برنامه‌های فرهنگی رکن اساسی توسعه شهری هستند و نقشی بی بدیل در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایفا می‌کنند. فرهنگ نه تنها هویت و اصالت یک شهر را شکل می‌دهد، بلکه بستری برای تقویت همبستگی اجتماعی، خلاقیت و پویایی جامعه فراهم می‌کند. در دنیای امروز، شهرها تنها با توسعه کالبدی و عمرانی به حیات خود ادامه نمی‌دهند، بلکه نیازمند برنامه‌ریزی هوشمندانه فرهنگی هستند تا فضاهای شهری را به محیطی زنده، پویا و انسان محور تبدیل کنند.
از سوی دیگر، پیوست فرهنگی در پروژه‌های شهری دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی انکارناپذیر است. هر طرح عمرانی یا توسعه شهری باید با نگاهی جامع به ابعاد فرهنگی و اجتماعی همراه باشد تا از تبدیل شدن شهر به فضایی سرد و بی هویت جلوگیری کند. در این راستا، نقش نهادهای متولی مانند شورای شهر و کمیسیون‌های فرهنگی، بیش ازپیش حائز اهمیت است. در همین راستا با مصطفی مولایی رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر قم به گفت‌وگو پرداختیم. در ادامه متن مصاحبه را می‌خوانیم:
ایسنا: اولویت‌های اصلی کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر در دوره فعلی چیست و چه شاخصه‌ای برای ارزیابی موفقیت فعالیت‌های فرهنگی در نظر گرفته شده است؟
با توجه به برگزاری جلسه کمیسیون فرهنگی در خصوص رویکردها، انتظارات، سیاست گذاری و اولویت‌های کمیسیون در سال جاری، هشت اولویت کمیسیون مورد تصویب قرار گرفت، نخست احصاء نظام مسائل فرهنگی و اجتماعی؛ درون شهرداری (نگاه حداقلی) و سطح شهر (نگاه حداکثری)، دوم توجه به هویت اسلامی و انقلابی شهر مقدس قم و تقویت مؤلفه‌های هویت ساز و سوم لزوم تدوین پیوست نگاری فرهنگی و اجتماعی در پروژه‌های شهری با اولویت بوستان‌ها و تدوین دستورالعمل اجرایی است.
همچنین، اولویت دهی و پرداختن به رفتار و فرهنگ شهروندی، اجرای برنامه‌های فرهنگی_اجتماعی با اولویت خاص توجه به مخاطب کودک، نوجوان، جوانان و خانواده، توجه به توسعه برنامه فرهنگی در سطح مساجد، محلات، مدارس با بهره‌گیری از ظرفیت کنشگران و فعالان فرهنگی و اجتماعی حقیقی و حقوقی، تقویت شادی و نشاط اجتماعی، لزوم بهره گیری از هوش مصنوعی در مناسبات و محتواهای فرهنگی و اجتماعی و نقش آفرینی سازمان فرهنگی در امر جهاد تبیین (فضای مجازی و غیره) از دیگر اولویت‌های کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر است.
اقدامات مناسبی هم در کمیسیون فرهنگی صورت گرفته که از جمله آن می‌توان به ارتقاء بودجه صنایع فرهنگی، تصویب اساسنامه سازمان فرهنگی، اجتماعی ورزشی شهرداری قم، تصویب و ابلاغ سیاست‌ها و اولویت‌های کمیسیون فرهنگی به صورت سالیانه، تصویب لزوم پیوست فرهنگی بوستان‌ها و پروژه‌های شهری است.
علاوه بر این‌ها تصویب طرح بوستان طراز اسلامی، تصویب دستورالعمل نامگذاری معابر و شوارع شهرداری قم، تصویب دستورالمعل کمیته حمایت از مساجد، هیئات و مراکز فرهنگی، تصویب اساسنامه تملک خانه موزه‌ها، تصویب حمایت از برنامه‌های فرهنگ و رفتار شهروندی، تقویت طرح عفاف و حجاب (شهربانو) و تصویب ردیف بودجه‌های فرهنگی جدید در بودجه سال ۱۴۰۴ شهرداری قم از دیگر برنامه‌ها است.
بزرگ ترین چالش‌های پیش روی کمیسیون در اجرای برنامه‌های فرهنگی ضرورت انسجام بین دستگاه‌های فرهنگی در سطح شهر (مدیریت یکپارچه فرهنگی) است. در کمیسیون فرهنگی مصوب شد در ابتدای هر فصل برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی مدیریت شهری به این کمیسیون ارسال شود، پس از ارسال برنامه‌ها جلسه‌ای در این خصوص برگزار و برنامه‌ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت و جهت اجرا نیز مصوب می‌شود.
یکی از اقدامات خوبی که در کمیسیون صورت گرفت ارزیابی برنامه‌های مصوب شده پس از اجراست که این امر توسط گروه‌های پژوهشی و ارزیابی، مشاورین کمیسیون و گروه‌های مردمی و دانشجویی انجام می‌شود و در جلسه‌ای نقاط ضعف و قوت برنامه ها مورد بحث، بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
ایسنا: بین شورای شهر و سازمان‌های مردمی و هنری چه همکاری‌هایی در سیاست‌گذاری فرهنگی وجود دارد و تا چه میزان از ظرفیت نهادهای مردمی برای ارتقای برنامه‌های فرهنگی استفاده می‌کنید؟
با توجه به سیاست‌های کمیسیون فرهنگی، بهره گیری از ظرفیت کنشگران و فعالان فرهنگی، اجتماعی و هنری یکی از اولویت‌های این کمیسیون است که به طور مثال می‌توان به استفاده از ظرفیت‌های گروه‌های جهادی، هیئات مذهبی و هنرمندان در برنامه‌هایی همچون محرم، اربعین حسینی، عید سعید غدیر و روز قم در سطح محلات، و همچنین برگزاری جلساتی با حضور شورای هیئات مذهبی، حوزه هنری و اداره کل ورزش و جوانان جهت تعاملات فی ما بین مدیریت شهری و سازمان‌های مردم نهاد در برنامه‌های فرهنگی و هنری شهر اشاره کرد.
با تعاملات صورت گرفته برنامه‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی مدیریت شهری از جمله سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری طی انعقاد تفاهم نامه‌ای به سازمان‌های مردم نهاد، جوانان و گروه‌های هنری و جهادی واگذار می‌شود؛ این تعاملات در راستای حمایت از سازمان‌های مردم نهاد و مشارکت در برنامه‌ها و رویدادهای سطح شهر قم است که از سوی کمیسیون فرهنگی به تصویب رسیده است.
ایسنا: چه برنامه‌های جدید یا پروژه‌های تحول آفرینی در دست اجرا است و آیا طرحی برای تعامل بیشتر با جوانان یا اقشار کم برخوردار در برنامه‌های فرهنگی در نظر گرفته شده است؟
از جمله برنامه‌های در دست اقدام کمیسیون فرهنگی تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های راهبردی فرهنگ شهروندی در مدیریت شهری و همچنین تدوین دستورالعمل پیوست فرهنگی بوستان‌ها و پروژه‌های شهری است که مقدمات آن انجام و در مرحله نهایی و تصویب است.
همچنین راه اندازی ثبت درخواست‌های نامگذاری معابر و شوارع در سامانه معبر و همچنین راه اندازی ثبت درخواست‌های کمیته حمایت از مساجد و مراکز فرهنگی در سامانه قمیار جهت سهولت و پیگیری فرایند از سوی شهروندان از جمله این پروژه‌ها است که جلساتی نیز در این خصوص برگزار شده است. قطعا یکی از سیاست‌ها و اولویت‌های کمیسیون حمایت از محلات کم برخوردار است که در همین خصوص جلساتی با مدیران محلات کم برخوردار برگزار شده است.
علاوه بر این‌ها مصوب شد برنامه‌های فرهنگی در مناسبت‌های سال از سوی سازمان فرهنگی در محلات و سطح مناطق هشت گانه برگزار شود و در همین راستا جهت اجرای برنامه‌ها نیز از ظرفیت گروه‌های جهادی و مردمی همان منطقه نیز استفاده شده و مورد حمایت نیز قرار گرفته است. همچنین راه اندازی سراهای محل و فرهنگسراها در محلات، برگزاری دوره‌های مهارتی و کارگاه‌های آموزشی جهت توانمندسازی بانوان محلات نیز از جمله این اقدامات است.
ایسنا: چه برنامه‌ای برای بهره‌مندی از فضای مجازی و پلتفرم‌های دیجیتال در سیاست‌های فرهنگی دارید؟
با توجه به گسترش روزافزون فضای مجازی و تأثیر آن بر ابعاد مختلف زندگی افراد، نقش کمیسیون فرهنگی در این حوزه بسیار مهم است و کمیسیون فرهنگی و اجتماعی نقش مهمی در بهره‌مندی از فضای مجازی دارد. این کمیسیون می‌تواند با تدوین، اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های مناسب، به ارتقاء فرهنگ عمومی در فضای مجازی و همچنین استفاده بهینه از این فضا برای توسعه فرهنگی و اجتماعی کمک کند؛ لذا تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های فرهنگی، نظارت و ارزیابی، آموزش و آگاهی رسانی، حمایت از تولید محتوای فرهنگی و همکاری با سایر نهادهای فرهنگی از جمله این اهداف است که می‌تواند از سوی کمیسیون فرهنگی صورت پذیرد.
همچنین این کمیسیون برگزاری جشنواره‌ها و مسابقات فرهنگی در فضای مجازی، راه اندازی پلتفرم‌های آنلاین برای ارائه خدمات فرهنگی و هنری، حمایت از تولید و انتشار کتاب‌های الکترونیکی و برگزاری کمپین‌های آگاهی رسانی در مورد آسیب‌های فضای مجازی را در دستور کار خود قرار داده است.
انتهای پیام
نظرات