هنر برای هنر نیست، هنر برای وطن، مردم و لحظه‌های حساس تاریخی است. گروهی از گرافیست‌های اصفهان متأثر از همین نگرش گردهم آمده‌اند تا به زبان تصویر از تجاوز رژیم اسرائیل به کشورمان و بی‌گمان از قصه سبز و سفید و سرخ ایران‌دوستی بگویند. قلمرو هنر و دانش گرافیک ساحتی تأثیرگذار شده است تا این هنرمندان بتوانند از مسیر آن پیام خود را به مخاطبانی از سراسر دنیا برسانند. دبیر مجمع طراحان گرافیک انقلاب اسلامی(آیه) و یکی از طراحان گرافیک اصفهان به همین مناسبت ضمن نظر به وظیفه هنرمند در روزهای جنگ، چگونگی ایده‌پردازی در حوزه گرافیک و داستان آثار خودشان با ایسنا گفت‌وگو کرده‌اند که در ادامه می‌خوانیم.

اگر جنگ تحمیل شود...  

مجتبی مجلسی، گرافیست و دبیر مجمع طراحان گرافیک انقلاب اسلامی(آیه) ضمن نظر به تجاوز رژیم کودک‌کش صهیونیست به ایران عزیزمان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: همه ما آرزومندیم که هیچ هنرمندی هرگز در موقعیت جنگ قرار نگیرد، با این حال اگر جنگی به او تحمیل و با چنین بستری روبه‌رو شد، نمی‌تواند بدون کنشگری از کنار آن عبور کند.

وی افزود: جنگ واقعه‌ای است که وطن، جامعه، محیط پیرامونی و بی‌تردید خانواده آن هنرمند را هم تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در نگرش ما مردم ایران، وطن همواره از جایگاه والایی برخوردار بوده است. چه در کلام سخنوران نامور ما و چه در اَبرقصه‌های ایران‌زمین وطن مفهومی ویژه است که نمی‌توان به‌سادگی آن را پشت‌سر گذاشت.

در آغوش وطن

دبیر مجمع طراحان گرافیک انقلاب اسلامی(آیه) ادامه داد: کسی نمی‌تواند جنبه‌های منفی جنگ را انکار کند، اما همین رویداد سبب می‌شود تا هنرمندان ما پیرامون قصه‌ای واحد و یک دال مرکزی به نام «وطن» گردهم آیند. این همدلی و اتحاد رخداد بزرگ و خوش‌یمنی است. همین مسئله می‌تواند شکاف‌های اجتماعی و فرهنگی گذشته را از میان ببرد.

مجلسی با تأمل در این نکته که وطن نقطه اتصال و دیالوگ مشترک هنرمند و مردم است، توضیح داد: وطن مفهومی درک‌پذیر و شفاف میان همه طبقات و گروه‌های جامعه است، بنابراین به هنرمندان‌مان و خصوصاً گرافیست‌ها پیشنهاد می‌دهم که با محوریت وطن دست به آفرینش هنری بزنند.

داستان بی‌وطنی

وی با نظر به کار گرافیستی اخیر خود که پس از تجاوز رژیم اسرائیل به ایران‌مان خلق شده است، بیان کرد: قصه مرکزی اثرِ من نیز وطن است، چون مشاهده کردم که تمایز اساسی ما ایرانیان و دشمن‌مان، رژیم صهیونیستی، حول مفهوم وطن در گردش است.

دبیر مجمع طراحان گرافیک انقلاب اسلامی(آیه) در ادامه با نظر به تاریخ چنین تبیین کرد: ما ایرانیان از وطن برخورداریم، اما رژیم متجاوز اسرائیلی همواره بی‌وطن بوده است. رژیم صهیونیستی هرگز مفهوم وطن را درک نکرده، درواقع آن‌ها سرزمین مردمان دیگری را اشغال کرده‌اند.

زبان حال مردم ایران

مجلسی سپس با تأمل در بحث بی‌وطنی یادآور شد: قوم یهود در طول تاریخ به بی‌وطنی و آوارگی مشهور بوده است. من از همین پارادوکس و تضادی که میان ما و رژیم صهیونیستی وجود دارد، بهره گرفتم. یک پوستر را فقط با تایپ، تحت عنوان «جنگ یک بی‌وطن با وطن من ایران» طراحی کردم. تاکنون، این پوستر در بین گروه‌های متعددی از فرهنگ‌های مختلفی به دست‌به‌دست و با اقبال هم روبه‌رو شده است، چون زبان حال مردم من و حرفی منطقی محسوب می‌شود.

واکنش بهنگام

مهدی جهانبخش، طراح گرافیک اهل اصفهان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: هنرمند در برابر رویدادهای پیرامونی خود یک مسئولیت اجتماعی دارد و باید به فراخور آن‌ها با کنشگری مناسب ظاهر شود. ما طراحان گرافیک نیز بسیار اهمیت دارد که همواره به مقتضای رخداد، متناسب با مخاطب و به‌خصوص در ساعات اولیه و نزدیک به مسئله مدنظر واکنش نشان دهیم حتی اگر اثرِ خلق‌شده کار هنری خیلی خوبی نباشد.

وی افزود: واکنش سریع به یک واقعه از سوی هنرمند همیشه هم آسان نیست. شاید برخی هنرمندان برای آفرینش یک اثر دچار سرگردانی شوند یا به‌طور کلی برایشان سؤال باشد که در کوتاه‌ترین زمان، حول محور یک واقعه چگونه می‌توانند دست به آفرینشگری بزنند.

دریچه حافظه تاریخی مردم

این طراح گرافیک سپس ادامه داد: به‌نظرم در بزنگاه‌های حساس اگر بتوانیم موضوع روز را به حافظه تاریخی مردم پیوند بزنیم، می‌تواند در مسئله آفرینش و ایده‌پردازی هنری کمک‌کننده باشد. اگر بتوانیم بین موضوعات کنونی با روایت‌ها و قصه‌ها یا تمثیل‌های تاریخی ملت ارتباط ببخشیم، حائز اهمیت است و بهتر بر مخاطب اثر می‌گذارد، هرچند که هنرمند ضمن این پل‌زدن باید نگاه و تکنیک خاص خود را هم عرضه کند.

جهانبخش سپس با نظر به عنوان انتخابی رژیم اسرائیل برای تجاوز به خاک ایران توضیح داد: یکی از آثار من که در همان روزهای اولیه جنگ تولید شد، به عنوان «غرش شیران» پیوند می‌خورد. من با استفاده از این پیشینه که ایران به شیر تشبیه شده است، آن را معکوس کردم، یعنی در پوستری که روی کاغذ آوردم ایران، شیر دیرپای تاریخ بشریت، به‌سوی پرچم رژیم اسرائیل غرش کرده است تا از صحنه روزگار محو شود.

 اگر صلح تحمیل شود...

وی که تاکنون بیش از ۱۰ اثر در حوزه گرافیک با موضوع تجاوز رژیم اسرائیل به ایران طراحی کرده است، بیان کرد: یکی دیگر از آثارم با تأکید بر سخنان مقام معظم رهبری خلق شده است. این اثر با تأمل در گفته «ملت ایران در مقابل جنگ تحمیلی محکم می‌ایستد، همان‌گونه در مقابل صلح تحمیلی نیز محکم خواهد ایستاد» بنیان یافته است؛ این صلح تحمیلی در زمینه پوستر با یک پرچم سفید و المان دُم شیطان به‌چشم می‌خورد.

هنرمندان حوزه گرافیک اصفهان این روزها با هنر و دانش خود صدای حال زن و مرد و کودک این مرزوبوم شده‌اند؛ در چنین بستری که دیگر هنر برای هنر نیست، بلکه برای وطن، مردم و لحظه‌های حساس تاریخی است، آیا می‌توان با بستن چشم به روی واقعیت‌های جامعه به هنرآفرینی اقدام کرد؟

انتهای پیام