به گزارش ایسنا، تقریبا ۴ روز است که شبکه ایکس و اینستاگرام در تسخیر ویدیوهای بازی روز یکشنبه بازی پرسپولیس و تراکتور است. ویدیوهایی از فحاشی به برخی بازیکنان،‌ پرتاب بطری و سنگ درون زمین ورزشگاه، چاپ اسکناس دلار تقلبی با تصویر علیرضا بیرانوند، مهدی ترابی و دانیال اسماعیلی‌فر و... که برخی نشان‌دهنده تعصب هواداران نسبت به تیم محبوب خود و برخی نشان دهنده خشمی بود که نسبت به عملکرد عده‌ای از بازیکنان داشتند؛ هر چند که نقطه مشترک تمام اسامی یک نفر است؛ «بیرانوند».

این گزارش قصد نوشتن از سریالِ حواشی پیرامون علیرضا بیرانوند که برخی به عمد ‌و برخی هم غیرعمد شکل گرفته یا واکاوی کارها و رفتار حرفه‌ای این بازیکن فوتبال را ندارد، اما ماجرا از جایی قابل تامل می‌شود که حواشی پیرامون بیرانوند از دایره هواداران فوتبال و فوتبال‌دوستان که البته جمعیت کمی هم نیستند خارج شده و تا روزها در صدر اخبار مهم قرار می‌گیرد. اکنون از جامعه‌شناسان و کارشناسان رسانه گرفته تا کاربران فضای مجازی درباره این موضوع اظهار نظر می‌کنند.

هرچند فسخ قرارداد بیرانوند با پرسپولیس و پیوستن او به تراکتور موضوع تازه‌ای نیست، اما هوادارانی که به شدت از این موضوع خشمگین بودند سرانجام در بازی روز یکشنبه _ هفتم بهمن‌ماه _ که میان دو تیم پرسپولیس و تراکتور در ورزشگاه آزادی انجام شد با شعارهای تند،‌ فحاشی، پرتاب بطری و... حسابی از خجالت دروازه‌بان سابقا محبوب خود درآمدند؛ موضوعی که علاوه بر خود بیرانوند مجددا کلید واژه «فرهنگ هواداری» را بر سر زبان‌ها انداخته است. 

همیشه بهانه‌ای برای فحش دادن پیدا می‌شود...

فسخ قرارداد بیرانوند با پرسپولیس به بهانه پول بیشتری که باشگاه تراکتور به او وعده داده و همچنین کوچ دو بازیکن دیگر از تیم اصلی خود به تیم رقیب بهانه همه این اتفاقات و فحاشی‌هایی است که با جمله «فوتبال همه چیزش فرق می‌کنه» از سوی هوادارن این ورزش توجیه می‌شود. این مفهومی است که هواداران این ورزش پرهیجان این روزها در پاسخ به کسانی که نسبت به فحاشی‌ رکیک بازی روز یکشنبه نقد دارند، بیان می‌کنند. به اعتقاد آنها نوع هواداری در فوتبال، به‌ویژه در استادیوم و بیان انتقاد و اعتراض نسبت به وقایع باید همین شکلی باشد و این ربطی به تعاملات روزانه افراد در سطح جامعه ندارد. اما از سوی دیگر برخی این رفتار را به هیچ وجه مناسب نمی‌دانند و می‌گویند: «فحش، فحش است مگر فرقی دارد کجا از دهان خارج شود؟» دوگانه‌ای که گاهی حتی هنگام بحث بر سر آن نیز کار بالا می‌گیرد و دست‌کم اگر به فحاشی مجدد منجر نشود، با دلخوری طرفین به پایان می‌رسد.

برای یک مشت پول!

از طرف دیگر برخی معتقدند این میزان از واکنش نسبت به فسخ قرارداد برای درآمد بیشترِ یک بازیکن، به نوعی خشم فروخورده‌ای از ناکامی‌های اقتصادی است که خود هوادار دارد؛ او که شاید خودش وضعیت معیشتی مناسبی نداشته باشد خود را محق می‌داند به درآمد بالای یک بازیکن معترض باشد و این اعتراض را حتی با ابزاری نامناسب به گوش او برساند. موضوعی که البته فوتبال‌دوستان با یک دلیل منطقی آن را رد می‌کنند؛ به اعتقاد آنها اگر قرار است هوادار به دستمزد بازیکن معترض باشد باید این اعتراض را در تمام بازی‌ها نشان دهد و چنین خشمی نباید تنها مربوط به یکسری از بازی‌های باشگاهی خاص باشد. بر این اساس آنچه که این میزان از خشم را درون هوادار شعله‌ور کرده است، رفتن از تیم برای پول بیشتر است و نه صرفا درآمد بالایی که بازیکنان فوتبال در ایران دارند. 

این راهش نیست

دنبال کردن فوتبال و جریان‌های مرتبط با آن، هواداری، تخلیه هیجان و انرژی به واسطه ۹۰ دقیقه دیدن یک بازی و پس از آن کل‌کل کردن درباره نتایج، پیش‌بینی شرایط تیم و از آن مهم‌تر حضور در استادیوم همگی بخش‌های مهمی از لذت فوتبال است،‌ اما چرا باید این لذت با اتفاقاتی مانند پرتاب کردن بطری، سنگ و فحاشی همراه باشد؟ روندی که شواهد نشان می‌دهد با اینکه به یک قانون نانوشته میان برخی فوتبال دوستان تبدیل شده است، اما برخی افراد همین جامعه نیز به آن منتقد هستند.

«فوتبالی شدن» برای خیلی‌ها از دوره کودکی و نوجوانی آغاز می‌شود، علاقه‌ای که با شوق رفتن به استادیوم همراه است، اما احتمالا پس از مطرح شدن این درخواست، اولین پرسش بی‌پاسخی که به ذهن والدین می‌رسد این است که «آیا استادیوم جای مناسبی برای فرزندمان هست؟» هواداری به خودی خود اصلا پدیده نامطلوبی نیست اما اینکه نوع مواجهه با آن به چه شکل باشد، اهمیت فراوانی دارد. فرهنگ هواداری در حوزه‌های مختلف کاملا متفاوت است و احتمالا یکی از متفاوت‌ترین‌های آن در فوتبال شکل گرفته است.

فرهنگ به مرور و با رفتارهای مختلفی شکل می‌گیرد و مجموعه‌ای از خرده فرهنگ‌ها سبب شکل‌گیری فرهنگ هواداری می‌شود؛ بنابراین روندی مربوط به دیروز و امروز نیست و نمی‌توان برای آن قاعده و قانون گذاشت، اما گاهی اوقات با برخوردهای قهری و درنظر گرفتن جریمه برای تیم، سعی می‌شود تا حدی جلوی برخی رفتارهای ناشایستی که در قالب هواداری اتفاق می‌افتد، گرفته شود. با این وجود این نوع از هواداری که افراد را مجاز به فحاشی کند قطعا پسندیده نیست. از سوی دیگر درست است که فرهنگ به مرور شکل می‌گیرد و برخوردهای قهری بیشتر شبیه مسکن‌های موقتی هستند که در کوتاه مدت موثرند، اما در بلندمدت فاقد اثرگذاری کافی هستند، اما نمی‌توان از جای خالی آموزش هواداری چشم‌پوشی کرد؛ آموزشی که نشان دهد همیشه هم لازم نیست برای بیان اعتراض به یک بازیکن و یا تیم دهان به فحش بگشاییم یا به دنبال جسمی برای پرتاب به سمت مستطیل سبز ورزشگاه باشیم.

بیرانوند می‌خواهد دیده شود؟

اگرچه مرور کارنامه کاری و حرفه‌ای بیرانوند سبب شده برخی پس از حواشی ایجاد شده و فحاشی‌ روز یکشنبه در ورزشگاه و عدم واکنش او معتقد باشند که این اتفاقات باب میل‌ بیرانوند بوده تا به این بهانه مجددا نام‌اش بر سر زبان‌ها بیفتد، اما از نظر وجهه انسانی قطعا تمایل به دیده شدن به قیمت مورد توهین قرار گرفتن و شنیدن ناسزاهایی خطاب به خود و خانواده‌ منطقی نیست و در چارچوب تمایلات انسانی هیچ‌کس نمی‌گنجد. از طرفی حتی اگر به فرض محال این موضوع مورد رضایت یک فرد هم قرار گیرد که به این واسطه بیشتر دیده شود، باز هم مجوزی برای فحاشی‌ برخی هواداران به یک ورزشکار نیست.

انتهای پیام