به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی رادیو نمایش، محسن سوهانی، پژوهشگر میانرشتهای و مدیرکل هنرهای نمایشی و رادیو نمایش، در همین راستا با طرح پرسشی مهم، سراغ فرانکو براردی، نظریهپرداز برجسته چپ ایتالیا رفت تا از او درباره وضعیت امروز ایران و پیامش به مردم این سرزمین بپرسد.
فرانکو براردی، مشهور به «بیفو»، متولد ۱۹۴۹، استاد تمام فلسفه و نظریه رسانه در دانشگاه بولونیاست و نزدیک به پنج دهه در حوزههای روانشناسی سیاسی، نقد سرمایهداری و تأثیر فناوری بر انسان فعالیت کرده است. او از فعالان جنبشهای دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی و بنیانگذار رادیو آلیچه، نخستین رسانه مشارکتی در اروپا، به شمار میرود. اثر او با عنوان «ظهور دوم: چگونه با آشوب سر کنیم؟» به فارسی ترجمه شده است.
سوهانی در این گفتوگو که از طریق ایمیل صورت گرفته، روایت میکند که براردی ایران را هرگز از نزدیک ندیده و با توجه به سن بالا نیز بعید میداند بتواند به ایران سفر کند؛ با این حال، میداند که برخی پژوهشگران ایرانی با آرا و نوشتههایش آشنا هستند.
براردی در تحلیل خود از جنبشهای جهانی دهههای گذشته، به حرکتهایی اشاره میکند که علیه سرمایهداری استعماری، استبداد سیاسی و ظلم جنسیتی شکل گرفتند و جوهره آنها را شورشی شناختی علیه سلطه نظام سرمایهداری میداند؛ شورشی که آخرین امید انسان برای فرار از شکست نهایی بود. اما این جنبشها به پایداری نرسیدند و امروز جهان با بحرانهایی چون نژادپرستی، جنگ، تغییرات اقلیمی و استعمار خشونتبار مواجه است.
او تاریخ پنجاه ساله اخیر ایران را نمادی از شکست پروژه «همگرایی جهانی» میداند؛ طرحی برای اتحاد فراملی علیه استعمار و استبداد. اما با وجود همه این ناکامیها، براردی تصریح میکند: «امید من به شما زنده است. باید با آگاهی به مبارزه ادامه دهید؛ زیرا آینده متعلق به کسانی است که از تنهایی دیجیتال رها شده، به همبستگی و همدلی پناه میبرند و برای ساختن دنیایی عادلانهتر تلاش میکنند.»
وی نسبت به خطر «فراموشی آینده» هشدار میدهد: بحرانی که در آن نسل جدید، در نتیجه افسردگی، بحران زیستمحیطی و تنهایی دیجیتال، امید به آینده را از دست داده و حتی از تولید مثل و روابط اجتماعی و جنسی فاصله گرفته است.
در این میان، براردی بازسازی «شادی اجتماعی» را تنها راه نجات میداند؛ آنهم از طریق اتحاد میان «شاعر و مهندس»، یا به عبارتی پیوند میان خلاقیت و فناوری. به اعتقاد او، این ترکیب میتواند نیرویی نو برای مقابله با سلطه اقتصادی و استعمار مدرن باشد.
سوهانی در تحلیل خود از ایده «شاعر ـ مهندس» براردی مینویسد: این مفهوم، تأکیدی است بر پیوند ایدئولوژی و تکنولوژی، یا همان همگرایی آرمانگرایی فرهنگی و واقعگرایی علمی، که میتواند به عنوان تجلی خرد و نماد دوبال سیمرغِ توسعه ایرانی تفسیر شود. او یادآوری میکند که «هیچ سودای آرمانگرایانهای بدون ابزار فناوری و نگاه واقعگرایانه به نتیجه نمیرسد»، و راه نجات از تنهایی دیجیتال را در امید، شادی و حرکت جمعی میداند.
براردی در پایان، با نگاهی امیدوارانه، از ایرانیها میخواهد که با آگاهی، تخیل، همکاری و خلاقیت به سوی آیندهای انسانیتر، مقاومتر و همدلانهتر گام بردارند.
انتهای پیام
نظرات