به‌ گزارش ایسنا، رتبه­ بندی جهانی ISC (ISC World University Rankings) یکی از نظام‌های رتبه‌بندی است که برای اولین‌بار در سال ۲۰۱۸ توسط مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام ISC با هدف ارزیابی دانشگاه‌های کشور و نیز کشورهای اسلامی در سطح جهان صورت گرفته است.  در رتبه­بندی جهانی ۲۰۲۴ ISC تعداد ۲۶۶۱ دانشگاه از ۱۱۴ کشور و ۶ قاره جهان حضور دارند که سهم جمهوری اسلامی ایران ۷۲ دانشگاه است.

جدول ۱ دانشگاه‌های حاضر در رتبه­بندی را به تفکیک قاره در سال های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۴ نشان می دهد.

دکتر محمدمهدی علویان مهر اظهار داشت: رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان توسط ISC بدون خوداظهاری دانشگاه­ها انجام می­شود و براین‌اساس، پایگاه‌داده معتبری طی ۷ سال رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان در این سازمان شکل گرفته است که منبع موثقی جهت سیاست گذاری­های پژوهشی و ترسیم نقشه راه جهت هدایت دانشگاه‌های ایران و سایرکشورهای اسلامی به سمت دانشگاه­های تراز جهانی می­باشد.

روش‌شناسی رتبه‌بندی ISC

رئیس مؤسسه ISC گفت: مؤسسه استنادی و پایش علم فناوری جهان اسلام (ISC) به‌منظور رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان در معیارهای خود، مهم‌ترین مأموریت دانشگاه‌ها که عبارت‌اند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد)، فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن ۱۵ درصد) و فناوری و نوآوری (با وزن ۱۵ درصد) را در نظر می‌گیرد و براین‌اساس دانشگاه‌ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد.

رئیس ISC گفت: همچنین تعداد مقالات سلب اعتبار شده (Retractions) دانشگاه­ها، با نمره‌ منفی محاسبه می‌شود، که در شاخصی تحت عنوان اعتبار منفی (Negative Reputation) آورده می­‌شود، که این نمره‌منفی می‌تواند رتبه دانشگاه را نیز تحت تاثیر قرار داده و باعث افت رتبه دانشگاه شود.

در رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان ISC، دانشگاه‌هایی موردبررسی قرار می‌گیرند که حداقل ۸۵۰ مدرک در سال‌های ۲۰۲۰-۲۰۲۲ در پایگاه وب آو ساینس به ثبت رسانیده باشند. اطلاعات این رتبه‌بندی از پایگاه‌های اطلاعاتی USPTO، WOS، InCites گردآوری شده است. در جدول شماره ۲ شاخص­های مورد استفاده در رتبه‌بندی جهانی ISC نشان داده شده است.

وی گفت: در رتبه بندی سال ۲۰۲۵ دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه تهران با کسب رتبه در بازه ۵۰۰-۴۰۱ توانسته­‌اند در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرد و رتبه اول دانشگاه های ایران را از آن خود کنند. دانشگاه تربیت مدرس با قرار گرفتن در بازه رتبه ای ۸۰۰-۷۰۱ دانشگاه سوم ایران در این رتبه بندی محسوب می شود. رتبه سایر دانشگاه ها در جدول ۱ قابل مشاهده است.

جایگاه دانشگاه‌های جهان در رتبه‌بندی ۲۰۲۴ ISC

در رتبه‌بندی جهانی ۲۰۲۴ ISC ، تعداد ۲۶۶۱ دانشگاه برتر از ۱۱۴ کشور و ۶ قاره دنیا وجود دارند. در این رتبه‌بندی سه دانشگاه هاروارد، دانشگاه استنفورد و دانشگاه جانز هاپکینز در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. ده دانشگاه برتر جهان از کشورهای آمریکا، انگلستان، کانادا و چین بوده است که در جدول ۳ قابل مشاهده است.

وی گفت: کشور چین با ۴۳۲ دانشگاه، آمریکا با ۳۲۵ دانشگاه، هند با ۱۶۳ دانشگاه، ژاپن با ۱۲۳ دانشگاه، ترکیه با ۱۰۲ دانشگاه، انگلستان با ۱۰۰ دانشگاه، آلمان با ۷۴ دانشگاه، برزیل با ۷۳ دانشگاه، ایران با ۷۲ دانشگاه و کره جنوبی با ۶۸ دانشگاه در این رتبه‌بندی حضور داشته‌اند.

جایگاه جهانی دانشگاه‌های کشورهای اسلامی

دکتر علویان‌مهر افزود: در رتبه‌بندی ۲۰۲۴ ISC تعداد ۴۲۶ دانشگاه از ۳۱ کشور اسلامی در رتبه‌بندی حضور داشتند که ترکیه با ۱۰۲ دانشگاه، ایران با ۷۲ دانشگاه و پاکستان با ۳۹ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته اند.

تعداد دانشگاه‌های سایر کشورهای اسلامی در نمودار ۱ قابل مشاهده است.

رئیس ISC گفت: در میان دانشگاه‌های برتر کشورهای اسلامی، عربستان سعودی با رتبه ۱۷۲، ایران، پاکستان، مالزی و مصر در بازه ۴۵۰-۴۰۱ و قطر در بازه ۵۰۰-۴۵۱ بهترین رتبه‌های جهانی را کسب نموده اند. سایر رتبه‌های دانشگاه‌های اسلامی در جدول ۴ قابل مشاهده است.

ضور دانشگاه‌های ایران در رتبه‌­بندی جهانی ۲۰۲۴ ISC

از جمهوری اسلامی ایران ۷۲ دانشگاه در رتبه­بندی جهانی ۲۰۲۴ ISC حضور دارند. جدول ۵ رتبه دانشگاه‌های ایران حاضر در رتبه‌بندی جهانی ۲۰۲۴ ISC را نشان می دهد.

انتهای پیام