نشست تخصصی با موضوع «تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا به قلمرو سرزمینی ایران از منظر حقوق بین‌الملل» روز سه‌شنبه ۱۴ مرداد، در هتل زاگرس ایلام و با هماهنگی اداره رسانه و روابط عمومی کانون وکلای دادگستری استان ایلام برگزار شد.
ستار عزیزی در این نشست با اشاره به ادعاهای رژیم صهیونیستی درباره حق دفاع مشروع در برابر ایران گفت: حقوقدانان رژیم صهیونیستی بر دفاع مشروع پیشگیرانه تأکید می‌کنند و مدعی‌اند که ایران تهدیدی بالقوه برای موجودیت آن‌هاست، اما حتی بر مبنای همین ادعا نیز نمی‌توان ترور دانشمندان هسته‌ای ایران را توجیه کرد.
وی افزود: در چارچوب حقوق بین‌الملل بشردوستانه، تنها افراد نظامی و اهداف نظامی مشروع می‌توانند مورد هدف قرار گیرند. اصل تفکیک میان غیرنظامیان و نظامیان یک قاعده بنیادین است و تنها درصورت مشارکت مستقیم غیرنظامیان در مخاصمات، مصونیت آنها موقتاً از بین می‌رود.
عزیزی با طرح این پرسش که آیا فعالیت دانشمندان هسته‌ای را می‌توان مشارکت مستقیم در مخاصمه تلقی کرد، گفت: برای تحقق مشارکت مستقیم، سه عنصر باید محقق شود: آستانه خسارت، رابطه علیت مستقیم و پیوند روشن با منافع نظامی. صرف فعالیت پژوهشی یا حتی فرض ساخت سلاح، بدون رابطه مستقیم و فوری با عملیات جنگی، این شرایط را ندارد.
وی به ترور شهید فخری‌زاده اشاره کرد و گفت: اگر فرض کنیم دانشمندان ما در مسیر ساخت سلاح هسته‌ای بودند – که این ادعا بارها از سوی ایران رد شده – باز هم ترور آنها به لحاظ حقوقی قابل توجیه نیست. سلاح هسته‌ای، سلاح استفاده نیست، بلکه ابزار بازدارندگی است و حتی در فرض تولید، استفاده از آن در جنگ متعارف مطرح نیست.
این استاد حقوق بین‌الملل با اشاره به مواد مندرج در پروتکل‌های الحاقی کنوانسیون ژنو تأکید کرد: گرچه ایران و رژیم صهیونیستی عضو پروتکل اول الحاقی نیستند، اما بسیاری از قواعد آن جنبه عرفی یافته‌اند. بر اساس ماده ۵۱ پروتکل، غیرنظامیان از حمایت کامل در برابر حمله برخوردارند، مگر اینکه برای مدت مشخص و در شرایط خاص مشارکت مستقیم در مخاصمه داشته باشند.
او افزود: شرکت در عملیات نظامی، حمل مهمات به خط مقدم یا تخریب تجهیزات دشمن در جهت منافع طرف خودی، می‌تواند مصداق مشارکت مستقیم باشد. اما فعالیت در یک مرکز تحقیقاتی یا حتی تولیدی که هیچ رابطه علی و مستقیمی با یک عملیات مشخص نداشته باشد، خارج از این شمول است.
عزیزی با تأکید بر اهمیت مستندسازی گفت: این مباحث تنها تئوریک نیست. حقوق بین‌الملل حافظ منافع کشورهاست و ایران باید با مستندسازی حقوقی دقیق، موارد نقض حقوق خود را در مراجع بین‌المللی پیگیری کند. در پرونده‌هایی مثل ترور دانشمندان هسته‌ای، باید روایت مستند حقوقی داشته باشیم که قابل استناد در دیوان‌های بین‌المللی باشد.
هوشمندی و اتحاد مردم ایران، نقشه دشمن را نقش بر آب کرد
حجت محمدی نیز در نشست تخصصی «رژیم صهیونیستی، آمریکا و قلمرو سرزمینی ایران» با اشاره به ابعاد مختلف تجاوز اخیر به خاک کشور،گفت تجربه آن شب، برای همه ما غیرمنتظره و در عین حال تأمل‌برانگیز بود. در سفری که با اهداف علمی و تخصصی انجام شده بود، به یک‌باره با حمله‌ای از سوی دولت‌های متخاصم مواجه شدیم، اما آنچه بیش از همه جلب توجه کرد، هوشمندی و اتحاد ملی مردم ایران در مواجهه با این بحران بود.
وی با بیان اینکه این اتفاق، فراتر از ابعاد سیاسی و نظامی، یک مسئله حقوقی و انسانی است، افزود: این حمله نه‌تنها نقض آشکار حاکمیت ملی ما بود، بلکه حقوق بشر و اصول مسلم حقوق بین‌الملل را نیز زیر پا گذاشت. متأسفانه جامعه جهانی، بویژه نهادهای بین‌المللی، در برابر چنین فجایعی سکوت پیشه کرده‌اند.
رئیس کانون وکلای دادگستری ایلام ادامه داد: حقوق بین‌الملل باید ابزار دفاع از انسانیت باشد، نه وسیله‌ای برای مشروع‌سازی جنایات قدرت‌های بزرگ، اگر امروز غزه در محاصره و تحت بمباران است، و اگر هزاران خانه ویران شده‌اند، دلیل آن نه کمبود قانون، بلکه کم‌کاری نهادهای مدعی دفاع از قانون است.
محمدی با اشاره به ابعاد تاریخی این نوع ایستادگی‌ها گفت: این ایثارگری‌ها و مقاومت‌ها، در فرهنگ ما سابقه‌ای دیرینه دارند. همان‌گونه که در عاشورا، روشنگری و پایداری حضرت زینب(س) مانع تحریف تاریخ شد، امروز هم ملت ایران با بیداری و ایستادگی خود، اجازه نخواهند داد حقیقت در غبار تحریف گم شود.
وی تأکید کرد: نبرد امروز، فقط یک جنگ نظامی نیست، بلکه تلاشی است برای تثبیت حقیقت، دفاع از کرامت انسانی و مقابله با سیاست‌های تجاوزکارانه. ما در این نشست‌ها تلاش داریم تا از منظر حقوقی و مستقل، به بررسی ابعاد این تجاوز بپردازیم و مستندات لازم برای طرح در مراجع ذی‌ربط بین‌المللی را آماده کنیم.
محمدی افزود: امید ما به اتحاد مردم ایران است. همان‌ها که بزرگ‌ترین سرمایه این سرزمین‌اند و با آگاهی و همدلی، نقشه دشمنان را به شکست کشاندند.
انتهای پیام
نظرات