علی براتی گجوان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: از ابتدا که مسئولیت دبیری علمی و ادبی جشنواره داستان بهار را پذیرفتم، اولین پرسشم این بود که اساساً این جشنواره چه آورده‌ای برای شهر مشهد خواهد داشت. به باور من هر جشنواره‌ای در هر نقطه از جهان باید اول مشخص کند که چه دستاوردی برای شهر و جامعه میزبان دارد. همین نگاه باعث شد که پیش از انتشار فراخوان، مکتوبی تقدیم کنم و پیشنهادهای متعددی ارائه دهم. یکی از این پیشنهادها اختصاص بخشی ویژه به مشهد و توس بود تا جشنواره به شکلی مستقیم نیز در خدمت هویت و فرهنگ شهرمان قرار گیرد.

وی افزود: البته روند برگزاری جشنواره با فراز و فرودهایی همراه بود. زمان‌بندی آن به ایام محرم و برخی مناسبات شهری و جنگ ۱۲ روزه برخورد کرد و به همین دلیل وقفه‌ای در اجرا به وجود آمد. افزون بر این همکاران سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری مشهد درگیر برنامه‌های دیگر از جمله جشنواره‌های هنری و المان‌های شهری بودند.

براتی ادامه داد: در این میان برای نخستین بار «ادبیات داستانی» به شکل جدی در کنار سایر رشته‌ها قرار گرفت. شاید در ابتدا این نگاه چندان جدی گرفته نمی‌شد و تصور می‌کردند مانند سایر فراخوان‌های فصلی می‌توان سریع آن را جمع‌بندی کرد. اما تفاوت اساسی این جشنواره در همین‌جا بود؛ ادبیات داستانی نیازمند خوانش عمیق و داوری دقیق و نه صرفاً جمع‌آوری سریع آثار است.

دبیر علمی و ادبی جشنواره «داستان بهار» خاطرنشان کرد: جشنواره داستان بهار در ذیل جشنواره‌های فرهنگی ـ هنری مشهد تعریف و موضوعات آن در دو بخش اصلی و ویژه تنظیم شده است. بخش اصلی جشنواره شامل یادمان‌های شهری، آثار نوری، آذین‌بندی، دیوارنگاری، نمایش و سرود است. بخش ویژه جشنواره نیز عبارت است از رسانه‌های اجتماعی، گذرهای هنری، عکس، گرافیک و ادبیات.

براتی گجوان در خصوص رویکردهای این جشنواره گفت: رویکردهای محتوایی جشنواره نیز مضامینی چون امام رضا(ع) و هویت دینی، مشهد و آیین‌های بومی، ایثار و مقاومت اسلامی، ماه مبارک رمضان، نوروز و هویت ملی، خانواده و فرهنگ شهروندی را دربر می‌گیرد که مهمترین بخش فرهنگ شهروندی است.

وی با اشاره به اینکه ۳۸۳ اثر در بخش‌های مختلف دریافت شده است، اظهار کرد: اولین پرسش من از برگزارکنندگان این بود که آورده این جشنواره برای مشهد چیست؟ زیرا جشنواره نباید صرفاً به برگزاری محدود شود، بلکه باید اثری ماندگار برای شهر داشته باشد. از همان ابتدا نیز تلاش کردیم جشنواره «پاسخگو» باشد؛ یعنی بعد از فرآیند داوری و انتخاب برترین‌ها  اگر شرکت‌کننده‌ای معترض بود، داستان او برای من ارسال می‌شود و ما به‌طور مستقیم نقاط ضعف و قوت اثرش را توضیح می‌دهیم تا مخاطب نیز متوجه شود چرا در جشنواره امتیاز لازم را دریافت نکرده است. این عمل باعث می‌شود نویسنده ضعف‌های کار خود را بشناسد و انگیزه بگیرد برای بهتر نوشتن و حضور در دوره‌های بعدی.

دبیر علمی و ادبی جشنواره «داستان بهار» دومین تفاوت اساسی این جشنواره با سایر جشنواره‌های مشهد را ترکیب داوران جشنواره اعلام کرد و ادامه داد: اغلب جشنواره‌های ادبی شهر ما، داوران خود را از تهران دعوت می‌کنند، اما من معتقد بودم که ظرفیت‌های ادبی مشهد بسیار ارزشمندتر از آن است که نادیده گرفته شود. به همین دلیل برای دوره‌های اول و دوم از داوران و نویسندگان برجسته شهر مشهد استفاده کردیم؛ کسانی که سال‌ها تدریس کرده‌اند، کتاب‌های ارزشمند نوشته‌اند و شاگردان بسیاری را وارد عرصه داستان کرده‌اند.

وی اضافه کرد: حتی در مرحله نهایی نیز داورانی مانند آقای محمدرضا شرفی خبوشان(از خراسان)، آقای هادی خورشاهی(اهل مشهد) و آقای مهدی قزلی حضور داشتند که هر سه ارتباط عمیقی با مشهد و فرهنگ رضوی دارند. لذا برای من به‌ عنوان دبیر علمی بسیار مهم بود که داوران با فضای فرهنگی و هویتی مشهد آشنا باشند.

براتی گجوان در ادامه عنوان کرد: در فرآیند داوری همراه با دیگر داوران آثار را با دقت بررسی کردیم. بسیاری از آثار به دلیل عدم تطابق با ساختارهای خاطره یا روایت کنار گذاشته شدند. از ۳۸۳ اثر ۲۳۸ اثر به مرحله دوم راه یافت، اما در همین مسیر با استعدادهای شگفت‌انگیزی مواجه شدیم؛ چه در مشهد و خراسان و چه در سایر شهرهای کشور.

وی با اشاره به اینکه در دور دوم داوری ۵۸ داستان و ۱۲ رمان بررسی می‌شود، گفت: در نهایت ۲۰ داستان کوتاه و هشت رمان به مرحله پایانی راه خواهند یافت.

دبیر علمی و ادبی جشنواره «داستان بهار» در خصوص برنامه‌های پس از جشنواره گفت: مهم‌ترین برنامه‌های ما برای پس از پایان جشنواره، چاپ آثار برگزیده است. قرار است پنج رمان و یک یا دو مجموعه داستان کوتاه از میان آثار منتخب منتشر شود. این اقدام در نوع خود کم‌نظیر است و می‌تواند به معرفی نویسندگان جوان کمک شایانی کند. افزون بر آن برای رونمایی کتاب‌ها نیز نشست‌هایی در مشهد برگزار خواهیم کرد؛ جلساتی که هم فرصتی برای معرفی نویسندگان و هم زمینه‌ای برای نقد و بررسی آثار توسط کارشناسان است.

براتی گجوان افزود: یکی دیگر از ابتکارات جشنواره این است که هر یک از نویسندگان برگزیده را با یکی از نویسندگان و داوران باتجربه مشهد مرتبط می‌کنیم تا این ارتباط، مسیر رشد و تعالی ادبی آنان را هموارتر کند و حتما آثارشان در کتاب بازتاب خواهد یافت. به باور من این پیوند میان نسل تازه و نسل پیشکسوت، بزرگ‌ترین آورده جشنواره خواهد بود.

وی تصریح کرد: در نهایت باید گفت جشنواره داستان بهار فراتر از یک رویداد ساده ادبی است. این جشنواره قصد دارد هویتی تازه برای ادبیات داستانی مشهد و کشور بیافریند؛ هویتی که بر پایه کشف استعدادها، پاسخگویی به نویسندگان و پیوند میان ادبیات و فرهنگ شهری استوار است.

انتهای پیام