مهدی نجف‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه بخشی از مشکلاتی که اکنون جامعه ایران را فراگرفته، ناشی از تغییر و تحولاتی است که در عرصه سیاست رخ داده، اظهار کرد: مفهوم سیاست در ایران از کلان به خرد رسیده است. این مختص به جامعه ایران نیست و در کل دنیا در حال رخ دادن است. سیاست زمانی به مثابه یک ایدئولوژی‌ بزرگ همانند آزادی، عدالت، سوسیالسیم، جامعه مدنی و... بود و این مفاهیم، سیاست را شکل می‌داد.

وی ادامه داد: به تدریج با فشرده شدن زمان و مکان در قرن جدید، با پروسه‌ای از سیاست در جهان روبرو هستیم که سیاست خرد و مسائل شخصی روزمره مردم، نقش بیشتری در آن ایفا می‌کند. در عرصه جدید، مردم دیگر به دنبال مفاهیم کلان نیستند، بلکه مسائل خرد پاسخ‌دهنده نیاز آنان است. بنابراین می‌توان گفت که سیاست در دنیا امری شخصی‌شده است و به پاسخ‌های آنی و کوتاه‌مدت نیاز دارد.

عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه زمانی مردم به دنبال عدالت، آزادی و رفاه جمعی بودند اما در حال حاضر به دنبال توسعه آزادی و رفاه فردی هستند، اظهار کرد: در جامعه ایران، آنچه که باعث به وجود آمدن ابتذال در سیاست شده، این است که گفتمان دولتی و حکومتی در سطح کلان باقی مانده و از ایدئولوژی‌های کلان تبعیت می‌کند، اما در عرصه فردی و اجتماعی، مردم به دنبال تامین نیازهای ضروری روزمره زندگی خود هستند. بنابراین در این وضعیت یک تعارض میان گفتمان حکومتی و فردی شکل گرفته است.

نجف‌زاده با بیان اینکه مردم به دنبال مسائل خرد سیاست هستند که از جمله آن می‌توان به مسئله حجاب، دوچرخه‌سواری بانوان، و... اشاره کرد، افزود: مردم به تدریج این طور درک کردند که سیاست به معنای حل مسائل خرد و جزئی بشر است. تضاد میان این دو گفتمان سبب نازایی سیاست ایران شده است، پاسخ‌هایی که به مردم داده می‌شود، پاسخ به سوالات آنان نیست. این پاسخ‌ها همچنان گفتمان‌های کلانی است که از روزگاران گذشته باقی مانده و هرچه که به سمت نسل‌های جدید نزدیک‌تر می‌شویم، گفتمان‌های موجود دیگر پاسخ‌گوی نیاز آنان نیست.

وی با بیان اینکه اکنون هر امر شخصی، سیاسی شده است، خاطرنشان کرد: نسل جدید مانند نسل قدیم فکر نمی‌کند و به دنبال تامین خواسته‌های خود از مسیر ایدئولوژی بزرگ و سترگ سیاسی نیست. تا زمانی که این تضاد باقی باشد، سیاست در ایران خود بخشی از مشکل است که نه‌تنها پاسخی به نیازهای روزمره نمی‌دهد، بلکه سبب شده رابطه پیچیده دال و مدلول سیاست در ایران به وضع بحرانی برسد. پاسخ‌های داده‌ شده، ارجاع به نیازهای اولیه نسل جدید نیست و گفتمان‌های مختلف در ایران دیگر  قادر به پاسخگویی سوالات جدید نیست و ما دچار یک تغییر پارادایم شده‌ایم.

عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه بنابراین، پاسخ هرگونه پرسش سیاسی باید از مسیر زندگی شخصی مردم بگذرد، تصریح کرد: دغدغه مردم زندگی روزمره و مسائل خرد است و ایدئولوژی کلان سیاست دغدغه آنان نیست و باید در عرصه کلان سیاست به این نتیجه برسیم که هرگونه خلق گفتمان جدید بدون درنظر گرفتن نیاز و مسائل خرد سیاست که در حوزه همگانی جریان دارد، امکان‌ناپذیر است.

نجف‌زاده ادامه داد: به گمان من تا ۱۰ سال آینده، باید قبل از هرگونه پاسخ ایدئولوژی به مسائل مهم، به چالش‌های روزمره و همگانی پاسخ داده شود. در طی چهار دهه اخیر، همیشه پاسخ‌گویی به مسائل خرد سیاست را به عقب راندیم و این خود بحران بزرگی ایجاد کرده که باید روزی حل شود. عرصه سیاست ایران با دنیا هیچ تفاوتی ندارد و هر دو در یک پروسه فرورفته و با یک پرسش کلیدی روبه‌رو است و آن اینکه تا چه اندازه می‌توان سیاست خرد را سروسامان داد.

وی اضافه کرد: در ایران ما نسبت به کشورهای پیرامون خود پرسش‌های جدی‌تری در عرصه سیاست داریم و مردم ایران در خصوص فلسفه سیاست جدی‌تر فکر می‌کنند و پرسش‌های کلیدی دارند و تا زمانی که پاسخ داده نشود، گفتمان قالبی در فضای ایران رخ نخواهد داد. هرگونه تحول و تغییر در مسیر سیاست ایران، از تغییر در سیاست خرد رخ می‌دهد؛ به این معنا که گفتمان نهایی متعلق به کسی است که به نیازهای خرد مردم پاسخ دهد.

انتهای پیام