به گزارش ایسنا، رسانه آمریکایی در گزارشی به روند اطلاع و نقش‌آفرینی اروپایی‌ها از طرح ۲۸ ماده‌ای دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا پرداخته است؛ روندی که از بهت و حیرت آغاز و به رضایت ختم شد.
وقتی «فردریش مرتس» صدراعظم آلمان، پنجشنبه گذشته برای اولین بار از طرح صلح دولت ترامپ برای اوکراین مطلع شد، هم از محتوا و هم از نحوه اطلاع یافتن آن شوکه شد. به جای اینکه مقامات آمریکایی به او خبر دهند، مرتس این طرح را از یک تیتر خبری فهمید. تیم او مجبور شد چند بار تماس بگیرد تا بالاخره جمعه شب توانست با ترامپ تلفنی صحبت کند و توضیح بخواهد.
طبق گزارش نیویورک‌تایمز، از دیدگاه اروپایی‌ها، محتوای طرح وحشتناک بود؛ روسیه تقریباً هیچ بهایی برای تهاجم ۲۰۲۲ به اوکراین پرداخت نمی‌کرد، قرار بود خاک بیشتری از آنچه ارتش روسیه در میدان جنگ گرفته به مسکو واگذار شود، ناتو رسماً و برای همیشه از پذیرش اوکراین منع می‌شد که دقیقاً برخلاف خواست دیرینه اروپا بود، میلیاردها دلار دارایی مسدودشده روسیه که عمدتاً در بلژیک است آزاد می‌شد و هیچ نیرویی از ناتو در اوکراین پس از جنگ مستقر نمی‌شد و به این ترتیب طرح فرانسه و انگلیس در قالب "ائتلاف مشتاقان" برای اعزام نیروهای حافظ صلح به اوکراین به هوا می‌رفت.»
مقامات ارشد اروپایی می‌دانستند که دولت ترامپ روی نوعی طرح کار می‌کند، اما هیچ‌کس تصور نمی‌کرد این‌قدر به نفع روسیه باشد. وقتی طرح لو رفت، آن‌ها تازه متوجه شدند که اروپا کاملاً از مذاکراتی که درباره بزرگ‌ترین جنگ زمینی قاره سبز پس از جنگ جهانی دوم بود، کنار گذاشته شده است.
پنجشنبه، شوک و ناباوری
طبق این گزارش، بسیاری از وزرای خارجه اروپایی وقتی پنجشنبه در بروکسل برای جلسه‌ای از پیش تعیین‌شده درباره سودان و اوکراین دور هم جمع می‌شدند، تازه از راهروها و با خواندن خبرها فایننشال‌تایمز و آکسیوس از وجود طرح ۲۸ ماده‌ای ترامپ باخبر شدند.
«لارس لوکه راسموسن» وزیر خارجه دانمارک، با طنز تلخی گفت: «وقتی همه رسیده بودند و فایننشال‌تایمز را خوانده بودند، چند سؤال مطرح شد. هفته گذشته که آقای ترامپ اروپا را کاملاً کنار گذاشت، ائتلاف مشتاقان اروپا عملاً به "ائتلاف کشورهای منتظر" تبدیل شد.»
وزرای اروپایی بلافاصله «آندری سیبیها» وزیر خارجه اوکراین را که از راه دور در جلسه حاضر شده بود سؤال‌پیچ کردند و گفتند: «چیزی می‌دانی؟ واقعی است؟» سیبیها هم مثل بقیه تقریباً هیچ اطلاعی نداشت.
در آلمان، مرتس برنامه حضور در یک مراسم کتاب‌خوانی در مدرسه ابتدایی را لغو کرد تا به بحران رسیدگی کند. مقام‌های آگاه می‌گویند تیم او نمی‌دانست آیا واقعاً ترامپ از این طرح خبر داشته و یا اینکه اصلا باید جدی گرفته شود.
جمعه، روشن شدن واقعیت
نیویورک‌تایمز در ادامه نوشته که تا روز جمعه مشخص شد که طرح واقعی است.
«دانیل دریسکول» وزیر ارتش آمریکا در جلسه‌ای در اوکراین علناً گفت که اروپا را عمداً از مذاکرات کنار گذاشته‌اند چراکه «آشپز که چند تا شود غذا یا شور می‌شود یا بی‌نمک» و اروپایی‌ها «آن‌قدر به اوکراینی‌ها نزدیک شده‌اند که دیگر نمی‌توانند بی‌طرفانه قضاوت کنند».
حالا اروپا با یک دوراهی روبه‌رو بود؛ «طرح را کامل رد کند و ترامپ را عصبانی کند و هرگونه نفوذ خود را از دست بدهد یا وارد مذاکره شود و سعی کند مسیر آن را اصلاح کند، حتی اگر به معنای مشروعیت دادن به طرح باشد.»
«ولودیمر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین همان روز و در سخنرانی معروف خود به مردم اوکراین گفت: «اوکراین به‌زودی با انتخابی بسیار سخت روبه‌رو خواهد شد: یا از دست دادن کرامت، یا به خطر انداختن از دست دادن یک شریک کلیدی.»
شنبه، تلاش برای ورود به بازی
در ۲۴ ساعت بعدی، تلفن‌ها و پیام‌رسان‌ها در سراسر اروپا به‌شدت فعال بود. وقتی سرن اروپایی روز شنبه در اجلاس گروه ۲۰ در آفریقای جنوبی گرد هم آمدند، به یک نتیجه تلخ اما واقع‌بینانه رسیدند؛ اینکه «اگر می‌خواهیم دوباره سر میز بنشینیم، باید وارد مذاکره شویم و با یک صدا حرف بزنیم».
جلسه را «آنتونیو کاستا» رئیس شورای اروپا و «اورزولا فون‌درلاین» رئیس کمیسیون اروپا برگزار کردند. آن‌ها تازه با زلنسکی صحبت کرده بودند و می‌دانستند او در حال مذاکره با تیم ترامپ است؛ پس اروپا هم باید برنامه‌ای می‌داشت.
طبق این گزارش، سران اروپایی روی چند اصل کلیدی توافق کردند؛ مرزها نباید با زور تغییر کنند، محدودیت سنگین بر ارتش اوکراین نباید وجود داشته باشد و تصمیماتی که اروپا و ناتو را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بدون حضور آن‌ها گرفته نشود.»
نیویورک‌تایمز نوشته آن‌ها به جای مقابله مستقیم با ترامپ، تصمیم گرفتند او را «تمجید» کنند. اروپایی‌ها بیانیه‌ای صادر کردند که در آن آمده بود: «ما از تلاش‌های مستمر آمریکا برای فراهم آوردن صلح برای اوکراین استقبال می‌کنیم، این پیش‌نویس می‌تواند مبنایی باشد که نیاز به کار بیشتر دارد.»
بلافاصله بعد از انتشار بیانیه، ۲ دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا به نام‌های «بیورن سایبرت» آلمانی و «پدرو لورتی» پرتغالی ظرف نیم ساعت راهی فرودگاه شدند و اولین پرواز از ژوهانسبورگ به ژنو را گرفتند تا در اجلاس اضطراری یکشنبه با «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا حضور یابند. نمایندگان انگلیس، فرانسه، آلمان و ایتالیا هم به آن‌ها ملحق شدند.
یکشنبه، متقاعد کردن روبیو
صبح یکشنبه در ژنو، اروپایی‌ها هنوز در حاشیه ماجراها بودند. چند مقام ارشد در دفتر نمایندگی آلمان جمع شدند، منتظر ملاقات با تیم روبیو بودند، با اوکراینی‌ها مشورت می‌کردند و راهبردهای خود را می‌چیدند و البته تلاششان جواب داد.
غروب یکشنبه، آمریکایی‌ها بالاخره با آن‌ها دیدار کردند. فشار مشترک اروپا و اوکراین نتیجه داده بود و روبیو در جلسه خصوصی به اروپایی‌ها گفت که «موضوعاتی که مستقیماً به کشورهای اروپایی مربوط می‌شود دیگر در مذاکرات فعلی نخواهد بود» و این موارد در «مسیر جداگانه‌ای» بررسی خواهد شد.
وقتی یکشنبه روبیو جلوی خبرنگاران رفت، لحنش کاملاً عوض شده بود. او گفت: «این یک سند زنده و پویاست. اروپا در بخش‌هایی که به آن مربوط می‌شود حق دخالت دارد و مذاکرات در مسیر جداگانه ادامه خواهد یافت.»
در بروکسل نفسی به آسودگی کشیده شد، هرچند مشکلات بزرگ همچنان باقی بود. سایبرت و لورتی نیمه‌شب از جلسه بیرون آمدند و به سفیران ۲۷ کشور عضو خبر خوش را دادند.
دوشنبه و بعد از آن
صبح دوشنبه، «یوهان واده‌فول» وزیر خارجه آلمان مذاکرات را «پیروزی اروپا» نامید اما اتحاد اروپا همچنان شکننده بود؛ اختلاف بر سر نحوه تأمین مالی اوکراین در سال ۲۰۲۶ ادامه داشت، معلوم نبود آمریکا واقعاً اروپا را در جریان نگه می‌دارد یا نه و روسیه علناً با طرح مخالفت می‌کرد.
«دونالد تاسک» نخست‌وزیر لهستان روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «دلیل کمی برای خوش‌بینی وجود دارد. موضوع بسیار حساس است، چون هیچ‌کس نمی‌خواهد آمریکایی‌ها و رئیس‌جمهور ترامپ را از این که ایالات متحده در کنار ما بماند، دلسرد کند.»
انتهای پیام
نظرات