خاک ورامین تحت تاثیر آلودگی‌های متعدد قرار دارد

رئیس اداره محیط زیست ورامین هشدار داد: فاضلاب‌های شهری، روستایی، صنعتی و آلودگی هوا خاک شهرستان را به شدت تهدید می‌کند و سلامت کشاورزی و محیط‌زیست را در معرض خطر قرار داده است.

محمد فریدی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: خاک شهرستان تحت تاثیر آلودگی‌های متعدد قرار دارد. ذرات آلوده هوا بر سطح زمین می‌نشینند و کیفیت خاک را کاهش می‌دهند و فاضلاب‌های پراکنده شهری و صنعتی اراضی کشاورزی و مراتع را تهدید می‌کنند.

وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده افزود: ادارات ذیربط تاکنون متخلفان را معرفی و پایش‌های میدانی انجام داده‌اند، اما برای تصفیه کامل فاضلاب شهری و روستایی و کنترل منابع آلاینده، نیازمند بودجه کلان و همکاری همه دستگاه‌ها هستیم.

فریدی تاکید کرد: اجرای دقیق قانون حفاظت از خاک و رعایت آیین‌نامه‌های اجرایی آن توسط وزارت جهاد کشاورزی، محیط زیست، منابع طبیعی و دیگر نهادهای مسئول، تنها راه مقابله با بحران فعلی است.

وی در پایان هشدار داد: اگر روند فعلی ادامه یابد، سلامت کشاورزی، کیفیت محصولات و محیط‌زیست شهرستان به خطر می‌افتد و عواقب آن جبران‌ناپذیر خواهد بود.

۳۳ درصد خاک‌های حاصلخیز جهان نابود شده است‌

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات آموزش و ترویج و منابع طبیعی استان تهران، هشدار داد که سلامت شهرها به‌طور مستقیم به سلامت خاک وابسته است و توسعه شهری بدون ملاحظات فنی همراه با ورود بی‌رویه فاضلاب‌ها، آلودگی شهری و خرد شدن اراضی، سلامت زیست‌محیطی، بهداشتی و اجتماعی جامعه را تهدید می‌کند. 

کریم عرب سلمانی در گفت‌وگو با ایسنا توضیح داد: شعار امسال روز جهانی خاک نشان می‌دهد که کیفیت خاک با سلامت شهرها و جامعه گره خورده است. چالش‌های شهری مانند توسعه بی‌رویه، ترافیک، و ورود بی‌رویه فاضلاب‌های شهری به اراضی کشاورزی باعث آلودگی شدید خاک می‌شوند. این فاضلاب‌ها شامل فلزات سنگین و عوامل میکروبی خطرناک هستند که پس از ورود به خاک، از طریق محصولات کشاورزی وارد چرخه غذایی انسان و دام می‌شوند و می‌توانند اختلالات بهداشتی و اجتماعی جدی ایجاد کنند.

وی افزود: توسعه شهری شامل ساخت راه‌ها، شبکه‌های برق و گاز بدون رعایت ملاحظات فنی، اراضی حاصلخیز را از بهره‌وری خارج می‌کند. علاوه بر آن، قوانین فعلی ارث باعث خرد شدن زمین‌ها و کاهش قابلیت کشاورزی در طول نسل‌ها شده است و مالک برای حفظ سود اقتصادی مجبور به تغییر کاربری زمین می‌شود. این روند به نابودی اراضی کشاورزی و کاهش تولید منجر می‌شود.

عرب سلمانی با اشاره به آمار جهانی گفت: حدود ۳۳ درصد خاک‌های حاصلخیز جهان دیگر قابل بازیافت نیستند. این بدان معناست که بخشی از زمین‌های کشاورزی که در گذشته حاصلخیز بوده و اکنون تحت تأثیر توسعه شهری، ساخت‌وساز و فعالیت‌های غیرکارشناسی قرار گرفته‌اند، دیگر قابل بازگشت به چرخه کشاورزی نیستند. بخشی از این اراضی به ساختمان، کارخانه، تاسیسات و سایر فعالیت‌های شهری تبدیل شده و امکان بازگشت آن وجود ندارد.

وی ادامه داد: آلودگی شهری حتی از آلودگی‌های کشاورزی اهمیت بیشتری دارد، چرا که آلودگی‌های کشاورزی تحت نظارت کارشناسان و با ملاحظات فنی مدیریت می‌شود، اما آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های شهری بدون کنترل و افسارگسیخته ادامه دارد و سلامت انسان و محیط زیست را به خطر می‌اندازد.

این کارش تأکید کرد: برای حفاظت از خاک، اطلاع‌رسانی عمومی، آموزش مدیران و مسئولان، اصلاح قوانین مرتبط با تغییر کاربری اراضی و مدیریت توسعه شهری ضروری است تا این سرمایه حیاتی برای سلامت انسان و محیط زیست حفظ شود.

عرب سلمانی در پایان گفت: خاک سالم، پایه سلامت شهرها و انسان‌هاست. بدون اقدام فوری و همگانی، سرمایه اصلی جامعه انسانی و زیرساخت‌های حیاتی آن به خطر خواهد افتاد و پیامدهای اجتماعی، بهداشتی و اقتصادی گسترده‌ای به همراه خواهد داشت.

ورامین از سال ۵۰ منطقه ممنوعه حفر چاه است

زهرا رجب‌پور رئیس اداره آب و خاک جهاد کشاورزی ورامین هم با تشریح بحران‌های حوزه آب و خاک این شهرستان از جمله ساخت‌وسازهای غیرمجاز، ورود فاضلاب تصفیه‌نشده و استفاده از پوشش‌های پلاستیکی، اعلام کرد: ورامین از سال ۱۳۵۰ منطقه ممنوعه حفر چاه است و فرونشست زمین همچنان تهدید جدی اراضی شهرستان به شمار می‌رود.

وی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: مهم‌ترین مشکلات حوزه آب و خاک ورامین شامل ساخت‌وسازهای غیرمجاز، ورود فاضلاب تصفیه‌نشده به اراضی کشاورزی و استفاده گسترده از پوشش‌های پلاستیکی در مزارع است و ساخت‌وسازهای غیرمجاز توسط اداره امور اراضی به‌صورت ماهانه و سالانه بررسی و قلع‌وقمع می‌شود، اما به دلیل ضعف قوانین، تخریب‌ها دوباره تکرار می‌شوند و اثر آن بر چرخه طبیعی خاک غیرقابل جبران است.

رجب‌پور افزود: ما اقدامات خود را انجام می‌دهیم و مانع پیشروی ساخت‌وساز می‌شویم، اما نمی‌توانم میزان اثرگذاری آن را در حفاظت از خاک تضمین کنم، زیرا خاک آسیب‌دیده دیگر به چرخه کشاورزی باز نمی‌گردد.

وی درباره برنامه‌های جهاد کشاورزی برای کاهش فرسایش خاک گفت: معرفی ارقام کم‌آب‌بر، اصلاح ارقام کشاورزی، توسعه روش‌های آبیاری سطحی و آبیاری تحت فشار از اقدامات مؤثر در ارتقای بهره‌وری و جلوگیری از فرسایش خاک است.

 رجب‌پور اضافه کرد: پوشش‌های پلاستیکی تهدید جدی برای خاک است و میکروپلاستیک‌های سطح خاک کیفیت آن را تخریب می‌کنند. برای همین دوره‌های آموزشی برگزار کرده‌ایم تا کشاورزان به حذف این پوشش‌ها و توسعه کشت نشایی روی آورند.

رئیس اداره آب و خاک ورامین درباره فاضلاب تأکید کرد: بخش بزرگی از فاضلاب بدون تصفیه وارد اراضی کشاورزی می‌شود که سلامت خاک و کشاورزی را تهدید می‌کند. با وجود جلسات متعدد با دستگاه‌های مسئول، هنوز نتایج عملی برای توسعه تصفیه‌خانه‌ها به‌دست نیامده است.

رجب‌پور با اشاره به تاریخچه فرونشست در ورامین گفت: دشت ورامین از سال ۱۳۵۰ منطقه ممنوعه حفر چاه است و حفر چاه کشاورزی در این شهرستان ممنوع اعلام شده، اما در سال‌های گذشته چاه‌های غیرمجاز زیادی حفر شده که بخشی از آن‌ها قلع‌وقمع شده اما آثار منفی آن همچنان باقی است.

وی افزود: کاهش بارندگی‌ها، خشکسالی‌های اخیر و برداشت بی‌رویه منابع آب زیرزمینی موجب تشدید فرونشست شده است و ادامه این روند می‌تواند بخش وسیعی از اراضی حاصلخیز ورامین را از چرخه تولید خارج کند. 

رجب‌پور تأکید کرد: توسعه روش‌های نوین آبیاری در نیمی از اراضی شهرستان در حال اجرا است و این اقدامات برای کاهش فشار بر منابع آب و جلوگیری از تخریب بیشتر خاک ضروری است.

ورامین در مسیر حفاظت از خاک و سلامت شهری

 جعفر اردستانی رئیس شورای شهر ورامین نیز بر اهمیت خاک سالم برای تولید مواد غذایی سالم و سلامت جامعه تاکید کرد.

 اردستانی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به شعار روز جهانی خاک «خاک سالم، شهر سالم» گفت: خاک سالم موجب تولید مواد غذایی سالم و در نهایت سلامت انسان می‌شود و سلامت انسان به آرامش و تامین مسائل اجتماعی کمک می‌کند.

وی با بیان اینکه مسائل شهری به ویژه آلودگی خاک در ورامین ناشی از پسماندها و فاضلاب است، افزود: در پروژه فاضلاب شهری نهایت همکاری را برای صدور مجوزها و حفاری‌های لازم انجام دادیم، اما این پروژه متأسفانه متوقف شده و هنوز کل شهر شبکه‌گذاری نشده تا فاضلاب تصفیه شود.

اردستانی در مورد مدیریت پسماندها توضیح داد: خودروهای حمل زباله تجهیز شده و اخیراً یک خودروی مجهز برای کاهش پراکندگی زباله‌ها و شیرآب‌ها در سطح شهر خریداری شده است. مرکز دفن زباله در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری از شهر پیش‌بینی شده و زباله پزشکی نیز به صورت جداگانه جمع‌آوری و دفع می‌شود تا به حفظ خاک و کاهش آلودگی کمک شود.

رئیس شورای شهر ورامین در خصوص ساخت و سازهای غیرمجاز بیان کرد: در محدوده شهری ما عمدتاً ساخت و ساز غیرمجاز مربوط به کاربری‌های غیرکشاورزی است و کاربری‌های کشاورزی موجود حفظ شده و از بین نرفته است.

راه‌اندازی تصفیه‌خانه، گامی موثر برای حفظ خاک شهری و روستایی

 معصومه رضایی بخشدار مرکزی ورامین با اشاره به روز جهانی خاک و شعار امسال «خاک سالم برای شهر سالم» گفت که تخریب خاک شهری و روستایی ناشی از ساخت و سازهای غیرمجاز، آلودگی‌ها و رهاشدگی فاضلاب، مهم‌ترین چالش‌های حفظ کیفیت خاک در شهرستان هستند و تکمیل تصفیه‌خانه ورامین می‌تواند وضعیت کشاورزی و خاک منطقه را بهبود دهد.

رضایی ضمن تاکید بر اهمیت نقش خاک در زندگی شهری و روستایی، به ایسنا گفت: شعار امسال سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد با محوریت «خاک سالم برای شهر سالم» به اهمیت سلامت خاک در محیط‌های شهری اشاره دارد و تخریب‌های ناشی از فعالیت‌های انسانی را برجسته می‌کند.

وی با اشاره به وظایف بخشداری‌ها در حوزه روستایی و کشاورزی افزود: اولویت ما شناسایی عوامل تخریب خاک و جلوگیری از کاهش حاصلخیزی اراضی است. یکی از مهم‌ترین تهدیدها، ساخت و سازهای غیرمجاز و بی‌رویه در اراضی کشاورزی است که جدی گرفته شده و تحت نظارت قرار دارد.

رضایی همچنین به اهمیت اصلاح الگوی کشت و اطلاع‌رسانی به کشاورزان توسط جهاد کشاورزی اشاره کرد و گفت: بحث آلودگی‌ها و رهاشدگی فاضلاب در اراضی زراعی غیرقابل انکار است و یکی از مهم‌ترین پروژه‌ها برای حل این مشکل، ساخت و بهره‌برداری از تصفیه‌خانه ورامین است.

وی ادامه داد: تکمیل این تصفیه‌خانه مستلزم تامین منابع مالی و اعتباری است و با همکاری فرمانداری، نماینده شهرستان و دستگاه‌های استانی در حال پیگیری است. بهره‌برداری از این پروژه می‌تواند گردش آب و کشاورزی مبتنی بر الگوی غربی در منطقه را سامان دهد و وضعیت خاک را بهبود بخشد.

بخشدار مرکزی ورامین در پایان ابراز امیدواری کرد که با تشریک مساعی دستگاه‌های شهرستانی و استانی، تصفیه‌خانه هرچه سریع‌تر به بهره‌برداری برسد و زمینه ارتقای سلامت خاک و کشاورزی منطقه فراهم شود.

به گزازش ایسنا، همزمان با روز جهانی خاک، مراسمی با شعار «خاک سالم برای شهرهای سالم» در سالن جلسات پسماند شهرداری ورامین برگزار شد و بر ضرورت حفاظت از خاک به عنوان پایه‌ای برای کشاورزی، امنیت غذایی و محیط زیست سالم تاکید شد.

خاک یکی از حیاتی‌ترین منابع طبیعی است که کیفیت آن نه تنها بر تولید محصولات کشاورزی اثر می‌گذارد، بلکه سلامت اکوسیستم شهری و روستایی و رفاه شهروندان را نیز تعیین می‌کند. کاهش کیفیت خاک ناشی از آلودگی‌های صنعتی، فاضلاب شهری و ذرات آلوده هوا می‌تواند بهره‌وری کشاورزی را کاهش داده و سلامت عمومی را تهدید کند.

در سال‌های اخیر، فشارهای ناشی از آلودگی‌ها و بهره‌برداری غیرمستمر از منابع خاک موجب فرسایش و از بین رفتن خاک‌های مرغوب شده و روند توسعه پایدار شهرها را با چالش مواجه کرده است. کارشناسان معتقدند که حفاظت از خاک نیازمند مدیریت مناسب، اجرای قوانین حفاظت از خاک، راه‌اندازی سیستم‌های تصفیه فاضلاب و مشارکت فعال مردم است.

به گفته مسئولان، اقدامات موثر در زمینه حفاظت از خاک نه تنها تولید محصولات سالم و محیط زیست پایدار را تضمین می‌کند، بلکه زیربنای شهرهای سالم و توسعه پایدار جامعه محسوب می‌شود.

انتهای پیام