به گزارش ایسنا، حمله هوایی غیرقانونی و جنایتکارانه رژیم صهیونیستی به ساختمانی در دوحه، که به شهادت برخی از چهره‌های مقاومت حماس و یک مقام قطری انجامید، موجی از شوک و خشم در قطر ایجاد کرد. نخست‌وزیر این کشور حمله تل‌آویو را «تروریسم دولتی» خواند و بنیامین نتانیاهو را مسئول نابودی امید صلح دانست.
این حادثه اعتماد قطر و دیگر کشورهای خلیج فارس به تضمین‌های امنیتی آمریکا را به‌شدت متزلزل کرد. اکنون کشورهای عربی این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا آمریکا هنوز قادر به حمایت از آنهاست یا خیر. نقش قطر در میانجی‌گری صلح غزه نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته و احتمالا کشورهای دیگر هم برای این مأموریت ریسک نخواهند کرد.
شبکه خبری سی‌ان‌ان در این رابطه می‌نویسد، یک جت ریاست‌جمهوری و یک پایگاه عظیم هوایی آمریکا نتوانستند قطر را از حمله رژیم صهیونیستی مصون نگه دارند. متحدان عرب آمریکا به این موضوع توجه ویژه دارند. قطر حق داشت تصور کند که از حمله رژیم صهیونیستی در امان است.
قرارداد و هواپیما هم ثمری نداشت
این کشور کوچک حاشیه خلیج فارس متحد اصلی آمریکا است که تنها چهار ماه پیش از رئیس‌جمهور دونالد ترامپ استقبال کرد؛ فرش‌های قرمز پهن شد، قراردادهای میلیارد دلاری امضا شد و یک هواپیمای ریاست‌جمهوری بحث‌برانگیز اهدا گردید.
در مورد نقش قطر به‌عنوان میانجی برای پایان دادن به جنگ غزه، شیخ «محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل‌ثانی» نخست‌وزیر قطر روز دوشنبه شخصا با مذاکره‌کننده ارشد حماس، خلیل الحیه، دیدار کرد تا توافق آتش‌بس و تبادل اسرا به رهبری آمریکا را پیش ببرد.
قرار بود پاسخ حماس در نشست تکمیلی سه‌شنبه شب ارائه شود؛ اما تنها چند ساعت پیش از آن، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی ساختمانی مسکونی در دوحه را هدف قرار دادند و پنج عضو حماس و یک مقام امنیتی قطری را به شهادت رساندند.
سی‌ان‌ان می‌نویسد، احساس شوک و خیانت در پایتخت قطر کاملاً مشهود است. واژه‌هایی که نخست‌وزیر قطر به کار می‌برد تند، کوبنده و افشاگرانه است؛ برخلاف واکنش‌های معمولا خویشتندارانه او در برابر فراز و فرودهای پایان دادن به جنگ ۲۳ ماهه غزه.
او در مصاحبه‌ای با بکی اندرسون از شبکه سی‌ان‌ان در روز چهارشنبه، این حمله را «تروریسم دولتی» توصیف کرد و هشدار داد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، «هر امیدی» برای زندانیان صهیونیست را از بین برده و «هر شانسی برای صلح» را نابود کرده است.
نخست‌وزیر قطر که وزیر خارجه هم هست، همچنین گفت که رهبر رژیم صهیونیستی باید «به عدالت سپرده شود» و او را متهم کرد که «تمام قوانین بین‌المللی» را نقض کرده است.
کشوری که هیچ رابطه دیپلماتیکی با رژیم صهیونیستی ندارد، هیئت‌های آن را دعوت کرد تا به‌طور غیرمستقیم با حماس مذاکره کنند؛ اقدامی که با قدردانی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا همراه شد، زیرا او گفت دوحه «با شجاعت ریسک کرده تا برای صلح میانجی‌گری کند.»
سی‌ان‌ان نوشت، همچنین گفته می‌شود قطر به نمایندگی از آمریکا ضربه خورد، زمانی که ایران در ماه ژوئن امسال پایگاه نظامی «العدید» ـ بزرگ‌ترین پایگاه آمریکا در منطقه ـ را به تلافی جنایات ایالات متحده و رژیم صهیونیستی هدف قرار داد. تهران اعلام کرد که این اقدام در پاسخ به حملات آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران بوده است.
زیر سؤال رفتن تکیه به آمریکا
شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان می‌نویسد، پیام این حمله محدود به مرزهای قطر نمی‌شود. کشورهای حوزه خلیج فارس که دهه‌ها به‌طور فعال به آمریکا تکیه کرده‌اند، اکنون ممکن است مزایای فرضی این انتخاب را زیر سؤال ببرند. تضمین‌های امنیتی آمریکا به‌طور ضمنی در قراردادها و تفاهم‌نامه‌های امضا شده وجود داشت.
عربستان سعودی، قطر و امارات در جریان سفر ترامپ در ماه مه، متعهد به قراردادهای خیره‌کننده‌ای به ارزش ۳ تریلیون دلار شدند و سهم خود را انجام دادند.
ها هلی‌یر، پژوهشگر اندیشکده کارنگی برای صلح بین‌المللی، گفت: «فکر می‌کنم این کشورها در حال بررسی هستند که برای بازدارندگی در برابر حملات آینده چه کاری می‌توانند انجام دهند، و اینکه چه نوع ساختار امنیتی باید ایجاد کنند به جای تکیه بر شریکی که حتی نتوانسته آنها را از یکی از متحدان خودش محافظت کند.»
اعتماد میان آمریکا و شرکایش در حوزه خلیج فارس آسیب دیده است، اگرچه میزان این آسیب هنوز روشن نیست و عمدتا به تضمین‌های ترامپ به متحدانش و پیام‌رسانی عمومی او به رژیم صهیونیستی بستگی دارد. سؤال بزرگ‌تر این است که این رویداد چه اثر بازدارنده‌ای بر تلاش‌های میانجی‌گری آینده خواهد داشت.
کشورهای منطقه ریسک نمی‌کنند
رسانه آمریکایی معتقد است، در حالی که قطر هنوز درِ میانجی‌گری برای صلح در غزه را نبسته، مذاکرات در بهترین حالت بلاتکلیف و در بدترین حالت در آتش حمله ترور اخیر رژیم صهیونیستی سوخته است.
حسن الحسن، پژوهشگر ارشد سیاست خاورمیانه در مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک گفت: «این نوع ریسکی نیست که بسیاری از کشورهای منطقه حاضر باشند به خاطر نقش میانجی‌گری بپذیرند.»
قطر و مصر مدت‌هاست که میانجی‌گری میان رژیم صهیونیستی و حماس را برعهده دارند. عمان هم تسهیل‌کننده گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا بوده و با موفقیت بیشتری میان آمریکا و انصارالله یمن عمل کرده است. امارات نیز تبادل زندانیان میان روسیه و اوکراین را تسهیل کرده است. در همین حال، عربستان خود را به‌عنوان میزبان مذاکرات صلح در چندین درگیری مختلف مطرح می‌کند.
سی‌ان‌ان می‌نویسد، رهبران همه این کشورها واکنش ترامپ را به دقت زیر نظر خواهند گرفت؛ در شرایطی که به نظر می‌رسد آمریکا در خاورمیانه ناتوان است. و این باور دیرینه که رژیم صهیونیستی قصد دارد مذاکرات صلح را تخریب کند، با حملات سه‌شنبه بیش از پیش تقویت شده است.
انتهای پیام
نظرات