به گزارش ایسنا، دکتر عمادالدین فاطمی‌زادگان در نشست خبری هوش مصنوعی که بعد از ظهر امروز ۲۱ مرداد در معاونت علمی برگزار شد، مأموریت اصلی دولت و معاونت علمی را توسعه کاربردهای هوش مصنوعی در کشور دانست و گفت: بر اساس آمارها، ایران در حوزه دانش و توسعه نظری هوش مصنوعی در رتبه‌ای بین ۱۱ تا ۱۳ جهان قرار دارد؛ اما متأسفانه در حوزه کاربردی کردن این فناوری جایگاه ما چندان مناسب نبوده و در برخی گزارش‌ها رتبه‌هایی در حدود ۶۵ تا ۷۰ ثبت شده است.

وی با تاکید بر اینکه از این رو لازم است اهتمام ویژه‌ای برای گسترش کاربرد سازی هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف کشور اعم از دولت، بخش خصوصی، حوزه خدمات، زیرساخت و انرژی ــ داشته باشیم، بزرگ‌ترین مانع در این زمینه را نبود زیرساخت سخت‌افزاری توان‌بالا و پردازش قدرتمند ذکر کرد.

رئیس دبیرخانه ستاد توسعه و کاربردی سازی هوش مصنوعی معاونت علمی اضافه کرد: هرچند برخی زیرساخت‌های این حوزه در بخش‌هایی از دولت یا در بخش خصوصی وجود داشت؛ اما ما تاکنون به یک زیرساخت ملی با قدرت پردازش بالا دسترسی نداشتیم ولی خوشبختانه به مدد اجرای سکوی ملی هوش مصنوعی، این زیرساخت پردازشی در کشور فراهم شده است.

فاطمی‌زادگان ادامه داد: بر اساس مصوبه هیئت دولت در اردیبهشت‌ماه امسال، ستاد توسعه فناوری و کاربردی‌ سازی هوش مصنوعی به صورت رسمی آغاز به کار کرده و مهمترین مأموریت آن، تقسیم کار ملی بین دستگاه‌های ذیربط در ۱۴ محور اصلی است که قابلیت افزایش نیز دارد. 

به گفته وی ۱۴ محور تقسیم کار ملی به این شرح است: 

توسعه زیرساخت ابری با توان پردازش بالا (پیش‌نیاز اجرای سایر محورهای توسعه)

ایجاد و توسعه بازارگاه داده و اطلاعات به منظور دستیابی به حکمرانی داده یکپارچه

توسعه زیرساخت‌های حقوقی و قانونی هوش مصنوعی، با رعایت حقوق توسعه‌دهندگان، مصرف‌ کنندگان و صاحبان داده‌ها

ایجاد و توسعه نظام ارزیابی و رتبه‌بندی محصولات و خدمات هوش مصنوعی

توسعه سرمایه انسانی هوش مصنوعی با هدف تربیت و نگهداشت متخصصان این حوزه 

فرهنگ‌سازی و ترویج برای پذیرش عمومی و تخصصی هوش مصنوعی

توسعه و تعمیق دانش و فناوری پایه هوش مصنوعی

طراحی و توسعه مدل‌های زبانی بزرگ و کوچک، به‌ویژه در قالب دستیارهای هوشمند

کاهش ریسک و ایجاد نظام‌های انگیزشی سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌ها و حمایت‌های دولتی در راستای توانمندسازی بخش خصوصی

تجاری‌سازی و توسعه بازار محصولات هوش مصنوعی تا رسیدن به خودکفایی و بی‌نیازی از حمایت‌های دولتی  

 بهره‌گیری از ظرفیت هوش مصنوعی در حل مسائل اولویت‌دار کشور، بر اساس رتبه‌بندی علمی و بدون رویکرد هیجانی

توسعه همکاری‌های بین‌المللی به منظور تبادل تجربه، منابع انسانی و زیرساخت‌ها  

تضمین امنیت سایبری سامانه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، از زیرساخت سخت‌افزاری تا لایه مدل‌ها و داده‌ها

توسعه مدل‌های پایه (Foundation Models) با داده‌های گسترده برای دستیابی به جایگاه معتبر جهانی در این حوزه

رئیس دبیرخانه ستاد توسعه و کاربردی سازی هوش مصنوعی معاونت علمی، هدف این ستاد را پر کردن شکاف تاریخی بین توانمندی علمی و ظرفیت کاربردی هوش مصنوعی در ایران و زمینه بهره‌برداری پایدار از این فناوری در حل نیازهای واقعی کشور عنوان کرد.

وی با اشاره به آغاز اجرای پروژه سکوی ملی هوش مصنوعی از مهرماه سال گذشته، خاطرنشان کرد: حتی پیش از آنکه ستاد ملی هوش مصنوعی رسماً تشکیل شود، معاونت علمی حمایت از این طرح را شروع کرده بود. 

فاطمی‌زادگان تاکید کرد: در چارچوب ۱۴ محور ملی که پیش‌تر عنوان شد، تقسیم کار مشخصی میان تمام دستگاه‌های مرتبط در بخش‌های دولتی و خصوصی صورت گرفته است؛ به‌گونه‌ای که تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی فعال در این حوزه، مأموریت‌های مشخصی دریافت کرده‌اند. 

وی تصریح کرد: اگر بخواهیم مهم‌ترین حوزه‌هایی را نام ببریم که تاکنون پیشرفت قابل توجهی داشته‌اند، باید به سه بخش اشاره کنم: 

۱. توسعه زیرساخت پردازشی در قالب پروژه سکوی ملی هوش مصنوعی که اکنون تقریباً تکمیل شده است.  

۲. توسعه مدل‌های زبانی که در سامانه‌های دستیار هوشمند، با تزریق و آموزش مناسب به مرحله بهره‌برداری رسیده است.  

۳. ایجاد و گسترش بازارگاه داده و اطلاعات که اکنون در حال اجرا و تکمیل است. 

وی ادامه داد: سایر محورها نیز بر اساس تقسیم وظایف، از سطح تدوین آیین‌نامه‌ها و اساسنامه‌های مرتبط شروع شده و در مراحل مختلف اجرایی قرار دارد.

وی با اشاره به چالش‌های اساسی کشور در حوزه حکمرانی داده گفت: تقریباً در تمام جلسات مرتبط با هوش مصنوعی، مسئله داده و حکمرانی داده به‌عنوان یکی از سخت‌ترین موضوعات مطرح می‌شود. ما در ایران با دو نوع مشکل مواجهیم؛ نخست، ضعف در حکمرانی داده و طراحی و راه‌اندازی مراکز داده، و دوم، کاستی‌های جدی در جمع‌آوری "داده تمیز". 

فاطمی زادگان افزود: یکی از اهداف اولویت‌دار ستاد هوش مصنوعی، تدوین آیین‌نامه‌ها و ضوابط مرتبط با داده و حرکت به سمت ایجاد نهادی به‌نام "اپراتور داده" است؛ هرچند هنوز تا تحقق کامل این هدف فاصله داریم. تجربه کشورهای مختلف نشان می‌دهد که بسته به حوزه تخصصی، راه‌حل‌ها متفاوت است. برای مثال، در حوزه سلامت، برخی کشورها بانک‌های داده‌ای قدرتمند و شناخته‌شده دارند که به توسعه هوش مصنوعی کمک شایانی کرده است.

رئیس دبیرخانه ستاد توسعه و کاربردی سازی هوش مصنوعی، مسئله اصلی قبل از اجرای حکمرانی یکپارچه داده و رعایت الزامات کلیدی را چون بی‌نام‌سازی اطلاعات، حفظ حریم خصوصی و جلوگیری از سوگیری، نبود داده تمیز در بسیاری از نهادها و سازمان‌ها عنوان کرد.

وی توضیح داد: متأسفانه در بخش‌های عمده‌ای مانند بیمارستان‌ها، صنایع و سازمان‌ها، فرآیند جمع‌آوری داده به شکل استاندارد و باکیفیت انجام نمی‌شود و این مشکل در کنار چالش‌های حقوقی و حریم خصوصی باید همزمان برطرف شود.  

فاطمی‌زادگان تأکید کرد که ستاد هوش مصنوعی در پی ایجاد سازوکاری است تا دستگاه‌های تولیدکننده داده به فرآیند پاک‌سازی و به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات توجه کنند.

وی با بیان اینکه «داده یک ثروت است»، افزود: «اشتراک‌گذاری داده در جهان مدل‌های گوناگونی دارد؛ گاهی بخشی از داده به‌عنوان خیر عمومی و رایگان در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد و در موارد دیگر، داده با دریافت هزینه عرضه می‌شود. هر دو مدل در دنیا رایج است و ما نیز این الگوها را مد نظر داریم. 

فاطمی‌زادگان گفت: شاید دشوارترین بخش کار، ایجاد همکاری مؤثر میان دستگاه‌های مختلف در این زمینه باشد. امیدواریم با تعاملات گسترده‌تر، ستاد بتواند نقش تسهیلگر را ایفا کرده و روند دسترسی و استفاده کاربردی از داده را در کشور ساده‌تر سازد.

انتهای پیام