مرتضی چابکی از فناوران کشور در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: کتاب، دنیایی بسیار گسترده از دانش، تخیل و تجربه است که در صفحات خود قدرت تغییر ذهن و روح انسانها را دارد. این ابزار بینظیر نه تنها منبعی ارزشمند از اطلاعات است، بلکه بهعنوان پلی مستحکم میان نسلها، فرهنگها و ایدهها عمل میکند. کتابها میتوانند دنیایی از احساسات، داستانها، آرمانها و آگاهی را در دل خود جای دهند و به خواننده کمک کنند تا دیدگاههای تازهای پیدا کرده و افقهای نوینی را در ذهن خود بگشاید.
وی افزود: بر اساس مطالعات روانشناسان در سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹، افرادی که رمان میخوانند، در میان سایر انسانها بیشترین قدرت همدلی را دارند و به شکلی ناخودآگاه قابلیتی بهنام «تئوری ذهن» در آنان شکل میگیرد؛ یعنی میتوانند در کنار باورهای خود، عقاید، نظرات و علایق دیگران را نیز مدنظر قرار دهند و درباره آنها قضاوتی بیطرفانه داشته باشند. چنین افرادی میتوانند بدون رد باور دیگران، حتی از باور خود دست بکشند و از شنیدن نظرات متفاوت لذت ببرند.
چابکی گفت: تعجبی ندارد که کتابخوانها انسانهای بهتری باشند. کتابخواندن یعنی تجربه کردن زندگی دیگران از زاویهای متفاوت و با نگاهی فراتر از خود. آنها با خواندن هزاران زندگی، به روح جمعی و تجربههای بشری دست مییابند؛ مسائلی را میبینند و درک میکنند که دیگران هرگز به آنها نزدیک نمیشوند. کتابخوانها یاد گرفتهاند زن بودن و مرد بودن یعنی چه، رنج کشیدن یعنی چه و فهمیدهاند که چگونه میتوان دنیا را از چشم دیگری دید.
وی تصریح کرد: نتایج یک پژوهش در سال ۲۰۱۰ نیز نشان داد هرچه بیشتر برای کودکان کتاب بخوانیم، تئوری ذهن در آنها تقویت شده و در نتیجه، کودکان عاقلتر و سازگارتر با محیط رشد میکنند. تجربههای قهرمانان داستانها به الگوهای رفتاری کودک تبدیل شده و شخصیت آنان را شکل میدهد. در واقع، خوانندگان عمیق کتاب هزاران بار زندگی میکنند و از هر تجربه، درسی تازه میگیرند.
این فناور ادامه داد: کتابخوانها با ما حرف نمیزنند، بلکه با ما ارتباط برقرار میکنند؛ آنها در پیامهایشان شعر مینویسند و پاسخها را با اندیشههای عمیق و واژگان فاخر میدهند. از نگاه من، انسانها فقط باید عاشق کسی شوند که بتواند روحشان را ببیند؛ کسی که به بخشهایی از روح ما دسترسی پیدا میکند که حتی خودمان از وجودش بیخبر بودهایم.
وی بیان کرد: مطالعه عمیق کتاب باعث میشود ذهن انسان بتواند نقصهای دیگران را درک کند و از نگاه آنها دنیا را ببیند. این افراد لزوماً باهوش نیستند، بلکه عاقل هستند. عقلانیتی که باعث میشود گفتوگو با آنها سطح بالاتری داشته باشد. کتابخوانها بهدلیل دایره واژگانی گسترده، حافظه قوی و تفکر تحلیلی، انسانهایی باهوشتر و ارتباطگر بهتر هستند.
چابکی با تأکید بر اهمیت دوستیابی با اهل مطالعه، گفت: ملاقات با یک فرد اهل مطالعه عمیق، به مثابه گفتوگو با هزاران انسان است؛ چرا که تجربه زیسته هزاران شخصیت را در خود دارد. اگر کسی را یافتید که کتاب میخواند، تردید نکنید که همراهی با او میتواند شما را به دنیای تازهای ببرد. طبق مطالعات، کتابخوانها نسبت به افراد تنبل یا بیعلاقه به مطالعه، انسانهای بهتر و باهوشتری هستند و شاید تنها افرادی روی این کره خاکی باشند که واقعاً ارزش عاشق شدن را دارند.
وی با اشاره به اهمیت شاهنامه، اظهار کرد: متأسفانه یکی از گنجینههای فرهنگی ما که در حال فراموشی است، شاهنامه فردوسی است. این کتاب ارزشمند نه تنها بیش از هفت هزار سال قدمت دارد، بلکه روایتگر زندگی، آیین، باورها، دلاوریها و فرهنگ ایرانیان باستان است. شاهنامه، بدون بازیهای فلسفی پیچیده، راه و رسم زندگی را با شفافیت بیان میکند و به ما نشان میدهد که چگونه میتوان در سختترین شرایط، همچون قهرمانان ایرانی، امید را حفظ و با خدا راز و نیاز کرد.
چابکی خاطرنشان کرد: از رستم دستان شجاعت را آموختم، از عدالتخواهی فریدون انسانیت را و از کیخسرو معنای راستزیستی را فهمیدم. صحنهای که ایرانیان در سرمای کوهستان درگیر جادوی تورانیان شدند و با ناامیدی به درگاه خداوند پناه بردند، یادآور شرایط امروز ایران است. اینکه چگونه میتوان با ایمان و غیرت، از دل تنگنا عبور کرد. من به ایرانی بودنم افتخار میکنم و امید دارم ایرانی آبادتر را با هم بسازیم.
وی با تاکید بر اینکه مطالعه عمیق این حوزه را تقدیم میکنم به شهید بزرگوار، دکتر محمدمهدی طهرانچی و گفت: به گفته یکی از دوستان مشترکمان، ایشان شهیدی اهل مطالعه کتاب بود، آنهم از نوع عمیق و متعهدانهاش.
چابکی خاطر نشان کرد: دکتر طهرانچی استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی و استاد نمونه کشوری در سال ۱۳۹۱ بود که در کارنامه علمی خود انتشار ۱۰۹ مقاله با نمایههای بینالمللی (ISI، Scopus) با میانگین ارجاع ۴.۲۷ به ازای هر مقاله، ارائه بیش از ۱۳۵ مقاله در کنفرانسهای معتبر علمی داخلی و خارجی، تألیف و ترجمه ۲ کتاب و اجرای بیش از ۱۷ طرح ملی پژوهشی را ثبت کرده بود.
به گفته وی، ایشان همچنین راهنمایی ۱۵ دانشجوی دکتری و بیش از ۷۰ پایاننامه کارشناسی ارشد در حوزههای فیزیک و فوتونیک را بر عهده داشت؛ مسیری پُر از پژوهش، تعهد و تربیت علمی که حالا نام و یادش را در میان شهیدان علم و اندیشه جاودانه کرده است.
انتهای پیام
نظرات