دکتر محمدرضا عباسی مژدهی در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه طی دهه اخیر با دو بحران بزرگ در کشور مواجه هستیم، اظهار کرد: اولین بحران پدیده تغییر اقلیم و دیگری کمبود منابع آب اعم از شرب و کشاورزی است.

وی با اشاره به اثرات سوء کم آبی بر جامعه کشاورزی کشور طی دو دهه گذشته، افزود: استفاده بیش از حد و بدون اصول علمی از منابع آب های زیرزمینی یک سری عوارض و عواقب را به دنبال داشته که از جمله این عوارض و عواقب می توان به تاثیری که بر خاک و تولید محصولات کشاورزی می گذارد اشاره کرد.

به گفته رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان، قطعا بهره‌برداری بیش از اندازه از منابع آب های زیرزمینی باعث فشردگی و کاهش حاصلخیزی خاک شده و در نهایت منجر به فرونشست زمین می شود. در واقع فرونشست یکی از تبعات این بهره برداری غیر اصولی است.

عباسی مژدهی با بیان اینکه پدیده فرونشست تراکم لایه های خاک را موجب می شود، گفت: این تراکم باعث کاهش تخلخل خاک شده و نتیجه آن، کاهش نفوذ آب و هوا به داخل خاک است و ریشه گیاهان قادر به رشد مناسب نخواهد بود.

وی از دیگر تبعات بهره برداری غیر اصولی از منابع آب زیرزمینی را در افزایش شوری خاک دانست و اضافه کرد: در مناطقی که آبیاری خاک انجام می شود، شست وشوی املاح موجود در خاک نیز به خوبی انجام می‌شود، اما در مناطقی که بیش از حد مجاز از سفره های آب زیرزمینی استفاده شده، با افزایش سطح آب های شور زیرزمینی، شور شدن خاک را شاهد هستیم.

رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی گیلان همچنین به تخریب شبکه های آبیاری در پی فرونشست اشاره و بیان کرد: فرونشست زمین باعث می شود بسیاری از کانال ها و زهکش ها و شبکه های آبیاری که برای کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند، تخریب شوند. کاهش منابع آب سفره های زیرزمینی نیز می تواند از تبعات فرونشست زمین باشد.

وی با اشاره به افزایش هزینه تامین آب در بخش کشاورزی به دنبال فرونشست، ادامه داد: کشاورزان و باغداران برای اینکه بر مشکل کمبود آب فایق آیند، مجبور به افزایش ظرفیت ذخیره آبی در اراضی خودشان هستند، یعنی باید چاه های عمیق تری را حفر کنند که صرف هزینه های بیشتری را می طلبد.

عباسی مژدهی با بیان اینکه فرونشست می تواند به منابع طبیعی و اکوسیستم های ارزشمند آسیب جدی وارد کند، متذکر شد: شاهد هستیم که چگونه فرونشست در مناطق مرکزی و جنوبی کشور باعث جابجایی جمعیت و مهاجرت بسیاری از موجودات شده که دیگر آن مناطق را به عنوان زیستگاه و زیست بوم خودشان انتخاب نمی کنند.

به گفته وی، تخریب زیستگاه ها به دلیل کاهش منابع آبی می تواند پوشش گیاهی و زیستگاه های حیات وحش را با خطر جدی مواجه کند و آنها را به نابودی بکشاند.

رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی گیلان با بیان اینکه فرونشست زمین افزایش فرسایش بادی و آبی را به دنبال دارد، تاکید کرد: فرونشست پیامدهای اجتماعی و اقتصادی دارد، زیرا در میزان درآمد کشاورزان و باغداران تاثیر منفی خواهد گذاشت.

عباسی مژدهی با اشاره به اثرات سوء فرونشست بر اکوسیستم و ساختار کشاورزی و زراعت منطقه، اظهار کرد: گیلان تنها استان کشور بوده که به دلیل وجود منابع آب زیرزمینی از تبعات فرونشست در امان است که اهمیت حفظ پایداری این شرایط را نشان می دهد.

وی یکی از مهمترین راهکارهای مقابله یا پیشگیری از فرونشست زمین در آینده را مدیریت یکپارچه منابع آب دانست و خاطرنشان کرد: توسعه فناوری های نوین آبیاری از جمله آبیاری قطره ای نیز مورد توجه قرار دارد.

رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی گیلان همچنین بر اصلاح الگوی کشت تاکید کرد که طی دو سال اخیر از سوی وزارت جهاد کشاورزی و با نظارت سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی آغاز شده و اظهار کرد: نیازمند بازنگری در سیاست های بهره برداری از منابع طبیعی و ارتقای سیستم های پایش و هشدار سریع به عنوان الزامات کلیدی هستیم تا بتوانیم اثرات فرونشست را کاهش دهیم و از امنیت غذایی کشور صیانت کنیم و امنیت پایدار را به ارمغان آوریم.

انتهای پیام