به گزارش ایسنا، «یاشار یاکیش» وزیر خارجه سابق ترکیه که از اعضای موسس حزب حاکم "عدالت و توسعه" است، در مصاحبه با عرب نیوز گفت که روسیه بخشی از حضور نظامی خودش در سوریه را به اوکراین انتقال خواهد داد و قصد دارد آن را با نیروهای ایرانی جایگزین کند و این بدین معناست که ایران احتمالا به شریک یا به نوعی جایگزین تبدیل می‌شود.

یاکیش گفت، در همین حال اسرائیل چند کیلومتری شمال مرز سوریه و لبنان را بمباران هوایی کرده و روسیه و سوریه هم مانورهای نظامی مشترکی بعد از اطلاع‌رسانی آنکارا مبنی بر اینکه برنامه‌هایی برای یک عملیات نظامی جدید در شمال سوریه دارد، اجرا کرده‌اند.

این سیاستمدار پیشین ترکیه افزود، سوریه، ایران و ایالات متحده، همگی با هرگونه تاخت و تاز جدید ترکیه برای نبرد با کردها در سوریه مخالفند و این بدین معناست که این عملیات احتمالا اصلا انجام نمی‌شود یا "به نوعی نادیده گرفته شود که این حس به وجود نیاید که این دولت گامی رو به عقب برداشته است."

یاشار یاکیش گفت: شکل‌گیری توازن قدرت جدید در سوریه زمان‌بر است. بهترین سیاست برای ترکیه این است که از مداخله بیشتر در درگیری‌های این منطقه اجتناب کند. موازنه قدرت جدیدی که در خاورمیانه در حال ظهور است، احتمالاً ترکیه را بیش از دیگر کشورها تحت تأثیر قرار خواهد داد. این امر با عقب‌نشینی بخشی از نیروهای روسیه از سوریه و ورود آنها به منطقه دونباس در اوکراین آغاز شد. تعداد دقیق واحدهای نظامی که قرار است منتقل شوند، اعلام نشده است اما می‌توان حدس زد که این امر حضور نظامی روسیه در سوریه را فلج نمی‌کند.

این مقام سابق ترکیه افزود: به نظر می‌رسد مسکو قصد دارد به حزب‌الله لبنان اجازه دهد تا بخشی از شکاف را پر کند، گرچه ممکن است این اولین انتخاب آن نباشد. ولادیمیر پوتین ممکن است تردید داشته باشد زیرا برخی از فعالیت‌های حزب‌الله ممکن است آنچه روسیه می‌خواهد در سوریه انجام دهد، خراب کند اما می‌توان گفت تهران ممکن است به شریک تبدیل شده باشد. مسکو در چندین حوزه با ایران همکاری می‌کند. پوتین پیش از نشست ۲۹ ژوئن در عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان با حضور رهبران کشورهای حاشیه دریای خزر گفت: "روسیه و ایران علاوه بر مسائل مربوط به دریای خزر، در مورد وضعیت امنیتی سوریه هم گفت‌وگو خواهند کرد زیرا ایران متحد مهم روسیه در سوریه است." این نشانه آشکاری از عزم روسیه برای حفظ همکاری با ایران است، با وجود این واقعیت که مواضع آنها همیشه در یک راستا نیست.

یاشار یاکیش همچنین گفت: کمتر از ۴۸ ساعت پس از این گفت‌وگو، دو جنگنده اف‌-۱۶ اسرائیلی در سوریه دست به حمله موشکی زدند. محل حمله الحمیدیه سوریه بود که حدود ۱۴ کیلومتری جنوب پایگاه دریایی روسیه در طرطوس و چند کیلومتری شمال مرز سوریه با لبنان می‌شود. از لحاظ ظاهری، واکنش آشکاری به حمله اسرائیل وجود داشت. خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) گزارش داد "دشمن اسرائیلی در نزدیکی شهر الحمیدیه حمله هوایی انجام داد و منجر به زخمی شدن دو غیرنظامی شد." سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم این حمله را محکوم کرد و گفت "این حمله به طور قطع قابل قبول نیست." وزیر خارجه ایران هم اسرائیل را بابت حمله به سوریه محکوم کرد. تل‌آویو به این حادثه اذعان ندارد.

او افزود: ترکیه پیش از این حمله اعلام کرده بود که قصد دارد عملیات نظامی جدیدی در شمال سوریه انجام دهد. ناظران دقیق در امور خاورمیانه باید متوجه هم‌زمانی، اطلاع‌رسانی آنکارا در مورد این عملیات نظامی و رزمایش مشترک نظامی روسیه و سوریه شده باشند. یکی از این رزمایش‌ها در منطقه‌ای نزدیک به بلندی‌های جولان تحت اشغال اسرائیل برگزار شد، اما به سختی می‌توان آن را پیامی برای اسرائیل تلقی کرد. بلکه این پیامی برای ترکیه بود. هم روسیه و هم ایران آشکارا اعلام کرده‌اند که با عملیات نظامی ترکیه در خاک سوریه مخالف هستند. دولت دمشق هم گفته است که تمام تلاش خود را برای مقابله با حمله ترکیه انجام خواهد داد. ایالات متحده هم با مخالفت با عملیات نظامی ترکیه، به این جمع پیوست. بحران سوریه یک مساله مبهم چند لایه است. همه ذی‌نفع‌ها، صرف‌نظر از خروج نسبی روسیه، در تلاش برای تحکیم بیشتر قدرت خودشان در این کشور هستند. آنها همچنین به چشم‌انداز دورتر می‌اندیشند تا دریابند که پس از جنگ داخلی چه نوع سوریه‌ای ظهور خواهد کرد. حتی اگر به دلیل بحران اوکراین خستگی جنگ بر روسیه غالب شود، مسکو بازیگر اصلی در سوریه باقی خواهد ماند.

وزیر امور خارجه پیشین ترکیه همچنین گفت که نگاه واشنگتن به سوریه همچنان مبهم است و ایران با وجود آزار اسرائیل به فعالیت خود ادامه خواهد داد و نگرش آنکارا به نتیجه انتخابات آینده بستگی دارد و اگر رجب طیب اردوغان مجدداً انتخاب شود، ممکن است سعی کند سیاست فعلی را با کمترین تعدیل ممکن حفظ کند. نگرش ترکیه همچنین تحت تأثیر جنگ در اوکراین خواهد بود.

او همچنین گفت که بیانیه اجلاس مادرید که از سوی سران کشورهای ناتو در پایان ماه گذشته میلادی صادر شد، دو اشاره غیرمستقیم به نقشی دارد که انتظار می‌رود ترکیه ایفا کند. یکی از آنها، افزایش تحرک در دریای سیاه در نتیجه جنگ در اوکراین است و ترکیه باید در این رابطه بخشی از چندین معادله باشد و تاکنون آنکارا این وظیفه را کم و بیش به شکلی رضایت‌بخش انجام می‌دهد. دومین مورد اشاره در بیانیه اجلاس سران ناتو به برنامه هسته‌ای و موشکی ایران است. به گفته او، ترکیه برنامه‌های ایران را تهدیدی مستقیم برای امنیت خود نمی‌داند، اما ماده ۵ ناتو این قابلیت را دارد که آنکارا را وارد یک درگیری کند که نمی‌خواهد بخشی از آن باشد.

انتهای پیام