جواد سلطانی کاظمی در گفت و گو با ایسنا در خصوص شرایط آبی کشور و اهمیت مدیریت بهینه مصرف آب در حوزه‌های مختلف اظهار کرد: در سال‌های اخیر با توجه به کاهش بارش‌ها، تنش‌های آبی و خشکسالی‌هایی ایجاد شد که مشکلات زیادی برای کشاورزی و دامداری‌ها در استان به دنبال داشت و دولت برای اینکه این موضوع را مدیریت کند، تمهیداتی را در دو بخش سازه‌ای و غیر سازه‌ای در نظر گرفت.

وی افزود: بخش‌ سازه‌ای که در اختیار مدیریت آب و خاک است شامل برخی پروژه‌ها می‌شود که این پروژه‌ها می‌توانند با کاهش تنش‌های آبی و مدیریت خشکسالی وضعیت را بهبود بخشند و شرایط را مقداری مناسب‌تر کنند.

سلطانی ادامه داد: این پروژه‌ها شامل اجرای سامانه‌های نوین آبیاری یا آبیاری تحت فشار، شبکه‌های آبیاری و زهکشی یا کانال‌های روباز، مرمت و لایروبی قنوات کشاوزی و بهبود و اصلاح ایستگاه‌های پمپاژ و... هستند؛ همه این‌ها راهکارهایی هستند که می‌توانند در افزایش بهره‌وری و راندمان آب تاثیر خوبی داشته باشند.

مطالعاتی در خصوص استفاده از آب‌های نامتعارف انجام شده است

وی در خصوص اعتبارات این پروژه‌ها گفت: از محل اعتبارات سال مالی ۱۴۰۳، حدودا ۲۰۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات استانی برای بخش زیرساخت شبکه‌های آبیاری و زهکشی به ما تخصیص داده شد و با استفاده از این اعتبارات توانستیم حدود ۲۰ کیلومتر خط انتقال آب با لوله، حدود ۲۵ کیلومتر بهسازی انهار، حدود ۲۰۰ کیلومتر لایروبی انهار و حدود ۱۰۰۰ هکتار ترفیع سطح اراضی را انجام دهیم. همچنین حدود ۱۰۰۰ هکتار سامانه نوین آبیاری با اعتبارات ملی ایجاد شد. همچنین توانستیم حدود ۵ کیلومتر از مرمت لایروبی قنوات شهرستان‌های حاشیه زاگرس را انجام دهیم.

وی ادامه داد: مجموع اعتبارات ملی و استانی، حدود ۲۸۰ میلیارد تومان بود و این اقدامات باعث شد تا در مصرف آب صرف‌جویی مناسبی داشته باشیم که می‌تواند کارایی آب را مقداری بهبود ببخشد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در خصوص جداسازی آب کشاورزی یا اختصاص آب‌های تصفیه‌شده صنایع برای کشاورزی گفت: در این زمینه مبحثی به نام استفاده از آب‌های نامتعارف داریم. تامین آب بر عهده وزارت نیرو است و وزارت نیرو، آب را از محلی که می‌تواند از لحاظ کیفی و کمی مناسب کشاورزی باشد، در اختیار سازمان جهاد کشاورزی قرار می‌دهد تا سازمان جهاد کشاورزی آب در بخش کشاورزی توزیع کند. در خصوص این موضوع مطالعاتی انجام شده اما به مرحله عملیاتی نرسیده است.

سلطانی اضافه کرد: با توجه به ناترازی‌ها در بخش کشاورزی، این موضوع در دستور کار قرار گرفته است تا ان‌شاءالله در آینده‌ای نزدیک این موضوع رقم بخورد. اگر اعتبارات مناسبی تامین شود و این اتفاق بیافتد، نتیجه مثبتی در بخش کشاورزی خواهد داشت.

۵۰ درصد اراضی مجهز به سامانه‌های آبیاری هستند

وی با اشاره به وضعیت بهره‌وری آب در بخش کشاورزی اظهار کرد: ما حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار زمین آبی در سطح استان داریم که براساس آخرین پایش مشترک بین سازمان آب و برق و سازمان جهاد کشاورزی استان، ۵۰ درصد این زمین‌های آبی مجهز به سامانه‌های آبیاری هستند و در مابقی اراضی، تامین و توزیع آب به صورت سنتی(برداشت از چاه‌، چشمه و یا رودخانه) انجام می‌شود.

سلطانی افزود: راندمان آبیاری اراضی تحت شبکه، حدود ۴۵ درصد است و در وضعیت متوسط قرار دارد و از این لحاظ به متوسط کشوری نزدیک است اما راندمان زمین‌هایی که به شیوه سنتی آبیاری می‌شوند، به دلیل خاکی بودن کانال‌ها و نفوذ عمقی که دارند، پایین است و بخش زیادی از آب‌های جاری در این کانال‌ها هدر می‌رود.

سلطانی کاظمی ادامه داد: ما نیاز داریم در زیرساخت‌های تامین و توزیع آب هزینه کنیم تا راندمان آب را به متوسط کشوری و یا جهانی نزدیک کنیم. میزان تولید ماده خشک و آب مصرفی در استان حدود ۱.۲ کیلوگرم است که در این زمینه به دلیل اینکه بخشی از اراضی ما به شبکه‌های مدرن مجهز نشده‌اند، از متوسط کشوری کمی عقب هستیم که اگر مجهز شوند قطعا به متوسط کشوری خواهیم رسید.

رییس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در خصوص استفاده از سیستم‌های آبیاری هوشمند در استان گفت: از یک میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار زمین آبی، حدود ۱۳۰ هزار هکتار به آبیاری تحت فشار با راندمان ۶۵ درصد و حدود ۴۰۰ هزار هکتار به شبکه آبیاری مدرن با راندمان ۵۵ درصد اختصاص یافته است. در برخی از استان‌ها به دلیل اینکه از چاه‌ یا چشمه آب برداشت می‌شود، بین منبع تامین آب تا اراضی کشاورزی فاصله کوتاه‌تری طی می‌شود اما به دلیل اینکه ما از آب‌های سطحی برداشت می‌کنیم فاصله بین تامین آب تا محل توزیع آب زیاد است.

کشاورزان باید به سمت انرژی‌های خورشیدی و تجدیدپذیر سوق پیدا کنند

وی با بیان راهکارهایی برای جلوگیری از وارد شدن خسارت به کشاورزان پس از قطعی آب و برق اظهار کرد: در بحث ناترازی انرژی در ایستگاه‌های پمپاژ، کشاورزان باید از سوخت‌های فسیلی به سمت انرژی‌های خورشیدی و تجدیدپذیر سوق پیدا کنند. این کار هزینه‌هایی برای کشاورز دارد اما قابل اجرا است. سازمان آب و برق باید تسهیلات کم‌بهره در اختیار کشاورزان قرار بدهد و یا ایستگاه‌های پمپاژ آن‌ها را مجهز به سامانه خورشیدی کنند تا بتوان کمی از این ناترازی انرژی برطرف را برطرف کرد.

سلطانی گفت: وقتی که سامانه‌های نوین آبیاری ایجاد می‌شوند، ساعت کارکرد موتور پمپ‌ها ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش پیدا می‌کند و منجر به صرف‌جویی در مصرف آب و انرژی می‌شود. در آبیاری‌های سنتی، یه ازای یک دوره کشت به ۱۰ هزار متر مکعب آب نیاز داریم اما اگر مجهز به سامانه‌های نوین آبیاری شویم، در بدترین شرایط آب مورد نیازمان به ۵ هزار متر مکعب می‌رسد که باعث افزایش بهره‌وری می‌شود.

وی با اشاره به الگوی کشت در استان گفت: ما دستورالعمل‌هایی داریم که از سوی وزارتخانه ابلاغ می‌شود. آن دستورالعمل‌ها متناسب با آبی که در اختیار هر استان است، برنامه‌ریزی می‌شود. در الگوی کشت گیاهان کم‌آب‌بر، با رعایت مدیریت زمان کشت و با هدف تامین امنیت غذایی و نیاز مصرف‌کننده کشت می‌شوند.

انتهای پیام