به گزارش ایسنا، بازار تهران به ‌عنوان قلب تپنده اقتصاد پایتخت و یکی از مهم‌ترین مراکز فعالیت تجاری کشور، امروز در شرایطی قرار دارد که فرسودگی کالبدی، تراکم بالای جمعیت، ضعف زیرساخت‌های ایمنی و کمبود مسیرهای امدادی می تواند آن را در معرض خطر قرار دهد. با توجه به حجم بالای مراجعه‌کنندگان، تنوع فعالیت‌های صنفی و نقش این محدوده در ثبات اقتصادی شهر، هرگونه حادثه در بازار تهران می‌تواند پیامدهای انسانی، اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای برای شهر و کشور به همراه داشته باشد

امین نظری، رئیس گروه مطالعات ایمنی، امنیت و مدیریت بحران مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران در گفت وگو با ایسنا در مورد ایمنی بازار اظهار کرد: بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد که بازار تهران با وسعتی حدود ۱۱۰ هکتار و قدمتی بیش از ۱۰۰ سال، از نظر کالبدی و زیرساختی در وضعیتی قرار دارد که نیاز است اقداماتی برای برای ارتقاء ایمنی آن در نظر گرفته شود.

سه گروه تهدید اصلی در بازار تهران

وی افزود: در حال حاضر بازار تهران با فرسودگی بافت و تأسیسات شهر، نبود مسیرهای امدادی و دسترسی اضطراری به دلیل کوچه‌های باریک و مسیرهای پیچ ‌در ‌پیچ، تراکم بالای جمعیت شاغل و مراجعه‌کننده، نفوذ فعالیت‌های پرخطر و انبارداری در ساختمان‌های قدیمی، به‌ ویژه در بخش جنوبی بازار، تداخل حرکتی موتورسیکلت‌ها، چرخ‌دستی‌ها و عابران پیاده و ضعف در شبکه برق و گاز و استفاده از تجهیزات غیراستانداردی مواجه است که عامل اصلی بسیاری از آتش‌سوزی‌ها بوده است.

رئیس گروه مطالعات ایمنی، امنیت و مدیریت بحران مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران  تصریح کرد: مطالعات میدانی و داده‌های حادثه نشان می‌دهد که سه گروه تهدید اصلی در بازار تهران وجود دارد، گروه اول تهدیدات انسانی ناشی از سهل‌انگاری در استفاده از تجهیزات، نا آگاهی از اصول ایمنی، نبود آموزش‌های هدفمند و استفاده از فضاهای ناایمن برای انبارداری است.

وی افزود: دسته دوم تهدیدات فناورانه است، شبکه برق عامل بخش مهمی از حوادث محسوب می شود، همچنین تجهیزات گازی و نبود سامانه‌های هوشمند اعلام و اطفای حریق، ریسک وقوع حوادث بزرگ را به شدت افزایش داده است.

نظری با اشاره به دسته سوم یعنی تهدیدات طبیعی، گفت: به دلیل وجود قنات‌های قدیمی، احتمال فرونشست و نشست زمین در برخی نواحی بازار وجود دارد. همچنین در زمان بارش‌های شدید، آب‌گرفتگی معابر و واحدهای زیرسطحی، تهدیدی بالقوه برای ایمنی محسوب می‌شود.

لزوم نوسازی زیرساخت‌ها در بازار تهران

وی ادامه داد: تحلیل رخدادهای سال های اخیر نشان می‌دهد که فعالیت‌های صنفی در حوزه‌های پوشاک، پارچه، لوازم‌التحریر، کیف و کفش و فرش بیشترین آسیب‌پذیری را دارند. در کنار آن، فضاهای متروکه، کارگاه‌های غیرمجاز و محل‌های انبارداری قدیمی به ‌عنوان کانون‌های بالقوه بحران شناسایی شده‌اند، بنابراین، ایمن‌سازی این بخش‌ها باید در اولویت اقدامات کوتاه‌مدت قرار گیرد.

سه عامل مدیریت متمرکز ایمنی برای حفاظت از بافت‌های تجاری تاریخی

رئیس گروه مطالعات ایمنی، امنیت و مدیریت بحران مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران  با اشاره به بررسی نمونه‌های مشابه در داخل و خارج کشور، گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که ترکیب سه عامل مدیریت متمرکز ایمنی، آموزش مستمر ذی‌نفعان و نوسازی زیرساخت‌های حیاتی؛ مؤثرترین الگو برای حفاظت از بافت‌های تجاری تاریخی است. 

وی تصریح کرد: در بازار اصفهان، نصب سامانه‌های هوشمند اعلام حریق، احداث ایستگاه آتش‌نشانی در محدوده بازار و آموزش کسبه، منجر به کاهش چشمگیر حوادث شد، در بازار استانبول نیز ایجاد ساختار یکپارچه مدیریت ایمنی با همکاری شهرداری، آتش‌نشانی و اصناف، نقش مؤثری در حفظ امنیت و میراث تاریخی بازار داشته است.

کاهش بحران در بازار تهران با اقدامات فوری و میان‌مدت

لزوم شناسایی و پلمب انبارهای غیرایمن و فعالیت‌های پرخطر بازار تهران 

نظری با بیان اینکه مجموعه‌ای از اقدامات فوری و میان‌مدت می تواند بحران در بازار تهران را کاهش دهد، گفت: اقدامات کوتاه‌مدت شامل شناسایی و پلمب انبارهای غیرایمن و فعالیت‌های پرخطر، اصلاح و مقاوم‌سازی شبکه برق و گاز در راسته‌های اصلی، نصب سامانه‌های اعلام و اطفای حریق در نقاط پرخطر و اجرای مانورهای مشترک آتش‌نشانی و اصناف برای آموزش خروج اضطراری است.

تشکیل «ستاد مدیریت ایمنی بازار تهران» ضروری است

وی با اشاره به اقدامات میان‌مدت در بازار تهران اظهار کرد: تشکیل «ستاد مدیریت ایمنی بازار تهران» با مشارکت شهرداری، میراث فرهنگی و اتحادیه‌های صنفی، تدوین «دستورالعمل ایمنی بازار» و الزام رعایت آن در صدور و تمدید پروانه‌های کسب، طراحی مسیرهای امداد اضطراری در هماهنگی با طرح تفصیلی منطقه ۱۲، استقرار ایستگاه‌های آتش‌نشانی و واکنش سریع در محدوده بازار و اجرای برنامه نوسازی تدریجی بافت فرسوده با مشارکت مالکان و حمایت مالی دولت و شهرداری از جمله اقدامات مهم در میان مدت است.

اجرای طرح جامع ارتقای ایمنی بازار اولویت شهرداری باشد

وی با بیان اینکه بازار تهران نه‌ تنها میراث تاریخی شهر، بلکه شریان حیاتی اقتصاد پایتخت است، گفت: وضعیت فعلی ایمنی این مجموعه نشان می‌دهد که ضروری است شهرداری تهران ضمن هماهنگی با سایر دستگاه‌های ذی‌ربط، اجرای طرح جامع ارتقای ایمنی بازار را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد.

رئیس گروه مطالعات ایمنی، امنیت و مدیریت بحران مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران در پایان خاطرنشان کرد: اجرای مرحله‌ای این طرح، علاوه بر حفظ جان و مال شهروندان، موجب افزایش اعتماد عمومی، رونق اقتصادی و حفظ اصالت کالبدی و فرهنگی بازار تاریخی تهران خواهد شد.

انتهای پیام