در گرمای تابستان، وقتی شعله‌های حریق آرامش جنگل را تهدید می‌کنند، مردانی از جنس طبیعت با کمترین امکانات، بیشترین بار مسئولیت را بر دوش می‌کشند. روح‌الله حیدری، فرمانده یگان منابع طبیعی گرگان، یکی از این چهره‌هاست. او که در دل جنگل‌های نومل متولد و بزرگ شده، از کودکی با طبیعت خو گرفته و امروز با چالش‌های جدی در مسیر حفاظت از منابع طبیعی دست‌وپنجه نرم می‌کند. در گفت‌وگو با ایسنا، از دردها، دغدغه‌ها و راه‌حل‌هایش برای حفظ جنگل‌های هیرکانی گلستان می‌گوید.

روح‌الله حیدری، فرمانده یگان منابع طبیعی شهرستان گرگان، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: متولد روستای جنگلی و زیبای نومل هستم و از کودکی در دل طبیعت زندگی کرده‌ام. این پیوند عمیق با طبیعت، علاقه به منابع طبیعی را در من ایجاد کرد. پدرم نیز کارمند منابع طبیعی بود و همیشه درباره اهمیت حفاظت از جنگل‌ها صحبت می‌کرد؛ همین مسائل باعث شد از سال ۱۳۸۶ وارد این عرصه شوم.

وی گفت: بخشی از اراضی کشاورزی برخی روستاهای مجاور جنگل قرار دارند و متأسفانه برخی کشاورزان پس از برداشت محصول اقدام به آتش زدن کاه و کلش می‌کنند که این کار در مواردی موجب سرایت آتش به جنگل‌ها به‌ویژه گونه‌های سوزنی‌برگ می‌شود.

فرمانده یگان منابع طبیعی گرگان افزود: از سوی دیگر، فقر مالی برخی روستاییان نیز آنان را به سمت بهره‌برداری مستقیم از جنگل‌ها سوق داده که در صورت گستردگی و عدم مدیریت، به منابع طبیعی آسیب جدی وارد می‌کند.

وی ادامه داد: با توجه به تغییرات اقلیمی و گرم شدن هوا، تجهیزات ما باید به‌روز شود و از مسئولان می‌خواهیم با دید بازتری به مجموعه منابع طبیعی نگاه کنند. افزایش تعداد تجهیزات اطفای حریق و به‌روزرسانی آن‌ها یکی از اولویت‌های ماست.

حیدری از تشکیل گروه‌های یازده نفره مردمی در روستاهای حاشیه جنگل خبر داد و گفت: در مواقع بروز آتش‌سوزی، از طریق دهیاران، این گروه‌ها مطلع شده و برای کمک به مهار آتش وارد عمل می‌شوند. همراهی مردم در این زمینه بسیار ارزشمند است.

وی اظهار کرد: استفاده از پهپاد و دوربین‌های نظارتی برای رصد سریع‌تر اراضی جنگلی بسیار مؤثر است. این تجهیزات می‌توانند در شناسایی زودهنگام حریق و جلوگیری از گسترش آن کمک شایانی به ما بکنند.

فرمانده یگان منابع طبیعی گرگان با اشاره به گونه‌های در حال انقراض جنگل‌های هیرکانی گفت: درختانی مانند سرخدار، ون و ملچ، از گونه‌هایی با قدمت بیش از پنج میلیون سال هستند که امروز با تهدیداتی مانند کاهش بارش، آفات جنگلی و قاچاق چوب روبه‌رو هستند.

وی با بیان اینکه گشت‌های منابع طبیعی به‌صورت شبانه‌روزی در جنگل‌ها حضور دارند، افزود: علاوه بر آن، کلاس‌های آموزشی و توجیهی برای مردم و دانش‌آموزان برگزار می‌کنیم تا آگاهی عمومی درباره اهمیت حفظ منابع طبیعی افزایش یابد. این اقدامات منجر به کاهش تخلفات در سال‌های اخیر شده است.

حیدری نیروهای منابع طبیعی را قشری زحمتکش و کم‌توقع توصیف کرد و گفت: به‌ویژه در فصل گرما که احتمال آتش‌سوزی افزایش می‌یابد، این نیروها به‌صورت مستمر در حال رصد و عملیات هستند و باید از آن‌ها حمایت بیشتری شود.

فرمانده یگان منابع طبیعی گرگان هشدار داد: با توجه به شرایط اقلیمی و افزایش دما، مردم از روشن کردن آتش در جنگل‌ها خودداری کنند؛ چرا که کوچک‌ترین بی‌احتیاطی می‌تواند فاجعه‌ای بزرگ برای منابع طبیعی به دنبال داشته باشد.

وی تأکید کرد: مردم نقش ستون پنجم حفاظت از محیط‌زیست را دارند. بسیاری از گزارش‌های تخلف توسط خود مردم ارائه می‌شود و بدون همراهی آن‌ها، حفاظت از منابع طبیعی ممکن نیست.

روح‌الله حیدری، از کم‌تأثیر بودن احکام قضایی در جلوگیری از تخریب جنگل‌ها انتقاد کرد. او که خود در روستای جنگلی نومل متولد شده و از کودکی با فرهنگ حفاظت از طبیعت رشد یافته است، معتقد است که قوانین فعلی بازدارندگی لازم را برای مقابله با متخلفان ندارند.  

احکام سبک، تشویق به تکرار تخلف  

حیدری با اشاره به تلاش‌های طاقت‌فرسای جنگلبانان برای دستگیری متخلفان، بیان کرد: جنگلبانان ساعت‌ها در کمین می‌نشینند تا فردی را که در حال قطع درختان یا آتش‌زدن عرصه‌های طبیعی است، دستگیر کنند، اما وقتی متخلف با حکمی مثل کاشت ۱۰۰ نهال آزاد می‌شود، نه تنها عبرت نمی‌گیرد، بلکه دیگران نیز جرات تخریب را پیدا می‌کنند.  

وی خواستار بازنگری در سیاست‌های قضایی شد و گفت: اگر می‌خواهیم جنگل‌های هیرکانی، این میراث ۵ میلیون ساله، برای نسل‌های بعدی باقی بماند، باید قوانین سخت‌گیرانه‌تری وضع شود. مجازات‌های مالی و حبس‌های سنگین‌تر می‌تواند بازدارنده باشد.

تهدیدهای چندجانبه علیه جنگل‌ها 

فرمانده یگان منابع طبیعی گرگان، آتش‌سوزی اراضی کشاورزی مجاور جنگل، فقر روستاییان و افزایش آفات به دلیل گرمای بیش از حد را از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌رو دانست و بر لزوم تجهیز یگان‌های حفاظتی به پهپادها و دوربین‌های پیشرفته برای پایش بهتر جنگل‌ها تأکید کرد.  

 گرمایش زمین و ضرورت اقدام فوری 

حیدری با توجه به تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی از مسئولان خواست با حمایت بیشتر از نیروهای منابع طبیعی و تصویب قوانین بازدارنده، گام بلندی در حفظ این سرمایه‌های ملی بردارند.

انتهای پیام