استان ایلام، با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص، فرهنگ غنی و تنوع اقلیمی، دارای شیرینی‌ها و نان‌های سنتی منحصر به فردی است که بخشی از هویت فرهنگی و غذایی این منطقه را تشکیل می‌دهد، این شیرینی‌ها و نان‌ها نه تنها در مراسم و جشن‌های محلی، بلکه در زندگی روزمره مردم ایلام نیز حضور پررنگی دارند.

بِژی بِرساق

مواد اولیه : آرد، شکر، روغن محلی (دان)، تخم‌مرغ، شیر، زیره، رازیانه و زردچوبه.

این شیرینی به دلیل طعم خاص و عطر مطبوعش، یکی از خوراکی‌های بومی و فراموش‌ شده استان ایلام است، مصرف آن به دلیل مواد مغذی و انرژی‌زا بودن، برای کودکان و نوجوانان بسیار مناسب است، متأسفانه به دلیل عدم تبلیغات کافی، شناخت این شیرینی در سطح کشور کم است.

حلوای بگل

مواد اولیه : خرما، کشک پودر شده (بگل)، روغن محلی (دان) و کنجد سفید.

این حلوا به دلیل وجود خرما و کنجد، ارزش غذایی بالایی دارد، خرما و کنجد هر دو منابع غنی از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند، طعم خاص و مقوی بودن این حلوا، آن را به یکی از شیرینی‌های محبوب در مناطق ایلام تبدیل کرده است.

نان ساجی (نان محلی)

مواد اولیه: آرد، نمک، آب و مایه خمیر.

روش تهیه این نان این گونه است که خمیر تهیه شده روی وسیله‌ای به نام «ساج» (نوعی تنور محلی) قرار داده شده و پخته می‌شود.

نان ساجی به دلیل طعم و عطر خاصش، یکی از نان‌های محبوب در استان ایلام است، این نان معمولاً به صورت تازه و داغ مصرف می‌شود و می‌تواند همراه با کره، عسل یا خرما سرو شود.

نان پَپِگ

مواد اولیه : آرد، آب، پیاز و نمک.

طرز تهیه این نان به این صورت است که خمیر را پهن کرده و زیر خاکستر قرار داده می‌شود تا بپزد.

نان پَپِگ به دلیل روش پخت منحصر به فردش، طعمی خاص و دوست‌داشتنی دارد، این نان معمولاً در مناطق روستایی و بافت‌های قدیمی استان ایلام تهیه می‌شود.

شَلَه‌کینه (شَلَکینه)

مواد اولیه : آرد، آب جوش، رازیانه، زیره، زعفران، نمک و روغن محلی (دان).

روش تهیه این نان اینگونه است که خمیر تهیه شده روی ساج پهن شده و پخته می‌شود.

این شیرینی به دلیل ارزش غذایی بالا، برای کودکان و نوجوانان بسیار مناسب است، طعم مطبوع رازیانه و زیره، این شیرینی را به یکی از خوراکی‌های دوست‌داشتنی تبدیل کرده است.

نان گِرَده

مواد اولیه : شیر، آب، شکر و زردچوبه.

خمیر تهیه شده روی زغال قرار داده شده و پخته می‌شود.

این نان معمولاً در شب‌های یلدا و جشن‌های محلی مصرف می‌شود، افسانه‌ای مرتبط با این نان وجود دارد که بر اساس آن، خرمهره‌ای داخل یکی از چونه‌های خمیر قرار داده می‌شود و کسی که آن را بخورد، سالی پر از برکت و خوش‌شانسی خواهد داشت.

کُلَه کُنجی

مواد اولیه : خرمای خشک (زی) و کنجد.

روش تهیه : خرما کوبیده شده و با کنجد ترکیب می‌شود.

این شیرینی به دلیل عدم وجود چربی‌های مضر، یکی از سالم‌ترین شیرینی‌های بومی استان ایلام است، انرژی بالای این شیرینی، آن را به انتخابی ایده‌آل برای وعده‌های غذایی سبک تبدیل کرده است.

نان ذرت (کزگه)

مواد اولیه : آرد ذرت، آب و نمک.

این نان به دلیل استفاده از آرد ذرت، طعمی متفاوت و خاص دارد، مصرف آن در مناطق روستایی ایلام بسیار رایج است.

صمون

مواد اولیه : آرد، آب، نمک و روغن.

صمون یکی از نان‌های سنتی استان ایلام است که به دلیل روش پخت و مواد اولیه ساده‌اش، محبوبیت زیادی دارد، این نان معمولاً به صورت تازه و داغ مصرف می‌شود.

نان فتیر

مواد اولیه : آرد، آب، نمک و مایه خمیر.

این نان به دلیل لایه‌های نازک و خوشمزه‌اش، یکی از نان‌های محبوب در مناطق مختلف استان ایلام است.

شیرینی‌ها و نان‌های بومی استان ایلام، نه تنها بخشی از فرهنگ غذایی این منطقه هستند، بلکه نشان‌دهنده‌ی هویت و سنت‌های عمیق مردم این خطه از کشور هستند، این خوراکی‌ها با ترکیب مواد اولیه ساده و روش‌های پخت سنتی، طعم و عطری منحصر به فرد دارند که هر کدام از آن‌ها می‌تواند تجربه‌ای خاص برای گردشگران و علاقه‌مندان به خوراکی‌های سنتی ایجاد کند.

این شیرینی‌ها و نان‌ها به دلیل طعم خاص، ارزش غذایی بالا و فرهنگی که در خود جای داده‌اند، شایسته‌ی تجربه هستند.

انتهای پیام