری جدیدی در مورد شیوههای نقض حریم خصوصی توسط این شرکت منتشر می شود. تنها در شش ماه گذشته، TikTok و ByteDance متهم شدهاند که در مورد دسترسی کارکنان مستقر در چین به دادههای کاربران آمریکایی دروغ گفتهاند، از یک برنامه خبری برای ارسال محتوای هواداری از پکن به خارج از کشور استفاده کردهاند و به حسابهای رسانه دولتی چین اجازه دادهاند بدون بررسی و بدون برچسب محتوا منتشر کنند.
اگر محبوبیت TikTok تا به موجب نادیده گرفته شدن استفاده چین از این برنامه بوده است،حالا احتمالا زمان آن هم به سر آمده است. برخی در آمریکا به دنبال محدود کردن یا حتی ممنوع کردن دسترسی به این برنامه و استفاده از آن برای شهروندان، یا اقلا برای کارکنان دولت هستند. ولی برای رسیدن به این هدف راه دشواری را در پیش دارند.
دولت بایدن در حال نزدیک شدن به توافق با TikTok است. کمبا والدن، معاون اصلی مدیر سایبری دولت، طی سخنانی در کنفرانس رهبران فناوری، گفت که کاخ سفید هیچ تصمیم نهایی در مورد ممنوعیت این برنامه نگرفته است، اما از "هر اقدامی که امنیت را افزایش دهد" حمایت کرد. مریلند، داکوتای جنوبی، کارولینای جنوبی، نبراسکا، تگزاس، آلاباما و یوتا قبلاً استفاده از این برنامه را در دستگاههای ایالتی ممنوع کردهاند. لایحه ای که هفته گذشته توسط سنای ایالات متحده تصویب شد، همین کار را در سطح فدرال انجام می دهد. ارتش هم نصب این برنامه روی دستگاههای دولتی را منع کرده است.
چیزی که اغلب در گفت و گو در مورد تیک تاک مورد توجه قرار نمی گیرد این است که TikTok به همان اندازه محصول غرب است که محصول چین است. شرکت سازنده تیک تاک در پنج دهه گذشته شرکتی آمریکایی چینی بوده است. آمریکا مشتقانه هل دادن چین به سمت بازار آزاد را با افزایش همکاری و سرمایه گذاری در این کشور دنبال کرده است و همزمان پکن مشتاق استفاده از بخش فناوری خود به عنوان موتور رشد اقتصادی و قدرت نرم جهانی بوده است و از این همکاری استقبال کرده است. موفقیت محصولی مانند TikTok تنها بارزترین نمونه از همزیستی عمیق تر فناوری بود که زمانی اجتناب ناپذیر به نظر می رسید.
اما اکنون دنیا تغییر کرده است. در ایالات متحده، سختگیری در برابر چین یکی از معدود زمینه های توافق دو حزب است. و در این زمینه ژئوپلیتیکی پرتنش، TikTok یک اسب تروا برای نفوذ چین، برای جاسوسی، یا احتمالا هر دو در نظر گرفته می شود. در همین حال، در چین، سرکوب گستردهای به دنبال مهار شرکتهای فناوری پیشرفته و بنیانگذاران آنها رخ داده است چرا که دولت چین نگران است نفوذ، استقلال و محبوبیت این شرکت ها به پایگاههای قدرت جایگزین برای حزب کمونیست چین تبدیل شوند. این کمپین تنها بخشی از یک سرمای سیاسی و اجتماعی گستردهتر است که ممکن است کشور را به دوران مائو بازگرداند. خود TikTok در چین در دسترس نیست - کاربران در آنجا باید به یک برنامه ByteDance دیگر دسترسی داشته باشند که از دستورالعمل های دولت چین در مورد سانسور و تبلیغات پیروی می کند.
تیک تاک چگونه تبدیل به مساله شد؟
همین چند سال پیش به نظر میرسید ظهور ByteDance منادی دوران تسلط چینی بر اپلیکیشن ها باشد. در واقع، یافتن شرکتی که هم از نظر روحی و هم از نظر ماهیت خودآگاهانهتر، از غولهای فناوری آمریکا الگوبرداری شده باشد، دشوار است. بنیانگذار ByteDance اسطوره های دره سیلیکون را درونی کرده بود، و این ایده را که مدت ها توسط واشنگتن ترویج می شد پذیرفته بود که بازار آمریکا جایزه نهایی است و از هر کارآفرینی با استعداد و جاه طلبی استقبال می کند. اما اکنون، با بالا رفتن دیوارها در دو سوی اقیانوس آرام، به نظر میرسد که TikTok اولین و آخرین نمونه موفق از شرکتی فناورانه در چین که بازار آمریکا را به دست گرفته باشد. این شرکت در میانه دوران قدیم و جدید گیر افتاده است - بیش از حد چینی برای آمریکا، بیش از حد آمریکایی برای چین.
در روز کریسمس سال 2010، یک برنامه نویس چینی 27 ساله کوتاه و عینکی به نام ژانگ ییمینگ وارد Douban، ترکیبی چینی از Rotten Tomatoes و Goodreads شد تا افکار خود را در مورد فیلمی که به تازگی تماشا کرده بود به اشتراک بگذارد. ژانگ از حساب Douban خود بهعنوان وقایع نگاری پیشرفت شخصیاش استفاده کرد و کتابهایی را که میخواست بخواند ("گوگل چه کار میکرد؟" "Catch-22" و "جاده بردگی") و فیلمهایی را که دیده بود را در آن به اشتراک گذاشت (" The Departed، "Good Will Hunting"، "Inception"). فیلمی که ژانگ در آن کریسمس تماشا کرد «شبکه اجتماعی» بود. این فیلم برای ژانگ جذابیت خاصی داشت. او تنها یک سال از مارک زاکربرگ بزرگتر بود و پس از چندین رفت و آمد در میان استارتآپهای کوچک و دورهای ناخوش آیند در مایکروسافت، اخیراً خودش موسس یک شرکت فناورری شده بود. شرکت ژانگ، 99fang، یک موتور جستجوی املاک و مستغلات بود، اما او جاه طلبی بیشتر داشت و می خواست چیزی بزرگتر از اینها بسازد. داستان زاکربرگ و صعود او به قله، هم الهام بخش بود و هم هشدار آمیز. از نظر ژآنک این فیلم از پنج ستاره، چهار ستاره می گرفت.
ژانگ که در سال 1983 به عنوان تنها پسر یک کتابدار و یک پرستار به دنیا آمد، در چینی که با اصلاحات و ارتباطات جدید با غرب همراه بود، به سن بلوغ رسید. او برای کالج به تیانجین نقل مکان کرد و در آنجا در رشته مهندسی کامپیوتر تحصیل کرد. ژانگ عاشق آزادی که تکنولوژی به همراه می آورد بود و از نظر فرهنگی و سیاسی بیشتر هم مشتاق غرب بود تا شرق. بر اساس نمایه وال استریت ژورنال، در سال 2009، زمانی که مقامات چینی دسترسی به چندین وب سایت را مسدود کردند، او در وبلاگ شخصی خود مخالفت با این رویه را اعلام کرد و نوشت: «بروید بیرون و یک تی شرت برای حمایت از گوگل بپوشید. اگر اینترنت را مسدود کنید، آنچه را که می خواهم بگویم روی لباس هایم می نویسم.»
در سال 2011، فروش گوشی های هوشمند در چین برای اولین بار از ایالات متحده پیشی گرفت. ژانگ در حال سوار شدن به مترو در پکن متوجه شد که افراد کمتر و کمتری روزنامه می خوانند. در عوض، وقت بیشتری را با گوشی های تلفن همراه خود سپری می کنند. ژانگ، ایده ای برای یک شرکت جدید پیدا کرده بود، شرکتی که از ظهور اینترنت موبایل و تولد هوش مصنوعی اولیه بهره می برد. او بعداً در این مورد گفت: «درست مانند زاکربرگ که فیس بوک را برای ارتباط مردم با مردم، و تراویس اوبر را برای ارتباط مردم با ماشین ها تأسیس کرد، او می خواست «مردم را با اطلاعات مرتبط کند».
ژانگ معتقد بود مشکل اینترنت، گزینه های بسیار زیادی است که به کاربران ارائه می دهد. فید RSS جایگزین نامناسبی برای وضعیت بود، و مشکل را حل نمی کرد، ژانگ فکر دیگری داشت. او می خواست به جای این که شبکه ای راه بیاندازد که از کاربران اطلاعات می گیرد و علاقه مندی عای آنها را به دیگران نشان می دهد، شبکه ای راه بیاندازد که به کاربران خود اطلاعات بدهد. در اوایل سال 2012، او ByteDance را راه اندازی کرد.
یکی از حامیان اولیه، ژانگ را نزد دو جین سرمایه گذار چینی برد، اما هیچ یک از آنها علاقهای به ایده ژانگ نداشتند. رسانه های دیجیتال در آن زمان تجارت بزرگی نبود و چین غول های اینترنتی نوظهور خود را داشت که می توانستند به سادگی هر چیزی را که ByteDance ابداع کرده بود کپی کنند. این مساله باعث نشد ژانگ عقب نشینی کند. مردم اغلب او را نادیده میگرفتند و در عوض او با همکارانش صحبت میکردند.هنوز هوش مصنوعی به چینی وجود نداشت که ژانگ بتوان آن را بخرد، در نتیجه او ناچار شد خودش یک نمونه تازه تولید کند.
چند ماه پس از تأسیس ByteDance، مت هوانگ، یک سرمایهگذار آمریکایی، از پکن بازدید کرد تا صحنه فناوری را بررسی کند. دوستی در مورد ByteDance به او گفت و جلسه ای ترتیب داده شد. زمانی که هوانگ به دفاتر شرکت رسید، متوجه شد که کل شرکت، ژانگ و 20 نفر همکار او هستند که در دو آپارتمان ساکن شده و کار می کنند. پس از دو ساعت مکالمه، هوانگ با وجود تردید در مورد مدل کسب و کار، آماده سرمایه گذاری در ایده ژانگ بود. هوانگ در این مورد می گوید: «من نسبت به این ایده شک داشتم، اما ژانگ من را متعجب می کرد. بیشتر تردیدها به قابلیت استفاده از A.I مربوط می شود. اما «من فکر کردم اگر کسی قرار است این مساله را حل کند، ژانگ همان فرد بود.»
در آگوست 2012، ByteDance اولین نسخه از Jinri Toutiao ("سرفصل های امروز" نسخه اولیه تیک تاک) را راه اندازی کرد، برنامه ای که از A.I استفاده می کرد. به قول ژانگ، «اجازه می داد هر کاربر، در هر لحظه، صفحه اول اخبار خود را ببیند.» Toutiao پیشگام سیستمی بود که TikTok بعداً بر اساس آن به سلطه جهانی رسید. سایر پلتفرمهای محتوا، مانند فیسبوک و توییتر، کاربران را ملزم میکردند که به صورت دستی دوستان و ارتباطاتی را جمعآوری کنند، که پستهای آنها سپس فید کاربر را پر میکرد. در مقابل، در توتیائو اهمیتی نداشت که شما چه کسی را میشناسید، این برنامه فقط به آنچه دوست دارید اهمیت میداد. اصلاً نیازی به ثبت نام نداشت - نیازی به ایجاد حساب کاربری و رمز عبور، یا توصیف علایق یا ترجیحات نداشت. پس از دانلود برنامه همه چیز تمام بود. بر اساس نحوه واکنش یک کاربر به یک قسمت از محتوا - خواندن کل مقاله یا فقط چند جمله، مکث روی یک پاراگراف خاص، کشیدن انگشت به سمت بالا برای خواندن دوباره چیزی، گذاشتن نظر و Toutiao یاد می گرفت که کاربر به چیزی اهمیت می دهد و بر اساس همان الگوریتم اطلاعات بعدی را برای او در الویت قرار می داد.
نکته قابل توجه در مورد برنامه این بود که امکان یاددگیری داشت و با هر بار استفاده بهتر می شد. هر چه داده های بیشتری از علایق کاربران جمع می کرد خروجی بهتری ارائه می داد. داده های بیشتر به معنای الگوریتم هوشمندتر است. الگوریتم هوشمندتر به معنای کاربران بیشتر است. این اپلیکیشن تنها چهار ماه پس از شروع به کار به طور متوسط روزانه یک میلیون کاربر را جذب کرد. با یک حساب، درآمد تقریباً از هیچ در سال 2014 به 2.5 میلیارد دلار در سال 2017 رسید. مخالفان می گفتند که این برنامه به پست ترین علایق انسانی - شایعات در مورد سلبریتی ها، رسوایی ها، فاجعه ها و خشونت - توجه می کند تا کاربران را برای مدت زمان بیشتری درگیر نگه دارد. کاربر معمولی بیش از یک ساعت در روز را صرف این اپلیکیشن میکرد و Toutiao از نظر درآمد یکی از سریعترین برنامههای در حال رشد در تاریخ اینترنت بود. با این حال، ژانگ میتوانست سقف را ببیند: طبق گزارش مطبوعات تجاری چین، یک ارزیابی داخلی شرکت، اندازه کل بازار فید خبری چین را حدود ۲۴۰ میلیون کاربر متوسط روزانه نشان میدهد. اگر Toutiao نیمی از کیک را به دست آورد، حداکثر به 120 میلیون کاربر روزانه می رسید. برای ادامه رشد، شرکت باید به خارج از کشور نگاه می کرد.
اما این فشار چیزی اساسی تر از استراتژی تجاری را منعکس می کند. ژانگ گفته است که شرکتهای چینی درست مانند شرکتهای آمریکایی «به دنیا آمدهاند تا جهانی شوند». یکی از مدیران سابق ByteDance به نیویورک تایمز گفته است: «نوع رهبری متفاوتی وجود داشت، ژانگ تشنه رشد بود. این یک چالش انتخابی بود - اگر فناوری بزرگ غربی می تواند آن را انجام دهد، چرا ما نتوانیم؟ ما چیزی کم نداریم.»
در سال 2014، ژانگ به همراه گروهی از کارآفرین های چینی از سیلیکون ولی و دفاتر فیسبوک، تسلا و Airbnb بازدید کرد. او گوشی های شیائومی را در دستان کارکنان حوزه فناوری در آمریکایی مشاهده کرد و مکالماتی در مورد I.P.O آمریکایی مورد انتظار علی بابا شنید. در پکن، ژانگ احساسات خود را در وبلاگش خلاصه کرد: "عصر طلایی شرکت های فناوری چینی در راه است."
یک برنامه همگام سازی به نام Musical.ly از قبل راه را نشان می داد. Musical.ly که توسط یک جفت کارآفرین چینی در شانگهای شروع شده بود، در بازار ایالات متحده، به ویژه در میان نوجوانان، موفقیت شگفت انگیزی داشت. ظهور Musical.ly شرکت ژانگ را که در جستجوی محصول جدیدی بود تا به موتور توصیههای خود متصل کند مجذوب کرده بود. در مارس 2016، این شرکت تعداد انگشت شماری از کارمندان خود را در ابتکار جدیدی به نام Project X به کار گرفت.
این تیم جدید متوجه شد که هیچ یک از برنامههای اشتراکگذاری ویدیوی موجود چینی دارای فناوری همگامسازی ویدیوها با موسیقی متن نیستند. شکاف، حدود 200 تا 300 میلی ثانیه، به نظر کوچک می آمد اما به اندازه کافی قابل توجه بود که کاربران آن را پس بزنند. رفع مشکل همگامسازی نقطه فروش اصلی برنامه تیم جدید بود که Douyin («صدای لرزش») نام داشت.
Douyin یک بازسازی بسیار مشابه از Musical.ly بود. با باز کردن برنامه، بلافاصله با یک ویدئو رو به رو می شوید. انگشت خود را به سمت بالا بکشید و میتوانید یک فید به ظاهر بیپایان از ویدیوهای 15 ثانیهای را یکی پس از دیگری تماشا کنید و تمام صفحه نمایشگر گوشی را پر کنید. طراحی به اندازه کافی ساده و شهودی بود، و همان زمان از الگوتیم برنامه قبلی شرکت ژانگ استفاده می کرده تا داده جمع آوری کند و فید را بر اساس علاقه کاربر سازمان دهد. در اکثر اسکرولهای عمودی، چندین ویدئو به طور همزمان به شما نشان داده میشود، و این امر باعث میشود جمع آوری اطلاعات توسط پلت فرم دشوار باشد. با قرار دادن یک ویدیو در مقابل شما، Douyin بهتر میتواند نحوه واکنش کاربر را رمزگشایی کند و از آن دادهها برای اصلاح توصیههای آینده استفاده کند.
"TikTok" نامی بود که برای ویروسی شدن آماده بود: میتوان آن را در سراسر جهان، یک جور تلفظ کرد
Douyin رویکردی زیرکانه برای رشد در پیش گرفت. در حالی که بسیاری از محصولات دیگر ByteDance به جمعیتهای مسنتر یا روستاییتر خدمات میدادند، Douyin در ابتدا بر جوانان شهرهای چینی تمرکز داشت، آن دسته از کاربرانی که افراد دیگر میخواستند از آنها تقلید کنند. ارین هوانگ، یکی از اولین سازندگان قراردادی Douyin، به نیویورک تایمز گفته است: «آنها تأثیرگذاری ایجاد کردند. آنها فریاد نمی زدند، «از برنامه ما استفاده کن!» آنها می گفتند، «هی، این آدم را می بینی؟ شما می توانید مانند آنها باشید.» تعداد کاربران این برنامه جدید در حدود فوریه 2017 منفجر شد، زیرا چالش هایی مانند «رقص مثل حمام کردن» در دیگر پلتفرم های رسانه های اجتماعی چینی منتشر شد و کاربران جدید را جذب کرد و Douyin را با محتوای بیشتر و بیشتر رو به رو کرد. تا ماه مه، این اپلیکیشن به طور میانگین روزانه بیش از یک میلیون کاربر جذب می کرد. تقریباً در همان زمان، ژانگ با موسسان Musical.ly تماس گرفت و پیشنهاد خرید برنامه آنها را مطرح کرد. به گفته یکی از سرمایهگذاران درگیر در معامله، ژانگ معتقد بود که این کار کاملاً مناسب است، زیرا هر کدام آنچه را که دیگری به آن نیاز دارد، ارائه می دهد. ByteDance قابلیت الگوریتمی و هوش تجاری را ارائه می دهد. Musical.ly راهی به تلفنهای میلیونها نوجوان آمریکایی، با ارزشترین مشتریان جهان، ارائه کرد.
طبق گزارش بنیتا ژانگ، روزنامهنگار تجاری برجسته چینی، Musical.ly دو شرط کلیدی را برای معامله با ByteDance پیش پای ژانگ قرار داده است. ابتدا، نام برنامه باید تغییر میکرد. دوم، ByteDance حداقل 1 میلیارد دلار برای بازاریابی هزینه خواهد کرد. ژانگ موافقت کرد و Musical.ly را در نوامبر 2017 به مبلغ تقریباً 1 میلیارد دلار خریداری کرد. تا آن زمان، ByteDance خودش یک نسخه بینالمللی از Douyin ایجاد کرده بود، اما هنوز مشخص نکرده بود که چگونه خرید جدید را با محصول موجود ترکیب کند.
این شرکت نیز هنگام تشخیص نام برنامه جدید با مشکل مواجه شده بود. تیمی در ByteDance فهرستی از کلمات انگلیسی تهیه کرده بود. یک احتمال "TikTok" بود. جالب به نظر می رسید اما تیم نگران بود که به گوش غربی ها، آهنگ Kesha 2009 را به خاطر بیاورد. در نهایت الزامات جاه طلبی های جهانی ByteDance بر هر گونه نگرانی غلبه می کند. "TikTok" نامی بود که برای ویروسی شدن آماده بود: میتوان آن را در سراسر جهان، بدون توجه به زبان، از ژاپن گرفته تا هند و آرژانتین، به روشی مشابه تلفظ کرد. با چنین نامی، یک اپلیکیشن می تواند دنیا را در اختیار بگیرد.
دفاتر ByteDance در پکن در هندیان، قلب صنعت فناوری چین قرار داشتند . میزهایی در ردیفهای طولانی، به سبک کافههای اینترنتی، با یک اتاق کنفرانس در وسط. هر گوشه، اتاق استراحتی داشت که مملو از نوشیدنی و تنقلات بود. حتی مدیران بسیار عالی، مانند ژانگ یی مینگ، در دفاتر مشترک کار می کردند.
وفاداری به فرهنگ تجاری آمریکایی عمیق بود. معروف بود که ژانگ مکرراً از جک ولش و استیو جابز نقل قول میکرد، بهویژه دستور معروف جابز برای «گرسنه بمان، احمق بمان». زمانی که ژانگ یک مبادله کتاب در شرکت ترتیب داد، کتابی که انتخاب کرد «هفت عادت افراد بسیار مؤثر» بود. اولین اصل فرهنگ شرکت ByteDance، که از طریق بنرها و پوسترها در سراسر دفتر (از جمله، گاهی اوقات در حمام ها) تکرار شده است، "همیشه روز اول" است، یک اصل که مستقیماً از آمازون گرفته شده است.
ژانگ بیشتر روزها یک تی شرت و شلوار جین می پوشید و اصرار داشت که همه او را به نام کوچک صدا بزنند، چیزی نادر در دنیای رسمی و شیفته موقعیت شرکت های چینی، به ویژه برای یک موسس سرشناس. ژانگ به یک کارآموز گفته بود: من از رسمی بودن متنفرم، از ریاکاری متنفرم
او خود کاربر Douyin بود و اغلب ویدیو می ساخت و استیکرهای جدید را آزمایش می کرد. در زمان صرف غذا، ژانگ در همان صف بقیه کارکنان منتظر می ماند. او زمانی در یادداشتی برای کارمندان نوشت این ایده که مدیران باید آسانسورهای جداگانه داشته باشند، بسیار احمقانه است.
با این وجود با توجه به مصاحبه با کارمندان فعلی و سابق ByteDance که به شرط ناشناس ماندن به دلیل نگرانی از عواقب حرفه ای حاضر به مصاحبه شدند، این شرکت بین فرهنگ هایی که سعی در ایجاد پل ارتباطی بین آنها داشت، گرفتار شد. کارمندان میگویند که انتظار میرفت «۹۹۶» کار کنند، یعنی از ۹ صبح تا ۹ شب، شش روز در هفته – ۷۲ ساعت – یک برنامه استاندارد برای شرکتهای فناوری چینی. در این دوره اولیه گسترش، تماسها با دفاتر خارج از کشور اغلب تا نیمهشب برقرار بود و جلسات مهم یکشنبهها برگزار میشد. ByteStyle، کد ارزشهای فرهنگی شرکت را تبلیغ میکند که میتوانست بهطور عمده از گوگل یا آمازون حذف شود: متنوع، فراگیر، کاملاً صادقانه و شفاف. یکی از کارمندان سابق می گوید با این وجود دور بحث در مورد حقوق و دستمزد «خطی از خون کشیده شده بود» و صحبت با مطبوعات مطلقاً ممنوع بود. ساختار مسطح بود، عناوین پستهای ارشد لغو شده بود که به همه کارمندان اجازه می داد به دیگر کارمندان از جمله Zhang دسترسی داشته باشند. اما هنوز مشخص بود که دستورات از کدام طرف می آید و مدیران به ندرت مورد سوال قرار می گرفتند.
یکی از کارمندان سابق شرکت می گوید: "ByteDance مانند یک ماشین کار می کند." در چین، این شرکت به دلیل سیستم کارآمد آن برای تولید محصولات جدید، به کارخانه Super App Factory ملقب است. (با یک حساب، ByteDance بین سالهای 2018 تا 2020 بیش از 140 برنامه تحت پوشش خود داشت.) سطح بالای سازماندهی و سیستمبندی یکی از نقاط قوت این شرکت است، زیرا امکان پیشرفت و رشد سریع را فراهم میکند. اما همچنین می تواند سرد و غیرانسانی باشد. این کارمند سابق می گوید: "اهداف شما عمومی می شوند و این شعار را القا می کنند که همتایان شما رقبای شما هستند نه دوستان شما." "مثل یک دیگ بخار است، یک دیگ بخار در وال استریت"
هنگامی که توسعه بین المللی شرکت آغاز شد، به همه کارکنان گفته شد که انگلیسی یاد بگیرند. ژانگ نیز در حال یادگیری انگلیسی بود. در سال 2020، ByteDance چهل هزار کارمند جدید استخدام کرد - به طور متوسط 150 کارمند در هر روز - بسیاری از آنها در خارج از چین و اکثر آنها در شرایط همه گیری استخدام شده بودند. برخی از کارمندان چینی از عواقب توسعه شرکت در خارج از کشور ابراز نگرانی می کردند. یکی دیگر از کارمندان سابق به نیویورک تایمز گفته است: «بسیاری از کارمندان چینی ممکن است سالها برای ByteDance کار میکردند و نمیخواستند شروع به مطالعه انگلیسی کنند یا با خارجیها صحبت کنند یا ارزشهای شرکت را تغییر دهند. بسیاری از افراد در دفتر پکن، احساس میکردند که شرکت خود را به خاطر تسخیر بازارهای خارجی توسط ییمینگ از دست میدهند.» بر اساس گزارشها، برخی از کارمندان چینی از این که استخدام شده های خارجی خود را تنها کارمند TikTok معرفی می کنند و نام چینی شرکت را ذکر نمی کنند ناراحت بودند.
این ادغام برای کارمندان خارجی نیز پیچیده بود - به ویژه آنهایی که از سمت های ارشد در شرکت های بزرگ فناوری آمریکایی به ByteDance آمدند. آنها که با وعده استقلال و خودمختاری به این شرکت آمده بودند کم کم دریافتند که پذیرش این قدرت نهایی در پکن دشوار است. یک کارمند سابق دیگر این شرکت می گوید: «آمریکا برای مدت طولانی به عنوان تنظیم کننده استاندارد و داوری در کسب و کار، به عنوان بازار داخلی و مرکز اصلی شناسایی شده است، آمریکایی ها عادت ندارند به بیرون از آمریکا نگاه کنند»
برای کارمندان خارجی در دفتر مرکزی پکن، نقش مترجم فرهنگی بخشی اجتناب ناپذیر از کار بود. زمانی که ByteDance سعی کرد یکی از محصولات ویدئویی کوتاه خود را بین المللی کند، اولین کارمند سابق به یاد می آورد که برای مشاوره فراخوانده شد. در چین، این محصول با نام Xigua Shipin («ویدیو هندوانه») شناخته میشد و تیم بینالمللی اعلام کرد که نامی برای خارج از کشور انتخاب کردهاند: «خربزه رسیده» است. او به آنها گفت که نمی توانند آن را اینطور بنامند. کارمند سابق گفت: «آنها گفتند: «چرا؟» گفتم: «فقط به من اعتماد کن، نمیتوانی.» آنها فکر میکردند این نام عالی است. گفتم: «خربزه واژهای عامیانه برای سینههای زنان هستند.» اما مدیران چینی متوجه این تفاوت نبودند، آنها اصرارداشتند که این تنها به معنی «نه، خربزههای تازه» است، این محصول در نهایت BuzzVideo نام گرفت.
سر خوردن در میان فرهنگ ها به عنوان نوعی انسان شناسی عصر اینترنت، بخشی از چیزی بود که کار در TikTok را جالب و بدیع کرد. زمانی که این اپلیکیشن برای اولین بار معرفی شد، هر کشور و هر بازاری در رابطه با آن مشکلات خاص خودش را داشت.
کاربران تایلندی ویدیوهای رقص مردم در مدرسه را دوست داشتند. کاربران ژاپنی ویدیوهای خنده دار درباره اوتاکو، جوانانی که شیفته انیمه، مانگا و بازی های ویدیویی هستند را ترجیح می دهند. کاربران ویتنامی به ویژه از کار ماهرانه با دوربین لذت بردند. ورود به ایالات متحده تا زمانی که مدیران محصول TikTok به کاربران اجازه دادند دسته جدیدی ایجاد کنند بسیار سخت بود، معلوم شد آمریکاییها وابستگی غیرمعمولی به میمها داشتند.
رشد سریع خارجی ByteDance منجر به ترکیب عجیبی شد. دومین کارمند سابق در این مورد می گیود: «فرهنگ TikTok بر خلاف آنچه در تبلیغات گفته می شود بهطور باورنکردنی چینی است، به گونهای که برای خارجیها آزاردهنده است». اما از طرف دیگر، این شرکت فناوری خارجی بسیار بیشتر از آن چیزی است که اکثر چینی ها قبلاً در آن کار کرده اند. در پکن و دفاتر خارجی به طور یکسان، گردش مالی اغلب بالا بود، زیرا کارمندان در ساعات طولانی، هماهنگی بین مناطق زمانی و دستکاری فرهنگ ها از پا افتاده بودند. اما موفقیت در نهایت نوعی ثبات خاص خود را به ارمغان آورد. یکی از کارمندان فعلی آمریکایی در این مورد می گوید: «تیک تاک به یک شرکت فناوری اصلی تبدیل شده است - ما افرادی را از گوگل، فیسبوک، اسنپ چت، شرکتهای مشاوره، بلوچیپ جذب میکنیم. تیک تاک دیگر به هیچ وجه شبیه یک شرکت چینی منحرف نیست.»
در طول چند سال گذشته، مقامات نظارتی به ما راهنماییها و کمکهای زیادی ارائه کردهاند، اما در دل ما نتوانستیم آن را به درستی درک و تشخیص دهیم
در حالی که ByteDance به خارج از کشور فشار می آورد، چین در حال تغییر بود. زمانی که ژانگ برای اولین بار شرکت را در سال 2012 راه اندازی کرد، شی جین پینگ هنوز قدرت را به دست نگرفته بود، و هنوز می توان تصور کرد که کشور در مسیری، هرچند تدریجی و ناهموار، به سمت اصلاحات و باز بودن بیشتر حرکت می کند. اما در دوران شی، این امید خفه شده است. او از زمان روی کار آمدن مجدداً قدرت دولتی را به طور گسترده توسعه داده است. در میان اولویتهای شی، سرکوب گسترده فناوریهای بزرگ، بخشی از تلاش گستردهتر برای مهار شرکتهای خصوصی بوده است. در حالی که اکثر شرکتهای بزرگ فناوری آمریکایی مدتها از فعالیت در داخل چین منع شده بودند، غولهای داخلی این کشور تحمل شده بودند و حتی پرورش داده شده بودند. اما از ترس اینکه ثروت و نفوذ شرکت های فناوری می تواند تهدیدی برای قدرت حزب و ثبات اقتصادی باشد، دولت چین این بخش را در راستای اهداف حزب، مجازات، جریمه و باز تنظیم کرده است. یکی یکی، برجستهترین شرکتهای چین و بنیانگذاران آنها زیر چکش قرار گرفتند.
زمانی که Ant Group، بازوی خدمات مالی علی بابا، در حال نزدیک شدن به یک I.P.O بود که پیشبینی میشد بزرگترینi.p.o در جهان باشد، دولت دستور تعلیق آن را صادر کرد و بلافاصله پس از بررسی اقدامات انحصاری فرضی علیبابا را آغاز کرد، بنیانگذار کاریزماتیک این شرکت، جک ما، برای مدت کوتاهی ناپدید شد. در آوریل 2021، رگولاتورهای چینی رهبران نزدیک به 32 شرکت بزرگ فناوری کشور را فراخواندند و به آنها دستور دادند که «از علی بابا بیاموزند» و ظرف یک ماه یک «خود بازرسی جامع» انجام دهند. در ماه جولای، Didi، نسخه چینی Uber، دستور توقف ثبت نام کاربران جدید را صادر کرد. قوانین جدیدی بلافاصله پس از آن اعلام شد که شرکتهای اینترنتی با بیش از یک میلیون کاربر را ملزم میکند تا قبل از عرضه در بورسهای خارج از کشور، از دولت مجوز بگیرند. زمانی که شرکت های نو آوری به عنوان تجسم پویایی اقتصادی چین و حامل قدرت نرم چین در خارج از کشور تلقی میشدند، به بخش فناوری این کشور یادآوری شد که دست پکن هنوز وجود دارد.
مجموعه ای از قوانین اولویت های دولت را روشن کرده است. قانون امنیت سایبری و قانون اطلاعات ملی که هر دو آنها در سال 2017 اجرایی شد، مسئولیتهای قانونی مثبتی را برای شرکتها و شهروندان چینی ایجاد کرد تا به فعالیتهای تحقیقاتی و جمعآوری اطلاعات ارگانهای دولتی کمک کنند. قانون اطلاعات ملی میگوید: «هر سازمان یا شهروندی باید طبق قانون از کارهای اطلاعاتی دولتی حمایت، کمک و همکاری کند و تمام اطلاعات مربوط به کارهای اطلاعاتی دولتی را محرمانه نگه دارد.» در سال 2021، دو قانون جدید در مورد امنیت داده ها، دسترسی فراسرزمینی دولت چین بر هر گونه اطلاعات مربوط به شهروندان چینی در هر نقطه از جهان تأیید کرد.
هستههای حزب کمونیست، یکی از پایههای شرکتهای دولتی چین، نقش بزرگتر و برجستهتری در سرتاسر اقتصاد به عهده گرفتهاند. طبق قوانین چین، همه سازمانهایی که بیش از سه عضو حزب دارند، ملزم به تشکیل یک سلول حزبی هستند که مستقیماً به بوروکراسی حزب گزارش میدهد و اغلب تصمیمات تجاری را کنترل میکند. شرکت ها اغلب فعالیت های سلول های حزبی خود را به عنوان راهی برای جلب لطف دولت اعلام می کنند. جردن اشنایدر، تحلیلگر چین در گروه رودیوم و میزبان پادکست «ChinaTalk» می گوید: «در آخر کار، دولت چین همه کارتها را در اختیار دارد. شرکت ها و رهبری آنها آموخته اند که سر پیچی بیش از حد از خواسته های دولت می تواند عواقب شدیدی داشته باشد.»
در اواخر سال 2017، زمانی که ByteDance ارزش گذاری 20 میلیارد دلاری را پشت سر گذاشت، تنظیم کننده های دولتی دستور دادند که این شرکت هم مورد بازبینی قرار بگیرد. فعالیت برنامه اولیه شرکت به مدت بیست و چهار ساعت متوقف شد. رگولاتورها گفتند که این برنامه "اطلاعات مستهجن و مبتذل را پخش می کند" و "باعث تاثیر منفی بر افکار عمومی آنلاین می شود." ByteDance بعداً اعلام کرد که 2000 "بازبینی کننده محتوا" جدید را با اولویت اعضای حزب استخدام خواهد کرد. این شرکت همچنین بخش شایعه های جامعه را تعطیل کرد و بخش جدیدی به نام عصر جدید ایجاد کرد که شامل پوشش رسانه ای دولتی بود.
چند ماه بعد، ByteDance پس از اینکه رسانه های دولتی این پلتفرم را به تمجید از بارداری نوجوانان و میزبانی تبلیغات محصولات جعلی متهم کردند، یکی از محصولات ویدئویی کوتاه خود را از فروشگاه های اپلیکیشن خارج کرد. در عرض یک هفته، Jinri Toutiao به طور موقت از فروشگاه های برنامه نیز خارج شد. تنظیمکنندهها سپس به ByteDance دستور دادند که قدیمیترین محصول شرکت، یک برنامه طنز به نام Neihan Duanzi («جوکهای ظریف») را تعطیل کند. به گفته مقامات، محتوای این برنامه - ترکیبی از جوکهای نه چندان ظریف – بود که حال کاربران چینی را بد کرده بود.
حدود ساعت 4 صبح به وقت پکن، صبح روز پس از اعلام این اقدامات، ژانگ یک عذرخواهی طولانی در وبلاگ خود ارسال کرد. او گفت که نتوانسته بخوابد، پر از احساس پشیمانی و گناه است. ژانگ ادامه داد که نیهان دوانزی نتوانست به "ارزش های سوسیالیستی اصلی" عمل کند. «در طول چند سال گذشته، مقامات نظارتی به ما راهنماییها و کمکهای زیادی ارائه کردهاند، اما در دل ما نتوانستیم آن را به درستی درک و تشخیص دهیم.» او از این بابت متاسف و از رهبری دولت سپاسگزار بود. ژانگ نوشت: "به عنوان یک شرکت نوپا که در پی هجدهمین کنگره ملی حزب کمونیست چین به سرعت در حال توسعه است، عمیقاً درک می کنیم که توسعه سریع ما فرصتی بود که در این دوران بزرگ به ما داده شد." "من برای این دوران سپاسگزارم. من از فرصت تاریخی اصلاحات اقتصادی و گشایش سپاسگزارم. من از حمایت دولت برای توسعه صنعت فناوری سپاسگزارم.»
برای اطمینان از اینکه ByteDance درک و اجرای "چهار آگاهی" اندیشه شی جین پینگ را بهبود می بخشد و به "راهنمایی افکار عمومی" می پردازد، این شرکت "کار ساخت حزب را تقویت می کند"، همکاری با رسانه های حزبی را تعمیق می کند و " تقویت سیستم مسئولیت سردبیر" را در دستور کار قرار می دهد - نقشی که تا چند سال قبل، ByteDance به آن نیازی نداشت، زیرا الگریتم آن ترجیحات یک فرد را بر خرد جمعی همه کاربران شرکت برتری می داد.
پست اخیر ژآنگ در تضاد با پست وبلاگ او در یک دهه قبل، زمانی که او از اخراج گوگل از چین انتقاد کرد، قرار داشت. بعید است که ژانگ، که عضو حزب نبود، علاقه زیادی به خواسته های حزب داشته باشد. شاید او تغییر کرده بود. او اکنون یک تجارت چند میلیارد دلاری را در اختیار داشت و معیشت ده ها هزار کارمند به او وابسته بود.
پلتفرمهای بزرگ آمریکایی ابتدا در مورد TikTok نگرانی نداشتند. هیچ پلتفرم چینی تا به حال بازار آمریکا را به طور واقعی تسخیر نکرده بود، و با وجود همه چیزهایی که TikTok از معامله Musical.ly از نظر کاربران به دست آورده بود، به نظر میرسید که از نظر رشد آینده ای نداشته باشد. Musical.ly مخاطبان پیش از نوجوانی را جذب کرده بود و سپس راکد مانده بود. دلیل کمی وجود داشت که فکر کنیم TikTok عملکرد متفاوتی خواهد داشت. علاوه بر این، TikTok واقعاً یک شبکه اجتماعی نبود. دلیل اینکه مردم می خواستند در فیس بوک، اسنپ یا اینستاگرام حضور داشته باشند این بود که دوستانشان در آن بودند. از طرف دیگر شبکه های اجتماعی آمریکایی به قدری به بازار مسلط بودند که در مورد آنها نگرانی از بابت انحصار به وجود آمده بود. هیچ کس در این مقطع نگران تیک تاک نبود و شاید حتی برعکس، از یک رقیب چینی استقبال می شد چون می توانست تحرکی به بازار وارد کند.
در هر صورت، یک تازه وارد از چین خبر خوبی به نظر می رسید. در سال 2018، ByteDance تقریباً 1 میلیارد دلار برای تبلیغات TikTok هزینه کرد، با بودجه ای که طبق گزارش ها برای سه فصل متوالی دو برابر شد. TikTok فیسبوک، اینستاگرام، اسنپ و دیگر پلتفرمهای رسانههای اجتماعی آمریکایی را با تبلیغات پوشانده است. TikTok دوباره در سال 2019 سرعت خود را افزایش داد و طبق گزارشات، روزانه 3 میلیون دلار فقط در تبلیغات ایالات متحده هزینه کرد که اکثریت آن در اسنپ چت بود. مدیران اسنپ که معتقد بودند جایگاه آنها به عنوان یک سرویس پیام رسانی از هر گونه تهدیدی توسط TikTok مصون است، از این هزینه ها استقبال کردند. یکی از کارمندان سابق ByteDance در این مورد می گوید: "ما تبلیغات زیادی می خریدیم، پول چشمگیر بود." و اسنپ با آمادگی کامل این پول ها را دریافت کرد و تبلغات تیک تاک را پخش کرد.
در آن زمان، می گفتند که تیک تاک تنها برای 30 روز می تواند کاربران را نگه دارد. طبق استانداردهای اکثر شرکتهای رسانههای اجتماعی، TikTok در حال شکست بود – پول همین طور هزینه می شد بی این که نتیجه ای برای پلت فرم داشته باشد. اما ByteDance یک بازی متفاوت انجام می داد. الگوریتم توصیه TikTok قبل از شروع به کار باید آموزش ببیند تا بداند چه چیزی جالب است - این بار برای مخاطبان آمریکایی. دادههای کاربران Musical.ly اولین سنگ بنا را ارائه کرد، اما برای اینکه TikTok به محصولی قانعکننده تبدیل شود، الگوریتم باید تا حد امکان از دادههای بیشتری تغذیه کند.
در اواسط سال ۲۰۱۹، سایر پلتفرمها متوجه شدند که TikTok از بین نمیرود. این برنامه 100 میلیون کاربر متوسط روزانه را در سراسر جهان جذب کرده بود و به عنوان سکوی پرتابی برای شهرت موسیقی معرفی شد. سپس، با شیوع کرونا در سال 2020، تیکتاک دوباره رونق گرفت. طبق گزارشهای منتشر شده در مطبوعات تجاری چین، TikTok تنها بین ماههای مارس و آوریل سال 2020 روزانه 110 میلیون کاربر به دست آورده است. در عراق، حدود 40 درصد از کل جمعیت کاربران اینترنت تلفن همراه کشور کاربرفعال تیک تاک محسوب می شوند. شرکت اطلاعات موبایل Apptopia تخمین زده است که TikTok در سال 2020 89 میلیون بار در ایالات متحده دانلود شده است که حتی زوم را تحت الشعاع قرار داده است. طبق گفته شرکت تحقیقاتی Sensor Tower، تنها در نیمه اول سال 2020، این اپلیکیشن بیش از 620 میلیون دانلود در سراسر جهان داشته است.
رشد تیک تاک به ویژه برای فیس بوک تحدید به حساب می آمد. پلتفرم کاربران جوان را جذب می کرد و تعامل در حال کاهش بود. ByteDance همچنین مدیران فیس بوک، از جمله رئیس سیاست عمومی اینستاگرام برای منطقه آسیا و اقیانوسیه، و رهبران سیاست عمومی فیس بوک برای اندونزی و ژاپن را شکار کرده بود.
زاکربرگ در یک سخنرانی در دانشگاه جورج تاون در اکتبر 2019 خطوط نبرد را ترسیم کرد. او فیسبوک را که سال ها تلاش ناموفق برای ورود به بازار چین را داشت، در پرچم آمریکا قرار داد و رقابت بین این دو پلتفرم را به عنوان رقابت آزادی در مقابل ظلم به تصویر کشید. او گفت: "چین در حال ساخت اینترنت خود با تمرکز بر ارزش های بسیار متفاوت است و اکنون دیدگاه خود از اینترنت را به کشورهای دیگر صادر می کند." او به حفاظت از رمزگذاری قوی در واتس اپ، محصول فیس بوک، و استفاده از آن توسط معترضان در سراسر جهان اشاره کرد. در مقابل، او گفت، گفته میشود که TikTok حتی در ایالات متحده هم فید را سانسور میکند. "آیا این همان اینترنت است که ما می خواهیم؟"
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، زاکربرگ در ضیافت شام با رئیس جمهور ترامپ در همان سفر واشنگتن، ترامپ را در مورد تهدید شرکت های اینترنتی چینی علیه تجارت آمریکایی تحت فشار قرار داد. او استدلال کرد که توقف پلتفرم های چینی باید اولویت بالاتری نسبت به نگرانی در مورد هژمونی فیس بوک باشد. (یکی از نمایندگان فیس بوک گفت که زاکربرگ به یاد نمی آورد که به طور خاص در مورد TikTok صحبت کرده باشد.) فیس بوک عملیات لابی اساسی خود را به کار انداخت و با قانونگذاران و کارکنان کاخ سفید ملاقات کرد تا شعله های آتش علیه برنامه چینی را شعله ور سازند.
TikTok در اوایل همان سال یک دفتر با یک کارمند در واشنگتن افتتاح کرده بود. TikTok که در تقاطع سه مورد از بحث برانگیزترین موضوعات در سیاست آمریکا - چین، فناوری بزرگ و رسانه های اجتماعی - نشسته بود، می دانست که با موشکافی مواجه خواهد شد. یکی از افرادی که با عملیات لابیگری TikTok آشنا هستند، در این مورد به نیویورک تایمز گفته است: «اصول اولیه تیک تاک کار لابی گری را در آمریکا بسیار سخت می کند»
زمانی که کمپین فیس بوک شروع شد، دفتر تیک تاکی به تازگی فعالیت خود در واشنگتن را آغاز کرده بود. به گفته شخصی که در یک رویداد سپتامبر 2019 در هتل لانگهام در پاسادنا حضور داشت، ژانگ از مقامات SoftBank، شرکت ژاپنی و یکی از بزرگترین سرمایه گذاران ByteDance، خواست تا راهنمایی هایی در مورد نحوه کار در واشنگتن او را راهنمایی کنند. سرعت استخدام نیروهای لابی گر تیک تاک در واشنگتن بعداً در پاییز افزایش یافت زیرا زاکربرگ علیه شرکتهای چینی فشار بیشتری وارد می کرد. تیم لابی کننده ByteDance که از دستیاران سابق کنگره رهبران هر دو حزب، از جمله نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان، کوین مک کارتی، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان؛ چاک شومر، رهبر اکثریت سنا؛ و جیم کلیبرن، از دموکرات های مجلس نمایندگان تشکیل شده بود. بودجه لابی ByteDance که در سال 2019 حدود 500 هزار دلار بود در سال 2020 تقریباً هشت برابر شد، سپس در سال بعد تقریباً دو برابر شد. فردی که با عملیات لابیگری TikTok آشنا بود به نیویورک تایمز می گوید: «آنها به معنای واقعی کلمه در یک سال و نیم از یک نفر به 30 نفر رسیدند».
در اواسط ژوئیه 2020، رئیس جمهور ترامپ، معاون رئیس جمهور پنس و اعضای کابینه در اتاق کابینه کاخ سفید برای یک جلسه گرد هم آمدند. از جمله موارد دستور کار، تیک تاک بود. پس از یک جلسه توجیهی توسط مت پوتینگر، معاون مشاور امنیت ملی، بحث کوتاهی انجام شد. یکی از حاضران گفت: «روشن بود که کم و بیش اتفاق نظر وجود داشت که TikTok یک تهدید امنیت ملی است. بحث این بود که چگونه با آن برخورد کنیم.»
مقامات دولتی برای اولین بار در اوایل سال 2019 ارتباط خود را با کنگره را در مورد TikTok آغاز کرده بودند. در آن زمان، دولت در حال آماده سازی مجموعه ای از اقدامات علیه هواوی، شرکت مخابراتی چینی بود.
به نظر میرسید که شرکت یونها و TikTok برخی از نگرانیهای مشابه را در مورد حریم خصوصی، جمع آوری دادهها و نفوذ دولت چین برانگیخته باشند. در حالی که TikTok در حال افزایش محبوبیت بود، همچنان محدود به تعداد محدودی از مخاطبان بود تا از اولویت دولت بودن جلوگیری کند. یکی از مقامات کاخ سفید ترامپ که خواست نامش فاش نشود، در این مورد می گوید: «این امید وجود داشت که تیک تاک هم مانند مای اسپیس تنها یک مد باشد و بعد از مدتی محو شود.»
تا سال 2020، واضح بود که چنین اتفاقی نخواهد افتاد. تسلط رو به رشد TikTok دو نگرانی اصلی را برانگیخت: اول اینکه دادههای جمعآوریشده از کاربران آمریکایی میتواند توسط پکن قابل دسترسی باشد و برای اهداف باجخواهی، آزار و اذیت یا جاسوسی به کار گرفته شود. دوم، اینکه خود الگوریتم می تواند برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی دولت چین، چه از طریق تبلیغ محتوای مطلوب برای پکن و چه با سرکوب دیدگاه هایی که قابل اعتراض تلقی می شوند، استفاده شود. این شرکت قبلا به سانسور محتوای حساس سیاسی در چین و همچنین حذف یا دفن ویدیوهای مربوط به کمپین « زندگی سیاه پوستان مهم است»، اعتراضات در هنگ کنگ و سرکوب اویغورها در استان سین کیانگ چین متهم شده بود. (TikTok گفته است که این مسائل موقتی هستند که عملکرد فعلی برنامه را منعکس نمی کنند.)
کابینه ترامپ سه گزینه را بررسی کرد. اولین مورد این بود که اجازه دهیم کمیته سرمایه گذاری خارجی در ایالات متحده رهبری را بر عهده بگیرد. CFIUS - یک پانل بین سازمانی که وظیفه ارزیابی پیامدهای امنیت ملی سرمایه گذاری از خارج از کشور را بر عهده دارد - قبلاً تحقیقاتی را در مورد خرید Musical.ly توسط ByteDance آغاز کرده بود. این کمیته توصیهای به رئیسجمهور ارائه میکند و پیشنهاد میکند یا به طور کامل Musical.ly را واگذار کند – که به معنی حکم اعدام برای TikTok در مهمترین بازار آن آمریکا بود - یا اقدامات کاهشی که میتواند نگرانیهای دولت را برطرف کند انجام دهد. گزینه دوم که مورد علاقه وزیر خزانه داری ایالات متحده، استیون منوچین بود، این بود که به TikTok اجازه داد تا یک شرکت چینی باقی بماند اما با مشارکت یک شرکت آمریکایی که سرورهای داده آن را در خاک ایالات متحده میزبانی می کند، فعالیت کند.
گزینه سوم ممنوعیت کامل برنامه بود. دولت هند قبلاً TikTok و دهها برنامه دیگر چینی را به دلایل امنیت ملی، به دنبال درگیریهای مرزی مرگبار با چین، ممنوع کرده بود. در ایالات متحده، حرکت مشابه مستلزم یک نظریه حقوقی قوی و موسع است، با در نظر گرفتن متمم اول قانون اساسی آمریکا، نمی توان استفاده از یک پلت فرم خارجی برای انتشار محتوا را ممنوع کرد.
ترامپ البته گزینه سوم را انتخاب کرد پر سر و صدا ترین و مشکوک ترین آنها را از نظر قانونی: ممنوعیت مطلق. ماه قبل، کاربران TikTok با سازماندهی مردم در سراسر جهان برای ثبت نام در یک تجمع در تولسا بدون قصد نمایش، کمپین انتخاب مجدد ترامپ را مسخره کردند. برد پارسکیل، رئیس کمپین انتخاب مجدد ترامپ، در توییتی نوشت که آنها بیش از یک میلیون درخواست بلیط دریافت کرده اند. حدود 6200 نفر در نهایت حاضر شدند. به نظر میرسید این تجمع ناموفق، TikTok را در رادار رئیس جمهور قرار داده است. یکی از مقامات سابق دولت ترامپ که خواست نامش فاش نشود تا به صراحت درباره تصمیم گیری کاخ سفید صحبت کند، گفت: «این یک عامل بسیار مهم در فرمان اجرایی ترامپ علیه تیک تاک بود. ترامپ دستوری اجرایی امضا کرد که اگر این شرکت در 45 روز یک خریدار آمریکای پیدا نکند از دانلود و بهروزرسانی بیشتر TikTok در ایالات متحده جلوگیری میکند. هشت روز بعد، CFIUS تحقیقات خود را به پایان رساند و به رئیس جمهور توصیه کرد که دستور واگذاری را صادر کند.
هفتههای پس از ممنوعیت اعلامشده توسط ترامپ، سیرکی برای رقابت با هر چیزی بود که دولت تا به امروز تولید کرده بود. خواستگاران با دیدن فرصتی برای ربودن محبوبترین اپلیکیشن جهان با قیمتی بسیار بالا، وارد شدند. شایع شد که ظاهراً همه شرکتهای بزرگ فناوری آمریکایی از جمله مایکروسافت، اپل و آلفابت، شرکت مادر گوگل، به دنبال معامله هستند. در نهایت، یک توافق حاصل شد. والمارت و اوراکل به طور مشترک سهام یک نهاد جدید مستقر در ایالات متحده را خریداری خواهند کرد و بایت دنس سهامدار عمده باقی خواهد ماند. اوراکل بر دادههای برنامه نظارت میکند و اطمینان داد که اطلاعات شخصی کاربران آمریکایی فقط در ایالات متحده ذخیره میشود. در همان زمان، طبق گزارش ها، ByteDance تلاش هایی را دوچندان کرد تا رهبری شرکت را به سنگاپور منتقل کند.
ظاهرا ژانگ زمانی از این ممنوعیت پیشنهادی مطلع شد که یکی از دوستانش لینک مصاحبه با ترامپ را برای او فرستاد. ژانگ از پایگاه خود در پکن، با مشاوران و سرمایه گذاران در مورد نحوه پاسخگویی به این تهدید درگیر بود. او نامه ای به کارمندانش نوشت و خواستار رهبری «یک شرکت معتبر جهانی» شد. در چین، نامه ژانگ صدها پاسخ تند دریافت کرد و او را به عنوان یک خائن، بزدل و یک دستفروش آمریکایی محکوم شد و گاهی به پست های وبلاگ جوانی او اشاره کردند که فرهنگ و سیاست آمریکا را به خوبی توصیف می کرد. برخی از کامنتگذاران خشمگین آنلاین گفتند که ژانگ اصلاً سزاوار این نیست که او را چینی خطاب کنند – چرا که از نظر آنها او در اعماق قلبش آمریکایی بود.
پس از انتخابات 2020، توافق پیشنهادی لغو شد و به نظر میرسید که دولت ترامپ این موضوع را به کلی فراموش کرده بود. بایدن به سرعت فرمان اجرایی ترامپ را لغو کرد، اما دستور واگذاری CFIUS به قوت خود باقی ماند. TikTok در هاله ای از ابهام رها شد، کارش را می کرد، اما همزمان در معرض تهدید هم بود.
دولت بایدن قول داد که از مسیر دولت ترامپ پیروی نکند. اما سیاست چین - و به ویژه سیاست فناوری چین - نشان دهنده یک تداوم واضح است. دولت بایدن پیشرفت فناوری را به عنوان یک بازی حاصل جمع صفر می بیند که ایالات متحده نباید آن را ببازد. محور سیاست فناوری بایدن در چین تاکنون مجموعه ای از محدودیت های گسترده در فروش پیشرفته ترین تراشه های نیمه هادی و تجهیزات ساخت تراشه به چین بوده است. نیمه هادی ها رگ حیات عصر دیجیتال هستند و به هر صنعت و زمینه ای که ایالات متحده و چین در آن رقابت می کنند، نیرو می بخشد، از خودروهای خودران گرفته تا هوش مصنوعی، ابررایانه ها و موشک های پیشرفته. قوانین جدید به دلیل گستردگی بیسابقهشان قابل توجه بودند و نه تنها فروش خود تراشهها را قطع میکردند، بلکه دسترسی به نرمافزارهای ساخت ایالات متحده یا اجزای مورد نیاز برای ساخت تراشهها را نیز قطع میکردند.
اگر TikTok از بررسی دقیق سایر شرکتهای چینی (یا حتی دیگر غولهای رسانههای اجتماعی آمریکایی) فرار کرده است، تا حدی به این دلیل است که پایگاه آن کاربران بسیار جوان است. بر اساس گزارش مرکز تحقیقات پیو، دو سوم افراد 13 تا 17 ساله در ایالات متحده از TikTok استفاده می کنند. تعداد کمی از قانونگذاران یا تنظیم کننده ها حتی TikTok را درک می کنند. برخلاف فیسبوک و توییتر، TikTok دادهها را با دیگران به اشتراک نمیگذارد یا به افراد خارجی اجازه نمیدهد پلتفرم را مطالعه کنند. (ماه گذشته، TikTok گفت که در حال آماده سازی نسخه بتا یک ابزار تحقیقاتی پلتفرم است.)
جنجالهایی که در اطراف TikTok مطرح هستند تاثیری در کاهش صعود این برنامه نکردهاند. در سپتامبر 2021، این شرکت اعلام کرد که به یک میلیارد کاربر فعال ماهانه رسیده است، به این معنی که به مدت پنج سال متوالی به طور میانگین روزانه 550000 کاربر جدید اضافه کرده است. حتی با وجود ممنوعیت در هند، TikTok پر دانلودترین و پردرآمدترین اپلیکیشن غیر بازی در جهان در نیمه اول سال جاری بود. بین Douyin و TikTok، بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان هر روز از یک برنامه ByteDance استفاده می کنند. تنها در Douyin، میانگین زمان استفاده تجمعی در هر روز چیزی حدود 90000 سال است.
کسانی که تیک تاک را به گوگل یا فیس بوک تشبیه می کنند، عملا به نفع تیک تاک کار میکنند
فیس بوک که در سال 2021 نام خود را به Meta تغییر داد، همچنان واشنگتن را برای کمک تحت فشار قرار می دهد. بر اساس ایمیلهای مشاهده شده توسط واشنگتن پست، این شرکت یکی از بزرگترین شرکتهای مشاوره جمهوریخواه در کشور را برای رهبری کمپین روابط عمومی سراسری علیه TikTok استخدام کرده است. شرکت Targeted Victory ستونهای نظری و نامههایی را به سردبیران روزنامه های مهم جهان می نویسد، روزنامهنگاران و سیاستمداران را تشویق میکند تا در مورد TikTok تحقیق کنند و به انتشار اخبار مضر علیه آن کمک کرده است. هدف کلی این است که "این پیام را دریافت کنیم که در حالی که متا کیسه بوکس فعلی است، TikTok تهدید واقعی است، به ویژه به عنوان یک برنامه متعلق به خارجی ها که محبوب ترین برنامه اشتراک گذاری محتوا بین نوجوانان است."
TikTok هم البته چندان علیه سلام نیست. در طول تابستان، BuzzFeed در مورد صدای لو رفته از دهها جلسه داخلی شرکت گزارش داد که نشان میدهد، برخلاف اظهارات عمومی TikTok، کارمندان مستقر در چین همچنان به دادههای کاربران آمریکایی دسترسی داشتند. بلافاصله پس از آن، BuzzFeed گزارش داد که ByteDance از TopBuzz، یک برنامه خبری آمریکایی که اکنون بسته شده است را با الگوبرداری از Toutiao استفاده کرده اند تا محتوای طرفدار چین را به کاربران منتقل کند، در حالی که داستانهای انتقادی از پکن را نیز سانسور کرده اند. (ByteDance این موضوع را رد کرده و آن را «مضحک» خوانده است.) اخیراً، فوربس دریافته است که حسابهای رسانه دولتی چین در TikTok در حال پیشروی هستند که اغلب به تبلیغ حملات علیه سیاستمداران خاص ایالات متحده و به طور کلی وضعیت مؤسسات آمریکایی می پردازند. فوربس همچنین گزارش داد که تیمی در ByteDanc ستاد الکترونیکی برنامه ریزی کرده بود تا از TikTok برای ردیابی موقعیت مکانی کاربران خاص آمریکایی استفاده کند - دقیقاً سناریوی کابوس وار که منتقدان درباره آن هشدار داده بودند. در مجموع، این داستانها تنها نگرانیهایی را تشدید کردهاند که نمیتوان به TikTok در مورد قدرتش بر دادهها و گستره توجه آمریکایی اعتماد کرد.
پاسخ این شرکت نگرانی ها را چندان برطرف نکرده است. مقامات این شرکت به جای اذعان به خطرات منحصر به فرد موقعیت خود، سعی کرده اند تا جایی که ممکن است TikTok را از منشاء و مالکیت چینی آن دور به نمایش بگزارند. به عنوان مثال، TikTok ادعا کرده است که یک شرکت چینی نیست زیرا شخصیت حقوقی مالک TikTok و همه مشاغل در چین در واقع در جزایر کیمن ثبت شده است. مدیران TikTok و ByteDance همچنین بارها، از جمله در شهادت خود در کنگره، گفتهاند که TikTok هرگز دادههای کاربران را در اختیار دولت چین قرار نداده است، و همچنین در صورت درخواست، این کار را نمیکند.. دان هریس، وکیلی که با شرکتهای خارجی در چین کار میکند، میگوید: «اگر به افرادی که بین گوگل و فیسبوک و تیکتوک مشابهتی می بینند، نگاه کنید، آنها یا سادهلوح هستند یا به نفع TikTok کار می کنند. « بیشتر افراد متوجه تفاوت هستند، مساله بد و خوب این تفاوت ها نیست، مساله این است که این تفاوت ها وجود دارد»
گزارش شده است که TikTok در حال پیشرفت در توافق با دولت بایدن است که به برنامه اجازه می دهد مالکیت چینی خود را حفظ کند، اما اطلاعات کاربران آمریکایی خود را در سرورهای ایالات متحده نگه دارد. بعید به نظر می رسد که این ترتیب کسی را راضی کند، اما همه راه حل های موجود ناقص هستند. ممنوعیت صریح، بهویژه تحریمی که شرکتهای چینی را هدف قرار میدهد، خطر شبیه به ترس مرزی از چین را دارد، و همچنین مانند پذیرش دیدگاه حزب کمونیست چین است که می گوید هر شهروند و موجودی در چین مشتاق حزب است و با آن همکاری می کند. با این حال، چشم پوشی از خطرات احتمالی ناشی از شرکتی مانند TikTok نادیده گرفتن زیرساخت های کنترلی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است که دولت چین در زمان شی بیش از یک دهه را صرف ساخت آن کرده است.
هر اتفاقی که در مورد ByteDance بیفتد، درسهایی برای کارآفرین چینی خواهد داشت. ایوان کاناپاتی، مدیر سابق چین، تایوان و مغولستان از کارکنان شورای امنیت ملی، می گوید: « مدیران میتوانند کاری را انجام دهند که ByteDance در تلاش است انجام دهد: یک پاسپورت سنگاپور دریافت کنند و شرکت را در آنجا ثبت کنند. برای شرکتی که در چین ثبت شده باشد هیچ پاسخی وجود ندارد. اگر مدیران می خواهند یک شرکت فناوری جهانی باشمد، راه همین است. شما نمی توانید هر دو را داشته باشید. اگر بازار چین را می خواهید، به چین بروید. اگر غرب را می خواهید، به غرب بروید. این جایی است که ما می رویم. من شک ندارم."
در می 2021، ژانگ ییمینگ اعلام کرد که طی شش ماه آینده از نقش خود به عنوان مدیر ارشد اجرایی کناره گیری خواهد کرد. ژانگ در نامه ای به کارمندان گفت که زمان آن رسیده بود که او نقش جدیدی را برعهده بگیرد، هم برای جلوگیری از تله مرکزی بودن بیش از حد در سازمان و هم برای کمک به تحریک نوع تفکر بلندمدت که به تضمین آینده ByteDance منجر می شود. او نوشت: «حقیقت این است که من فاقد برخی از مهارتهایی هستم که یک مدیر ایدهآل را میسازد.» او ترجیح می داد زمان خود را تنها بگذراند، مطالعه کند، آنلاین باشد و در مورد آینده رویاپردازی کند.
چند ماه بعد، اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه دولت چین مالکیت یک شرکت تابعه ByteDance را در اختیار گرفته است. این شرکت تابعه دارای مجوزهای عملیاتی برای برخی از مهم ترین مشاغل چینی این شرکت بود. دولت تنها سهام حدود یک درصد از این شرکت را در اختیار دارد که توسط صندوق سرمایه گذاری اینترنتی چین مدیریت می شود اما این چالش جدیدی پیش روی شرکت است. گروه رسانهای چین، تحت کنترل بخش تبلیغات حزب کمونیست است و بازوی سرمایه گذاری دولت، شهرداری پکن است. دولت چین یکی از سه کرسی هیأت مدیره شرکت فرعی خریداری شده توسط دولت را به خود اختصاص داد و از سطح نفوذی نامتناسب با سهام اسمی آن برخوردار شد.
گزارش شده است که ژانگ بیشتر زمان سال جاری خود را در سنگاپور گذرانده است، ظاهراً برای فرار از محدودیتهای طاقتفرسا و قفلهای سیاست «کووید صفر» چین. اما دیدن تاثیر عوامل دیگر در این جابجایی سخت نیست. اشنایدر می گوید: «فکر نمیکنم ژانگ ییمینگ علاقه داشته باشد که ابزار هیچ دولتی باشد. من فکر می کنم او می خواهد یک امپراتوری آنلاین بسازد و پول زیادی به دست آورد. بیشتر کارآفرینان در اکثر نقاط جهان نگران این نیستند که موفقیتشان به عنوان ابزار دولت شناخته شود. اما ژانگ حتما نگران است»
در سال 2016، درست پس از انتشار Douyin، ژانگ یک مصاحبه طولانی با مجله چینی Caijing انجام داد. اگرچه توتیائو یک موفقیت کاملاً تثبیت شده بود، ژانگ هنوز در چین یک نام آشنا نبود و تقریباً در خارج از کشور کاملاً ناشناخته بود. در طول مصاحبه، ژانگ در مورد ماهیت انسان، فساد، صداقت، کتابهایی که بر او تأثیر گذاشتهاند، اهمیت تأخیر در رضایتمندی و خیلی چیزهای دیگر صحبت کرد. ژانگ گفت، رویای او این بود که «انگلیسی را خوب یاد بگیرد»، اگرچه اداره یک شرکت زمان کمی را برای کاری به جز کار باقی می گذاشت.
در پایان، مصاحبه کننده از ژانگ پرسید در مورد شهرت به ربات بودن، سوال کرد. ژانگ پاسخ داد که عدم رویارویی با واقعیت همیشه مشکلاتی را برای مردم ایجاد می کند. او گفت: «بهترین راه برای پیشبینی آینده، ایجاد آن است، اما به شرطی که بتوانید با آن روبرو شوید.»
انتهای پیام
نظرات