کاظم رافتی‌نیا در گفت‌وگو با ایسنا به چالش‌ها و الزامات دریافت یارانه‌ها اشاره و اظهار کرد: یارانه ریشه از کلمه «یاری کردن» دارد. یارانه به منظور حمایت از اقشار مختلف جامعه است که به افراد واجد شرایط تعلق می‌گیرد. طبق قانون، هر کس که خواهان دریافت یارانه است، باید درخواست خود را ثبت کند اما این درخواست‌ها به سادگی تأیید نمی‌شوند و نیاز به بررسی‌های دقیقی دارند. این بررسی‌ها شامل ارزیابی وضعیت دارایی و درآمد خانوار، وضعیت اجتماعی و اقتصادی آن‌ها می‌شود.

رئیس اداره امور حمایتی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی با بیان اینکه وضعیت اقتصادی اجتماعی خانوارها براساس چندین آیتم ارزیابی می‌شود، افزود: یکی از این آیتم‌ها، گردش حساب سه سال گذشته خانوار است که نشان‌دهنده وضعیت مالی آن‌هاست. همچنین، نوع و مدل خودروی خانوار نیز تأثیر زیادی بر امتیازدهی دارد. به عنوان مثال، داشتن یک خودرو قدیمی مانند پیکان امتیاز کمتری نسبت به یک خودرو جدید مانند ۲۰۶ دارد. وضعیت شغلی افراد نیز از دیگر عوامل تأثیرگذار است؛ میزان حقوق و دستمزد آن‌ها و اینکه آیا بیمه شده‌اند یا خیر، در این ارزیابی نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین تعداد اعضای خانوار در تعیین دهک درآمدی تأثیر دارد. هر چه تعداد اعضای خانوار بیشتر باشد، دهک درآمدی پایین‌تری به آن‌ها تعلق می‌گیرد. سن اعضای خانوار نیز در این ارزیابی مؤثر است؛ خانوارهای جوان‌تر ممکن است در مقایسه با خانوارهای مسن‌تر امتیاز بهتری داشته باشند. محل سکونت نیز بر امتیازدهی تأثیرگذار است، به طوری که زندگی در کلان‌شهرها یا مناطق کم‌برخوردار می‌تواند نتایج متفاوتی به همراه داشته باشد.

وی ادامه داد: افرادی که دارای معلولیت یا بیماری‌های خاص هستند، ممکن است امتیاز منفی دریافت کنند که بر دهک درآمدی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، اگر یک خانوار دارای فردی با معلولیت یا بیماری خاص باشد، امتیاز آن‌ها کاهش می‌یابد و این موضوع می‌تواند بر وضعیت اقتصادی آن‌ها تأثیر منفی بگذارد. در نهایت، سیستم یارانه‌ها بر اساس اطلاعات دقیق و جامع از وضعیت اقتصادی خانوارها، امتیازدهی می‌کند و این امتیازها به ترتیب از پایین به بالا یا بالعکس، تعیین‌کننده دهک درآمدی هر خانوار هستند. این فرآیند به منظور اطمینان از تخصیص یارانه‌ها به افراد و خانوارهای نیازمند طراحی شده است.

رافتی‌نیا با اشاره به اینکه سیستم یارانه‌ها به گونه‌ای طراحی شده که بر اساس امتیازدهی خانوارها آن‌ها را در دهک‌های درآمدی تقسیم‌بندی کند، گفت: به طور کلی، اگر فرض کنیم جمعیت کشور ۸۵ میلیون نفر باشد، هر دهک شامل هشت میلیون و ۵۰۰ هزار نفر خواهد بود. بنابراین، امتیازهای خانوارها از صفر تا هشت میلیون و ۵۰۰ هزارنفر سورت می‌شود و بر اساس این امتیازها، خانوارها در دهک‌های مختلف قرار می‌گیرند. برای مثال، افرادی که امتیازهای پایین‌تری دارند، در دهک یک قرار می‌گیرند و به همین ترتیب، امتیازهای بالاتر به دهک‌های بعدی منتقل می‌شود.

وی به حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی اشاره و بیان کرد: این بدان معنا نیست که اگر شما در دهک ۱۰ قرار دارید، به معنای ثروتمند بودن یا زندگی لوکس داشتن است. بلکه به این معنی است که شما نسبت به سایر خانوارها امتیاز بیشتری کسب کرده‌اید. در واقع، اگر شما در دهک نهم یا ۱۰ قرار دارید، به این معناست که وضعیت شما نسبت به ۹۰ درصد دیگر جامعه بهتر است که این خود نشان‌دهنده ضعف اقتصادی سایر خانوارهاست. بنابراین اگر خانواری بخواهد اطلاع از اینکه چرا در دهک خاصی قرار گرفته، می‌تواند به سامانه حمایت وزارت تعاون به آدرسhttp://hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کند و وضعیت اقتصادی خود را بررسی کند. در این سامانه، اگر خانوار متوجه مغایرتی در اطلاعات خود شود، می‌تواند با انتخاب گزینه اعتراض، مشکلات را گزارش کند. به عنوان مثال، اگر فردی دو خودرو داشته باشد و یکی از آن‌ها را فروخته باشد، اما هنوز در سیستم ثبت شده باشد، باید به مراجع مربوطه مراجعه کند تا اطلاعات به‌روز شود. این فرآیند به‌روز رسانی هرشش ماه یک بار انجام می‌شود و در صورت عدم اصلاح اطلاعات، ممکن است امتیاز خانوار کاهش یابد و به تبع آن، دهک آن‌ها نیز پایین‌تر بیاید.

رافتی‌نیا گردش مالی خانوارها را یکی از سوالات متداول مردم هنگام مراجعه به سامانه یارانه برشمرد و افزود: بسیاری از افراد می‌پرسند که چرا در سامانه، گردش مالی ۲۰۰ میلیون تومان در ماه برای آن‌ها ثبت شده است، در حالی که سرپرست خانوار، مانند پدر یا مادر، درآمدی ندارد و وضعیت مالی ضعیفی دارد. در اینجا باید توجه داشت که کل گردش مالی خانوار محاسبه می‌شود و این شامل درآمد تمامی اعضای خانواده است. به عنوان مثال، ممکن است یکی از اعضای خانواده، مانند پسر یا دختر، شغلی داشته باشد که گردش مالی بالایی ایجاد کند. در این حالت، کل گردش مالی خانوار بر اساس درآمد این فرد محاسبه می‌شود و این موضوع می‌تواند بر وضعیت اقتصادی خانوار تأثیر بگذارد. مسئله دیگری که مطرح می‌شود، مربوط به نوع درآمد و گردش مالی است. قانون‌گذار مشخص کرده که هر پولی که وارد حساب هر فردی می‌شود، یا متعلق به خود شخص است یا مربوط به کسب و کار او. این دو حالت به دو دسته حقیقی و حقوقی تقسیم می‌شوند. اگر پول متعلق به خود شخص باشد، بر اساس آن درآمدش سنجیده می‌شود. اما اگر این پول مربوط به کسب و کار باشد، باید در حساب تجاری یا حقوقی ثبت شود. در این حالت، فرد باید حساب جداگانه‌ای برای کسب و کار خود ایجاد کند و تمامی تراکنش‌های مالی را در آن حساب انجام دهد.

وی ادامه داد: متأسفانه، برخی افراد به دلیل فرار از مالیات یا نداشتن مجوز کسب و کار، به جای استفاده از حساب‌های تجاری، از حساب‌های شخصی خود برای انجام معاملات استفاده می‌کنند. این موضوع می‌تواند مشکلاتی را برای آن‌ها ایجاد کند و باعث بروز تبعات منفی در آینده شود. بنابراین، توصیه می‌شود که افراد حتماً نسبت به تفکیک حساب‌های شخصی و تجاری خود اقدام کنند تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنند و وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند.

رافتی‌نیا با اشاره به موضوع جداسازی یارانه‌ها گفت: یارانه به تک‌تک افراد داده نمی‌شود بلکه باید یارانه به سرپرست خانوار تعلق بگیرد. به عنوان مثال، من به عنوان پدر خانواده، یارانه همسر و فرزندانم را دریافت می‌کنم، زیرا آن‌ها وابسته به من هستند و من مسئول تأمین نیازهای آن‌ها هستم. حال اگر فردی بخواهد یارانه‌اش را جدا کند، این امکان با یک سری شرایط وجود دارد. شرط اصلی این است که فرد باید همراه با سرپرست خانوار باشد و حق جدا کردن یارانه را ندارد، مگر در شرایط خاص. ابتدا در صورتی که فرد ازدواج کرده باشد، می‌تواند درخواست جداسازی یارانه کند  یا اگر همسر فرد طلاق گرفته باشد، او نیز می‌تواند درخواست جداسازی یارانه کند. همچنین در صورتی که همسر فرد فوت کرده باشد، او می‌تواند یارانه‌اش را جدا کند. همچنین نیز، موارد استثنایی وجود دارد. به عنوان مثال، اگر فردی بگوید که همسرش اعتیاد دارد و صلاحیت سرپرستی را ندارد، باید از دادگاه عدم صلاحیت سرپرست را دریافت کند. برای افرادی که مجرد هستند و می‌خواهند یارانه بگیرند، باید مدارکی ارائه دهند که نشان دهد مستقل از خانواده خود زندگی می‌کنند. این مدارک باید به سازمان هدفمندی و ثبت احوال ارائه شود و نمی‌توان به سادگی ادعا کرد که مستقل هستند.

وی ادامه داد: در این راستا، باید مدارک و مستندات خود را در سامانهhttp://ncr.ir بارگذاری کنند. این سامانه مربوط به ثبت احوال و سازمان هدفمندی است و مدارک درخواست جداسازی یارانه بررسی خواهد شد. اگر مدارک تأیید شد، جداسازی یارانه انجام می‌شود؛ در غیر این صورت، درخواست فرد مورد موافقت قرار نخواهد گرفت.

انتهای پیام