دکتر سید سعید منتظری، در آستانه دهم مهر روز نخبگان در گفت‌وگو با ایسنا ضمن گرامیداشت هفته دفاع مقدس و گرامیداشت روز نخبگان، اظهار کرد: شهید چمران الگویی از نخبه انقلابی بود؛ او هم نخبه علمی و هم نخبه نظامی محسوب می‌شد و با وجود جایگاه ویژه‌ای که در محافل علمی خارجی داشت، آن‌ها را فدا کرد و با بصیرت و بینش وارد عرصه نظامی شد تا در مقابل ظلم و استکبار ایستادگی کند.

رئیس بنیاد نخبگان استان قم با بیان اینکه در دنیای امروز، علم قدرت است، علم شکوه و پیشرفت را به همراه می‌آورد، تصریح کرد: نخبه کسی است که دارای هوش و استعداد خدادادی باشد و با آن، چرخه پیشرفت کشور را دوچندان سرعت ببخشد، یک فرد نخبه خلاقیت و رویکرد حل مسئله‌ دارد و با استفاده از این دو ویژگی می‌تواند باعث پیشرفت کشور شود.

منتظری عنوان کرد: نخبه تراز انقلاب اسلامی علاوه بر توان علمی در حوزه تخصصی خود، باید ویژگی‌هایی مانند پشتکار، خلاقیت، کاربردی کردن دانش، قدرت تصمیم‌گیری و توانایی انتقال دانش را داشته باشد، پشتکار و پیگیری در کار، یکی از شاخص‌های اصلی نخبگی است؛ زیرا فقط پایمردی و تلاش مستمر است که به پیشرفت منجر می‌شود، همچنین خلاقیت باعث رویکرد حل مسئله می‌شود، ممکن است فردی دانش بسیاری داشته باشد اما بدون داشتن خلاقیت نمی‌تواند دانش خود را کاربردی کند.

حب‌الوطن و ولایتمداری؛ شاخصه نخبه تراز انقلاب اسلامی

وی با اشاره به اینکه فرد نخبه برای انتقال دانش باید قدرت بیان و زبان بدن مناسبی داشته باشد،  ادامه داد: شاید نخبه‌های جهانی در حرفه خود متخصص، بروز و خلاق باشند، تجهیزات و گفتمان سازی نیز داشته باشند اما وجه تمایز نخبه انقلابی، حب‌الوطن و میهن‌پرستی است، نخبه تراز انقلاب باید عشق به وطن داشته باشد و با یک روحیه جهادی، دانش خود را برای مردم و کشورش به کار بگیرد.

منتظری با بیان اینکه پایبندی به مبانی اسلامی و ولایت‌مداری از دیگر شاخص‌های ضروری نخبه تراز انقلاب اسلامی است، گفت: نخبه انقلابی باید بر اساس دیدگاه ولی امر مسلمین عمل کند، چون جامعه ایران یک جامعه اسلامی است و ولایت فقیه از اصول اساسی نظام جمهوری اسلامی است، شاید نخبه در کشور بسیار باشد اما این دو ویژگی است که او را از سایر نخبگان متمایز می‌کند.

وی بیان کرد: نخبه‌ای که از دانش خود بر علیه کشورش استفاده می‌کند و پس از کسب علم در کشورهای خارجی به وطن خود برای انتقال آن علوم بر نمی‌گردد، جزء جامعه نخبگانی کشور محسوب نمی‌شود. شهید چمران نمونه بارز نخبه تراز انقلاب است؛ او با ترک جایگاه علمی بالا در خارج از کشور، برای دفاع از کشور بازگشت و دانش خود را در خدمت مردم قرار داد؛ علمیت، شجاعت، پایبندی به مبانی اسلامی و ولایت‌مداری، همه در وی مجتمع شده بود.

حل مسائل استان نیازمند هم‌افزایی دستگاه‌های اجرایی

منتظری با بیان اینکه اولویت اصلی توسعه در استان، اولویت اقتصادی است، گفت: شهرک‌های صنعتی متعددی در اطراف قم وجود دارند که بدنه فکری آن‌ها بر اساس نخبگان شکل گرفته است. اگر اقتصاد استان به خوبی مدیریت شود، درآمدهای زیادی برای توسعه شهری و رفاهی ایجاد می‌شود؛ نخبگان، دانشمندان و پژوهشگران مغز متفکر اقتصاد استان هستند، بنابراین یکی از اولویت‌های برنامه‌های بین‌دستگاهی بنیاد نخبگان، کمک به زنجیره ارزشی اقتصادی استان است.

وی افزود: پروژه‌ای به نام شهید «احمدی روشن» را تعریف کردیم که شامل شناسایی موانع گسترش اقتصادی و ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت مالی استان است. همچنین، توسعه گردشگری دینی یکی دیگر از اولویت‌های مهم استان است، در این راستا با توجه به پتانسیل‌های دینی استان، طرح «شهید بهشتی» با همکاری استادان دانشگاه و اداره کل گردشگری و میراث فرهنگی تعریف شده است. همچنین، با توجه به کمبود ۲۰۰ مدرسه در استان و لزوم جایابی برای گسترش مدارس نیاز به یک طرح تحقیقاتی دارد که بودجه پژوهشی بنیاد نخبگان به آن اختصاص یافته است.

منتظری تصریح کرد: در کارگروه آموزش و پژوهش شورای برنامه‌ریزی، مسائل استان توسط دستگاه‌های مختلف مطرح می‌شود و پس از بررسی، طرح‌های اولویت‌دار انتخاب می‌شوند. با این حال، بودجه‌های دستگاه‌ها بسیار کم است که برای جذب محقق نخبه کافی نیست لذا بنیاد نخبگان آماده است تا از طرح‌هایی که پس از داوری توسط پنج استاد دانشگاهی از کیفیت لازم برخوردار باشند، حمایت کند.

وی عنوان کرد: همچنین با دستگاه‌های اجرایی قراردادهایی منعقد شده تا مسائل احصاء و با حمایت بنیاد کارها را به پیش ببریم و این هم‌افزایی ضروری است، زیرا پژوهش به زمان، هزینه، تأمین منابع، حمایت، دانشجو و ابزار نیاز دارد. در همین راستا یکی از نمونه‌های موفق در حمایت از نخبگان و حل مسائل استان، جذب دو نخبه در حوزه آبی به سازمان آب استان بود و این نخبگان طرح‌های عملیاتی و ملی را برای اجرایی شدن ارائه دادند.

منتظری اضافه کرد: جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی جزء طرح‌های بنیاد نخبگان قرار دارد، سازمان امور استخدامی تعداد کدهای مشخصی را برای جذب نیرو اختصاص می‌دهد، در سال گذشته سهمیه استان قم بین ۸۰ تا ۱۰۰ نفر بود که بر اساس نیاز استان و کیفیت علمی و پژوهشی شخص نخبه تعدادی را معرفی کردیم و صرفا به فکر استفاده از تمام سهمیه نبودیم بلکه به دنبال شناسایی شاخص‌ترین‌ها هستیم.

چالش‌های پیش روی ماندگاری و اثرگذاری نخبگان در استان

وی در پاسخ به این سوال که مهم‌ترین چالش‌های پیش روی ماندگاری و اثرگذاری نخبگان در استان چیست؟ گفت: ما با دو مقوله مهاجرت خارجی و داخلی مواجه هستیم، مهاجرت خارجی به دلیل استفاده از امکانات بهتر دانشگاه‌های خارجی رخ می‌دهد، اما همان‌طور که مقام معظم رهبری هم در بیانات خود تاکید کردند، امیدواریم نخبگان بازگردند و دانش کسب کرده خود را در اختیار پیشرفت کشور قرار دهند و به مردم خدمت کنند.

منتظری ادامه داد: مهاجرت داخلی نخبگان نیز به دلیل فراهم بودن اشتغال پایدار و وجود شرکت‌های بزرگ در شهرهای بزرگ و صنعتی مانند تهران و اصفهان است، همچنین نزدیکی استان قم به این شهرها در مهاجرت داخلی آنان بی‌تاثیر نیست، البته برخی در قم ساکن هستند و در رفت و آمد به پایتخت یا دیگر استان‌ها هستند، اما برای مقابله با این چالش، در تلاش هستیم تا از طریق تأمین مسکن و حمایت‌های معیشتی، به ماندگاری نخبگان در استان کمک کنیم.

وی بیان کرد: استان قم به دلیل وسعت و گرفتاری‌های کمتر نسبت به شهرهای بزرگ، می‌تواند زمینه جذب نخبگان را در دستگاه‌های اجرایی و یا استفاده از توانایی علمی آنان در پروژه یا طرح‌های استان را فراهم کند و به تازگی اتفاقات خوبی در جذب نخبگان در هیات علمی دانشگاه‌ها و همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان رقم خورده است. تکریم، احترام و رفتار شایسته با نخبگان، نقش مهمی در ماندگاری و اثرگذاری آن‌ها دارد، اما این کار نیازمند هم‌افزایی تمام دستگاه‌های اجرایی است.

منتظری با بیان اینکه بدنه اصلی نخبگان در جامعه دانشگاهی قرار دارد، گفت: در راستای توانمندسازی جامعه نخبگانی، برای سال آینده، برنامه‌هایی تحت عناوین کارگاه‌های آموزشی، معرفی مرزهای دانش و علوم جدید به نخبگان، ارائه ابزارهای جدید و مشاوره‌های تخصصی را در نظر داریم، همچنین هسته‌هایی را با رویکرد حل مسئله‌ با یک استاد و چندین نخبه تشکیل دادیم که در آن، نخبگان دور یک استاد جمع می‌شوند، با هم تحقیق می‌کنند، سفر علمی دارند و در واقع یک روابط استاد- شاگردی شکل می‌گیرد.

وی افزود: همچنین هیات‌های اندیشه‌ورز در دانشگاه‌ها و دستگاه‌ها فعال هستند، اما نیاز به انسجام و حمایت بیشتر دارند. مدیران باید رفتار شایسته‌ای با این قشر داشته باشند، وقتی نخبه احساس کند پیشنهاداتش عملی نمی‌شود، سرخورده می‌شود، مدیران باید جلسات را جدی بگیرند و از سیستم دولت برای استفاده از نخبگان بهره ببرند. نخبگان افتخار کشور هستند، امروز می‌توانیم با افتخار بگوییم بهترین برنامه‌نویسان در ایران هستند و پیشرفتی که در موشک‌ها، نانو و دیگر حوزه‌ها بدست آوردیم، حاصل فکر نخبگان ایرانی است.

منتظری با بیان اینکه متاسفانه بخش(R&D) به عنوان قلب تپنده خلاقیت و بهروه‌وری در دستگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و کارخانجات غیرفعال است،  یادآور شد: بودجه پژوهشی استان بسیار پایین است و شاید با بودجه‌ای که وجود دارد یک یا دو طرح با کیفیت را بتوان در دستور کار قرار داد، جامعه دانشگاهی و نخبگانی آماده نقش آفرینی هستند و مدیران دولتی باید از آن‌ها بهره ببرند. باید طبق فرمایش مقام معظم رهبری از توانایی علمی افراد و جامعه نخبگانی حمایت شود و در همین راستا با دستگاه‌های استان دائما در حال گفت‌وگو هستیم.

انتهای پیام