محمدعلی نعمت‌نژاد با حضور در تحریریه ایسنا درباره وضعیت منابع آبی استان، اظهار کرد: حدود ۳۵ هزار منبع آب شامل چاه، چشمه و قنات در خراسان رضوی فعال هستند که از این تعداد حدود ۱۶ هزار و ۵۰۰ حلقه چاه مجاز و حدود ۶۲۰۰ حلقه چاه غیرمجاز است.

وی تاکید کرد: آمار فعلی که از چاه‌های غیرمجاز وجود دارد، مختص به چاه‌های شناسایی شده است. احتمال وجود چاه‌های غیرمجاز بیشتر در سطح استان وجود دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی افزود: حدود ۱۰ هزار حلقه چاه‌ آب مجاز استان، متعلق به بخش کشاورزی است. بخش عمده‌ای از برداشت آب استان از طریق این منابع انجام می‌شود.

به گفته نعمت‌نژاد، حدود ۸۰ درصد از کل مصرف آب خراسان رضوی مربوط به بخش کشاورزی است و مابقی آن به مصارف شرب، بهداشت، صنعت و خدمات اختصاص دارد.

وی در خصوص وضعیت مصرف آب در دشت مشهد، اظهار کرد: سهم بخش کشاورزی از دشت مشهد حدود ۵۷.۵ درصد است. تنها ۳۷ درصد از آب دشت مشهد برای مصارف شرب و بهداشت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی افزود: تعداد چاه‌های شرب دشت مشهد حدود ۶۰۰ حلقه است که تأمین‌کننده نیازهای شرب و بهداشت مردم منطقه محسوب می‌شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با تاکید بر اهمیت نصب تجهیزات اندازه‌گیری روی منابع آبی، گفت: گام اول در مدیریت منابع آب، نصب لوازم اندازه‌گیری و کنتور بر روی چاه‌هاست تا میزان برداشت دقیق و به موقع ثبت شود.

وی تاکید کرد: در خراسان رضوی بیش از ۹۶ درصد چاه‌های کشاورزی مجهز به کنتور هوشمند و دستگاه‌های کنترل برداشت هستند، اما در بسیاری از استان‌های کشور این فرآیند هنوز به شکل جدی آغاز نشده است.

نعمت‌نژاد تصریح کرد: بدون وجود تجهیزات اندازه‌گیری، مدیریت مصرف آب غیرممکن است؛ چرا که بدون اطلاع دقیق از میزان برداشت آب نمی‌توان سیاست‌های مؤثر را تدوین و اجرا کرد. نصب این تجهیزات سبب می‌شود که نظارت بهتری بر نحوه استفاده از منابع آب صورت گیرد و در صورت تخلف برخورد قانونی انجام شود.

اصلاح الگوی کشت در کشاورزی

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در ادامه به اهمیت اصلاح الگوی کشت در بخش کشاورزی اشاره و اظهار کرد: با توجه به بحران کم‌آبی، باید گیاهانی در استان کشت شود که کم‌آب‌طلب هستند و مصرف آب در  بخش کشاورزی بهینه شود.

وی تاکید کرد : هدف از اصلاح الگوی کشت کاهش مصرف آب است اما نباید منجر به کاهش درآمد یا اشتغال کشاورزان شود.

نعمت‌نژاد افزود: تجربه موفق گلخانه‌ها در استان نشان می‌دهد که می‌توان با مصرف کمتر آب به تولید بیشتر و اشتغال بالاتر دست پیدا کرد.

وی خاطرنشان کرد: مسئولیت اصلاح الگوی کشت، بهبود سیستم‌های آبیاری و انتقال آب بیشتر بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است و وزارت نیرو به عنوان متولی صدور مجوزها و نظارت بر برداشت آب، وظیفه تامین و تخصیص منابع را بر عهده دارد.

تشریح وضعیت قنوات استان

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در خصوص وضعیت قنات استان، گفت :صدور مجوز چاه جایگزین قنات، فقط زمانی مجاز است که قنات به مرحله‌ای برسند که دیگر قابلیت احیا و بهره‌برداری وجود نداشته باشد.

وی افزود: این مجوز تنها برای قنوات دائمی که تحت تاثیر بارندگی‌های سالانه قرار نمی‌گیرند، صادر می‌شود و قنواتی که امکان بازگشت آب و احیای آن‌ها وجود داشته باشد، مشمول این مجوز نخواهند بود.

نعمت‌نژاد همچنین یادآور شد: اجرای عملیات لایروبی و مرمت قنوات بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است و شرکت آب منطقه‌ای تنها در مرحله صدور مجوز چاه جایگزین قنات دخالت دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی تاکید کرد: هدف از این سیاست حفظ تعادل بین منابع آب زیرزمینی و سطحی و جلوگیری از تخریب قنوات است.

نعمت نژاد گفت: وزارت نیرو مسئولیت اصلی خود را در صدور پروانه بهره‌برداری و نظارت بر برداشت آب می‌داند و اجرای اصلاحات در حوزه کشاورزی و حمایت از کشاورزان بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است.هماهنگی بین این دو وزارتخانه برای مدیریت بهتر منابع آب ضروری است تا بتوان بحران کم‌آبی را مدیریت و مصرف آب را بهینه کرد.

ضرورت اجرای قانون توزیع عادلانه آب در کشور

وی همچنین اظهار کرد: قانون توزیع عادلانه آب که از سال ۱۳۶۱ تصویب شد، در صورت اجرای کامل می‌توانست بسیاری از مشکلات کنونی آب‌خوان‌ها و منابع آب زیرزمینی را در سطح کشور و استان کاهش دهد.

نعمت‌نژاد با اشاره به ماده ۱۲ این قانون بر الزام نصب وسایل اندازه‌گیری روی منابع آب و نظارت دقیق بر برداشت‌ها، تاکید کرد: این موضوع از مهم‌ترین اقداماتی است که باید در کشور به صورت کامل اجرا شود.

وی با تاکید بر ضرورت استفاده از فناوری‌های نوین و سیستم‌های هوشمند در مدیریت منابع آب، افزود: خراسان رضوی در استفاده از فناوری‌های نوین و سیستم‌های هوشمند مدیریت منابع آب پیشرو است و تلاش می‌کند با همکاری بخش‌های مختلف دولت و کشاورزان، مصرف آب را بهینه و پایدار کند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی تصریح کرد: بدون مشارکت تمامی ذی‌نفعان، مدیریت منابع آب در استان با چالش‌های جدی روبرو خواهد شد.

انتهای پیام