ابوالفضل بیکی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه استروئیدهای آنابولیک آندروژنیک که از سنتز هورمون تستوسترون مشتق شده‌اند و نقش مهمی در افزایش توده عضلانی و قدرت جسمانی ایفا می‌کنند، اظهار کرد: این ترکیبات ابتدا برای اهداف پزشکی مانند درمان تحلیل عضلانی ناشی از بیماری‌های مزمن، کم‌خونی و تأخیر در بلوغ طراحی شدند، اما در طول چند دهه اخیر، استفاده از آن‌ها در ورزش به ویژه رشته‌های قدرتی و بدنسازی به‌طور گسترده رواج یافته است.

وی خاطرنشان کرد: به لحاظ علمی، استروئیدهای آنابولیک دو اثر اصلی دارند؛ اثر آنابولیک که باعث افزایش سنتز پروتئین، رشد عضلات، افزایش قدرت و تسریع ریکاوری پس از تمرینات سنگین می‌شود و اثر آندروژنیک که صفات مردانه مانند افزایش موهای بدن، تغییر صدا و تحریک عملکرد جنسی را تقویت می‌کند. بر این اساس، ورزشکاران و به‌ویژه بدنسازان از این ترکیبات برای افزایش حجم عضلانی، قدرت، استقامت و بهبود نسبت عضله به چربی بدن استفاده می‌کنند.

این فیزیولوژیست ورزشی افزود: مصرف استروئیدها می‌تواند زمان ریکاوری پس از تمرینات سخت را کوتاه کند و امکان انجام تمرینات متراکم‌تر را فراهم آورد، اما مصرف خارج از چارچوب پزشکی خطرات جدی جسمی و روانی به دنبال دارد.

 کاربردهای پزشکی استروئیدها

ابوالفضل بیکی با اشاره ه اینکه استروئیدهای آنابولیک در پزشکی کاربردهای مهمی دارند و به‌صورت قانونی و تحت نظارت پزشک برای درمان بیماری‌های مختلف تجویز می‌شوند، تاکید کرد: از جمله موارد مصرف آن درمان تحلیل عضلانی در بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند ایدز و سرطان، تحریک تولید گلبول‌های قرمز در درمان برخی انواع کم‌خونی ، درمان اختلالات هورمونی و تأخیر در بلوغ جنسی و کمک به حفظ سلامت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان است.

وی یادآور شد: در مصرف پزشکی، هدف تنها درمان فوری نیست بلکه پیشگیری از عوارض شدید آینده بیماری نیز هست و با مصرف کنترل شده و پایش دقیق، مزایای درمان به مراتب بیشتر از ریسک عوارض جانبی است.

 مصرف ورزشی؛ فواید و خطرات

این مربی بدنسازی درباره مصرف استروئیدها در ورزش گفت: در برخی از رشته‌های قدرتی و بدنسازی، استروئیدها باعث افزایش حجم و قدرت عضلات، تسریع ریکاوری و بهبود نسبت عضله به چربی بدن می‌شوند اما این مصرف اغلب غیرقانونی و بدون نظارت است و می‌تواند سلامت ورزشکاران را در معرض آسیب‌های جدی جسمی و روانی قرار دهد.

 عوارض جانبی استروئیدها

 بیکی به عوارض متعددی که حتی مصرف کوتاه مدت استروئیدهای آنابولیک آندروژنیک ایجاد می‌کند اشاره کرد و گفت: مصرف استروئیدها ممکن است تحریک‌پذیری، اضطراب و رفتارهای پرخاشگرانه را افزایش دهد. برخی ورزشکاران این تغییرات را کنترل‌ شده و مفید می‌دانند، اما در مواردی باعث بروز خشم کنترل‌ناپذیر و تهدید سلامت فرد و اطرافیان می‌شود.  

افزایش فشار خون

وی ادامه داد: استفاده از استروئیدهای قوی مانند تستوسترون و دیانابول می‌تواند منجر به افزایش استروژن شود که در نتیجه جذب آب و نمک و فشار خون بالا را به همراه دارد. فشار خون بالا خطر بروز مشکلات قلبی، حمله قلبی و ناراحتی‌های کلیوی را افزایش می‌دهد.  

احتباس آب، ورم و مشکلات پوستی

این فیزیولوژیست ورزشی تصریح کرد: بسیاری از استروئیدها موجب ذخیره غیرطبیعی آب و سدیم در بافت‌ها می‌شوند که ظاهر پف‌آلودی به بدن می‌دهد و افزایش حجم عضلانی واقعی ممکن است کمتر باشد. این حالت فشار مضاعفی بر سیستم قلبی عروقی وارد می‌کند و خطر آسیب کبدی را افزایش می‌دهد.  

بیکی بیان کرد:تحریک غدد چربی پوست توسط هورمون‌های آندروژنی منجر به افزایش آکنه، جوش و لکه‌های پوستی می‌شود که معمولاً در صورت، پشت و شانه‌ها مشاهده می‌شود، همچنین در موارد نادر، به ویژه هنگام استفاده از استروئیدهای غیرمطمئن و تقلبی، ممکن است شوک آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) رخ دهد که تهدیدکننده زندگی است.

تفاوت مصرف پزشکی و ورزشی

بیکی در پایان اشاره کرد: مصرف استروئید در پزشکی یک اقدام هوشمندانه و محافظتی است که با تجویز دقیق و تحت نظر پزشک سلامت بیمار را حفظ می‌کند، اما در ورزش، استفاده غیرقانونی و بدون کنترل، در ظاهر برای بهبود عملکرد ورزشی است اما در واقع یک تهدید پنهان برای سلامت جسمی و روانی ورزشکار به شمار می‌رود و سلامت بلندمدت را فدا می‌کند.

انتهای پیام