برای ترکمن‌های مسلمان استان گلستان، سن ۶۳ سالگی، سن پیامبر (ص) است و رسیدن به این سن، موهبتی الهی و بهانه‌ای برای برپایی یکی از اصیل‌ترین و معنوی‌ترین آیین‌هایشان، یعنی «آق قویون»(گوسفند سفید) است.

این مراسم، که با شکوه و برکت ویژه‌ای برگزار می‌شود، در واقع نمایشی از عشق دیرینه این قوم به سید الانبیا است.

کیفیت برگزاری این مراسم، بسته به توانایی مالی خانواده، می‌تواند بسیار باشکوه یا نسبتاً ساده باشد، اما همواره دارای چهارچوبی مشخص و پر از نمادهای معنوی است.

عالیه قلاچ، از فعالان فرهنگی ترکمن، در گفت‌وگو با ایسنا در توصیف این آیین توضیح داد: آق قویون برای ما تنها یک جشن تولد نیست؛ یک عشق‌نامه است. عشق‌نامه‌ای از ترکمن‌صحرا به پیامبر مهربانی‌ها. زمانی که پیرمرد یا پیرزنی به سن حضرت رسول (ص) می‌رسد، تمام قوم به پا می‌خیزند تا بگویند: "یا رسول الله، ما عاشقت هستیم و رسیدن به سن تو را گرامی می‌داریم.

قلاچ با بیان اینکه پوشیدن دون سفید و پختن آق آش، همه و همه نشان از یک ارادت خالصانه به پیامبر (ص)  دارد، گفت: این مراسم به ما یادآوری می‌کند که چگونه می‌توانیم با حفظ آیین‌هایمان، عشق خود را به دین و پیامبرمان در زندگی روزمره جاری کنیم.

وی تصریح کرد: اگر سالمند مرد باشد، پیراهن بلند سفیدی معروف به «دُون» را که یادآور پوشش پیامبر(ص) است، به تن می‌کند و اگر سالمند زن باشد، چارقدی سفید بر سر او می‌اندازند. این عمل، نماد پاکی و ورود به مرحله‌ای جدید از زندگی است.

این فعال فرهنگی با اشاره به اینکه فضای مراسم با نوای مولودی‌خوانی در وصف پیامبر (ص) و ذکر صلوات عطرآگین می‌شود، گفت:  این بخش، روح اصلی جشن است و هدف آن را که همانا ابراز محبت به پیامبر است، زنده نگه می‌دارد.

وی خاطرنشان کرد: مهمانان با خود هدایایی نقدی یا غیرنقدی به نام «ساچاق» می‌آورند که این هدایا هم به شادباش و تبرک سالمند اهدا می‌شود و هم برای کمک به برگزاری هرچه بهتر مراسم است.

قلاچ برگزاری مسابقات سنتی را از بخش‌های جذاب این مراسم دانست و تصریح کرد: در گذشته و در خانواده‌های متمکن، این جشن با مسابقات پرشوری مانند کشتی گورش و اسب‌سواری همراه بود که به افتخار سالمند و ایجاد شور و نشاط در میان مهمانان برگزار می‌شد و صاحب مراسم نیز در پایان به برندگان هدایایی تقدیم می‌کرد.

به گزارش ایسنا، این آیین باشکوه که به ثبت ملی نیز رسیده است، امروزه نه تنها یک رسم کهن که بیانیه‌ای زنده از هویت مذهبی و فرهنگی ترکمن‌ها و دلیلی بر عشق بی‌شائبه آنان به نبی مکرم اسلام (ص) است.

انتهای پیام