/جنبش دانشجويي گذر به هويت نقد/ رامين جهانبگلو: ـ روشنفكري، انتقاد به زمان حال است ـ روشنفكري را بايد از تعصب و بي‌اخلاقي مصون نگه داشت
«رامين جهانبگلو» گفت: تنها تعريف روشنفكري، انتقاد به زمان حال است. روشنفكري وظيفه‌اي نسبت به تبيين آينده‌ي اجتماع ندارد.
به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) جهانبگلو كه در عصر دومين روز سمينار «جنبش دانشجويي، گذار به هويت نقد» سخن مي‌گفت، افزود: روشنفكري يك روش پديدار شناختي عقل در چارچوب فرهنگي اجتماعي است و مهم‌ترين وظيفه‌اش در يك جامعه تعيين كردن محدوده‌ي شناخت يك جامعه نسبت به خود از طريق محدود كردن پنداربافي خواهد بود.
وي با اشاره به سي و هشتمين سالگرد جنبش مي 1968 اين روزها را فرصت مناسبي براي بررسي نقش روشنفكري دانست و افزود: بسياري از روشنفكران در جنبش دانشجويي 68 فرانسه حضور داشتند و كوشيدند سياست نقد را در غرب نهادينه كنند. اين حركت انتقادي را مي‌توان با اين جمله‌ي جان لنن تعريف كرد: «كساني كه از زمان حال نفرت ندارند نمي‌توانند آن را دوست داشته باشند». به عقيده‌ي او لازمه‌ي حضور روشنفكري، يگانگي و تجزيه‌ناپذيري مفهوم بشريت و جهان‌شمول بودن حقيقت است و در غير اين دو صورت درگير روشنفكري گوشه‌نشين خواهيم بود.
جهانبگلو خاطرنشان كرد: روشنفكري در جامعه‌ي ما با يك آنتنومي روبه‌روست كه حاصل برخورد دو نگرش ناظر بر روشنفكري است؛ اول نگرش ايدئولوژيك و دوم نگرش نسبيت‌باوري كه فاقد عينيت است. در نگرش اول روشنفكري سير عقلاني مشخصي را دنبال مي‌كند و در حالت دوم روشنفكري با نوعي نهيليسم روبه‌روست.
جهانبگلو گفت: منطق تعقل روشنفكري منطق حقيقت‌جويي و حقيقت‌پژوهي است، چون روشن در مقابل هر چيز اين را بيان مي‌كند. چه مي‌توانم بدانم و چه بايد بكنم. بدين گونه مي‌توان گفت روشنفكري دست از بي‌طرفي مطلق و گرايش‌هاي مطلق دست برمي‌دارد، ديدگاه خود را مطرح كرده و پذيراي ديدگاه‌هاي ديگران است.
وي تاكيد كرد: آينده باز و نامعلوم است و از پيش تعيين نشده است. روشنفكر انتقادي نمي‌تواند آرزوي خود را به جاي واقعيت فرض كند بلكه بايد بين وضع موجود و وضع مطلوب تناسب برقراركند.
به عقيده‌ي وي در زمان ما كه روشنفكري بين نهيليسم و بنيادگرايي منگنه شده است و وظيفه‌ي روشنفكران تاكيد بر كثرت ارزش و نگرش‌هاست. روشنفكري كه كثرت‌گرايي را برنمي‌تابد به تسخير فضاي عمومي مي‌انجامد.
جهانبگلو بيان كرد: روشنفكري را بايد از تعصب و بي‌اخلاقي مصون نگه داشت. روشنفكر اين‌گونه تماميت روشنفكري خود را به دست مي‌آورد.
وي هم‌چنين افزود: روشنفكر موضعي بين زيبايي‌شناسي و عينيت علمي داشته و داراي جايگاه هستي شناختي است. نه گفتن به دروغ و تبهكاري از وظايف اوليه‌ي روشنفكران است.
جهانبگلو تصريح كرد: بدون فرهنگ انتقادي روشنفكري فاقد طنين در فضاي عمومي خواهد بود. در جامعه‌ي ما براي سياسي انديشيدن بايد به ساختار سياسي انديشيد و براي شناخت ساختار بايد آن را در مسير روشنفكري قرار داد. هرگاه پروژه‌ي روشنفكري دچار تاريك‌انديشي شود قابليت شكل دادن به جامعه را نخواهد داشت.
در ادامه‌ي اين نشست، دكتر «بيژن عبدالكريمي» گفت: بيش از يك قرن است كه جامعه مطالبه‌ي نقد دارد. يكي از گروه‌هايي كه بايد مورد نقد قرار بگيرد جنبش دانشجويي به عنوان بخشي از جنبش روشنفكري است.
وي افزود: حدود دو قرن است كه تفكر انتقادي در غرب شكل گرفته و همه چيز را به زير سوال برده جز خودش را.
عبدالكريمي تصريح كرد: جنبش دانشجويي مردم را به گذار به هويت مدرن دعوت مي‌كند. حال اين سوال پيش مي‌آيد كه غير از پروژه‌ي مدرنيته راه ديگري فراروي آدمي قرار ندارد؟ ميان بنيادگرايي و مدرنيته آيا امكان راه ديگري هست؟
وي اظهار داشت: امروز با دو شكاف مواجهيم؛ شكاف ما و فرهنگمان و شكاف ما و جهان معاصر. با فهم اين دو شكاف به فهم ديگري در مورد خودمان مي‌رسيم.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات