سومين روز از جشنواره «باغ ايراني» با محوريت «باغ ايراني، هنر ايراني» با حضور تعدادي از معماران و هنرمندان، عصر سه شنبه ـ 24 خرداد ماه ـ در خانه هنرمندان برگزار شد. به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ايرج اعتصام ـ يكي از اعضاي هيات رييسه سومين روز از اين جشنواره ـ در سخناني در اين مراسم، اظهار كرد: از يك طرف با باغ شاهزاده ماهان روبه‌رو هستيم و از طرف ديگر با يك روستايي علاقه‌مند كه همه علاقه خود را براي نگهداري شاخه‌اي شمعداني صرف مي‌كند. اين يك رابطه ژنتيكي است كه جداناپذير است. اين معمار افزود: در دوران بعد از جنگ جهاني دوم به طور گسترده شاهد بي‌توجهي و بي‌تفاوتي نسبت به فضاهاي عمومي شهري بوديم؛ ولي خوشبختانه توجه‌ها در چند سال گذشته نسبت به اين قضيه قدري بهتر شده است كه اميدواريم ادامه‌دار باشد. ما بايد نسبت به مسائل مربوط به منزل و باغ ايراني كه در جهان مطرح است و در مرحله نخست و اولويت قرار دارد، حتما شناخت داشته باشيم ولي متأسفانه مسؤولان بسيار كم به اين موضوع دقت كرده‌اند؛ در صورتي كه در بخشي از دانشكده‌هاي خارج از ايران در زمينه منازل و باغ‌هاي ايراني نتايج خوبي به دست آمده و حتي دانشكده‌هايي با اين موضوع وجود دارند كه آموزش‌هاي لازم را به علاقه‌مندان مي‌دهند و اميدواريم در ايران نيز به اين مسأله برسيم. او اضافه كرد: براي رسيدن به اين مسأله در ايران نخست بايد شناخت و علاقه واقعي و عميق شناخته شده باشد تا بتوانيم به حفظ مديريت باغ‌ها و اين‌كه چگونه قانونمند شوند و با هيچ روشي از بين نروند، برسيم. اعتصام با اشاره به اين نكته كه مردم كشور اسكانديناوي به مسؤولان كشوري خود حتي اجازه قطع يك درخت را نمي‌دهند، افزود: اميدواريم بتوانيم آموزش دانشگاهي را زياد كرده و به قوانين و مقرراتي برسيم كه بتوان منازل و باغ‌هاي ايراني را حفظ كرد و اين ميراث گذشته را كه مانند يك رابطه ژنتيكي براي ما تداوم دارد، به طور مداوم داشته باشيم. *** به گزارش ايسنا، محمدمهدي محمودي ـ استاد معماري دانشكده معماري پرديس هنرهاي زيبا ـ نيز به عنوان يكي از سخنرانان اين جشنواره، به ايراد سخنراني با محوريت «باغ ايراني، هنر و حواس پنج‌گانه» پرداخت و گفت: معرفي تأثير باغ‌سازي ايراني بر زندگي انسان هميشه مورد بحث است و تأثير حواس پنج‌گانه از باغ ايراني خاطره‌هاي فراواني را به دنبال دارد. به اعتقاد وي، باغ ايراني در زندگي امروز نقش بسزايي دارد و هنر و زيبايي از باغ ايراني تأثير مي‌گيرد. او در توضيح چگونگي تأثيرپذيري حواس پنج‌گانه از هنر و باغ ايراني، با تقسيم خواص پنج‌گانه بر بينايي، لامسه، چشايي، بويايي و شنوايي، آن‌ها را از دو منظر علمي و ذهني مورد بررسي قرار داد و گفت: به عنوان نمونه در حس بينايي چنان‌چه به صورت عيني چشم‌انداز و مناظر پيراموني را ببينيم، آن براي شخص تداعي‌گر حس بهار است. محمودي خاطره‌انگيزي باغ ايراني را نيز بر حواس پنج‌گانه مورد بررسي قرار داد و گفت: تصوير ذهني باغ ايراني بر شنوايي به صداي آب و برگ درختان برمي‌گردد و در ذهن باقي مي‌ماند. اين معمار با اشاره به تأثيرپذيري حواس پنج‌گانه از هنر ايراني، تأكيد كرد: در اين تأثيرپذيري ادراك فيزيكي منجر به ساختار فيزيكي مي‌شود و اين ساختار به ادراك ذهني و سپس خلاقيت هنري منجر مي‌شود كه بسيار مورد توجه است. او با تأكيد بر تأثيرپذيري هنر ايراني از باغ ايراني، اين تأثيرپذيري بر پايه پنج حس بينايي، شنوايي، بويايي، چشايي و لامسه را مورد تأكيد قرار داد و افزود: تأثيرپذيري باغ ايراني را در هنر معماري ايراني كه از هر بخش از يك باغ، مانند گل، درخت و حتا خشت‌هاي آجر مي‌تواند تاثير بگيرد. در اين تأثيرپذيري، رنگ‌ها، سقف و كف معماري نيز مي‌تواند تحت تأثير باشد. او اضافه كرد: باغ‌سازي ايراني جلوه‌اي از هنر ايراني است كه تلفيقي از طرح‌هايي مانند مجسمه‌سازي، باغباني، كاشي‌كاري و معماري است. باغ ايراني به عنوان تابلويي زنده پيش روي فضاهاي داخلي بر معماري است و به عنوان فضاي تفرجگاهي نقش دارد. محمودي همچنين به بررسي آسيب‌ها و تأثيرات نقش باغ ايراني در زندگي امروزي پرداخت و گفت: اگر شخص خسته و افسرده باشد، با پاگذاشتن در باغ ايراني به نشاط و سرزندگي مي‌رسد، يا اگر به پوچي و بي‌هويتي رسيده باشد، با نگاه به اين باغ به اصالت و هويت مي‌رسد. *** به گزارش ايسنا، در ادامه اين مراسم، فريار جواهريان به ارائه سخنراني با محور «باغ در فرش و فرش در باغ» پرداخت و گفت: يكي از دلايلي كه بيش‌ترين دوستداران باغ، زن‌ها هستند، اين است كه آن‌ها اهل آشتي و صلح‌اند؛ ولي اصولا مردان بيش‌تر روحيه خشن و ستيزه طلب دارند. اين هنرمند ادامه داد: بزرگ‌ترين گنجينه طرح‌هاي باغ ايراني را بايد در فرش ايراني يافت؛ واژه فرش با چند زبان ديگر هند و اروپايي به معناي تازه و خنك هم‌ريشه است. در واقع مضمون همه فرش‌هاي ايراني، باغ ايراني است؛ چون داراي نقش‌هاي انتزاعي گل و گياه و حتا طرح يك باغ در فرش هستند. جواهريان افزود: فرش ايراني به طور عيني به باغ ايراني اشاره مي‌كند. زماني كه فرشي طرح كامل يك باغ ايراني را نشان مي‌دهد، در واقع از روي هوا تصوير باغ را نشان مي‌دهد. زماني كه سرتاسر باغ ايراني را مي‌پيماييم، تمام ذهن‌مان نقشه ساده باغ ايراني را ترسيم مي‌كند و مي‌گوييم اجراي باغ به خاطر ساده بودن آن نقشه دوبعدي است. او فرش‌هاي خشتي را نوع ديگري از فرش باغ خواند كه انواع گل‌ها و حيوانات را در خود جاي مي‌دهد وهر كدام نمايان‌گر كرت‌هاي ايراني هستند، در اين فرش‌ها تصاوير به صورت عمودي قرار مي‌گيرند. طرح‌هاي عيني باغ ايراني در فرش واگنر نمونه‌اي از باغ ايراني است كه فقط در چند موزه دنيا ديده مي‌شود. او افزود: فرش‌هاي ترنج و لچك ترنج كه80 درصد فرش‌هاي ايراني را دربر مي‌گيرند، نوع ديگري نيز از فرش‌هاي ايراني هستند كه ترنج وسط آن نشان‌گر آب‌نماي اصلي باغ ايراني است. وي افزود: فرش‌هاي گل‌افشان و فرش‌هايي كه صحنه‌هاي شكار را نشان مي‌دهند و درواقع باغ شكار هستند و فرش‌هاي درخت جان يا دروازه بهشت كه معمولا كوچك قطره هستند و به عنوان سجاده بافته مي‌شوند، برخي ديگر از فرش‌ها هستند كه در اين گروه قرار مي‌گيرند. جواهريان در بخش ديگري از سخنان خود به موضوع فرش در باغ پرداخت و گفت: ايراني‌ها روي فرش زندگي مي‌كنند؛ چون فرش ايراني چكيده همه تاريخ، شكوه و جلال گذشته است. وقتي وارد باغ ايراني مي‌شويم، نيز احترام ديگري براي اين موضوع قائل هستيم؛ چون حال خوشي به انسان دست مي‌دهد. او دو فعاليت مهم در باغ ايراني شامل نواختن و گوش دادن به موسيقي و شعرخواني را مخصوص باغ ايراني خواند و گفت: همه اين فعاليت‌ها يك بعد لذت‌گرايي براي ايراني‌ها دارد. *** به گزارش ايسنا، فرهاد باور ـ معمار و پژوهشگر ـ نيز به ارائه مقاله‌اي با محوريت «نقاشي در باغ ايراني» پرداخت و جايگاه آب، درخت و ديگر اجزاي باغ ايراني را مورد بررسي قرار داد. او گفت: آفرينش باغ معادل يك جهش ژنتيك در روند تدريجي طبيعي بكر است. *** همچنين حميد سهيلي ـ كارگردان ـ در سخناني درباره «باغ ايراني، هنر ايراني» گفت: حضور هندسه شكسته و هندسه گردون در باغ ايراني اهميت زيادي دارد. هندسه گردون خطوط مدون را در بر مي گيرد و هندسه شكسته شامل خطوط صاف و شكسته است. در تخت جمشيد نيز به تعداد فراوان نقش فرد را كه اين دو هندسه را در بر مي‌گيرد، داريم، حتا سنگ قبرها و شعرهاي حافظ نيز داراي اين خطوط هستند. او افزود: هيچ وقت باغ ايراني مخصوص مردم عادي نبوده است و هميشه حكام از آن استفاده مي‌كردند. او اجزاي باغ ايراني را شامل ديوار، خشت، گل، آب، باد و معماري در باغ خواند و گفت: در بررسي باغ ايراني مناسب است كه به حضور هندسه شكسته كه حاصل ذهن انسان است، توجه شود. سهيلي افزود: باغ‌ها در شرايط كنوني وضعيت مناسبي ندارند و تداوم زندگي باغ در سرزمين امروزي مانند بسياري از بناها محكوم به مرگ است. اين كارگردان كه چندين فيلم مستند در حوزه باغ‌هاي ايراني دارد، ادامه داد: سرنوشت باغ ايراني مانند قلاع كوهستاني و كاروانسراها به صورت تدريجي رو به مرگ است و ضرورت وجود و بودن‌شان زير سؤال است. او همچنين گفت: در تعاريف و توصيف‌هاي باغ بايد كمي تأمل كرد و شكل امروزي آن را مورد توجه قرار داد. اكنون ديگر مباحث مربوط به بناهاي قديم استفاده نمي‌شود. *** در ادامه اين مراسم نيز افسانه منفرد به ارائه سخناني با موضوع «باغ ايراني و ادب پارسي» پرداخت و گفت: باغ در شعر فارسي اغلب نوعي ادبيات در دسترس و پرشكوه دارد؛ به گونه‌اي كه وصف باغ در شعرهاي بهاري نيز ديده مي‌شود. او با اشاره‌اي كوتاه به تاريخچه باغ ايراني در ادبيات پارسي، به وضعيت اين باغ در شعر نو پرداخت و گفت: نيما پدر شعر نو فرزند طبيعت است؛ ولي بعد از 28 مرداد 1332 وارد فضاي جديدي شد كه تصوير باغ نيز از آن مصون نماند و معني مجازي پيدا كرد. در شعر سپهري باغ يك فضاي اساطيري يافت و تصوير باغ در ادبيات پارسي از يك پديده عيني، ملموس و مشخص تا يك پديده كاملا ذهني گسترش يافت و يك گستره وسيع از استعارات ايجاد كرد. *** فريبرز جبارنيا نيز به عنوان آخرين سخنران با اشاره به زمان كوتاهي كه در اختيارش قرار داده شده بود، در يك دقيقه به ارائه خلاصه‌ي بخشي از سفرنامه ناصرخسرو از قاهره كه به موضوع باغ ايراني مربوط بود، پرداخت. *** به گزارش ايسنا، آخرين روز از جشنواره باغ ايراني با محوريت «باغ ايراني و آينده» عصر امروز (چهارشنبه، 25 خرداد) در تالار بتهوون خانه هنرمندان به كار خود پايان مي‌دهد. انتهاي پيام