زینب دولتی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره نقاط ضعف و قوت کارگروه ساماندهی مد و لباس، بیان کرد: پیش از بیان نقاط ضعف، باید به نقاط قوتی اشاره کنیم که پیش‌تر وجود داشته و الان وجود ندارد؛ چون بعضی از چیزهایی که قبلا نقاط قوت محسوب می‌شد، اکنون که دیگر وجود ندارد، به نقاط ضعف اضافه شده است.
او در این زمینه به ذکر مثال‌هایی پرداخت و ادامه داد: پیش‌تر کارگروه ساماندهی مدل لباس، وظیفه هماهنگی بین چند سازمان در زمینه مد و لباس را داشت و مجوز خانه‌های مد را صادر می‌کرد. در واقع دو دسته مجوز وجود داشت؛ یکی موسسات فرهنگی و هنری و دیگری خانه‌های مد و به دنبال تغییراتی در این بدنه، صدور مجوز خانه‌های مد منتفی شده و صدور مجوز موسسات هنری هم با وقفه زمانی خیلی طولانی صورت می‌گیرد و برای تمدید آن نیز شرایط بسیار سخت‌گیرانه است که افراد حاضر در این زیست‌بوم را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند.
مزون‌ها به محل غیررسمی عرضه لباس تبدیل شدند
این تولیدکننده محصولات حجاب، ادامه داد: در حال حاضر سامانه مجوزها، برای مشاغل خانگی، مغازه فروش پوشاک، کارگاه تولیدی لباس و ... بخش‌هایی وجود دارد، اما مزون‌ها بلاتکلیف هستند. این درحالی است که مزون‌ها بخش قابل توجهی از این زیست‌بوم را شامل می‌شوند که الان با میزان مجوزهایی که برای خانه‌های مد صادر می‌شود، مزون‌ها تبدیل به کارگاه‌ها و محل‌های ارائه محصول به صورت غیررسمی شده‌اند؛ درحالی که تا پیش‌از این ماجرا رسمی و دارای هویت مشخص بودند.
شناسه‌شیما کپی‌کاری را متوقف نکرد
او چالش بعدی را مرتبط با موضوع صدور «شناسه شیما» دانست و اظهار کرد: صدور شناسه شیما قرار بود به سمتی برود که کپی‌رایت در حوزه طراحی لباس را سر و سامان دهد، اما با عدم اتصال این ساختار به بسترهای مختلف، صرفا تبدیل به کد و شناسه‌ای شد که برای یک اثر صادر می‌شود و حتی اگر فرد دیگری عینا همان طرح را منتشر کند، هیچ قاعده‌ای برای پیگیری و اثبات وجود ندارد و اکنون شاهد این هستیم که مدام کپی‌کاری‌های مختلف در کسب و کارها اتفاق می‌افتد و نظارتی هم بر این رویه وجود ندارد.
به جای تسهیل‌گری، تصدی‌گری می‌کنند
دولتی ادامه داد: بر این اساس تصور بنده این است که کارگروه ساماندهی مد و لباس یک نهاد بین‌دستگاهی تلقی می‌شود که باید یک‌سری کارها را تسهیل‌گری کند، اما الان متاسفانه این اتفاق نمی‌افتد و حتی در بازه‌هایی از زمان به جای تسهیل‌گریِ امور، شاهد تصدی‌گری بودیم به شکلی که این کارگروه در مواردی به جای اینکه مسیر برگزاری یک رویداد یا یک اتفاق را برای موسسات و انجمن‌های مرتبط هموار کند به شکل مستقیم وارد یک‌سری کارهای اجرایی می‌شد.
او افزود: این موارد باعث شد که کارگروه ساماندهی مد و لباس تا حدی از رسالتی که برایش تعریف شده بود فاصله بگیرد و الان شاهد این هستیم که بازیگران عرصه مد و لباس به درستی نمی‌دانند چگونه باید با این کارگروه تعامل داشته باشند. بر این اساس، ناآگاهی بازیگران مد و پوشاک از کارکرد کارگروه مد و لباس یکی از چالش‌های فعلی است.
ضرورت نگاه چندوجهی به مد و لباس و یک پیشنهاد
موسس اولین شتاب دهنده تخصصی حوزه پوشاک درباره جایگاه قرارگیری کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور ذیل شورای فرهنگ عمومی و روند رفت و برگشتی که این کارگروه در طول سالیان گذشته پشت‌سر گذاشته است، بیان کرد: زمانی که کارگروه ذیل معاونت هنری تعریف شده بود، اتفاقات خوبی درحال وقوع بود، اما ضعف‌هایی هم وجود داشت. یکی از نکات مهمی که باید بدانیم این است که مد و لباس حوزه‌ای میان‌رشته‌ای است که موارد مختلف هنری، صنعتی، کسب‌وکاری و... را دربر می‌گیرد و در واقع امری چندوجهی محسوب می‌شود؛ پس این امر امکان‌پذیر نیست که تنها یک بخش از آن را ببینیم.
او ادامه داد: یکی از پیشنهادات ما این بود که شورایی متشکل از نمایندگان وزارت صمت، وزارت علوم، شورای فرهنگی عمومی کشور، بخش‌های مرتبط در وزارت فرهنگ و ارشاد و... تشکیل شود تا ابتدا کار به صورت مشورتی به همراه یک تیم مشاوره‌ایِ جانبی از بازیگران حوزه مد و پوشاک از انجمن‌ها، فعالان تولیدی، برندها و... انجام شود و این شورای بین‌سازمانی کمک کند که کارگروه فعالیت خود را به درستی انجام دهد.
دولتی تاکید کرد: اگر فکر کنیم کارگروه ساماندهی مد و لباس زیرشاخه یک نهاد خاص است، یک جای کار می‌لنگد؛ باید نگاه خود را چندوجهی کنیم و از آن مهم‌تر نهادها هم به درستی با یکدیگر همکاری کنند. عدم همکاری سبب اجرا نشدن قانون می‌شود و از طرفی نظارت درستی هم بر اجرای آن وجود ندارد. از این پس نباید محل قرارگیری کارگروه تغییر کند، باید مدتی فرصت قائل شویم تا کارها به سرانجامی برسند و از پاس‌کاری کارگروه بین بخش‌های مختلف خودداری کنیم.
بیشتر بخوانید:
پیش‌نیازهایی که کارگروه باید پاس کند!
او نبود بودجه مشخص برای کارگروه ساماندهی مد و لباس را یک مشکل مهم دانست و بیان کرد: پیش‌نیاز وقوع اتفاقات مثبت، تغییرات ساختاری و زیرساختی درست و اصولی است. هیچ وقت نتیجه‌ی درست، حاصل فرایندهای غلط نیست، باید فرایندها اصلاح شود. مشکل ریشه‌ای است و باید با روی بازتر و گشاده‌تری از متخصصان این حوزه برای اصلاح ساختار استفاده کنیم و طرح‌های آنها به کار گرفته شود تا بدنه کار خود را به درستی انجام دهد.
دولت‌ها حاضر به سرمایه‌گذاری برای مُدسازی هستند؟
عضو هیات مدیره انجمن فعالان حجاب درباره شرایط مدسازی در کشورمان، توضیح داد: وقتی روند کشورهای دیگر را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم مدسازی با قانون‌گذاری و حمایت نهادهای مرتبط از جمله سرمایه‌گذاری‌های مشخص، اتفاق افتاده است. به عنوان مثال در کشور هند نهادی ذیل حاکمیت، تمام ترندهای روز دنیا را بومی‌سازی کرده و بعد اجازه ورود به بازار کشور را می‌دهد؛ امری که بودجه خوبی دارد و در سال‌هایی که چنین سیاستی شکل گرفته است، بر ۱۱ هزار ایده، سرمایه‌گذاری کرده و از این تعداد، ۴۷۰ ایده خروجی مشخص داده است. آیا دولت‌های ما حاضر هستند چنین سرمایه‌گذاری بر ایده‌هایی داشته باشند که تعداد محدودی از آنها خروجی مثبت بگیرند تا به مدسازی ایرانی - اسلامی برسیم؟ چه کسی در این زمینه پاسخگو است؟
او درخصوص نقش‌آفرینی کارگروه ساماندهی مد و لباس برای نظارت بر عملکرد ایونت‌های مد و لباس که عموما به محلی برای عرضه لباس‌های فاخر و به اصطلاح لاکچری تبدیل شده است، بیان کرد: یک قشر محجبه متمولی وجود دارند که به چنین محصولاتی نیاز دارند، اما دسترسی‌پذیری کمی به این نوع از پوشاک دارند که نیاز خود را از راه این ایونت‌ها پاسخ می‌دهد، درحالی که اگر دسترس‌پذیری بهتری شکل گیرد و قیمت‌گذاری درستی هم صورت گیرد، چالش‌هایی که به واسطه این ایونت‌ها داریم، برطرف خواهد شد.
باید بدانیم چه توقعی از جشنواره مد و لباس فجر داریم
دولتی برای نحوه برگزاری جشنواره‌های مد و لباس فجر نیز اظهار کرد: این خیلی مهم است که بدانیم قرار است جشنواره را با چه محوری برگزار کنیم. قرار است جشنواره به محلی برای نشان دادن اوج خلاقیت در طراحی تبدیل شود و اصلا کسی آنها را نپوشد و صرفا محلی برای ایده‌پردازی باشد، یا قرار است محل نمایش لباس‌های کاربردی باشد؟ در صورتی که اولویت اول را مدنظر قرار دهیم جای چنین کاری در یک موزه مد و لباس است که در آنجا به توضیحات تفصیلی طرح و ایده بپردازیم. زمانی دیگر که جشنواره مبنایی فرهنگی، اقتصادی و ... داشته باشد باید مبنا را بسنجیم. اینکه بخواهیم هنر، فرهنگ، اقتصاد و... را در یک جشنواره باهم گره بزنیم، کار سخت می‌شود و در یک بازه زمانی محدود نمی‌توان کاری پیش‌برد. اگر قرار است هر سال دی ماه جشنواره فجر مد و لباس انجام شود و تمام موارد ذکر شده هم در آن گنجانده شود، باید از فروردین ماه کار را آغاز کنیم تا دیگر زمان‌بندی آن به نحوی تغییر نکند که صرفا بخواهیم یک رویداد برگزار کرده باشیم. وقتی مشخص و شفاف ندانیم که توقع چه خروجی از یک رویداد داریم، نمی‌دانیم چه کاری داریم انجام می‌دهیم.
او با بیان اینکه برگزاری جشنواره‌ها به خودی خود خوب و فرهنگساز است و به روایتگری کمک می‌کند، گفت: اما اگر قرار است جشنواره کاربردی داشته باشد، باید بدانیم چه توقعی از آن داریم و در همان راستا کارهای اجرایی مناسبی انجام دهیم تا خروجی کار با چیزهایی که گفتیم، همخوان باشد.
بیشتر بخوانید:
«کشف ایران» در زعفرانیه و قصه لباس‌هایی که قرار نیست کسی بپوشد!
فقدان یک حلقه واسط میان صنعت و دانشگاه
موسس اولین شتاب دهنده تخصصی حوزه پوشاک درباره روند اتصال متخصصان دانشگاهی به صنعت و نحوه فعالیت کارگروه ساماندهی مد و لباس در این زمینه، اظهار کرد: فقدان حلقه میانی در این جریان یکی از چالش‌ها است. یک مدل مشخص که در سایر حوزه‌های کاری به خوبی عمل کرده‌اند، «شتاب‌دهنده»ها هستند که میان دانشگاه و صنعت، حلقه واسطی ایجاد می‌کنند و به تکمیل زنجیره کمک می‌کنند. دانشگاهیان باید با دید صنعتی آشنا شوند و محصول و خروجی را به نحوی به بازار برسانند که سرمایه برای آن جذب شود.
او تاکید کرد: اما نکته اینجاست که شتاب‌دهنده‌ها باید پشتوانه مالی و اعتباری مناسبی داشته باشند. درحال حاضر تنها یک شتاب‌دهنده پوشاک در کشور فعال است که پشتوانه شخصی دارد. حلقه میانی برای بودجه‌هایی که برای سر و سامان دادن به حوزه مد و پوشاک تصویب و به دستگاه‌ها ابلاغ می‌شود، تعریف نشده است. نه بخش خصوصی به عنوان یک کارگزار دیده می‌شود و نه اصلاً درست است که بخش دولتی آن را ایجاد کند چون سبب تصدی‌گری بیشتر شده و تسهیل‌گری را از بین می‌برد. بنابراین شرایط چندان واضح و روشن نیست و دانشجویان طراحی لباس و طراحی دوخت که نمی‌توانند جذب صنعت شوند، هر کدام یک برند می‌زنند و شروع می‌کنند محصولات خود را در ایونت‌های لاکچری به فروش برسانند.
دولتی گفت: بر این اساس متوجه می‌شویم وقتی چالشی در سطح بالاتر به وجود می‌آید به خاطر آن نقصی است که در زنجیره رخ داده. در صورتی که این نقص برطرف شود، حتی همین ایونت‌ها می‌توانند کارکرد اصلی خود را پیدا کنند و حتی نقش مثبتی ایفا کنند.
یک نفر از پسِ همه کارها برنمی‌آید
این دانشجوی دکتری مدیریت کسب و کار در پایان با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی، مدیر جدید کارگروه ساماندهی مد و لباس باید مهارت و تخصص در زمینه صنعت مد و لباس داشته باشد، بیان کرد: صرفا آکادمیک بودن یا صرفاً اکتفا به تجربه زیسته در صنعت، مفید نیست. تخصص و مهارت باید عصاره‌ای از این دو باشد. فردی که در این جایگاه کار می‌کند باید نگاه هنری داشته باشد و در عین حال از سیاست‌گذاری و مدیریت هم سررشته داشته باشد. مسلما هم یک نفر نمی‌تواند همه مسائل را برطرف کند؛ درواقع یک نفر می‌تواند مثل مدیرعامل یک شرکت متولی امر باشد ولی باید یک شورا، هیات مدیره یا یک تیم مشاوره‌ای در کنار خود داشه باشد و از فردگرایی فاصله بگیریم. فرد باید بتواند از ترکیب درستی مشورت بگیرد.
انتهای پیام
نظرات