حجتالاسلام والمسلمین سید مهدی واعظ موسوی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: ولادت امام حسن عسکری(ع) در دورانی رخ داد که جهان اسلام به شدت تحت فشار و اختناق حکومت بنیعباس بود. این دوران از نظر سیاسی و اجتماعی، سختترین و پرچالشترین دوران برای شیعیان به شمار میرفت. شرایط دوران ولادت امام عسکری(ع)، وضعیت جامعه شیعیان و نقش بیبدیل این امام بزرگوار در مدیریت جامعه شیعی و هدایت اندیشهها بود.
وی با اشاره به فضای کلی حکومت بنیعباس افزود: این دوران مصادف با دوران خلافت بنیعباس بود که به جامعه اسلامی جبر و اختناق تحمیل کردند. شرایط سیاسی بسیار متلاطم بود و عمر خلفا به صورت چشمگیری کوتاه میشد که نشان از بحرانهای داخلی و جنگ قدرت در دستگاه خلافت داشت. در این دوره، امامان شیعه مانند امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) به دلایل مختلف عمر کوتاهی داشتند، چراکه به سرعت مورد غضب و مسمومیت خلفای عباسی قرار میگرفتند.
این کارشناس دینی بیان کرد: مشی حکومت بنیعباس در مقابل شیعیان بسیار سختگیرانه و فشارآور بود. در چنین شرایطی شیعیان با مشکلات زیادی مواجه بودند و ارتباط آنها با امامان خود بسیار محدود و پرمخاطره بود.
واعظ موسوی به یکی از مهمترین ویژگیهای این دوران اشاره کرد و گفت: با وجود جبر و اختناق شدید، ارتباط بین امامان و شیعیان قطع نشد. شیعیان بسیار زیرک و هوشمندانه در قالبهای مختلف و پوششهای متفاوت ارتباط خود را با امامان حفظ میکردند. این ارتباطات گاهی به صورت مخفی و در چارچوبهای حفاظتی و دفاعی انجام میشد، به گونهای که هم حیات امام حفظ شود و هم دستورالعملها به شیعیان منتقل شود.
وی در مورد فرهنگ انتظار و ظهور حضرت ولیعصر(عج)، گفت: این مسئله همیشه در فرهنگ شیعه اهمیت داشته و حتی در زمان پیامبر اسلام(ص) هم مطرح بوده است. در دوران امام حسن عسکری(ع) نیز موضوع ظهور و منجی آینده همواره مطرح بوده و ائمه جلسات مخفی و توجیهی برای آمادهسازی شیعیان جهت شرایط سخت پیش از ظهور برگزار میکردند.
این کارشناس دینی خاطرنشان کرد: شیعیان از رنجها و آسیبهایی که پیش از ظهور باید تحمل کنند آگاه بودند و این فرهنگ در دل آموزههای ائمه(ع) جایگاه خاصی داشت. در واقع انتظار، یک فرهنگ و نقطه عطف مهم در تاریخ بشریت است که در همه فرهنگها از جمله مسیحیت و یهودیت وجود دارد.
واعظ موسوی به تاکیدات امام عسکری(ع) در زمینه وحدت و انسجام جامعه اشاره کرد و افزود: یکی از ویژگیهای مهم امام، توجه ویژه به وحدت جامعه اسلامی و پرهیز از تفرقه بود. ایشان به شیعیان توصیه میکردند که در مراسم تشییع جنازه برادران اهل سنت حضور پیدا کنند، به عیادت آنان بروند و از جدا شدن و کنارهگیری از دیگر مسلمانان خودداری کنند.
وی بیان کرد: این آموزهها نه فقط در آن زمان، بلکه هنوز هم در دنیای امروز کاربرد دارد و بسیار مورد نیاز است؛ چراکه دشمنان اسلام همواره از تفرقه و اختلاف سوءاستفاده میکنند و زمانی که مسلمانان از هم جدا میشوند، به هدف خود میرسند.
مهندسی فکر و اصلاح اندیشه؛ کارکرد مهم ائمه در دورههای سخت
این کارشناس دینی تاکید کرد: ائمه را باید مهندسان فکر و اندیشه دانست؛ آنها نه فقط به صورت سیاسی بلکه در حوزه اندیشه و فرهنگ نقش بسیار مهمی ایفا کردند. دوره بنیعباس زمانی بود که جهان اسلام بسیار توسعه یافته بود و اندیشهها و افکار گوناگون از خارج وارد میشد، همراه با اخبار انحرافی که میتوانست جامعه را از مسیر درست خارج کند.
واعظ موسوی افزود: در این شرایط، ائمه(ع) با هدایت فکری و اصلاح اندیشهها، مسیر درست را به پیروان خود نشان دادند. این کار بسیار مهمی بود که نقش اصلی آن در اصلاح رفتار و تفکر شیعیان به ویژه نسل جوان قابل مشاهده است.
وی با اشاره به نقش امیدبخش ولادت امام عسکری(ع) در آن دوران سخت بیان کرد: ولادت امام در دوران سخت اختناق بنیعباس، همچون نوری در دل تاریکی برای شیعیان بود. امامان معصوم مهندسان اندیشه و هدایت در این دوره پرآشوب بودند و علیرغم محدودیتها و فشارهای حکومت، جامعه شیعه را حفظ کرده و مسیر رشد و ارتقاء را به آن نشان دادند.
این کارشناس دینی تصریح کرد: امام حسن عسکری(ع) به موضوع وحدت و اصلاح اندیشه اهمیت میداد و پیامهای ایشان همچنان چراغ راهی برای مسلمانان، به ویژه شیعیان است. این آموزهها پس از هزار سال همچنان قابل استفاده و راهگشا است و میتواند در شرایط امروز نیز ما را از مشکلات و چالشهای داخلی رهایی بخشد.
انتهای پیام
نظرات