به گزارش ایسنا، روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در گزارشی نوشته است: سفرنامه دیپلماتیک «Journal of the British Embassy to Persia» نوشته ویلیام پرایس و منتشرشده در لندن توسط انتشارات «توماس ثورپ» در سال ۱۸۳۲ میلادی (۱۲۱۱ هجری قمری)، به همت معاونت کتابخانه ملی ایران در نهمین روایت «کاوشی در گنجینه کتابخانه ملی» معرفی میشود.
این کتاب یکی از مهمترین و جامعترین سفرنامههای دیپلماتیک قرن نوزدهم بهشمار میرود که در یک مجلد (شامل دو جلد در یک کتاب) منتشر شده و گزارشی مستند و مفصل از مأموریت سفارت بریتانیا در ایران در دوره قاجار ارائه میدهد.
اثر حاضر نه تنها شامل شرح مشاهدات تاریخی، سیاسی، فرهنگی و جغرافیایی آن دوره است، بلکه بهطور خاص به تحلیل و بررسی باستانشناسی و میراث فرهنگی پرسپولیس (تخت جمشید) میپردازد که از نخستین گزارشهای مستند غربی در این زمینه محسوب میشود.
کتاب درابعاد رحلی بزرگ در حدود ۲۷ تا ۳۷ سانتیمتر منتشر شده است که این اندازه امکان ارائه تصاویر دقیق و نقاشیهای متعددی از مناظر هند و ایران را فراهم کرده است. جلد اثر از پارچه ضخیم تهیه شده که نشاندهنده اهمیت بالای آن و مخاطبانش در آن دوره است. کاغذ بهکاررفته در این کتاب از نوع کاغذ زینتی یا خطدار با بافت مقاوم است که رنگ اصلی آن سفید یا کرم بوده و به مرور زمان به کرم مایل به زرد تغییر یافته است. این کاغذ برای چاپ تصاویر سنگی و حکاکیشده با کیفیت بالا مناسب بوده است.
اثر شامل تعداد قابل توجهی تصویر و نقاشیهای دقیق است که بهصورت چاپ سنگی و حکاکیشده ارائه شدهاند و نشانگر ظرافت هنری و دقت علمی نویسندگان و هنرمندان آن دوران است. کیفیت فیزیکی کتاب نیز از لحاظ صحافی اهمیت ویژهای دارد. نسخه اصلی این کتاب در اوایل دهه ۱۸۳۰ میلادی توسط ناشرانی در لندن منتشر شد که در زمینه چاپ سفرنامهها و آثار تاریخی فعالیت گسترده داشتند. این نسخههای اولیه به دلیل کیفیت بالای چاپ و اهمیت محتوایی، مورد استقبال قرار گرفتند و در میان دیپلماتها و پژوهشگران جایگاه ویژهای یافتند.
در طول قرن بیستم و بیستویکم، نسخههای خطی و فکسیمیل این کتاب به منظور حفظ و دسترسی آسانتر منتشر شدند. همچنین بخشهایی از کتاب به زبانهای مختلف از جمله فارسی و فرانسه ترجمه شدهاند. چاپهای جدید معمولا همراه با حاشیهنویسیهای علمی، عکسهای اضافی از کاوشهای جدید و نقدهای مدرن ارائه شدهاند که ارزش پژوهشی اثر را افزایش داده است.
این کتاب از منابع کلیدی برای مطالعه روابط ایران و بریتانیا در قرن نوزدهم به شمار میرود و شرایط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی آن دوره را بهطور جامع ترسیم میکند. بخشهای باستانشناسی اثر، بهویژه تحلیلهای مرتبط با تخت جمشید، از نخستین و معتبرترین گزارشهای مستند غربی هستند که در پیشبرد دانش ایرانشناسی و شناخت میراث فرهنگی ایران نقش بسزایی داشتهاند.
علاوه بر جنبههای تاریخی و علمی، تصاویر و نقاشیهای کتاب سندی منحصربهفرد از مناظر و بناهای تاریخی ایران و هند پیش از تغییرات مدرن ارائه میکنند. این تصاویر به پژوهشگران و علاقهمندان امکان میدهند تا چهره تاریخی و فرهنگ آن زمان را به شکلی عمیقتر درک کنند. نسخههای اصلی این کتاب اکنون در کتابخانههای معتبر جهانی همچون کتابخانه بریتانیا، موزه بریتانیا و کتابخانههای دانشگاهی بزرگ نگهداری میشوند و نسخههای دیجیتال آن نیز در دسترس محققان قرار گرفته است.
کتاب ارزشمند «Journal of the British Embassy to Persia» اثری بیبدیل در زمینه تاریخ دیپلماسی، ایرانشناسی و باستانشناسی است که مطالعه و نگهداری آن برای پژوهشگران تاریخ، باستانشناسی، هنرهای تجسمی و علاقهمندان به فرهنگ و تمدن ایران ضروری به نظر میرسد.
انتهای پیام
نظرات