حجتالاسلام والمسلمین سیدمسعود عمرانی در گفتوگو با ایسنا ضمن تشریح دلایل عمر طولانی حضرت مهدی(عج) از منظر فلسفه الهی و کلام اسلامی بیان کرد: یکی از مهمترین این دلایل تداوم حجت الهی بر زمین است؛ بر اساس روایات زمین هیچگاه از حجت الهی خالی نمیماند و انسان کامل که دلیل و نشانه حضور خداوند است، همواره بر آن وجود دارد. از آنجا که امام دوازدهم(عج) آخرین حلقه امامت و خاتم اوصیاء هستند، ادامه این سلسله تنها از طریق عمر طولانی و غیبت ایشان ممکن میشود تا هنگام ظهور، خود قیام کنند و زمین از حضور حجت خالی نماند.
وی ادامه داد: دوران طولانی عمر امام یک آزمون بزرگ الهی برای بندگان است، همچنین یک آزمون بزرگ الهی برای بندگان است. غیبت و طول عمر ایشان باعث میشود که انسانها در ایمان خود محک بخورند؛ برخی در ایمان استوار میمانند و بر انتظار فرج پایبند هستند، در حالی که برخی دچار شک و تردید میشوند. این آزمون، ایمان حقیقی و پایدار را از باورهای سطحی و گذرا تفکیک میکند و ارزش انتظار واقعی را آشکار میسازد.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان با بیان اینکه وجود امام حتی در غیبت، همانند قلب برای کالبد جهان عمل میکند، گفت: او ناظر بر اعمال انسانها است و حضورش موجب برکت، حفاظت و تداوم دین خدا در زمین میشود. نبود امام به معنای فرو رفتن زمین در تاریکی و گمراهی اهلش است. دوران غیبت فرصتی برای بلوغ فکری و اجتماعی بشر فراهم میآورد؛ انسان باید تجربه کند، به بنبستها برسد و نیاز واقعی به حکومت عدل الهی را درک کند.
این کارشناس اضافه کرد: عمر طولانی امام این امکان را به بشر میدهد که برای ظهور آماده و زمینه پذیرش عدالت کامل الهی در سطح جهان فراهم شود. شگفتیهای قدرت الهی نیز در این امر آشکار میشوند؛ همانگونه که قرآن از عمر طولانی حضرت نوح(ع) و خواب طولانی اصحاب کهف یاد کرده است، نشان میدهد که محاسبات مادی و طبیعی نباید معیار سنجش همه امور باشد.
امام زمان(عج) زندهترین دلیل وجود خدا است
عمرانی با تاکید بر اینکه مفهوم «حجت خدا» در مورد امام زمان(عج) به معنای دلیل، برهان و نشانهای روشن است، خاطرنشان کرد: ایشان زندهترین دلیل وجود خدا، عدل و هدایتگری پروردگار هستند و نشان میدهند که خداوند بندگانش را رها نکرده است. امام زمان واسطه فیض الهی برای جهان محسوب میشوند؛ همهی برکات مادی و معنوی از طریق وجود ایشان به عالم میرسد و اگر حضور ایشان نبود، این فیض قطع میشد و جهان در معرض نابودی قرار میگرفت.
وی ادامه داد: ایشان همچنین الگویی کامل از انسانیت هستند؛ مجسمهای تمام عیار از اخلاق، عبادت، عدالت و دانش که نشان میدهد انسان در اوج کمال چگونه میتواند باشد. امام و رهبر معصوم، تنها مرجع بیخطا برای هدایت بشریت است و حجیت تمام علما و مراجع، از نور و اذن وجود ایشان سرچشمه میگیرد.
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: جوانان امروز میتوانند حضور امام زمان(عج) را به صورت قلبی و درونی تجربه کنند. مناجات و راز و نیاز با امام، بیان مشکلات و شادیها، فرستادن صلوات به عنوان پیام محبت و عشق، باور به این که هر نعمتی از برکت وجود امام است و دیدن دست او در موفقیتها و دستاوردها، از جمله راههای ایجاد این تجربه هستند. علاوه بر آن مطالعه ادعیه و زیارات مانند زیارت جامعه کبیره و دعای عهد، شناخت عمیقتری از جایگاه امام و رابطه انسان با ایشان فراهم میکند. خدمت به خلق، یاری محرومان و تلاش برای کمک به دیگران به نیابت از امام نیز حس حضور ایشان را در زندگی روزمره تقویت میکند و معنای انتظار واقعی را آشکار میسازد.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در ادامه گفت: آمادگی فردی و اجتماعی برای ظهور شامل ۲ بعد جداییناپذیر است؛ از نظر فردی، اصلاح اخلاق و خودسازی، دوری از رذایل اخلاقی مانند دروغ، غیبت، تکبر و حسد و کسب فضایل اخلاقی مانند راستی، امانتداری و فروتنی اهمیت دارد. ارتباط مستمر با خدا از طریق نماز، دعا و مطالعه دین و افزایش شناخت نسبت به امام و اهداف ایشان، بستر آمادگی درونی را فراهم میآورد. انتظار سازنده به معنای بیعملی نیست، بلکه به معنای «حاضر بودن» و «آماده بودن» است.
عمرانی با اشاره به اینکه از نظر اجتماعی، احیای امر به معروف و نهی از منکر تلاش برای ایجاد عدالت در خانواده، محیط کار و جامعه، پرهیز از تبعیض و بیعدالتی، و حفظ وحدت و انسجام اسلامی از ضرورتها است، اظهار کرد: جامعه منتظر باید در علوم، فناوریها و مهارتهای مفید پیشرفت کند تا توانایی اداره جهان تحت حکومت امام را داشته باشد و بتواند نقش مؤثر و فعال در تحقق عدالت و معنویت ایفا کند.
حاکمیت ستمگران یکی از موانع بیرونی ظهور است
وی موانع رسیدن به ظهور حضرت حجت را هم درونی و هم بیرونی توصیف کرد و گفت: موانع درونی شامل یأس، ناامیدی و غرق شدن در مادیات است که باعث رخوت، بیعملی و دنبالهروی انسانها میشود. مانع بیرونی نیز شامل حاکمیت ستمگران و قدرتهای استکباری است که با ظلم، استثمار، ایجاد جنگ، تبلیغات گسترده و تفرقهافکنی، رشد معنوی و وحدت بشریت را محدود میکنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان تصریح کرد: هنر، رسانه و ادبیات ابزارهایی مؤثر برای ارتباط با نسل جوان و معرفی امام زمان(عج) هستند. این ابزارها با زبان جهانی، ایجاد هیجان و کنجکاوی، پاسخ به شبهات، معرفی الگوسازی مثبت و ایجاد تعلقخاطر، جوانان را با مفاهیم انتظار و امامت آشنا میکنند و به آنها کمک میکنند تا رابطهای قلبی و عملی با امام برقرار کنند. فیلم، سریال، انیمیشن، موسیقی اصیل، نقاشی، شعر و داستانهای کوتاه، همه میتوانند در این مسیر نقش مؤثری ایفا کنند.
عمرانی با بیان اینکه تبدیل باور قلبی به برنامه عملی، مهمترین گام در مسیر انتظار است، اضافه کرد: این کار از طریق برنامهریزی شخصی و عملی امکانپذیر است. برنامه روزانه میتواند شامل اختصاص زمان مشخصی برای دعا و فرستادن صلوات، مطالعه احادیث و نکات مرتبط با امام و مهدویت باشد. برنامه اخلاقی شامل انتخاب فضائل برای تمرین و رذایل برای ترک است.
وی افزود: برنامه مالی میتواند اختصاص بخشی از درآمد برای کمک به نیازمندان به نیابت از امام باشد. برنامه اجتماعی شامل فعالیت داوطلبانه و مشارکت در برنامههای فرهنگی است و برنامه شغلی، رعایت عدالت و امانتداری در محیط کار یا تحصیل را در بر میگیرد. همچنین تهیه نقشه راه آموزشی، شامل مطالعه کتابها، شرکت در دورهها و گوش دادن به پادکستها به رشد علمی و معرفتی فرد کمک میکند.
منتظر کسی است که خود را برای ظهور آماده میکند
عمرانی با ارائه تعریفی از شخصیت منتظر حضرت مهدی تصریح کرد: منتظر کسی است که نه تنها چشم به راه است، بلکه خود را برای ظهور آماده میکند. این آمادگی هم در زندگی فردی و هم در فعالیتهای اجتماعی تجلی مییابد و تحقق واقعی انتظار فرج و بهرهمندی از فیض وجود امام زمان(عج) را ممکن میسازد. آمادگی برای ظهور مجموعهای از باور، عمل و تلاش مستمر است که زندگی انسان و جامعه را در مسیر کمال و عدالت الهی هدایت میکند و زمینه تحقق حکومت عدل جهانی را فراهم میآورد.
انتهای پیام
نظرات