به گزارش ایسنا، بر اساس آمارهای گمرک در سال گذشته، بیش از یک میلیون و ۶۶۴ هزار تن مجموع سنگ (تزئینی و ساختمانی) صادراتی کشور بود که ارزش آن به ۱۱.۸ هزار میلیارد تومان می‌رسد، که ارزش تقریبی دلاری آن از مرز ۲۳۱ میلیون دلار عبور می‌کند.

در این میان اما، اخیرا گفته‌های ضد و نقیضی درباره صادرات سنگ ایران و نوع سنگ‌های صادراتی مطرح می‌شود، برای مثال برخی از گفته‌ها و مطالب حاکی از آن است که سنگ ایران در حال صادرات به خارج از کشور به صورت خام است و تولیدکنندگان و بهره برداران به صادرات سنگ خام روی آورده‌اند. حتی برخی دیگر می‌گویند که سنگ ایران را کشتی‌های چینی در درون کشتی فراوری و برش داده و دوباره به ایران به عنوان سنگ فراوری شده، وارد می‌کنند.

با وجود آنکه ایران از نظر ذخایر و تنوع سنگ در میان پنج کشور برتر دنیا قرار دارد، اما در عرصه صادرات نتوانسته جایگاه قابل قبولی به دست آورد؛ این در حالی است که ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بسیار بالایی در این حوزه برای کشور وجود دارد.

در این رابطه، زیبا یزدانی - دبیر انجمن سنگ ایران - در گفت‌وگو با ایسنا، در تشریح وضعیت صنعت سنگ کشور گفت: برآورد آمارها نشان می‌دهد که ایران با برخورداری از منابع عظیم معدنی در حوزه سنگ، در جایگاه پنج کشور برتر از لحاظ ذخایر سنگ‌های ساختمانی، تزئینی و سنگ‌های طبیعی قرار دارد و از منابع بی نظیری در تنوع سنگ‌های ساختمانی در جهان برخوردار هستیم و یکی از مزیت‌های ما در بخش سنگ‌های نرم است.

وی درباره رقبای ایران در این بخش از کشور ترکیه نام برد و اظهار کرد: در حال حاضر یکی از رقبای جدی ایران، کشور ترکیه است که متاسفانه به علت سیاست‌ها و استراتژی‌های غلط بالادستی، تصمیم‌گیری‌های نادرست، عدم برنامه‌ریزی طولانی مدت و طرح یک برنامه استراتژیک صنعتی و عدم حمایت کامل دولت از بخش خصوصی طی یک الی دو دهه گذشته بخشی از بازار خارجی خود را به ترکیه واگذار کرده است.

به گفته دبیر انجمن سنگ ایران در حوزه معادن، نیازهای حمایتی بسیاری به ویژه لزوم تسهیل در حقوق دولتی و بازگشت منابع به محل‌هایی که در قانون تعریف شده وجود دارد که باید بخش عمده‌ای از آن به مناطق و محلی که معدن در آن قرار دارد، بازگردد تا صرف توسعه زیرساختی و اجتماعی منطقه شده و نمود و آثار توسعه در زندگی مردم مناطق محلی حوزه معدنی، ملموس و مشهود شود؛ به عبارتی امروز بهره‌برداران هزینه‌ بهره‌برداری را پرداخت می‌کنند؛ اما متاسفانه هنوز آثار بهره بردارای در زندگی مردم مناطق محلی دیده نشده است.

یکی از رقبای جدی ایران، کشور ترکیه است که متاسفانه به علت سیاست‌ها و استراتژی‌های غلط بالادستی، تصمیم‌گیری‌های نادرست، عدم برنامه‌ریزی طولانی مدت و طرح یک برنامه استراتژیک صنعتی و عدم حمایت کامل دولت از بخش خصوصی طی یک الی دو دهه گذشته بخشی از بازار خارجی خود را به ترکیه واگذار کرده است.

یزدانی تصریح کرد: بر اساس قانون، منابع معدنی به عنوان منبع درآمدی دولت تعریف نمی‌شوند و بخشی از درآمد حاصل باید در اختیار نظام مهندسی معادن قرار گیرد تا صرف آموزش و توسعه فنی شود و بخش دیگری نیز برای تأمین مالی حوزه محیط‌ زیست مناطق معدنی هزینه شود.

وی افزود: در حوزه فرآوری و تولید نیز، با وجود نیاز جدی به نوسازی تجهیزات، دولت هنوز شرایط لازم برای واردات ماشین‌آلات بهره‌برداری و فرآوری سنگ را تسهیل نکرده و ممنوعیت واردات این ماشین‌آلات همچنان پابرجاست؛ در نتیجه معادن بدون برخورداری از ابزار و فناوری‌های نوین، امکان دستیابی به بهره‌وری مطلوب را ندارند.

وی افزود: متاسفانه امروز کارکرد و سن ماشین آلات در معادن سنگ از مرز ۳۰ سال عبور کرده و بسیار فرسوده است و بهره بردار نیز اگر بخواهد با سرمایه شخصی خود ماشین آلات صنعتی را وارد کند با چالش‌ها و قوانین دست و پاگیر بسیاری روبرو می‌شود.

دبیر انجمن سنگ ایران تصریح کرد: یکی دیگر از چالش‌های موجود در بخش تجهیزات صنعتی معادن سنگ این است که بعضا معادن در مناطق بسیار دور افتاده و صعب العبوری قرار دارند و امکان تعمیر و تجهیز ماشین آلات در زمان وقوع نقص فنی برای تجهیزات بسیار کم و با مشکلات زیادی همراه است و این مشکل در بخش ماشین آلات فراوری نیز وجود دارد. امروز در سطح کشورهای پیشرفته جهان، میزان گل سنگ ناشی از فراوری سنگ در حال نزدیک شدن به صفر است، در حالی که در ایران در زمان فراوری سنگ حدودا ۳۰ درصد آن تنها به گل سنگ تبدیل می‌شود.

یزدانی با اشاره به صحبت‌های مطرح شده درباره خام فروشی سنگ و صادرات سنگ خام به کشورهای همسایه، گفت: اینکه تولیدکنندگان سنگ به صادرات سنگ خام روی آورده‌اند موضوع درستی نیست در حالی که آمارهای صارات نشان می‌دهد که حتی با وجود موانع و فرسودگی‌های موجود، دو برابر میزان بلوک سنگ تولیدی، سنگ بریده صادر شده است. به عبارتی در سال ۱۴۰۳ نسبت سنگ‌های صادراتی بریده در قیاس با سنگ بلاک (یا بلوک سنگ) دو برابر بوده است.

وی افزود: همچنین، بیش از ۵۰ درصد از کل فرایند تولید سنگ در مسیر معدن طی می‌شود تا سنگ به کارخانه فرآوری برسد. بنابراین در این رابطه چیزی به عنوان سنگ خام وجود ندارد. همچنین در بهترین شرایط از هر یک تن سنگ، بین ۸ الی ۱۰ متر سنگ بریده استخراج می‌شود و در کشورهای پیشرفته در بهترین شرایط در نهایت ۱۳ متر سنگ بریده شده از هر تن سنگ تهیه می‌شود و اینکه گفته شود که در دیگر کشورها از هر تن سنگ ۲۰ متر سنگ بریده تهیه می‌شود و اینکه ایران به خام فروشی روی آورده، حقیقت ندارد.

دبیر انجمن سنگ ایران گفت:‌ از سوی دیگر، ذائقه بازار و همچنین نیازهای صاحبان پروژه‌ها نیز بر نحوه تولید سنگ اثرگذار است. به طوری که روش‌های طراحی و مدل‌های بیش بینی شده در پروژه‌ها همگی بر بازار تولید سنگ نیز اثر می‌گذارد.

یزدانی در ادامه در توضیح بزرگترین مقاصد صادراتی سنگ ایران بیان کرد: امروز چین بزرگترین مقصد صادراتی سنگ ایران است، بعد از چین ایتالیا یکی دیگر از مقاصد مهم صادراتی سنگ ایرانی است. با این حال اینکه گفته می‌شود، سنگ ایران به صورت خام به چین صادر و برش خورده به ایران باز می گردد، یک موضوع کاملا اشتباه است، چراکه طبق قانون واردات سنگ برش خورده (بریده) تزئینی، از مبادی گمرکی ممنوع است و واردات هرگونه سنگ فراوری شده به کشور صورت نمی‌گیرد.  

وی تأکید کرد: برخی شایعات مبنی بر اینکه سنگ ایرانی بر روی کشتی‌های چینی برش خورده و سپس به عنوان سنگ فرآوری‌شده دوباره به کشور وارد می‌شود، کاملاً نادرست و خلاف واقع است؛ چراکه واردات هرگونه سنگ فرآوری‌شده به کشور ممنوع بوده و اساساً انجام فرآوری سنگ بر روی کشتی امکان‌پذیر نیست. به گفته وی، قرار گرفتن دستگاه‌ها و ماشین‌آلات برش روی سطحی متحرک و ناپایدار باعث ایجاد کوچک‌ترین نوسان در حین برش یا اره کردن سنگ می‌شود که در نهایت منجر به خرابی کامل بلوک سنگ خواهد شد.

دبیر انجمن سنگ ایران  در پایان خاطرنشان کرد: فرایند فراوری و برش سنگ باید در یک فضای کاملا با ثبات و بدون کوچکترین (حتی یک میلیمتر) جابه جایی صورت بگیرد و اینکه گفته می‌شود سنگ ایرانی بر روی کشتی‌های چینی فراوری می‌شود و مجددا به کشور وارد می‌شود، کاملا خلاف واقع است.

انتهای پیام