به گزارش ایسنا، بر اساس گزارش خبرگزاری فلسطینی «شهاب»، روزنامه عبری «اسرائیل هیوم» نوشت: اسرائیل نگران جدول زمانی فشرده در غزه است. این روزنامه عبری افزود: برداشت اسرائیل از آنچه «اشتیاق و عجله زیاد واشنگتن در حرکت به سمت مرحله دوم طرح» میداند نشان میدهد که واشنگتن اصرار ارتش اسرائیل بر خلع سلاح حماس و برچیدن این جنبش قبل از خروج از نوار غزه را در نظر نمیگیرد.
این موضع رژیم صهیونیستی با مفاد مرحله دوم توافق غزه در تضاد است که بر عقبنشینی تدریجی رژیم صهیونیستی از این منطقه با حفظ حضور در اطراف آن و آغاز همزمان عملیات بازسازی تأکید دارد.
روزنامه اسرائیل هیوم دلیل این موضع رژیم صهیونیستی را «کُندی در استقرار نیروی چندملیتی در غزه» عنوان کرد و افزود که دولت ترامپ تاکنون موفق به کسب موافقت کشورهای مورد نظر برای اعزام نیرو به غزه نشده است.
در همین راستا، منابع امنیتی در تلآویو نگرانی خود را از آنچه «شتاب واشنگتن» در گذار به مرحله دوم طرح دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در نوار غزه خواندهاند، ابراز داشتهاند.
بر اساس دیدگاه آمریکا، نیروی چندملیتی باید نیروهای حماس را نابود و جایگزینی برای حکومت در غزه ایجاد کند.
روزنامه «اسرائیل هیوم» همچنین صلاحیت فعالیت مرکز هماهنگی نظامی آمریکا در منطقه «کریات گات» را زیر سوال برد و نوشت: «هر کسی که اطلاعیه اخیر منتشر شده توسط این مرکز آمریکایی را بخواند، متوجه خواهد شد که تقریباً تمام دستاوردهای ذکر شده صرفاً بر تلاشهای بشردوستانه متمرکز بوده و هیچ ارتباطی با مرحله دوم طرح ترامپ ندارد.»
بر اساس مرحله دوم طرح آمریکا، واشنگتن قصد دارد غزه را به ۲ منطقه تقسیم کند: منطقه قرمز، که همچنان تحت کنترل حماس است و دولت ترامپ آن را «غزه قدیم» مینامد و غرب «خط زرد» و دیگری منطقه سبز، «غزه جدید» که تحت کنترل ارتش رژیم صهیونیستی است و همچنین شرق خط زرد.
واشنگتن قصد دارد تلاشهای بازسازی را از رفح در منطقه سبز آغاز کند.
در همین رابطه، مقامهای ارشد ارتش رژیم صهیونیستی اظهار داشتند: «منافع فعلی اسرائیل اجازه دادن به آمریکاییها برای ادامه اقداماتی است که با هدف بازگرداندن اجساد گروگانها (زندانیان صهیونیست) لازم است.»
یک منبع امنیتی ارشد رژیم صهیونیستی در اظهاراتی مدعی شد: «ما در اوج آزادی عمل مورد نیاز خود هستیم. کنترل منطقه را در دست داریم، حملات را خنثی میکنیم، تهدیدها را از بین میبریم و حماس را به تدریج وادار به تسلیم میکنیم.»
این منبع در خصوص تلاشهای آمریکا گفت: «برخی ممکن است فکر کنند آمریکاییها سادهلوح هستند، اما ما به هر حال به آنها کمک میکنیم. این به ما مشروعیت و زمان میدهد تا ارتش خود را بازسازی و آماده کنیم، امری که برای نیروهای منظم و ذخیره ضروری است.»
یک مقام امنیتی ارشد دیگر صهیونیست ادعا کرد: «تنها طرفی که میتواند حماس را نابود کند، اسرائیل است.»
در مقابل، موضعی که در حال حاضر توسط نهاد امنیتی اسرائیل اتخاذ شده است، «عقبنشینی فقط در ازای خلع سلاح» است، هرچند هنوز مشخص نیست که آیا این موضع برای آمریکاییها قابل قبول خواهد بود یا خیر.
مقامات ارشد نهاد امنیتی رژیم صهیونیستی که روزنامه نامی از آنها نبرده است، اشاره میکنند که منافع فعلی اسرائیل در این است که به آمریکاییها اجازه دهد تمام راههای موجود را برای تضمین بازگشت بقایای دو زندانی آخر به اسرائیل طی کنند.
به گفته یکی دیگر از مقامات ارشد امنیتی، «تنها نهادی که میتواند حماس را از هم بپاشد، اسرائیل است. هیچکس این کار را برای ما انجام نخواهد داد، همانطور که هیچکس سلاحهای حزبالله را برای ما از بین نخواهد برد. اما ما به آمریکاییها اجازه میدهیم که تلاش کنند و تا جایی که میتوانیم به آنها کمک میکنیم. با فرض منطقی که آنها موفق نخواهند شد، در مقطعی گریزی از این واقعیت نخواهد بود که خودمان این کار را انجام خواهیم داد.»
طبق نوشته این روزنامه عبری، در حال حاضر، صبر رژیم صهیونیستی دستکم در رفح نتیجه داده است.
به گفته مقامهای امنیتی رژیم صهیونیستی، پس از اینکه یک پهپاد اسرائیلی از نوع «هرمس» تونلی را در محله «الجنینه» در رفح ۲ روز پیش هدف قرار داد، چهار جسد یافت و برای بررسی به تلآویو منتقل شد.
در هفتههای اخیر، رژیم صهیونیستی پیکر حدود ۴۰ فلسطینی را از تونلها بیرون کشیده و اعضای دیگری از حماس را به مراکز بازجویی منتقل کرده است.
بر اساس نوشته این روزنامه عبری، مقامهای صهیونیست از ابتدا تخمین زده بودند که دهها عضو حماس در شبکه تونلهای رفح حضور دارند که تعداد آنها بین ۸۰ تا ۱۲۰ نفر تخمین زده شده است. تخمین فعلی حاکی از آن است که تنها دهها نفر از آنها باقی ماندهاند.
این روزنامه افزود که اعضای حماس محاصرهشده در تونلها از سوءتغذیه شدید رنج میبرند.
منابع به این روزنامه گفتند که یکی از دلایل وخامت اوضاع آنها، تغییر مسیر کمکهای لجستیکی است که قبلاً از نزدیکی تونلهای آنها عبور میکرد و اکنون آنها را از دریافت کمکهای بشردوستانه محروم کرده است.
بر اساس ارزیابیها و ادعاهای رژیم صهیونیستی، اعضای باقیمانده حماس در زیر زمینهای شهر رفح نمیتوانند مدت زیادی دوام بیاورند و به دلیل گرسنگی یا در تلاش برای یافتن غذا جان خود را از دست خواهند داد، یا بازداشت و یا شهید خواهند شد.
اعزام فرستادگان ترامپ به دوحه برای مذاکره درباره مرحله دوم توافق
واشنگتن در جستوجوی راهی برای پیشرفت در توافق غزه است؛ در حالیکه آمریکا بر گذار به مرحله دوم توافق فشار میآورد، اسرائیل این امر را منوط به یک راهحل جامع کرده و خواستار خروج کامل حماس از نوار غزه است.
در همین راستا، فرستادگان دونالد ترامپ قصد دارند تا پایان هفته به قطر سفر کنند تا درباره مرحله دوم توافق آتشبس در غزه مذاکره کنند.
یک منبع به وبگاه «واللا» گفت که «استیو ویتکاف» و «جارد کوشنر» با میانجیگران برای خارج کردن وضعیت از «بنبست» مذاکره میکنند.
تلآویو از اجرای مرحله دوم توافق تا زمانی که حماس خلع سلاح نشود، خودداری میکند.
آمریکاییها پیشنهاد تأسیس شهرهای نمونه در مناطق اشغالی مانند رفح را دادهاند.
یک منبع آمریکایی به وبگاه «واللا» گفت سال انتخابات در اراضی اشغالی آغاز شده و مواضع سختتر و افراطیتر میشود؛ بنابراین، هیچ امیدی جز فشار بر «بنیامین نتانیاهو»، نخستوزیر رژیم صهیونستی برای گذار به مرحله بعد وجود ندارد.
این منبع در ادامه افزود: «بسیاری از کشورهایی که داوطلب پیوستن به نیروی ثبات بینالمللی بودند، از این تمایل صرفنظر کرده یا مردد شدهاند، زیرا نمیخواهند با حماس یا هر گروه فلسطینی که ممکن است با آنها مخالفت کند، درگیری خشونتبار داشته باشند.»
سفر زامیر به واشنگتن
در همین حال، این روزنامه گزارش داد که «ایال زامیر»، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، هفته آینده برای برگزاری یک سری جلسات امنیتی به عنوان مهمان رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده به آمریکا سفر خواهد کرد.
این اولین سفر زامیر به واشنگتن به عنوان رئیس ستاد خواهد بود و دستور کار آن شامل طیف وسیعی از مسائل امنیتی، از جمله وضعیت نوار غزه و آینده توافق مربوط به آن، وضعیت لبنان، هماهنگی امنیتی بین اسرائیل و ایالات متحده در مورد نگرانیها در مورد سرعت خلع سلاح حزبالله و مسائل مربوط به سوریه و ایران خواهد بود.
در حال حاضر، انتظار میرود این سفر چند روز طول بکشد، اما منابع آگاه از جزئیات اظهار داشتند که در خاورمیانه، همیشه ممکن است تحولاتی رخ دهد که منجر به تغییر در برنامه سفر شود.
توافق غزه: نسخه تحمیلی اسرائیل برای تحقق اهداف جنگ
سرنوشت مرحله دوم توافق شرمالشیخ مرتبط با اجرای طرح «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا، برای اجرای آتشبس در غزه، در هالهای از ابهام است؛ این ابهام به دلیل وقتکشی اسرائیل و مانع تراشی مداوم در اجرای مفاد توافق غزه و گذار از مرحله اول که تقریباً به پایان رسیده، به مرحله دوم است که با موانع و چالشهای بسیاری مواجه است.
همزمان با بحث درباره مرحله دوم توافق غزه، نقضها و تجاوزات رژیم صهیونیستی ادامه دارد و براساس آمار منابع دولتی در نوار غزه به حدود ۶۰۰ مورد نقض رسیده است. علاوه بر این، رژیم صهیونیستی به تمام تعهدات خود در توافق عمل نکرده است. با وجود تصویب قطعنامه ۲۸۰۳ شورای امنیت که از طرح رئیسجمهور آمریکا حمایت میکند، مذاکرات مرحله دوم توافق غزه برای تدوین خطوط کلی اجرای این مرحله و سازوکارها و محدودیتها آغاز نشده است.
روز یکشنبه، «دیوید زینی»، رئیس دستگاه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی (شاباک) در اولین سفر خارجی خود به قاهره رفت و با «حسن رشاد»، رئیس دستگاه اطلاعات مصر دیدار کرد. رسانههای رژیم صهیونیستی گزارش دادند که «دو طرف درباره مرحله دوم توافق آتشبس در غزه گفتوگو کردند.»
موانع مرحله دوم توافق آتشبس
موانعی مانند تشکیل نیروی بینالمللی، سازوکارهای خلع سلاح حماس و گروههای مقاومت فلسطینی، رفتار و عملکرد امنیتی و میدانی اسرائیل در نوار غزه و سازوکارهای خروج آن از این منطقه، مرحله دوم توافق غزه را با چالش مواجه کرده است.
توافق امضا شده در ۱۰ اکتبر گذشته، به زودی وارد دومین ماه خود میشود و نگرانیهایی درباره سناریوها و طرحهایی که اسرائیل و آمریکا قصد اجرای آنها در غزه را دارند، وجود دارد. سناریوی «غزه قرمز و سبز» یکی از سناریوهایی است که درباره آن صحبت میشود. این سناریو شامل اجرای عملیات بازسازی در مناطقی است که نیروهای رژیم صهیونیستی در آنها مستقر هستند و ۵۵ درصد از کل مساحت نوار غزه را در کنترل دارند.
نیروهای رژیم اشغالگر اخیراً عملیاتهایی را در خارج از خط زرد در مناطق شرقی شهر غزه، شرق محلههای الشجاعیه، الزیتون و التفاح و همچنین در نزدیکی خیابان صلاحالدین انجام دادهاند. زمان رسمی آغاز اجرای مرحله دوم طرح ترامپ و شروع مذاکرات مرحله دوم هنوز مشخص نیست. اسرائیل با بهانه باقی ماندن ۲ جسد؛ یک سرباز اسرائیلی و دیگری از یک شهروند تایلندی که تحویل داده نشدهاند، وقتکشی میکند. علاوه بر این، پرونده رزمندگان گردانهای القسام در شهر رفح، به ویژه در منطقه شرقی آن، یکی از پروندههایی است که اسرائیل تلاش میکند از آن برای توجیه وقتکشی و فریب قبل از آغاز مذاکرات مرحله دوم استفاده کند.
در همین پیوند، «احمد الطنانی»، مدیر مرکز عروبه برای تحقیقات و مطالعات راهبردی، معتقد است که وقتکشی رژیم صهیونیستی در اجرای توافق غزه عمدتاً از محاسبات سیاسی بنیامین نتانیاهو نشأت میگیرد. نتانیاهو در آستانه سال انتخابات قرار دارد و نیاز دارد وضعیت «نه جنگ و نه صلح» را حفظ کند تا بتواند، همانطور که معمول است، از خون فلسطینیها در تبلیغات انتخاباتی و جذب آرا استفاده کند.
طنانی در گفتوگو با «العربی الجدید» گفت که رفتار اسرائیل به وضوح نشان میدهد که کابینه وی در تلاش است نسخه خاص خود را از توافق آتشبس تحمیل کند. اسرائیل سعی دارد توافق را از توافقی برای پایان جنگ به ابزاری برای تحمیل تسلیم بر مقاومت تبدیل کند و اهداف جنگ را از طریق دیپلماسی همراه با ابزارهای نظامی بدون ارائه هیچ امتیاز جدی یا اجازه بازسازی زندگی در نوار غزه محقق سازد.
طنانی افزود که نتانیاهو و ائتلاف حاکم بر این باورند که مرحله دوم توافق غزه فرصتی برای تحقق آنچه عملیات نظامی نتوانسته است، فراهم میکند. در رأس این اهداف، تفکیک ساختار ملی نوار غزه و استفاده از شعار مبهم «خلع سلاح» به عنوان ابزاری برای مداخله تهاجمی در تمام زمینههای زندگی در غزه، تضعیف یا نابودی کامل مقاومت، چه از طریق ابزارهای بینالمللی یا اقدام مستقیم اسرائیل، بدون پرداخت هیچ بهایی از سوی اشغالگران، نه در میدان و نه در عرصه سیاسی، قرار دارد. بدین ترتیب، مرحله دوم تنها فصل جدیدی از جنگ خواهد بود، نه گامی به سوی پایان آن.
الطنانی درباره طرحهای اسرائیل برای تقسیم نوار غزه، معتقد است که این طرحها جدید نیستند، بلکه طرحهای قدیمی هستند که قابل اجرا نیستند. وی تأکید کرد که تفکیک جمعیت تحت عناوینی مانند «فلسطینی قابل قبول» و «فلسطینی غیرقابل قبول» در جامعه غزه با ترکیب و ساختار فعلی آن، غیرممکن است که از ابتدای جنگ شکست خورده و راه به جایی نبردهاند.
وی همچنین تصریح کرد که خود واشنگتن آماده ارائه پیشنهادات عملی و قابل اجرا در غزه نیست، در حالی که اسرائیل از این وضعیت برای ارائه ایدههای غیرعملی استفاده میکند. اسرائیل بر این باور است که گذر زمان باعث ایجاد مشغلههای جدید برای آمریکا خواهد شد و سطح پیگیری و جزئیات در پرونده غزه را کاهش خواهد داد، که به اسرائیل فضای بیشتری برای حملات مجدد به شکلهای جدیدی که تضمینکننده تداوم کشتار برای سالها باشد، میدهد.
از سوی دیگر، «سلیمان بشارات»، نویسنده و پژوهشگر در امور رژیم صهیونیستی، معتقد است که فرصتها برای گذار به مرحله دوم توافق غزه «بسیار ضعیف» است. وی دلیل این امر را ترجیح کابینه نتانیاهو به تمدید مرحله اول و گسترش پیامدها و اثرات آن میداند؛ به گونهای که از هرگونه تعهد سیاسی یا عقبنشینیهای بیشتر که گذار به مرحله بعد آن را ضروری میسازد، اجتناب کند.
بشارات همچنین گفت نتانیاهو که با اتهامات داخلی مبنیبر تسلیم شدن در برابر توافق مواجه است، تلاش خواهد کرد در میدان، گفتار و رفتاری متفاوت ارائه دهد. وی از طریق وقتکشی و دور زدن مفاد مرحله اول، سعی خواهد کرد آن را به گونهای غیرقابل توسعه به مرحله دوم تبدیل کند.
وی ادامه داد که اسرائیل در تلاش است برخی از عناصر مرحله دوم را «به صورت جزئی» بدون ارائه امتیازات ملموس، چه در زمینه عقبنشینیها یا پروندههای بشردوستانه یا سیاسی ادغام کند.
بشارات معتقد است که مشغله آمریکا با پروندههای دیگر، از جنگ روسیه و اوکراین تا بحران ونزوئلا، توانایی آمریکا را برای اعمال فشار فوری بر اسرائیل کاهش میدهد، هرچند که آمریکا ضامن و محرک اصلی توافق است.
بشارات هشدار داد که آمریکا از ابتدای روند آتشبس، به اسرائیل فضای وسیعی برای حفظ «قدرت بیشتر» در نوار غزه داده است تا تواناییهای مقاومت را تضعیف کند و مانع از بازسازی ساختار نظامی و سازمانی آن شود. این امر با دیدگاه آمریکا و اسرائیل برای آمادهسازی روند مذاکراتی که مقاومت را از موضع ضعف به آن بکشاند، هماهنگ است.
وی تصریح کرد که اسرائیل تلاش میکند مرحله دوم را به گرههای متغیر مختلفی گره بزند: گاهی به پرونده رزمندگان در رفح، گاهی به اجساد و گاهی به خلع سلاح یا ورود نیروهای بینالمللی، تا زمان بخرد و حضور خود را برای طولانیترین مدت ممکن در بزرگترین مساحت جغرافیایی در نوار غزه تثبیت کند.
بشارات تأکید کرد که شرط واقعی بر توانایی طرفهای منطقهای - مصر، قطر و ترکیه - برای اعمال فشار واقعی بر دولت ترامپ است. وی معتقد است که در صورت نبود این فشار، گذار به مرحله دوم کُند، دشوار و شاید صوری خواهد بود.
انتهای پیام
نظرات