اسين چلپي، از نواده‌ي مولانا: به مناقشه‌ي كجايي بودن مولانا ادامه ندهيم!
سال 2007 ازسوي يونسكو به‌نام مولانا و براي بزرگداشت شاعر و عارف بزرگ ايراني اختصاص يافته است. تركيه كه به‌دليل وجود مدفن مولانا در جغرافياي خود، او را ترك معرفي مي‌كند، برنامه‌هاي گوناگوني را براي بزرگداشت اين شاعر فارسي‌زبان در سراسر دنيا تدارك ديده است. در برنامه‌اي هم كه اخيرا در مقر سازمان ملل متحد برگزار شد، در كنار ايران و تركيه، افغانستان هم حضور داشت؛ به سهم‌خواهي حضور محل تولد مولانا در جغرافياي ايران بزرگ.
اما اين روزها اسين چلپي به‌عنوان بيست‌ودومين نسل از نوادگان مولانا، و قائم‌مقام مؤسسه‌ي بين‌المللي مولانا در تركيه به ايران آمده بود. چلپي در گفت‌وگويي با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره‌ي اين‌كه تركيه اين شاعر را متعلق به خود مي‌داند، درحالي‌كه او حتا يك بيت شعر تركي ندارد، گفت: آن زمان كه مولانا شعرهايش را سرود، زبان و ادبيات فارسي، زبان غالب بوده است؛ مثل حالا كه زبان انگليسي بر دنيا تسلط دارد؛ بنابراين طبيعي بود كه مولانا شعرهايش را به فارسي سروده باشد.
او در ادامه تصريح كرد: به‌عنوان تفكر و باور قلبي‌ام، هميشه گفته و مي‌گويم، مهم‌تر از اين‌كه مولانا كجايي است و به اين مناقشه ادامه دهيم، بايد فكر كنيم كه مولانا مي‌خواهد به نسل امروز چه پيامي بدهد. من در جواب اشخاصي كه بر اين سؤالات پافشاري مي‌كنند، هميشه اين شعر مولانا را مي‌خوانم: "انسان اگر به ظاهر و شكل و جسم بود، فرقي بين محمد [ص] و ابوجهل نبود، و همين‌طور ميان فرعون و موسي [ع] نيز تفاوتي نبود. از ظاهر بگذر و به درون و انديشه بنگر؛ اگر چنان در ظاهر بمانيد، يقيننا بت‌پرست هستيد."
چلپي همچنين اظهار داشت: در عصر قحط معنا و تشنگي انسان‌ها به معرفت، از آن‌ها كه اين مسائل را مطرح مي‌كنند، نفرت دارم؛ چراكه در اين وانفسا به شكل ظاهري توجه دارند و به آن فكر مي‌كنند. من حتا از پاسخ‌دهنده‌ي به اين سؤالات بي‌معنا نيز بيزارم.
او سپس درباره‌ي فعاليت‌هاي ايران به مناسبت هشتصدمين سال تولد مولانا، گفت: شنيده‌ام كه در ايران نيز كارهايي شده؛ البته به صورت مختصر. ضمن اين‌كه ما از همين كارهاي مختصر هم مطلع نمي‌شويم؛ چراكه هيچ منبع اطلاع‌رساني خبري براي ما وجود ندارد و هيچ كانالي اين اخبار را به ما انتقال نمي‌دهد؛ پس ما هم نمي‌دانيم كه در ايران چه اقداماتي به مناسبت هشتصدمين سال تولد مولانا صورت گرفته است و از عمق كارها در ايران مطلع نيستيم.
قائم‌مقام مؤسسه‌ي مولانا در تركيه درباره‌ي برگزاري بزرگداشت‌هايي در كشورش و دنيا به مناسبت سال‌روز تولد مولانا توضيح داد: مؤسسه‌ي جهاني مولانا، دولت تركيه و وزات معارف تركيه به همراه يونسكو قرار شد به مناسبت هشتصدمين سال تولد مولانا - جد ما - مراسمي را برگزار كنند. به اين ترتيب قراردادي بين ما - خاندان مولانا - دولت تركيه و يونسكو در اين زمينه منعقد شد.
او درباره‌ي دعوت از ايران در زمينه‌ي همكاري در برگزاري مراسم بزرگداشت مولانا به ايسنا گفت: مؤسسه‌ي مولانا، مؤسسه‌اي خصوصي است، و طبيعي است كه اقداماتش محدود باشد. درواقع دعوت از ايران در اين مسأله به ارتباط بين دولت‌ها بازمي‌گردد و به مؤسسه‌ي ما مربوط نمي‌شود. ضمن آن‌كه وقتي ما براي مراسم بزرگداشت گولپينارلي - مولوي‌پژوه تركيه‌يي - به اين‌جا آمده‌ايم، نشان از ارتباط فرهنگي ميان ماست. اما اين‌كه چرا از ايران براي مشاركت در بزرگداشت مولانا دعوت نشده است، بايد از مقامات پرسيد.
چلپي همچنين درباره‌ي بزرگداشت‌هايي كه در سال 2007 به مناسبت هشتصدمين سال تولد مولانا برگزار شده است، گفت: به دليل زياد بودن اين همايش‌ها و كنگره‌ها، همه را در ذهن ندارم؛ اما مؤسسه‌ي مولانا نيز برنامه‌هاي زيادي را در اين سال اجرا كرده است. اين مؤسسه اطلاعاتي را به همه‌ي جهان داده و مي‌دهد. در مدرسه‌هاي تركيه نيز چندين سال است كه شعرهاي مولانا تدريس مي‌شود. تمام گروه‌ها در تركيه به كار خود مشغول هستند؛ تئاتري‌ها اجراهايي درباره‌ي مولانا دارند، سماع‌زنان‌مان نيز به كار خود مشغول‌اند. ديگران هم در اين زمينه كارهايي مي‌كنند. به هرحال كنگره‌ها و مراسم فراواني در اين سال برگزار كرده‌ايم؛ البته اين سواي برنامه‌ها و كنگره‌هايي است كه دولت برگزار كرده است.
او درباره‌ي برنامه‌هاي آينده‌ي مؤسسه‌ي مولانا گفت: در درجه‌ي اول در تركيه قصد داريم خيلي كارها را انجام دهيم. مهم‌ترين آن‌ها اين است كه جوانان افكار و آراي مولانا را بفهمند و در حد توان صحبت‌هاي حضرت مولانا را به صورت نوشته در تمام دنيا منتشر كنيم. مؤسسه‌ي ما مؤسسه‌اي بين‌المللي است و با اين‌كه ده سال از افتتاح اين مؤسسه مي‌گذرد، با كشورهايي همچون آمريكا، اروپا و استراليا، مرتبا همكاري داشته‌ايم و آن‌ها نيز براي ديدن ما به قونيه آمده‌اند و ما هم به دعوت آن‌ها با گروه سماع‌زنان خود رفته‌ايم.
اسين چلپي همچنين يادآور شد: ما تا آن‌جا پيش رفته‌ايم كه در جزيره‌ي هاوايي، "جزيره‌ي مائوئي" وجود دارد كه همان سماع‌خانه‌اي را كه ما در تركيه داريم، آن‌جا هم درست كرده‌اند و هم‌زمان همان مراسمي را كه ما انجام مي‌دهيم، انجام مي‌دهند.
او در پايان گفت: هميشه دوست داشته‌ام كه درست حرف بزنم و هميشه از خدا خواسته‌ام كه "رب اشرح لي صدري" به من بدهد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات