اما از زمان تولید این محصول تا زمان صادرات آن مشکلاتی برای تولید و صادرکننده وجود دارد که با برگزاری میزگردی علل بروز این مشکلات و راهکارهای موجود برای حل آن ها در دفتر ایسنا-خراسان شمالی برگزار شد.
آموزش نیاز اساسی تاکداران خراسان شمالی
جعفری یکی از تولیدکنندگان انگور در خراسان شمالی در این میزگرد اظهار کرد: با توجه به بروز خشکسالی‌های شدید در استان، میزان تولید انگور در استان به خصوص در منطقه بدرانلو کاهش پیدا کرده است.
وی افزود: اما محصول تولیدی طی امسال باکیفیت بوده و قیمت آن نیز در بازار داخلی مناسب است و همین امر سبب شده تا کشاورز نسبت به تولید انگور در سال جاری رضایت داشته باشد.
وی به مشکلات حوزه انگور در استان اشاره کرد و گفت: تاکدار این استان نیازمند آموزش است تا بداند براساس چه استانداردهایی انگور را تولید کند، انگور تولیدی باید درجه بندی شود و طبق درجه بندی انجام شده انگور را در سبدهای میوه بسته بندی کند و اساسا ضربه‌ای که کشاورز می‌خورد از نبود آموزش‌های لازم است.
وی ادامه داد: گاها دیده شده انگور درجه سه در کفت سبد، درجه دو میان سبد و درجه یک بالای سبد جانمایی شده و سپس وارد بازار داخلی و خارجی می‌شود که نارضایتی مشتری را به همراه دارد.
جعفری بیان کرد: نبود صنایع فرآوری انگور و همچنین سردخانه‌های مناسب از دیگر مشکلات کشاورزان در این استان است. در سردخانه‌ها انگور را می‌توان تا ابتدای دی ماه نگهداری کرد اما بعد از این کشاورز باید چه کند؟
وی تصریح کرد: نبود سبدهای خوب، باکیفیت و با استاندارد از دیگر مشکلات پیش روی کشاورزان در این حوزه است.
اگر باغات انگور در بدرانلو خشک شوند بجنوردی‌ها باید جمع کنند و بروند
صفدر صفدری مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در ادامه این میزگرد بیان کرد: در خراسان شمالی ۴۹ هزار هکتار باغ وجود دارد که ۳۰ درصد آن انگور است و این به معنای آن است که ۶۰ درصد تولیدات باغی در خراسان شمالی انگور می‌باشد.
وی با تاکید بر اینکه انگور برای خراسان شمالی یک مزیت است، گفت: آموزش و ترویج در حوزه تولیدات باغبانی بسیار مهم است و اگر بتوانیم در این حوزه به خوبی ورود پیدا کنیم می‌توانیم نقش خوبی را در بازارهای جهانی ایفا کنیم و از سوی دیگر متولی انگور فقط سازمان جهاد کشاورزی نیست بلکه دستگاه‌های دیگر نیز دخیل هستند بطوریکه در حوزه آموزش و ترویج باید سازمان استاندارد ورود پیدا کرده و استانداردهای لازم را برای تولید انگور و ... به کشاورزان ارائه دهد.
وی با بیان اینکه ۶۰ درصد از باغات انگور در این استان آبی و مابقی دیم هستند، افزود: مسئولان شرکت آب منطقه‌ای استان نسبت به تامین آب امیدوارکننده صبحت نمی‌کنند اما محصولات باغی به شکلی نیست که بگوییم امسال آب هست و سال دیگر آب نداریم. در حال حاضر منطقه بدرانلو در شهرستان بجنورد تبدیل به الگوی کشت در انگور و شیروان الگوی کشت در سیب شده، در این حوزه سرمایه‌گذاری انجام شده و نمی‌شود به راحتی بگوییم آبی وجود ندارد و این باغ‌ها خشک شوند و یا آبی نسبت که به آن‌ها اختصاص دهیم و این امر قابل درک نیست.
وی ادامه داد: اگر باغ‌های انگور در منطقه بدرانلو خشک شود تبعات آن چه می‌شود؟ در صحرای قره قوم در کشور ترکمنستان بنا به دلایلی گرد و غبار و ریزگرد ایجاد شده و این گرد و غبار چندین استان در کشور ما را فرا می‌گیرد و حال اگر باغات انگور در بدرانلو خشک شوند بجنوردی‌ها باید جمع کنیم بروند.
سرشاخه کاری راه برون رفت برای حل مشکل باهم رسیدن انگور در استان
صفدری بیان کرد: یکی از مشکلاتی که در زمینه تولید انگور در این استان وجود دارد این است که همه محصول با یکدیگر می‌رسند و اگر حوزه صادرات تقویت شود اتفاق خوبی در این زمینه می‌افتد.
وی تاکید کرد: اگر عملیات سرشاخه کاری را انجام ندهیم و تغییر رقم اتفاق نیفتند این معضل را همه ساله خواهیم داشت.
وی با اشاره به سردخانه‌های موجود در استان تصریح کرد: در خراسان شمالی ۱۰ سردخانه وجود دارد که دو سردخانه در حوزه انگور کار می‌کند و این چراغ در استان وجود دارد و باید تلاش شود تا این چراغ روشن نگه داشته شود. اینکه انگور خراسان شمالی روانه سردخانه‌های شاهرود شود اصلا خوب نیست و جلساتی در این ارتباط گذاشته شده تا مشکل حل شود.
فعالیت واحدهای تولید سبد میوه بدون مجوز در استان
وی گفت: سازمان صنعت معدن و تجارت در ارتباط با تولید سبدهای میوه ورود پیدا کند. سال گذشته در شهرک صنعتی بازدیدی انجام شد و بسیاری از افرادی که سبد تولید می‌کردند بدون مجوز بودند. انتظار ما بر این است تا این واحدهای تولیدی مجوز دار شوند تا بدانیم چه کارگاهی با چه شکل سبد میوه تولید می‌کنند.
به گفته صفدری اجرای طرح‌های سامانه استحصال باران، سرشاخه کاری، طرح داربستی انگور به خصوص در انگور کشمشی از جمله اقداماتی است که به منظور افزایش کیفیت این محصول انجام می‌شود. در حال حاضر ضریب تبدیل انگور کشمشی در خراسان شمالی چهار به یک است که اگر داربستی انجام در این باغ‌ها انجام شود ضریب تبدیل به دو به یک می‌شود و تولید کشمش با کیفیتی خواهیم داشت.
برای بازاریابی در بازارهای بین المللی نیاز به فکر جدید است
آزاد فتحی از صادرکنندگان محصولات کشاورزی در خراسان شمالی همچنین در این میزگرد اظهار کرد: برای بازاریابی نیاز به یک فکر جدید است در گذشته برای بازاریابی محصولات در بازارهای بین المللی نیاز به تجربه بود اما هم اکنون روند تغییر پیدا کرده و صادرکننده علاوه بر اینکه باید تجربه را داشته باشد، باید به نحوه فریب کاری نیز مسلط شود و باید به پشت پرده فریب کاری نیز آشنا باشد و یکی از نیازهای روز صادرکننده است.
وی گفت: ما در چند سال گذشته در شبهه قاره هند در کشور پاکستان بازاری را ایجاد کردیم که تا آن زمان انگور ایران را نمی‌شناختند و بازار بسیار خوبی شد و هر چه انگور در این استان تولید می‌شد به ترکمنستان منتقل می‌کردیم و این بازارها به راحتی به دست نیامده و باید به امر صادرات مسلط بود.
وی افزود: اما هم اکنون کار به جایی رسیده که مشتری‌های انگور از عراق، روسیه، تاجیکستان و ... خواهان انگور هستند ولی پاسخی که به آن‌ها داده شده این است که "متاسفم بار نداریم". بنده برای یک فصل مجبور هستم نیاز مشتری‌های خود را تامین کنم و مشتری‌های خود را به استان فارس سوق داده‌ام و اتفاقی که در این میان می‌افتد این است که با دست خودم مشتری‌های انگور خراسان شمالی را به منطقه‌ای دیگر سوق می‌دهم و سال دیگر مشتری به استان فارس می‌رود.
وی ادامه داد: بسیاری از کشورها انگور خراسان شمالی را می‌شناسند، بازار انگور را در دورافتاده‌ترین نقطه در کشور روسیه ایجاد کردن، کار ساده‌ای نیست اما هنوز باید کار زیادی در این زمینه انجام شود. طی سه چهار سال گذشته فروشگاه «مگ نت» که ۱۲ شعبه در کشور روسیه دارد از انگور خراسان شمالی استفاده کرده است و آن‌ها به این محصول عادت کرده‌اند و امسال بدون اینکه خبر بدهند برای خرید این انگور وارد استان شده تا قرارداد منعقد کنیم.
فتحی بیان کرد: یکی از مشکلاتی که در سال جاری برای صادرات انگور خراسان شمالی با آن مواجه هستیم این است که کمبود بار به علت خشکسالی‌های شدید و کشش بازار داخلی به دلیل افزایش قیمت وجود دارد.
ساخت سبد میوه طبق میل تولیدکننده سبد نه مشتری‌های خارجی
وی تصریح کرد: مشکلی که در صادرات میوه و انگور وجود دارد، بسته بندی آن‌ها است. باید بسته بندی میوه در خراسان شمالی اصلاح شود. یکی از مشکلات موجود، در تولید سبدهای میوه است. دیگر میوه‌های صادراتی به صورت فله ارسال نمی‌شوند و انتقال آن‌ها به صورت پالت است، پالت بندی‌ها نیز مشخص است. در استانی همچون فارس تمامی سبدها در ابعاد پالت‌ها تولید می‌شوند.
وی بیان کرد: اما در خراسان شمالی سبدهای میوه با هر ابعادی که میل تولیدکنندهِ سبد بوده، ساخته می‌شود و در این زمینه آموزش‌های لازم ارائه نشده است. در سال جاری بیش از ۱۵۰۰ تن سیب درختی از این استان صادر کردیم و تولیدکننده سبد باید بداند که چه سبدی با چه ابعادی تولید شود. فکر تولید کننده باید از شکل سنتی خارج شود و باید به صورت حرفه‌ای کار کند.
وی خاطرنشان کرد: فکر کشاورز و تولیدکنندگان محصولاتی همچون سبد میوه و برخی از سردخانه داران هنوز صادرات محور نشده است.
فتحی گفت: ما در سردخانه و نگهداری محصول در خراسان شمالی با مشکل مواجه هستیم، سردخانه دار در این استان هر سبد با هر اندازه‌ای را قبول می‌کند اما در شهر شاهرود این گونه نیست در ابتدا باید سردخانه اندازه سبد را تایید و سپس اجازه دهد تا بار وارد سردخانه شود. ضربه‌ای که در خراسان شمالی می‌خوریم از بسته بندی است. ما مجبور هستیم سبد میوه با قیمت ۱۷ هزار تومان را از شاهرود خریداری کنیم اما سبد میوه تولید شده در بجنورد با قیمت ۶۰۰۰ تومان را نخریم.
برون سپاری ارزی و خانه نشین شدن صادرکنندگان
وی ادامه داد: اعتبار یک صادرکننده بر این است که با کارت بازرگانی خود فعالیت کند و فعالیت مخفی نداشته باشد، بنده حدود ۷ سال است که کارت بازرگانی خود را کنار گذاشته‌ام و با کارت‌های دیگران فعالیت می‌کنم و اگر با کارت بازرگانی خودم فعالیت می‌کردم هم اکنون خانه نشین شده بودم و مشکلی اصلی این امر موضوع برون سپاری ارزی است.
وی تصریح کرد: در کشوری همچون ترکیه، برای صادرکنندگان تشویقی‌های آنلاین دیده شده است. به جایی رسیده‌ایم که تاجر افغانستانی زعفران کشور ما را به اسم کشور خود صادر می‌کند و این امر به معنای این نیست که صادرکننده ایرانی توانایی کار ندارد بلکه زمینه کار برای او وجود ندارد. برون سپاری ارزی صدمات جبران ناپذیری را برای صادرکننده ایجاد کرده و آن‌ها را خانه نشنین کرده است.
وی گفت: صادرکننده برون سپاری ارزی را انجام دهد اما چه مشوقی برای صادرکننده دیده شده است؟ نتیجه اجرای این طرح این است که تاجرهای کشورهای همسایه حتی وارد روستاهای ما شده‌اند و محصولات ما را می برند و به نام کشور خود صادر می‌کنند اما قدرت کار از صادرکننده ایرانی گرفته شده است.
ایجاد گروه کاری از نیازهای ضروری برای صادرات کالا
این صادرکننده محصولات کشاورزی در خراسان شمالی در ادامه بیان کرد: زمان خروج بار برای صادرکننده بسیار مهم است، نهادهایی همچون حفظ نباتات باید خدمت، آنالیزهای و ... خود را در خدمت صادرکننده بیاورند. دستگاه‌ها و ادارات باید به صادرکننده کمک کنند تا اخذ مجوزها و گواهی‌های لازم برای صادرات راحت‌تر شوند. مگر عمر میوه‌ای همچون گیلاس چقدر است که صادرکننده ۱۰ روز به دنبال اخذ گواهی‌های بهداشتی باشد و از سوی دیگر زمان رسیدن به بازار مقصد نیز باید در نظر گرفته شود.
وی تاکید کرد: باید در این زمینه تیمی ایجاد شود که در آن نهادهایی همچون جهاد کشاورزی، حفظ نباتات، گمرک، غذا و دارو حضور دارند و همه با یکدیگر و به صورت هماهنگ کار کنند تا امر صادرات به راحتی صورت گیرد چراکه رقبای ما بسیار قوی هستند و اگر در خراسان شمالی این تیم شکل گیرد اتفاقات خیلی خوبی رقم خواهد خورد.
ایجاد ۳ ایستگاه پیش آگاهی در بدرانلو
امید میثاق مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در ادامه این میزگرد گفت: در حال حاضر سه ایستگاه پیش آگاهی در منطقه بدرانلوی بجنورد برای پایش آفات و بیماری های انگور ایجاد شده است که هدف از انجام این کار این است که با کمترین میزان سمپاشی بتوانیم آفات و بیماری‌ها را به شکلی کنترل کنیم که خسارتی به محصول وارد نشود.
وی به حوزه قرنطینه اشاره کرد و افزود: حفظ نباتات در این زمینه دستگاه همکار گمرک محسوب می‌شود. امسال برای اینکه کار زودتر انجام شود، اقداماتی همچون بازدید و امور آزمایشگاهی محصولات صادرات و وارداتی را به بخش خصوصی(کلینیک دانشگاه آزاد) سپرده شده و آن‌ها نیز موظف هستند در هر زمانی کار را انجام دهند و ما در آزمایشگاه به عنوان پشتیبان هستیم و در حال حاضر درخواستی در زمان صبح ارجاع شود پاسخ آن تا ظهر داده خواهد شد و تاییده بارگذاری می‌شود.
وی تاکید کرد: اما صادرکننده نیز در این میان قبل از اینکه بار را به کامیون‌ها منتقل کند باید به فکر اخذ مجوزها باشد. خراسان شمالی آزمایش باقی مانده سموم را ندارد و باید این آزمایش‌ها در تهران انجام شود.
پنجره واحد تجاری فرامرزی تحت مدیریت گمرک برای سازمان خراسان شمالی جانیفتاده است
بهنام فر معاون اداره کل گمرک خراسان شمالی نیز در این میزگرد ادامه داد: زیرساخت‌ها برای صادرات محصولات کشاورزی کامل است و مانعی در این زمینه وجود ندارد. اما موضوع، نگرش است.
وی افزود: در موضوع بسته‌بندی، بارها جلسه برگزار شده و یک متولی باید بیاید این مشکل را حل کند اینکه فقط صحبت کنیم، کار به جایی نخواهد رسید. بعد از گذشت پنج سال نباید مشکل سرخانه در این استان حل شود.
وی با اشاره به اینکه بزرگترین موانع به نظر من دولت است، گفت: دولت موضوع برون سپاری ارزی را مطرح کرده و هم اکنون صادرکنندگان با کارت بازرگانی سایر افراد امر تجارت را انجام می‌دهند و باید این موانع حل شود.
وی ادامه داد: گمرک موضوع پنجره واحد تجاری فرامرزی تحت مدیریت گمرک را اعلام کرده است اما در این استان هنوز این پنجره جانیفتاده است، اصلا سازمان‌ها نمی‌دانند این پنچره چیست. تمامی سازمان‌ها در زمان صادرات باید تحت مدیریت گمرک باشند و این یک قانون تجارت و گمرکی است.
بهنام فر بیان کرد: باید سازمان‌های استان معنای تجارت و گمرک را درک کنند و خود را با آن وفق دهند. صادرات فلان محصول طی سه ساعت انجام شود وجود دارد محصولی که ۱۰ روز صادرات آن انجام شده است.
انتهای پیام
نظرات