رویترز در گزارشی مدعی شد که ایران از همکاری با تحقیقات سازمان ملل درباره برنامه هستهییاش خودداری میکند تا از آن به عنوان ابزار چانهزنی برای لغو قابل توجه برخی تحریمها یا دیگر مصالحههای احتمالی در مذاکرات گستردهتر با قدرتهای جهانی استفاده کند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری رویترز در ادامه ادعای خود نوشت به همین دلیل است که بازرسان هستهیی سازمان ملل پس از مذاکرات هفته گذشته در تهران که در طول آن تلاش کردند به موانعی که از مدتها پیش بر سر تحقیقات پیرامون ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهیی ایران وجود داشته است پایان دهند، دست خالی برگشتهاند.
این خبرگزاری با گمانهزنیهای بیاساس درباره رویکرد ایران در قبال مذاکرات نوشت: اگر این واقعا طرز تفکر تهران باشد تلاشهای یکساله آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای رفع بنبست تحقیقات تا زمانی که دیپلماسی جداگانه بین شش قدرت جهانی و تهران همچنان در بنبست خود قرار بگیرد، موفقیتآمیز نخواهد بود.
این خبرگزاری در ادامه گزارش خود نوشت: یک دیپلمات غربی پس از جدیدترین مذاکرات ایران و آژانس در 16 و 17 ژانویه و تلاش آژانس برای متقاعد کردن ایران به آغاز پاسخگویی به برخی سوالات درباره فعالیتهای اتمیاش گفت: آنها حاضر نیستند همکاری قابل توجهی ارائه کنند.
یک نماینده دیگر در وین، مقر آژانس بینالمللی انرژی اتمی مذاکرات آژانس با ایران را یک «رقص به خوبی تمرین شده» توسط تهران خواند که به ادعای وی «دو گام به عقب و یک گام به جلو» است.
ناتوانی آژانس برای رسیدن به دستاوردی در دوره جدید مذاکرات مانع دیگری برای تلاشهای دیپلماتیک به منظور حل این بنبست و عقب راندن تهدید آغاز یک جنگ جدید در خاورمیانه ایجاد کرد.
ایران و آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان همگی میگویند که مایلند پس از هفت ماه مذاکرات را از سر بگیرند. اما اولویتهای دو طرف با یکدیگر تضاد دارد: شش قدرت جهانی از ایران میخواهند که فعالیتهای هستهییاش را محدود کند، حال آنکه ایران خواستار لغو تحریمها و به رسمیت شناخته شدن حق ایران برای غنیسازی اورانیوم است.
دو طرف هنوز زمان و مکان برای مذاکرات اعلام نکردهاند.
شش قدرت جهانی که اعضای گروه 1+5 هستند و همه آنها غیر از آلمان در شورای امنیت سازمان ملل حق وتو دارند خواستار تضمینهای مسالمتآمیزی برای برنامه غنیسازی ایران ونیز شفافیت تهران در قبال آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند.
ایران که میگوید به دنبال انرژی هستهیی برای مقاصد صلحآمیز است مشتاق است که غرب تحریمهایی که سال گذشته برای بلوکه کردن صادرات نفتیاش گسترش یافت را لغو کند.
داریل کیمبال، تحلیلگر موسسه کنترل تسلیحاتی در این باره مدعی شد: ظاهرا تهران در تلاش است همکاری را از آژانس بینالمللی انرژی اتمی دریغ کند تا اهرمش را در برابر 1+5 تقویت کند.
رویترز در ادامه گزارش خود نوشت: آژانس بینالمللی انرژی اتمی به مدت یکسال تلاش کرده است تا از طریق مذاکرات به یک توافقنامه اساسی با ایران دست یابد که به بازرسانش اجازه دسترسی به سایتها، مقامات و اسناد لازم را برای تحقیقاتشان میدهد.
پس از نشست قبلی که در اواسط ماه دسامبر سال میلادی گذشته برگزار شد آژانس اعلام کرد که پیشرفتهای صورت گرفته است و انتظار دارد که در نشست بعدی به توافقی رسمی دست یابد. اما مذاکرات دو روزه هفته گذشته آژانس اعلام کرد که «اختلافات مهم» همچنان ادامه دارد.
دوره جدیدی از مذاکرات آژانس- ایران برای 13 فوریه برنامهریزی شده است، مذاکراتی که میتواند به قدرتهای جهانی و تهران اجازه دهد با یکدیگر ملاقات کرده و در زمینه مناقشات گستردهتر خود به پیشرفتهایی دست یابند.
شاشانک جوشی، یک تحلیلگر ارشد و متخصص خاورمیانه در موسسه خدماتی رویال یونایتد در این باره گفت: ایران ممکن است فکر کند که اگر اکنون اجازه دسترسی را بدهد در موضع ضعیفتری قرار خواهد گرفت و دیگر نمیتواند خواستار لغو تحریمها در چند هفته آینده شود.
اما یک مقام غربی گفت که اگر ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه از سرگیری تحقیقاتش را بدهد کشورهای عضو 1+5 حاضر نیستند بخاطر این کار به تهران «پاداش» بدهند.
وی گفت: ما فکر میکنیم این دو از یکدیگر جدا هستند و به نفع ایران است که با آژانس همکاری کنند.
ایران و کشورهای عضو 1+5 در ماه ژوئن سال میلادی گذشته با یکدیگر ملاقات کردند و در طول این دیدار تهران درخواستها برای توقف غنیسازی اورانیوم با غنای بالاتر و بستن نیروگاه هستهیی زیرزمینیاش را در ازای لغو برخی تحریمها مانند ممنوعیت واردات قطعات هواپیمایی و نیز همکاری هستهیی غیرنظامی رد کرد.
کلیف کوپچان، تحلیگر موسسه مشاوره ریسکهای سیاسی اورآسیا گروپ گفت: ایران همواره گفتوگو با آژانس بینالمللی انرژی را به مذاکرات 1+5 ربط داده است.آنها چیزی را که قدرتهای غربی در مذاکرات اصلی پیشنهاد کردهاند، دوست ندارند به همین دلیل همه ورقهایشان از جمله آنهایی که به آژانس ربط دارد را برای مذاکرات اصلی نگه داشتند.
به گزارش ایسنا این ادعا در حالی مطرح میشود که علی اصغر سلطانیه، نماینده دائمی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از مذاکرات اخیر ایران و آژانس با تاکید بر همکاری ایران با آژانس در چارچوب معاهده ان.پی.تی و ادامه این همکاری تصریح کرد: ایران درباره رفع ادعاها و ابهامات عزم سیاسیاش را نشان داده که میخواهد این مساله را حل و فصل کند. با وجود این که ما مطابق ان.پی.تی تعهدی دراینباره نداریم اما از تلاش برای ابهامزدایی و نشان دادن حسننیتمان به افکار عمومی دنیا دست بر نمیداریم. اما باید برای این همکاری در ابهامزدایی یک چارچوب کار مشخص داشته باشیم و در اینباره با حساسیت و احتیاط لازم برخورد میکنیم.
انتهای پیام
نظرات