به گزارش ایسنا، روزنامه «نیویورک تایمز» گزارش داد کمبود ماده منفجره «تی‌ان‌تی» ماده‌ای که از دهه‌ها پیش در جهان برای ساخت انواع مهمات مورد استفاده قرار می‌گرفته، یکی از عواقبی است که در نتیجه کمک‌های تسلیحاتی غرب به اوکراین بروز پیدا کرده و علاوه بر بخش تسلیحات، صنایع دیگر در غرب از جمله معدنکاری را به مشکل انداخته است.

به نوشته این روزنامه فعالیت‌های معدنی برای تولید مصالح و مواد مختلف همچون سیمان، شن و ماسه و محصولات رایج دیگر به استفاده از ماده منفجره تی‌ان‌تی متکی بوده‌اند در حالی که عرضه این ماده منفجره اکنون گران‌تر و محدودتر از هر زمان شده است.

نیویورک تایمز در این گزارش می‌نویسد: «ایالات متحده آمریکا برای بیش از یک قرن متکی به تی‌ان‌تی برای تولید تسلیحات ارتش و معدنکاری تجاری بود. زمانی این ماده منفجره به حدی فراوان و ارزان بود که تا همین چند دهه پیش به ازای هر یک پوند از آن ۵۰ سنت فروخته می‌شد.

از زمان جنگ‌های جهانی اول و دوم و تا دهه ۱۹۸۰، در داخل گلوله‌های توپ و بمب‌ها از تی‌ان‌تی استفاده می‌شد و از این ماده منفجره همچنین برای منفجر کردن صخره و سنگ به منظور جاده‌سازی، تولید سیمان برای فونداسیون خانه‌ها و دیگر پروژه‌های زیرساختی استفاده می‌کردند.»

به نوشته این نشریه آمریکایی تولید تی‌ان‌تی که مخفف کلمه تری نیترو تولوئن است، زباله‌های خطرناکی را ایجاد می‌کرد و این موجب شد وزارت دفاع آمریکا در اواسط دهه ۱۹۸۰ آخرین کارخانه‌ در ایالات متحده که این ماده منفجره را تولید می‌کرد تعطیل کند.

این سیاست موجب شد تولید کنندگان خارجی از جمله در چین، روسیه، لهستان و اوکراین برای جایگزین شدن به جای آمریکا قدم جلو بگذارند و آنها این ماده منفجره را با قیمت‌های پایین عرضه کرده و همزمان خودشان به معضل زباله‌های ناشی از تولید تی‌ان‌تی رسیدگی کردند.

اما منبع مهم دیگری نیز برای تامین و استفاده تجاری از تی‌ان‌تی وجود داشته و آن بازیافت این ماده منفجره از مهماتی نظیر مین‌های زمینی، گلوله‌های توپ و بمب‌هایی که پنتاگون مرتبا از چرخه مصرفی ارتش آمریکا خارج می‌کرد بود.

آمریکا معمولا این مهمات را بعد از آنکه بیش از حد برای استفاده توسط سربازان قدیمی می‌شدند از رده خارج می‌ساخته اما ماده منفجره تی‌ان‌تی مورد استفاده در داخل این مهمات در اغلب موارد همچون سالم و قابل بازیابی باقی مانده است.

به گفته مقامات صنعت انفجار غیرنظامی، به دلیل تصمیم ارتش ایالات متحده برای نگه داشتن سلاح‌های قدیمی‌تر در زرادخانه خود از زمان شروع جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ این منبع دوم تامین تی‌ان‌تی کاملا قطع شده است.

هر چند لهستان تنها تامین‌کننده مجاز ماده تی‌ان‌تی برای پنتاگون بوده اما بخش زیادی از تی‌ان‌تی تولیدی خود را از طریق مرز خود به اوکراین ارسال می‌کند و متعاقبا اوکراین نیز از تمام تی‌ان‌تی که تولید می‌شود برای اهداف نظامی خود استفاده می‌کند.

از سوی دیگر این مقام‌ها گفتند ۲ منبع مهم دیگر عرضه تی‌ان‌تی در جهان یعنی روسیه و چین هم صادرات این ماده به ایالات متحده را متوقف کرده‌اند.

همه این ها دست به دست هم داده و باعث شده‌اند،‌بخش تولید تسلیحت ایالات متحده و همچنین عملیات‌های انفجاری معادن سنگ در این کشور که منشا تولید مواد خام مورد نیاز برای احداث پل‌ها، جاده‌ها و ساختمان‌ها در آمریکا هستند تحت فشار قرار بگیرند.

در پاسخ به این فشارها کنگره آمریکا اخیرا مجوز به ساخت یک کارخانه جدید تولید تی‌ان‌ان در کنتاکی به ارزش ۴۳۵ میلیون دلار که قرار است تحت اداره ارتش کار کند داده است. این کارخانه که انتظار می‌رود در اواخر ۲۰۲۸ شروع به کار کند تی‌ان‌تی را تنها برای مقاصد نظامی تولید خواهد کرد و  هیچ برنامه‌ای نیز برای فروش هیچ میزانی از آن به صنایع خصوصی به منظور کمک به کاهش کمبود داخلی آن ندارد.

به نوشته نیویورک تایمز انتظار می‌رود این کمبود به زودی پیشرفت پروژه‌های عمرانی داخلی ایالات متحده را کند ساخته و به افزایش قیمت مواد خام منجر شود.

«کلارک میکا»، رئیس انجمن تجارت صنعتی مواد منفجره آمریکا در مصاحبه‌ای گفت: «دنیایی که ما می‌شناسیم بدون مواد منفجره صنعتی نمی‌توانست وجود داشته باشد تقریبا برای معدنکاری هر چیزی و در ۹ مورد از هر ۱۰ مورد کندو کاو از مواد منفجره استفاده می‌شود.»

به نوشته نیویورک تایمز شرکت‌های آمریکایی به منظور حفظ عملیات‌های کند و کاو و عمرانی خود در ضمن ادامه یافتن جنگ اوکراین به دنبال مواد منفجره جایگزینی برای تی‌ان‌تی رفته‌اند.

یکی از گزینه‌های موجود به نام «پنتا اریتریتول تترا نیترات» یا PETN، در حال حاضر توسط سه کارخانه در ایالات متحده تولید می‌شود، اما مشخص نیست که تولید آن با چه سرعتی قابل افزایش است.

در سال‌های اخیر، پنتاگون برای تامین تی‌ان‌ تی مورد نیاز خود به یک کارخانه در لهستان متکی بوده است. اما به نظر می‌رسد که وزارت دفاع ممکن است منابع دیگری از تی‌ان‌تی را نیز تأمین کرده باشد.

یک سخنگوی ارتش آمریکا که نامش را فاش نکرد اظهار داشت که این ارتش دیگر صرفا به کارخانه تی‌ان‌تی در لهستان متکی نیست و از تلاش‌های مداوم آن برای افزایش تولید داخلی پیشران‌ها و مواد منفجره در ایالات متحده خبر داد.

انتهای پیام