شهر قزوین با دارا بودن سابقه‌ای تاریخی و همچنین موقعیت ممتاز جغرافیایی یکی از شهرهایی است که موطن بسیاری از مشاهیر کشور است. در وصف قزوین باید گفت که این شهر تاریخی، زادگاه و گهواره بسیاری از نخبگان، مفاخر، شعرا و بزرگان دینی است. حمدالله مستوفی، عبید زاکانی، میرعماد حسنی قزوینی، ابوالحسن اقبال آذر، سید اشرف‌الدین حسینی (نسیم شمال)، سید موسی زرآبادی، علامه محمد قزوینی، میرزا علی‌اکبر خان قزوینی (علامه دهخدا)، علامه رفیعی قزوینی، خرم قزوینی، مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی‌اکبر ابوترابی‌فرد، شهید محمدعلی رجایی، شهید عباس بابایی و شهید حسین لشگری از مشاهیر قزوین هستند که هریک در تاریخ و شناسنامه کهن شهر مینودری نقش پررنگی دارند.
آن‌طور که انوشیروان محسنی بندپی، معاون گردشگری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در سفر یک‌روزه خود به قزوین در تاریخ ۱۵ اسفندماه گفته است؛ آثار تاریخی کشور برای ما احساس غرور ایجاد می‌کند، اما با وجود ابنیه و آثار تاریخی قزوین بیشتر احساس غرور می‌کنیم چراکه قزوین با یک درصد از مساحت کشور بالغ‌بر ۱۰ درصد آثار ملی کشور را از آن خود کرده است.
از طرف دیگر، قزوین بهشت شکموهاست تنها قیمه‌نثارهاش برای آنکه یک گردشگر را به خود جذب کند، کافی است. این غذای محبوب قزوینی طرفداران زیادی دارد و گردشگران بسیاری را فقط برای چشیدن این غذای کم‌نظیر به قزوین کشانده است.
با آنکه صنعت گردشگری در قزوین آن‌طور که بایدوشاید نتوانسته دین خود را به قزوین ادا کند، بااین‌حال گردشگران تاریخ دوست زیادی هستند که قزوین را به‌عنوان مقصدی برای گردشگری انتخاب می‌کنند چراکه معتقدند، قزوین ریشه در تاریخ ایران دوانده است. در این گزارش به معرفی هرچه بیشتر قزوین پرداخته‌ایم.
قزوین در کجای جغرافیای ایران است؟
این شهر به دلیل قرار گرفتن در مسیر ارتباطی شرق به غرب و جنوب به شمال کشور، نزدیکی به تهران و کرج، وجود شهرک‌های صنعتی، دانشگاه‌های مهم مانند دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، دانشگاه علوم پزشکی قزوین و دانشگاه آزاد اسلامی واحد باراجین از موقعیت مناسبی در ایران برخوردار است.
استان قزوین، از شرق به استان البرز می‌رسد و تنها ۱۵۲ کیلومتر با پایتخت فاصله دارد. اتوبان قزوین-رشت مسیری زیبا و پر رفت‌وآمد، به‌ویژه در روزهای تعطیل آخر هفته است؛ مسیری که دو مرکز استان را به هم متصل می‌کند و دارای چندین تونل است. آزادراه قزوین تا رشت اولین آزادراهی است که از کوه‌های البرز می‌گذرد و با هدف تقویت محور تهران- رشت- انزلی- آستارا احداث‌شده است. این آزادراه جزئی از مسیر کریدور شمال- جنوب بوده و البته یکی از مهم‌ترین محورهای ارتباطی کشور محسوب می‌شود بنابراین مسافران هنگام سفر به شهرهای شمالی مثل رشت یا شهرهای غربی کشور نیز از قزوین عبور می‌کنند، استان قزوین از غرب به زنجان و همدان محدود می‌شود و از جنوب نیز به استان مرکزی می‌رسد.
قزوین شهری دانشجوپذیر است و سالانه هزاران دانشجو از شهرهای مختلف مثل تهران و کرج برای تحصیل در این شهر اقامت می‌کنند. مراکز آموزش عالی قزوین شامل دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه آزاد، پیام نور و مراکز غیرانتفاعی می‌شوند.
آب‌وهوای خوش قزوین، نشان از سر درون آن دارد
استان قزوین از شمال با کوهستان و جنگل‌های البرز و از جنوب با دشت‌های هموار احاطه شده است، همین موقعیت جغرافیایی سبب شده تا در قزوین شاهد آب‌وهوای متنوعی باشیم، اما در حالت کلی شهر قزوین دارای آب‌وهوای معتدل و کوهپایه‌ای است. شهری که بهار و تابستان نسبتاً خنکی دارد و پاییز و زمستان‌هایش سرد و مه‌آلود است. همین آب‌وهوای مطبوع سبب شده تا گردشگران طبیعت قزوین را به‌واسطه منطقه الموت، مقصد گردشگری خود انتخاب کنند.
بهترین فصل سفر به قزوین؟
از اوایل بهار تا اوایل پاییز زمان خوبی برای سفر به قزوین است. اما فروردین و اردیبهشت‌ماه گل زمان برای سفر به کهنه دیار مینودری است چراکه در این هنگام از سال نسیم خنکی در شهر می‌وزد و دشت‌ها سبز و خرم می‌شوند تا بهترین مناظر را برای خوشامدگویی به مسافران تدارک ببینند.
جاذبه‌های گردشگری شهر قزوین
قزوین به‌واسطه مشاهیر مذهبی، وجود مساجد و مدارس و کلیساهای فاخر و تاریخی به دارالمؤمنین معروف است. نگین گردشگری ایران از دیگر القابی است که در وصف قزوین به‌کاربرده می‌شود. در قزوین تپه‌های سرسبز و زیبایی وجود دارند که بهترین مقصد برای پیک‌نیک هستند. همچنین رودخانه‌ها و دریاچه‌هایی در قسمت شمالی آن وجود دارد که برای اتراق کردن فضایی دنج و ایده‌آل به‌دوراز شلوغی و غوغای شهر هستند. جالب است بدانید که در طول تاریخ به این شهر تاریخی لقب دروازه بهشت، باغشهر و دارالسلطنه نیز داده شده است.
در ادامه به معرفی کوتاه از برخی ابنیه تاریخی قزوین می‌پردازیم.
خیابان سپه
اولین خیابان مدرن ایران در قزوین ساخته شد و سپه نام گرفت. اولین خیابان طراحی‌شده در کشورمان که تفاوت‌های زیادی با گذرهای سنتی و راه‌های قدیمی داشت و کلنگ آن در عصر صفویه بر زمین‌خورده است. آن زمان شهر قزوین برای مدتی پایتخت ایران بود؛ تاریخ‌نویسان تخمین می‌زنند شاه‌طهماسب صفوی دستور ساخت خیابان سپه قزوین را داده است. آن زمان بناهای تاریخی و فضای سبز در اطراف این خیابان شکوه و جلوه‌ای وصف‌نشدنی به آن بخشیده بود تا جایی که پادشاهان صفوی از این خیابان برای خوشامدگویی به سفیرهای دولت‌های خارجی استفاده می‌کردند. رضاخان در سال ۱۳۰۷ تغییراتی در خیابان سپه به وجود آورد و آن را سنگفرش کرد.
دولتخانه صفویه
مجموعه باغ صفوی که به دولتخانه صفویه شهرت دارد، یک‌تنه تاریخ ۶۰۰ ساله قزوین را ورق می‌زند. در این مجموعه عمارت نادری، کاخ چهلستون، عمارت قاجاری، گراند هتل، عمارت پهلوی، سردر عالی‌قاپو و بسیاری بنای تاریخی دیگر را می‌توانید ببینید. دولتخانه صفویه جایی است که از تاریخ صفویه تا قاجار و پهلوی را به تصویر می‌کشد.
خانه‌های تاریخی قزوین
بسیاری از تاریخ‌نگاران معتقدند، قزوین شهر اعیان‌نشین بوده است به همین دلیل در شهر قزوین خانه‌های تاریخی بسیار باشکوهی وجود دارد که هر کدامشان قصه یک برهه از تاریخ ایران و همچنین یک خاندان با اصالت قزوینی را روایت می‌کنند.
قزوین‌پژوهان، تعداد خانه‌های قزوین را بیش از ۱۰۰ خانه تاریخی شناسایی کردند که اغلب آن‌ها یادگار دوره قاجاریه هستند. در سفر به قزوین می‌توانید از خانه‌هایی همچون خانه فرهنگ امیرکبیر، خانه یزدی، عمارت شهرداری، خانه بهروزی، عمارت باغ سپه‌دار، خانه رئوفی، خانه خطیبی، خانه بهشتی، خانه اسدی، خانه مرتضوی، خانه داعی و حسینیه امینی‌ها دیدن کنید.
قزوین شهر آب‌انبارهای ایران
قزوین را شهر آب‌انبارها می‌نامند؛ شهری که از گذشته‌های دور تاکنون، به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود، با مشکل و چالش کم‌آبی روبه‌رو بوده است. از همین روی به دلیل ظرفیت‌های خاصی که داشته بیش از ۱۰۰ آب‌انبار در دل خود جای‌داده است که متأسفانه امروز فقط تعداد انگشت‌شماری از آن‌ها باقی‌مانده است.
آب‌انبار حکیم، آب‌انبار سردار بزرگ و کوچک، آب‌انبار مسجد جامع، آب‌انبار زنانه بازار و آب‌انبار حاج کاظم از آب‌انبارهای برجا مانده از تاریخ قزوین است که دیدنشان خالی از لطف نیست.
حمام‌های استان قزوین
حمام‌ها یا گرمابه‌های استان قزوین درگذشته محلی برای استحمام، نظافت و بهداشت برای عموم بوده است. امروزه تعداد زیادی از آن‌ها به فراموشی سپرده‌شده‌اند و تعدادی نیز به موزه و رستوران تبدیل‌شده است. حمام قجر، حمام صفا، حمام میرزا کریم و گرمابه رضوی از محدود حمام‌ها و گرمابه‌های قزوین است که بازدید از آن‌ها برای عموم آزاد است.
قزوین نگین معماری اسلامی- ایرانی
قزوین در دوره معماری اسلامی و ایرانی نقش بی‌بدیلی در ساخت مسجد مدرسه داشته است. مسجد مدرسه سردار قزوین، شاهکاری از معماری و هنر قاجاری را به وجود آورده است. یا مسجد مدرسه صالحیه که محل تحصیل و فراگیری علوم دینی و آسمانی توسط طلاب بوده؛ شخصیت‌های بزرگ و نام‌آشنایی نظیر سید جمال‌الدین اسدآبادی، سید اشرف‌الدین حسینی و میرزای شیرازی در آن تحصیل‌کرده و جامعه اسلامی را تحت تأثیر خود قرار داده است.
مسجدالنبی(ص) یا مسجد شاه؛ مسجدی در شهر قزوین است. این مسجد که مساحتی قریب به ۱۴۰۰۰ متر مربع دارد، کتیبه‌هایی دارد که بر طبق آن نام فتحعلی‌شاه قاجار به‌عنوان بانی مسجد ثبت‌شده اما شواهدی دال بر وجود مسجد در دوران صفوی نیز وجود دارد و تاریخ‌نگاران معمار بنا را شخصی به نام استاد میرزای شیرازی دانسته‌اند. مسجد جامع قزوین از دیگر بناهای نفیس است که اوج هنر اسلامی و ایرانی را به رخ می‌کشد. این بنای نفیس که یادگاری از دوره سلجوقی و صفویه است، با گنبدی فیروزه‌ای، مناره‌های مجلل و گچ‌بری‌های نفیس چشم‌نوازی می‌کند.
گذری بر کلیساهای قزوین
شهر قزوین کلیساهای باشکوهی دارد که هنوز هم، محل عبادت پیروان ادیان الهی هستند. یکی از کلیساهای پرآوازه قزوین، کلیسای کانتور است که آن را بانام برج ناقوس نیز می‌شناسند. جایی که به دستور روس‌ها و در زمان جنگ جهانی دوم در قزوین ساخته شد و این روزها به یکی از جاهای دیدنی قزوین تبدیل‌شده است. از دیگر کلیساهای قزوین می‌توان به کلیسای رفیع یا کلیسای هریپسیمه مقدس اشاره کرد.
بوستان‌های قزوین
پارک ملاخلیلا و پارک جنگلی فدک یا باراجین ازجمله بوستان‌های مطرح قزوین برای گشت‌وگذار هستند. در پارک ملاخلیلا درختان کهن‌سالی را می‌بینید که حکایت از تاریخی چند صدساله دارند و پارک جنگلی باراجین یکی از بزرگترین پارک‌های کشور است که مساحتی بالغ‌بر ۱۵۰۰ هکتار دارد.
قلعه الموت و دریاچه اوان
الموت یکی از زیباترین مناطقی است که در نزدیکی شهر قزوین می‌توانید آن را پیدا کنید. در این منطقه قلعه‌های تاریخی باشکوهی وجود دارند که قدمت آن‌ها به عصر اسماعیلیان برمی‌گردد. یکی از معروف‌ترین این قلعه‌ها، دژ یا قلعه الموت است که روی صخره‌ای ۲ هزارمتری قرار دارد. قلعه الموت در شمال شرقی روستای گازرخان واقع‌شده است. دریاچه اوان نیز بزرگترین دریاچه قزوین است که در منطقه کوهستانی الموت قرار دارد و در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت ملی رسیده است. این منطقه گردشگری سالانه میزبانی صدها گردشگر داخلی و خارجی است.
سوغات و صنایع‌دستی قزوین
قزوین سوغات و صنایع‌دستی قزوین قابلی دارد. باقلوا، نان‌چایی، نان قندی، نان برنجی از سوغاتی‌های قزوین است که گردشگران را مشتری دائمی قنادی‌های قزوین می‌کند. گردو، پسته، انگور و انار مرغوب و باکیفیت نیز از محصولات کهن شهر مینودری است. صنایع‌دستی قزوین شامل فرش دستباف، جاجیم، گلیم، ظروف مسی، جوراب‌های سنتی، صنایع حکاکی، ملیله‌دوزی، قلم‌زنی و پن‌بافی است.
غذاهای محلی قزوین
معروف‌ترین غذای سنتی قزوین، قیمه‌نثار خوشمزه آن است. این غذای خوش آب و رنگ در اغلب رستوران‌های قزوین سرو می‌شود و در آن تکه‌های گوشت، پیازداغ، خلال‌های بادام و پسته وجود دارد. دم‌کباب، تاس‌کباب، شیرین‌پلو قزوینی، بادمجان پلو، انار پلو، حلیم قزوینی و آش آلو از دیگر غذاهای سنتی قزوین است.
مراکز خرید قزوین
یکی از جاذبه‌های گردشگری هر شهر، بازار سنتی آن است. بازارهای قزوین نیز از جاهای دیدنی و پرطرفدار این شهر هستند که گردشگران بسیاری را جذب خود می‌کنند. بازار سنتی قزوین و سرای سعدالسلطنه از مراکز خرید در قزوین هستند که قدمت آن به دوره قاجاریه می‌رسد و از قسمت‌های مختلفی شامل کاروانسرا، چهارسوق، راسته، سرا و حجره تشکیل شده است. چنانچه گردشگران در قزوین به دنبال مراکز خرید مدرن هستند می‌توانند به مراکزی چون داریوش، مهر و ماه، نارون، فردوس، ایرانیان، نور، بازارچه سنتی سپه و مجتمع آفتاب درخشان و مجتمع بافه مراجعه کنند.
چطور به قزوین سفر کنیم؟
راه‌های دسترسی به قزوین، از طریق قطار، اتوبوس، تاکسی و خودروی شخصی است. ایستگاه راه‌آهن و اتوبوسرانی قزوین در جنوب شهر واقع شده‌اند و مسافرانی که قصد دارند قزوین به‌عنوان یکی از مقصدهای گردشگری انتخاب کنند، می‌توانند با تاکسی به‌تمامی جاذبه‌های گردشگری این شهر دسترسی داشته باشند.
به گزارش ایسنا، در روزهای آینده به‌صورت مفصل به معرفی آثار تاریخی استان قزوین، برخی از مشاهیر قزوینی، غذاها و شیرینی‌های سنتی و اصیل این خطه می‌پردازیم.
انتهای پیام
نظرات