سید هادی رحیمی، دوشنبه شب ۲۰ اسفند در همایش انرژی‌های تجدیدپذیر و تولید برق سبز که در خلیل‌آباد برگزار شد، به تشریح وضعیت منابع آبی و میانگین بارش سالانه در خلیل‌آباد اشاره کرد و گفت: میانگین بارندگی در این منطقه حدود ۸۰ میلی‌متر است که بخشی از این بارش‌ها به آبخوان‌ها وارد می‌شود.

وی اظهار کرد: علاوه بر بارش‌ها، مقداری از آب‌های دشت‌های مجاور نیز به دشت خلیل‌آباد وارد می‌شود. اگر به اندازه‌ای که دشت تغذیه می‌شود برداشت کنیم، هیچ مشکلی وجود ندارد و به این آب تجدیدپذیر می‌گویند.

مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری آب منطقه‌ای خراسان رضوی توضیح داد: بخشی که برداشت می‌شود و دیگر به آبخوان باز نمی‌گردد، آب تجدیدناپذیر نامیده می‌شود که انرژی‌های فسیلی نیز از همین نوع انرژی‌ها هستند.

وی همچنین به مقایسه برداشت آب در کشورهای صنعتی پرداخت و گفت: در کشورهای صنعتی و پیشرفته تنها ۴۰ درصد آب برداشت می‌شود و ۶۰ درصد باید برای آبخوان باقی بماند. هدف ما در ایران این است که ۷۵ درصد را برداشت کنیم.

 رحیمی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۳۰ درصد از منابع آبی برداشت می‌شود، تأکید کرد: این وضعیت ناپایدار است و باید به فکر چاره‌ای باشیم.

وی در ادامه به آمار جهانی بارش‌ها اشاره کرد و گفت: میانگین بارندگی در دنیا ۸۰۰ میلی‌متر است، در حالی که خلیل‌آباد تنها یک‌دهم این مقدار را دارد ضمن اینکه میانگین تبخیر در کشور، به ویژه در این شهرستان، حدود ۶ برابر میانگین جهانی است.

مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری آب منطقه‌ای خراسان رضوی با بیان اینکه چاره‌ای جز تجدید نظر در مصرف آب نداریم، اظهار کرد: از ۳۱۰ حلقه چاه این شهرستان، ۲۷۰ حلقه مربوط به بخش کشاورزی است.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر۹۱ درصد برداشت از آبخوان خلیل‌آباد برای مصرف کشاورزی است و تنها یک درصد در بخش صنعت، ۲ درصد در خدمات و باقی ‌مانده برای مصرف شرب است.

رحیمی با اشاره به بهره‌وری پایین در کشاورزی، افزود: هرچند به ازای هر یک متر مکعب آب در دنیا، ۵ کیلوگرم محصول برداشت می‌شود ولی این میزان در خلیل‌آباد کمتر از یک کیلوگرم است. این نشان‌ دهنده بهره‌وری پایین محصول کشاورزی نسبت به آبی است که مصرف می‌کنیم.

مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری آب منطقه‌ای خراسان رضوی همچنین به موضوع بازار آب اشاره کرد و گفت: این موضوع در وزارت نیرو جدید است و تاکنون در ۴ دشت کشور از جمله دشت‌های همدان، قزوین، اصفهان و خواف در خراسان رضوی به عنوان پایلوت اجرا شده است.

 وی گفت: پنجمین دشت پیشنهادی ما دشت کاشمر است، زیرا دشت‌های کاشمر و خلیل‌آباد در واقع یک دشت به شمار می‌روند. در حال پیگیری هستیم تا بازار آب را در خلیل‌آباد و کاشمر راه‌اندازی کنیم تا کشاورزان بتوانند آب را به مصرف بهینه برسانند.

رحیمی با نگرانی از وضعیت آب‌های زیرزمینی افزود: متأسفانه، چون آب‌های زیرزمینی قابل مشاهده نیستند، اهمیت آن‌ها را درک نمی‌کنیم. در صورتی که کاهش سفره‌های زیرزمینی موجب شده تا هر ساله در برخی دشت‌ها تا یک متر افت سطح آب را داشته باشیم.

وی با بیان اینکه آب‌های زیرزمینی در حال اتمام هستند و چاره‌ای جز مدیریت نداریم، به پروژه‌های وزارت نیرو اشاره کرد و گفت: از خردادماه ۱۴۰۲، وزارت نیرو وارد پروژه توامان آب و برق شده است. در این پروژه، مشترکینی که تا ۳۰ درصد بیش از مصرف پروانه مصرف کنند، در این طرح قرار نمی‌گیرند و اگر مصرف بیش از ۷۰ درصد باشد، چاه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری آب منطقه‌ای خراسان رضوی خاطرنشان کرد: فقط چاه‌های با مصرف انرژی بیشتر از ۷۰ درصد پروانه مشمول محدودسازی خواهند شد.

 وی همچنین به حمایت وزارت نیرو از طرح انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره کرد و گفت: بسیاری از نیروگاه‌های برق کشور، نیروگاه‌های برق آبی هستند که با کاهش فشار از روی برق کشور، فشار از روی آب نیز کاهش خواهد یافت.

رحیمی همچنین به آمار برداشت آب از دشت خلیل‌آباد اشاره کرد و گفت: در سال ۸۰ میلیون متر مکعب از دشت خلیل‌آباد برداشت می‌کنیم که این موجب شده ۲۲ میلیون متر مکعب در سال کسری مخزن داشته باشیم.

تشکیل کارگروه فنی کاهش خسارت‌های قطعی برق چاه‌های کشاورزی

در ادامه، محمود شبان، مدیر جهاد کشاورزی خلیل‌آباد، از تشکیل کارگروه فنی کاهش خسارت‌های قطعی برق چاه‌های کشاورزی خبر داد و گفت: برای کاهش خسارت‌ها، انواع طرح‌ها و برنامه‌ها مورد بررسی قرار گرفت.

‌وی به اجرای پنل‌های خورشیدی به عنوان یکی از این طرح‌ها اشاره کرد و افزود: در ابتدای اجرای طرح مشکلاتی وجود داشت، اما با پیگیری‌های صورت گرفته، براساس مصوبه هیئت وزیران، ۸۰ درصد دیماند مصرفی چنانچه چاه‌های کشاورزی پنل‌های خورشیدی را اجرا کنند، مشمول قطعی نخواهند شد.

شبان با تأکید بر همکاری کشاورزان در رفع ناترازی انرژی، گفت: با توجه به ناترازی انرژی و قطع‌های مکرر، تنها راه حل جلوگیری از این قطعی‌ها، اجرای پنل‌های خورشیدی است و انتظار داریم همه کشاورزان در این خصوص اقدام کنند.

 وی در پایان بیان کرد: شهرستان خلیل‌آباد در اجرای پنل‌های خورشیدی جزء شهرستان‌های پیشرو در خراسان رضوی است.

انتهای پیام